با ازسرگیری واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، قوانین و ضوابط سفارش و ورود خودروهای خارجی به کشور به طور پیوسته دستخوش تغییرات متعددی شده است. اما قوانین جدید واردات در سال جدید، شامل دو عامل مهم می‌شود که می‌تواند چالش‌های بزرگی را به ویژه برای واردکنندگان و متقاضیان به وجود آورد.
بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و احکام و تکالیف قانون بودجه مرتبط با گمرک و تجارت خارجی مذکور در تبصره یک، واردات خودرو از لحاظ تخصیص ارز با هیچ مشکلی مواجه نیست، چراکه مجوز واردات خودرو جهت رفع تعهد ارزی صادر شده است. به علاوه، ایرانیان خارج از کشور نیز به شرط داشتن کارت اقامت و از محل ارز خارجی مجاز به واردات خودرو هستند. دو عامل مشکل‌ساز در قوانین جدید شامل موارد زیر می‌شوند.
- تعیین حقوق ورودی ۱۰۰ درصدی برای واردات خودرو؛
- تغییر نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق ورودی برحسب میانگین نرخ ارز در اسفند ۱۴۰۳ در مرکز مبادله طلا و ارز.
مقایسه حقوق ورودی خودرو در سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴
| نوع خودرو | حقوق ورودی قبلی | حقوق ورودی ۱۴۰۴ |
| خودروی برقی | ۴ درصد | ۱۰۰ درصد |
| خودروی هیبریدی | ۱۵ درصد | ۱۰۰ درصد |
| خودروی بنزینی با پیشرانه حداکثر ۱۰۰۰ سی‌سی | ۲۰ درصد | ۱۰۰ درصد |
| خودروی بنزینی با پیشرانه ۱۰۰۱ الی ۱۵۰۰ سی‌سی | ۵۵ درصد | ۱۰۰ درصد |
| خودروی بنزینی با پیشرانه ۱۵۰۱ ۲۰۰۰ سی‌سی | ۹۵ درصد | ۱۰۰ درصد |
| خودروی بنزینی با پیشرانه حداکثر ۲۵۰۰ سی‌سی | ۱۳۵ درصد | ۱۰۰ درصد |
به عبارت ساده‌تر، تمام خودروهای وارداتی اعم از تمام برقی، نیمه برقی و بنزینی با کلیه پیشرانه‌های مجاز با حجم حداکثر ۲.۵ لیتر در سال جدید مشمول حقوق ورودی ۱۰۰ درصدی می‌شوند. بنابراین خودروهای سواری پاک، یعنی ماشین‌های بنزینی با حجم موتور کمتر از ۱ لیتر، ماشین‌های هیبریدی و ماشین‌های برقی به ترتیب با افزایش قیمت ۹۵ درصد، ۹۹ درصد و ۱۰۸ درصد مواجه خواهند شد. این میزان حقوق ورودی با سیاست‌های دولت در راستای کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا و قانون هوای پاک مغایرت داشته و بدون شک به تجدیدنظر مسئولین احتیاج دارد.
واردات خودروگرانی چشمگیر تنها مختص به ماشین‌های پاک نیست. طبق قانون جدید و تغییر نرخ ارز، پیش‌بینی می‌شود مدل‌های مجهز به پیشرانه‌های ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ سی‌سی تا ۷۰ درصد افزایش قیمت پیدا کنند. خودروهای دارای پیشرانه ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی نیز با افزایش ۵ درصدی حقوق ورودی و تغییر نرخ ارز محاسباتی گمرک، حدود ۴۹ درصد گران خواهند شد.
جالب اینکه قانون جدید، حقوق ورودی مدل‌های مجهز به موتور ۲۰۰۱ الی ۲۵۰۰ سی‌سی را ۳۵ درصد کاهش می‌دهد و حالا به جای ۱۳۵ درصد، حقوق ورودی ۱۰۰ درصد شامل حال آن‌ها می‌شود. هرچند با توجه به نرخ ارز، این ماشین‌ها نیز با افزایش قیمت ۳۲ درصدی در دسترس مشتریان قرار می‌گیرند.
طبق تجارب گذشته، واردات خودرو با این حقوق منجر به آثار تورمی بر سایر کالاها خواهد شد و احتمالا دولت و مجلس شورای اسلامی به زودی تغییراتی را در قوانین جدید واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ اعمال کنند.
