هر فردی ممکن است گاهی اوقات با مشکلاتی در خودروی خود مواجه شود. برخی از مشکلات بسیار رایج هستند و می‌توان با تعمیر به موقع از خرابی‌های پرهزینه‌تر جلوگیری کرد. در صورت بروز هرگونه مشکلی، نادیده گرفتن آن هرگز توصیه نمی‌شود. خصوصاً رسیدگی به مشکلات جزئی به‌محض وقوع، بهترین راه برای جلوگیری از هزینه‌های بالای تعمیر در آینده است. ایمنی نیز یکی دیگر از دغدغه‌هاست. حفظ خودروی خود در شرایط مطلوب، بهترین راه برای تامین امنیت خانواده‌تان در طول جاده است.
برخی مشکلات برای هر نوع خودرویی اتفاق می‌افتد، صرف‌نظر از برند، مدل، کیفیت ساخت یا نحوه نگهداری شما از وسیله نقلیه. به مرور زمان، علائم طبیعی فرسودگی و استهلاک خودرو ظاهر می‌شود و این یعنی بروز بعضی مشکلات. معمولا این موارد ایرادات کوچکی هستند که به راحتی قابل تعمیرند. اما اگر به مشکلات جدی‌تری تبدیل شوند، ممکن است حتی آن‌قدر پرهزینه شوند که فروش خودرو از لحاظ اقتصادی به‌صرفه‌تر باشد. بیایید نگاهی به برخی از مشکلات فنی رایج خودرو بیندازیم و ببینیم که آیا این موارد به تعمیرات سریع نیاز دارند یا خیر.
روشن شدن چراغ های هشدارروشن شدن چراغ های هشدار
روشن شدن چراغ های هشدار زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از سنسورها خطایی را تشخیص دهد و آن را به واحد کنترل موتور گزارش کند. حدود 200 کد هشدار وجود دارد، بنابراین برای بررسی سیستم، یافتن منبع خطا و انجام تعمیرات لازم، باید به یک متخصص دیاگ و برق خودرو مراجعه کنید.
خام سوزی موتور
یکی از رایج ترین مشکلات فنی خودروها، احتراق ناقص یا خام سوزی موتور است. برای کارکرد بهینه موتور، باید مقدار مناسب هوا و سوخت با هم مخلوط شده و سپس در محفظه احتراق بسوزند. برای این منظور تعدادی از اجزای سیستم سوخت‌رسانی و جرقه‌زنی شامل، شمع، کویل، سنسور، ایسیو، انژکتور و... باید به طور هماهنگ کار کنند. برای به حداقل رساندن این نوع مشکلات، سیستم‌های سوخت‌رسانی و جرقه‌زنی باید مطابق با توصیه‌های سازنده، سرویس و قطعات مصرفی آنها تعویض شوند.
لرزش فرمان
لرزش فرمان در هنگام رانندگی دلایل مختلفی دارد. اگر این اتفاق بلافاصله پس از روشن کردن خودرو و شروع حرکت بیفتد، معمولا خرابی اجزای سیستم تعلیق یا بلبرینگ چرخ مقصر است. اگر لرزش فرمان در سرعت‌های بالاتر رخ دهد، به احتمال زیاد مربوط به بالانس نبودن لاستیک یا چرخ‌هاست. برای رفع این مشکل، باید خودرو را برای یک بررسی فنی کامل به تعمیرگاه ببرید. این مشکل ممکن است به سادگی با تنظیم فرمان حل شود یا شاید نیاز به تعویض کامل جلوبندی باشد.
ساییده شدن لنت ترمز ساییده شدن لنت ترمز
لنت ترمز به طور طبیعی بر اثر استفاده ساییده می‌شود، بنابراین بسیار مهم است که بر تعمیر و نگهداری آن نظارت داشته باشید و مطمئن شوید که هر مشکل آن قبل از خرابی کامل ترمزها برطرف شود. گاهی اوقات نقص‌های کارخانه‌ای باعث می‌شود لنت ترمز و دیسک چرخ سریع‌تر از حد معمول فرسوده شوند که باید حتما به این موضوع دقت کرد.
سوت کشیدن لنتها و فرسودگی سیستم ترمز
سیستم ترمز درست مانند هر قطعه متحرک دیگری در خودرو، به مرور زمان فرسوده می‌شود. صحت کارکرد ترمزها برای اطمینان از توقف ایمن خودرو ضروری است؛ بنابراین هر گونه مشکلی مرتبط با ترمز، از جمله صدای غیرعادی یا پدال ترمز نرم، باید در اسرع وقت توسط یک مکانیک حرفه‌ای بررسی شود. دلایل جزئی وجود دارد که باعث سوت کشیدن ترمز می‌شود، اما به‌محض اینکه متوجه ساییدگی زیاد لنتها شدید، قطعا نیاز به تعویض آنها دارید.
کم باد شدن لاستیک
یکی دیگر از عیوب رایج خودرو، پنچری لاستیک است. اگر لاستیک پنچر شود، به طور واضحی کم باد می‌شود، اما این اتفاق می‌تواند ناشی از سایش و پارگی طبیعی نیز باشد. رعایت دستورالعمل‌های سازنده در مورد تعویض ضربدری لاستیک‌ها می‌تواند به عمر بیشتر آنها کمک کند. بهترین روش، تعویض ضربدری لاستیک‌ها هم‌زمان با تعویض روغن موتور یا هر هشت هزار کیلومتر است.
سایش غیریکنواخت لاستیک‌ها
کمی ساییدگی لاستیک در طول زمان طبیعی است، اما اگر متوجه شدید که لاستیک‌ها به سرعت ساییده می‌شوند، این نشان‌دهنده یک مشکل فنی احتمالی در تعلیق خودرو است. اگر لرزش از طریق فرمان احساس می‌کنید یا متوجه سایش غیریکنواخت لاستیک‌ها شدید، باید جلوبندی‌ساز بخواهید خودرو را بررسی کند. ممکن است نیاز به تنظیم فرمان باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات مشکلات لاستیک ناشی از عوامل خارجی یا ضربه به شاسی هم می‌تواند به این مشکل منجر شود.
مصرف بیش از حد روغن موتور مصرف بیش از حد روغن موتور
روغن تازه برای عملکرد خودرو ضروری است، اما اگر دائماً مجبور به اضافه کردن روغن هستید، ممکن است مشکلی در خودرو وجود داشته باشد. اگر متوجه افت عملکرد موتور شدید یا چراغ روغن روشن شد، حتما روغن را بررسی کنید. اگر روغن را به طور مرتب تعویض نکنید، ممکن است متوجه زنگ‌زدگی یا سیاه شدن داخل موتور شوید. روغن بی‌کیفیت یا عدم تعویض منظم آن نیز می‌تواند باعث گرفتگی فیلتر روغن شود. بهتر است فیلتر روغن را هم‌زمان با تعویض روغن عوض کنید، اگرچه برخی از خودروهای مدرن سیستم بای پس فیلتر دارند.
خرابی دینام
دینام یکی از اجزای ضروری برای کارکرد خودروی شماست؛ باتری را شارژ نگه می‌دارد و اطمینان می‌دهد که همه وسایل برقی پس از روشن شدن خودرو کار می‌کنند. در صورت خرابی دینام، باتری می‌تواند فرسوده شده و روشن کردن خودرو برایتان دشوار شود. رعایت فواصل سرویس دینام را فراموش نکنید و مطمئن شوید که به موقع تسمه آن را تعویض کنید. سرویس دینام شامل تعویض بلبرینگها، زغال‌ها و... می‌شود که بهتر است هر ۸۰هزار کیلومتر انجام شود.
نشتی رادیاتور
نشتی رادیاتور معمولا ناشی از خوردگی است. خود خوردگی دلایل زیادی از جمله استفاده نکردن ضد یخ می‌تواند داشته باشد، اما با ایجاد یک نشتی، احتمالاً نشتی‌های بیشتری ایجاد می‌شود؛ بنابراین تعویض کل رادیاتور در این شرایط منطقی به نظر می‌رسد. اگر رادیاتور را در شرایط خوبی نگه ندارید، ممکن است با مشکلات گرم شدن بیش از حد موتور و سوختن واشر سرسیلندر مواجه شوید.
خرابی استارت
استارت قطعه‌ای است که هنگام روشن کردن خودرو، موتور را به چرخش درمی‌آورد. خرابی آن می‌تواند ناشی از آسیب به سلونوئید برقی، اتمام زغال‌ها، خرابی خود موتور الکتریکی یا مشکلات دیگر در سیستم برقی باشد. تشخیص زمان خرابی احتمالی استارت دشوار است و برای جلوگیری از تعویض غیرضروری، بهتر است قبل از هر اقدامی، خودرو را توسط یک متخصص بررسی کنید تا علت مشکلات استارت مشخص شود.
ترک خوردن شیشه جلو
شکستن شیشه جلو معمولا بر اثر ضربه خارجی مانند برخورد سنگ اتفاق می‌افتد، اما برخی از خودروها به دلیل ضعف در ساخت کارخانه مستعد این آسیب هستند. هرچند ممکن است یک ترک کوچک مهم به نظر نرسد، اما به سرعت گسترش یافته و استحکام شیشه را به خطر می‌اندازد.
آلایندگی بیش از حد خودرو آلایندگی بیش از حد خودرو
سیستم خروج دود برای به حداقل رساندن آلودگی و در عین حال اطمینان از عملکرد صحیح خودرو طراحی شده است. این سیستم شامل تجهیزات حساس زیادی است که ممکن است به مرور زمان دچار نقص و باعث ایجاد مشکلات مختلفی در خودرو شوند. برای مثال، خرابی سنسور اکسیژن می‌تواند بر نسبت مخلوط سوخت تأثیر بگذارد و منجر به کاهش کارایی و افزایش مصرف سوخت خودرو شود.
نشتی سوخت ناشی از تبخیر
سوخت نسبت به دما حساس است و در گرما منبسط می‌شود. به همین دلیل باید راهی برای خارج کردن بخار سوخت وجود داشته باشد. از آنجایی که این بخار سمی است، خودروهای مدرن به تجهیزاتی مجهز هستند تا مانع از انتشار این مواد سمی به بیرون شوند. مشکل اصلی که در این زمینه ایجاد می‌شود، نشتی ناشی از تبخیر است. در بیشتر موارد مشکل با درِ باک بنزین یا خرابی کنیستر است و تعویض منظم آن، راه حل آسان و کم‌هزینه‌ای است.
خرابی سنسورها
اکثر خودروهای مدرن مجهز به تعداد زیادی سنسور هستند اما خود این سنسورها هم می‌توانند دچار مشکل شوند. یکی از رایج ترین خرابی‌ها مربوط به سنسورهای سوخت و هوا است که تعویض آنها گران است و اغلب هزینه‌ای بیش از یک یا چند میلیون به دنبال دارد.
مشکلات گیربکس مشکلات گیربکس
وجود گیربکس به این معنی است که کل قدرتی که موتور خودرو شما تولید می‌کند، می‌تواند به نوعی نیروی چرخشی تبدیل شود که توسط چرخ‌ها قابل استفاده باشد. به مرور زمان، چرخ‌دنده‌ها شروع به سایش می‌کنند و تعویض دنده دشوارتر می‌شود. در نهایت گیربکس دچار خرابی شده و منجر به هزینه تعمیراتی می‌شود که به طور بالقوه به چندین میلیون تومان می‌رسد. تعمیر گیربکس اتوماتیک معمولا چند ده میلیون هزینه در پی دارد.
نشتی روغن گیربکس
هر سیستم گیربکسی برای روان کاری مناسب تمام اجزای خود به روغن نیاز دارد. در خودروهای اتوماتیک، روغن گیربکس در سیستم‌های هیدرولیک و خنک‌کننده استفاده می‌شود. منافذ کوچک می‌توانند در سراسر سیستم ایجاد شوند که نشت مقادیر کمی روغن را نتیجه می‌دهد. به مرور زمان، یا در صورت شدید بودن نشتی‌ها، متوجه خواهید شد که گیربکس کارایی کمتری دارد و با تقه همراه شود. علاوه بر این، ممکن است سیستم بیش از حد داغ شود یا فشار روغن خود را از دست بدهد. در هر دو صورت گیربکس دچار خرابی خواهد شد. اگر زیر خودرو خود لکه قرمز رنگی مشاهده کردید، ممکن است نشانه نشتی یا ترک خوردن محفظه روغن گیربکس اتوماتیک باشد.
مشکل در تعویض دنده‌های گیربکس اتوماتیک
گیربکس اتوماتیک در صورت نگهداری مناسب می‌تواند بادوام و کارآمد باشد. دوام بیش از ۲۰۰ هزار کیلومتر برای آن غیرمنطقی نیست. اگر متوجه شدید که تعویض دنده در گیربکس روان نیست یا با لرزش و تقه همراه است، احتمالا در آب‌بندی‌ها، واشرها و لوله‌های روغن داخل سیستم آسیب یا گرفتگی وجود داشته باشد. برای جلوگیری از این امر، گیربکس باید به طور مرتب سرویس شود وگرنه اجزای داخلی آن آسیب خواهد دید.
گرفتگی فیلترهای گیربکس
مانند هر روغن دیگری، روغن گیربکس نیز به مرور زمان انواع ذرات را جذب می‌کند و بسیاری از آنها در فیلتر گیر کرده و نیاز است تا فیلتر تعویض شود. در بسیاری از موارد می‌توان فیلتر گیربکس اتوماتیک را به راحتی تعویض کرد.
وجود آب در سیستم گیربکس
آب و سایر مایعات می‌توانند وارد سیستم گیربکس شوند و در صورت ورود، این امر برای مالک خودرو خبر بدی است. حتی مقادیر کم آب به اجزای سیستم آسیب رسانده و منجر به خرابی گیربکس می‌شود. خرابی خنک‌کن گیربکس و نشتی آن می‌تواند باعث ورود آب به درون روغن گیربکس شود.
انواع مشکلات برقی:
خرابی بلندگو: اکثر خودروهای جدید دارای سیستم‌های برقی گسترده‌ای هستند، به این معنی که مشکلات می‌توانند در بخش‌های مختلفی رخ دهند. یکی از قابل‌توجه‌ترین و به‌اصطلاح آزاردهنده‌ترین ایرادات، خرابی بلندگو است. گاهی اوقات این مشکل به سادگی با جا زدن یک سوکت شل قابل حل است و با باز کردن بلندگو و اتصال مجدد سوکت برطرف می‌شود.
چراغ‌ها: روشنایی کافی به ویژه در چراغ‌های جلو، چراغ ترمز و راهنما، همواره یک مسئله مهم ایمنی است. فرسودگی و ایراد سیم‌کشی می‌توانند باعث ایجاد مشکل در لامپ‌ها شوند، اما اکثر لامپ‌ها قبل از اینکه به شیوه معمول خراب شوند، مدت زیادی دوام می‌آورند.
باطری خالی باطری خالی: باطری خالی دردسرساز است و می‌تواند منبع اصلی استرس مالک باشد. ممکن است به طور اتفاقی یک چراغ را روشن گذاشته باشید یا مشکل جزئی دیگری وجود داشته باشد که به سادگی با راه‌اندازی مجدد خودرو به صورت باتری به باتری مشکل حل می‌شود. باطری خالی می‌تواند به این دلیل باشد که باطری قدیمی شده و توانایی خود را برای نگه داشتن شارژ از دست داده است. باطری‌هایی که عمر آنها بیش از ۳ تا ۶ سال است یا مسافتی بیش از ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر را طی کرده‌اند، نیاز به تعویض دارند. سایر علل شامل خرابی دینام یا مشکلات موجود در سیستم شارژ و برق‌دزدی هم می‌تواند به خالی شدن باتری منجر شود.
چندین مشکل جزئی:
خط و خش، برف‌پاک‌کن‌های معیوب و رنگ‌آمیزی ضعیف: این موارد اغلب آزاردهنده هستند اما نیازی به توجه فوری ندارند. رفع آنها نیز ارزان و آسان است: مقداری واکس تمیزکننده یا پولیش برای پوشاندن خط و خش کافی است. برف‌پاک‌کن‌های جدید نسبتا ارزان هستند که می‌توان به راحتی آنها را تعویض کرد. اگر لکه‌های زنگ‌زدگی کوچک روی بدنه مشاهده کردید، حتماً آنها را رفع کنید تا بعداً به مشکل بزرگتری تبدیل نشوند.
مشکلات شیشه: اکثر خودروهای جدید دارای شیشه‌بالابر برقی هستند و یکی از مشکلات اصلی مالکان خودرو زمانی است که شیشه‌ها به طور کامل بالا نمی‌روند. این مشکل می‌تواند به معنای ورود آب به داخل خودرو و آسیب رسیدن به کابین باشد. یا ممکن است سرقت خودرو را آسان‌تر کند.
استارت معیوب: اگر راه‌اندازی خودرو برایتان دشوار شده و ممکن است قبل از روشن شدن خودرو صدای کلیک بشنوید، در این صورت زمان تعمیر و سرویس استارت موتور فرا رسیده است. اگر این قطعه خراب شود، خودرو دیگر روشن نمی‌شود، بنابراین باید زودتر تعمیر شود.
زنگ‌زدگی
ایجاد زنگ‌زدگی روی بدنه خودرو ممکن است شوکه کننده باشد، اما این مورد همیشه به معنای یک مشکل جدی نیست، زیرا بستگی به محل زنگ‌زدگی دارد. زنگ‌زدگی روی بدنه خودرو بیشتر جنبه ظاهری دارد که می‌توان آن را برطرف کرد، اما زنگ‌زدگی زیر خودرو می‌تواند بالقوه خطرناک باشد و باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا ممکن است بخش‌های ضروری مثل شاسی را از بین ببرد.
افزایش مصرف سوخت خودرو
اگر موتور به طور کارآمد کار کند، سوخت را بهینه می‌سوزاند، اما اگر قطعات سیستم شروع به فرسودگی کنند و تعویض یا سرویس نشوند، متوجه افزایش میانگین مصرف سوخت خواهید شد. با انجام سرویس‌های دوره‌ای و تعویض به موقع فیلتر هوا و سوخت، سنسور اکسیژن (O2) و سنسور جریان هوای حجمی (MAF)، کارایی خودرو را در سطح مطلوب نگه دارید. نکته کلیدی این است که مصرف سوخت به نحوه نگهداری شما از موتور بستگی دارد. اطمینان از انجام به موقع سرویس دوره‌ای خودرو، تعویض به موقع روغن، فیلترها و شمع‌ها می‌تواند در مصرف سوخت تفاوت ایجاد کند.
داغ شدن شدید و جوش آوردن موتور داغ شدن شدید و جوش آوردن موتور
اگرچه داغ شدن بیش از حد به خصوص در خودروهای مدرن با سیستم‌های پیچیده، سنسورها و غیره، به‌ندرت اتفاق می‌افتد اما اکثر خودروهای فعلی در بازار ایران ممکن است با این مشکل مواجه شوند. ساده‌ترین و ارزان‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از مشکلات داغ شدن و جوش آوردن موتور، اطمینان از وجود آب کافی در موتور، سلامت رادیاتور و عملکرد واترپمپ است. وجود ضد یخ در تمام طول سال درون موتور و تعویض سالانه آن می‌تواند این مشکلات را به حداقل برساند.
سخن پایانی
هر خودرویی که داشته باشید، به نگهداری منظم نیاز دارد و حتی در این صورت، ممکن است گاهی اوقات با مشکلات فنی خودرو مواجه شوید. برخی از مدل‌های خودرو نسبت به سایرین بیشتر در معرض مشکلات فنی رایج خودرو هستند و سبک رانندگی نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در فرسودگی و استهلاک ماشین داشته باشد. صرف‌نظر از نوع خودروی شما، هوشیار بودن نسبت به علائم خرابی و رسیدگی به آنها در صورت بروز، باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه شده و احتمال ماندن در جاده را به حداقل می‌رساند
نویسنده: حسین باباپور
