تا رقابت نباشد، پیشرفتی هم حاصل نخواهد شد. به همین دلیل امروزه رقابت بسیار سنگینی میان شرکتهای خودروسازی وجود دارد تا یک محصول بهتر از رقیب خود تولید کنند و سهم بیشتری از بازار را بدست بیاورند. اما برای تشخیص این برتری مجلات و سازمانهای مختلفی وجود دارند تا ادعای شرکتهای خودروسازی را در عمل مورد بررسی قرار دهند، همچون سازمانهای ایمنی مختلف که سطح ایمنی و استقامت بدنه ماشینهای جدید بازار را مورد آزمایش قرار میدهند که قطعا نمره دهی آنان تاثیر بسزایی در انتخاب مشتری و سهم فروش آن در بازار دارد، همچون موسسه ایمنی ENCAP که در ادامه سعی داریم مروری کوتاه بر روی آن داشته باشیم و شما را بیشتر با این موسسه ایمنی اروپایی آشنا کنیم.
برای مقدمه، خوب است بدانید یورو اِنسیاِیپی (Euro NCAP) مخفف عبارت انگلیسی European New Car Assessment Programme است که در معنی به جمله "برنامه ارزیابی خودروهای جدیدی اروپایی" خواهید رسید. این برنامه ارزیابی عملکرد ایمنی مربوط به محصولاتی خواهد بود که در قاره اروپا تولید میشود و یا به قصد استفاده در بازار اروپا از دیگر کشورهای جهان صادر میشود. این برنامه از سال ۱۹۹۷ کار خود را در "بروکسل بلژیک" و با پشتیبانی "آزمایشگاه تحقیقات ترابری" آغاز کرده است که خود زیر نظر وزارت ترابری بریتانیا انجام فعالیت میکند. این برنامه را اغلب کشورهای اتحادیه اروپا پشتیبانی میکنند و نتایج بررسیهای آن مورد تایید بوده است.
به طور کلی، این موسسه ایمنی نمونه اروپایی NHTSA خواهد بود که از سال 1979 میلادی کار خود را در ایالات متحده آمریکا آغاز کرده است، اما تنها موسسه ENCAP اروپا نخواهد بود که مورد تایید NHTSA قرار گرفته است، بلکه موسسه ایمنی ANCAP در استرالیا و نیوزیلند، موسسه ایمنی LNCAP در آمریکای لاتین و همچنین موسسه ایمنی C-NCAP نیز در کشور چین وجود دارد که تمامی آزمایشات و نمرات آنان مورد تایید موسسه ایمنی NHTSA آمریکا خواهد بود.
یورو انکپ آزمایش موسسات ذکر شده تقریبا مشابه یکدیگر است و پس از ارزیابی قسمتهای مختلف اتومبیل در تصادف از جمله تصادف از جلو، تصادف جانبی، تصادف نیمه جلو، تست میله و...، سطح ایمنی آنان تا حداکثر 5 ستاره اعلام میشود. علاوه بر این، سیستمهای ایمنی بکار رفته در اتومبیل همچون سیستم هشدار برخورد از جلو، سیستم هشدار خروج از جاده، سیستم تشخیص عابرپیاده، ترمزهای خودکار مبتنی بر سنسور، سیستم تشخیص نقاط کور و... نیز در نمره پایانی ایمنی تاثیرگذار هستند.
از سوی موسسه ایمنی ENCAP، تست تصادف از جلو در سرعت 64 کیلومتر بر ساعت انجام میشود که نفود بدنه اتومبیل، ضربات وارد شده به سرنشینان، ایربگهای بکار رفته در داخل کابین، ایمنی سرنشینان کودک و همچنین فشار وارد آمده به قفسه سینه سرنشینان بوسیله کمربند، فاکتورهای تعیین کننده ایمنی اتومبیل در این بخش خواهد بود.
تستهای جانبی اتومبیل در سرعت 50 کیلومتر بر ساعت انجام میشوند تا نفود بدنه اتومبیل در قسمتی که از مقاومت کمتری برخوردار است، تا چه اندازه بوده و چقدر میتواند به پای راننده آسیب وارد کند، البته اگر نفوذی به داخل کابین صورت گیرد، زیرا در بسیاری از خودروهای پیشرفته امروزی که ایمنی آنان مورد توجه قرار گرفته است، شاهد تقویت بسیار خوب شاسی اتومبیل هستیم که حتی در سرعت 50 کیلومتر بر ساعت نیز به داخل کابین نفوذ پیدا نکرده و از آسیب رسیدن پای سرنشینان جلوگیری میکند، هرچند ناگفته نماند که در بسیاری از خودروهای پیشرفته امروزی، از ایربگهای ایمنی زانویی استفاده شده است که در صورت نفوذ بدنه اتومبیل به داخل کابین پس از برخورد، از آسیب جدی به پای سرنشینان بویژه راننده جلوگیری میکند.
علاوه بر این، تستهای میله اتومبیل که اصولا شبیه ساز برخورد اتومبیل از قسمت کنار کابین به تیر برق و یا ستونهای بتنی موجود در اطراف جاده است، در سرعت 32 کیلومتر بر ساعت انجام میشود که در این بخش مقاومت ستون میانی اتومبیل، ایربگهای پردهای و همچنین مقاومت سقف اتومبیل مورد ارزیابی قرار میگیرد تا عمق ضربه و آسیب وارد شده به سر راننده و یا سرنشین جلوی اتومبیل بررسی شود. علاوه بر این، سیستمهای ایمنی اتومبیل در آزمونهای اصلی موسسه ایمنی ENCAP گنجانده شده است که در این بین آزمایش سیستم تشخیص عابر پیاده تا حداکثر 40 کیلومتر بر ساعت انجام میشود.
از تاریخ 1 ژانویه 2009 میلادی، موسسه ایمنی ENCAP یک تست جدید را به برنامه خود اضافه کرد که بیشتر با ایمنی عابرین پیاده سروکار داشت، زیرا تصور میشود که شرکتهای خودروسازی با تقویت بدنه و استفاده از قطعات مستحکم، سعی بر افزایش ایمنی اتومبیل و سرنشینان داخل کابین دارند، اما از طرفی دیگر قسمتهای سخت بدنه باعث میشد تا ضربات سنگینتری به عابرین پیاده وارد شود، به همین منظور آزمونهای خود را بروزرسانی کرد و ایمنی عابرین پیاده را در اولویتهای اصلی خود قرار داد که در آزمون مربوطه، برخورد پا به سپر اتومبیل، برخورد سر کودکان و افراد بزرگسال به کاپوت و یا شیشه اتومبیل و همچنین برخورد بدن عابرین پیاده بر روی کاپوت اتومبیل شبیه سازی میشود تا شرکتهای بزرگ خودروسازی تنها به فکر افزایش ایمنی سرنشینان داخل کابین نباشند.
در طول سالها، خودروهای اروپایی باتوجه به آزمایشات و گزارشات موسسه ENCAP بسیار امنتر شدهاند، نتایج آزمون آنان معمولا توسط مطبوعات و سایتهای بزرگ بین المللی منتشر میشود، اما در عوض به شدت بر تقاضای مصرف کنندگان برای خرید یک وسیله نقلیه تاثیرگذار خواهد بود، به عنوان مثال خودروی "روور 100" که یک نسخه بروزرسانی شده از مدل 1980 بود، پس از تستهای انجام شده موفق به دریافت تنها 1 ستاره ایمنی در سال 1997 میلادی شد و همین موضوع باعث شد تا فروش این خودرو به شدت کم شود و در نهایت تولید آن به طور کامل متوقف شود.
تست اجباری نیست، زیرا برخی از محصولات توسط خود موسسه ایمنی ENCAP مورد آزمایش قرار میگیرند و یا برخی از شرکتهای بزرگ خودروسازی به صورت داوطلبانه محصولات خود را در اختیار موسسه ایمنی ENCAP قرار میدهند تا آزمایشات لازم بر روی آنان انجام شود.
برای مقایسه نتایج آزمون، خودروها به دسته های مختلف تقسیم می شوند که در این خصوص می توان به دسته "خودروهای سواری"، "MPV"، "خودروهای آفرودی"، "خودروهای رودستر" و همچنین خودروهای "پیکاپ" اشاره داشت که خودروهای قرار گرفته در هر دسته، تا اختلاف 150 کیلوگرم قابل مقایسه با یکدیگر هستند.