شاید گاهی که یک خودرو دچار نقص فنی می‌شود، مالک آن را با یک انتخاب دشوار روبرو می‌کند، تعمیر آن بخش خودرو یا تعویض کامل . بسته به سن خودرو، هزینه خودرو و نوع تعمیر، تعمیرات اغلب ارزش انجام دادن دارند. با این حال، در برخی موارد، بهتر است ضرر خود را کم کنید و خودرو را بفروشید. پس چگونه بفهمیم که کدام انتخاب درست است؟ در ادامه بیش از 10 مورد مشکلات فنی خودرو که ارزش تعمیر ندارند را به اطلاع می‌رسانیم.
مشکلات فنی خودرو که ارزش تعمیر ندارند
گاهی اوقات هزینه تعمیر خودرو بسیار زیاد می‌شود و ضرر زیادی به دنبال می‌آورد. در این موارد حتی شاید بهتر باشد ماشین خود را بفروشید و یک خودروی جدید و سالم بخرید. البته به دلیل قیمت حبابی و ارزش غیرواقعی خودرو در ایران، معمولا تعمیر خودرو به صرفه است اما به طور کل و در یک بازار آزاد ، می‌توان گفت که عمده موارد زیر ارزش تعمیر را ندارند. همچنین در برخی موارد نیز بهتر است قید تعمیر قطعه معیوب را به طور کامل زد و آن را تعویض کرد که در ادامه به آنها هم اشاره می‌کنیم.
صدمه شدید موتورصدمه شدید موتور
«آسیب جدی موتور» سه کلمه‌ای است که هیچ راننده‌ای دوست ندارد بشنود. اگر هنوز تحت پوشش گارانتی هستید، تعویض موتور به صرفه است و هزینه‌ای ندارد. در غیر این صورت، معمولا باید هزینه بسیار زیادی صرف تعمیر یا تعویض موتور کرد.
در مورد خودروهای داخلی تعمیر موتور به صرفه است اما هزینه تعمیر موتور بسیاری خودروهای مونتاژی کاملا سرسام‌آور است و شاید برای مالک نصرفد.
تعمیر اساسی موتور خودروی قدیمی
اگر خودروی شما فرسوده و قدیمی شده است و نیاز به تعمیر اساسی و کامل موتور دارید معمولاً هزینه بسیار زیادی روی دست شما باقی خواهد ماند که نسبت به قیمت خودرو ارزش ندارد در این موارد بهتر است قید تعمیر را بزنید و به دنبال یک موتور یا نیم موتور سالم استوک بگردید و آن را روی خودرو سوار کنید. بدین ترتیب هزینه‌های تعمیرات بسیار کاهش خواهد یافت.
تعمیر بلوک موتور شکسته تعمیر بلوک موتور شکسته
جوش دادن ترک خوردگی یا شکستگی زیاد بلوک موتور معمولاً تعمیری است که ارزش انجام دادن ندارد. این یک کار دشوار و وقت‌گیر است که نیاز به هزینه زیادی دارد و معمولا هم مثل روز اول از آب درنمی‌آید . بجای این کار باید یک بلوک یا نیم موتور کاملا نو بخرید و روی خودرو نصب کنید.
تعمیر اساسی گیربکس
تعمیر اساسی گیربکس بسیار هزینه‌بر است و بجای آن می‌توانید از نمونه‌های استوک ولی سالم با قیمت بسیار به صرفه استفاده کنید. گیربکس‌ها معمولاً فقط زمانی خراب می‌شوند که مسافت پیموده شده آنها بیش از صد هزار کیلومتر باشد. البته کمبود روغن و ایراد در خنک کاری می‌تواند خیلی زودتر آنها را به خرج بیندازد.
حتی اگر گیربکس شما قابل تعمیر باشد، بازسازی کامل به راحتی می‌تواند به اندازه تعویض آن هزینه داشته باشد زیرا قطعات و دستمزد تعمیرکار هزینه زیادی خواهد داشت. در اینجا نیز، به ندرت ارزش هزینه را دارد و بهتر است یک گیربکس نو یا کارکرده سالم برای خودرو تهیه کنید.
تعمیر جعبه فرمان شکسته تعمیر جعبه فرمان شکسته
رفع مشکل جعبه فرمان شکسته اصلا به صرفه نیست و اگر با این ایراد مواجه شوید، سرمایه خود را برای تعمیر قطعه دور نریزید. بهتر است یک جعبه فرمان کارکرده سالم و به‌شرط تهیه کرده و روی خودرو نصب کنید.
تعویض مبدل کاتالیزوری
مبدل‌های کاتالیزوری از انتشار گازهای سمی از طریق اگزوز جلوگیری می‌کنند. این قطعه بسیار گران قیمت است و تعویض آن هزینه زیادی می‌طلبد.
رفع پوسیدگی و زنگ‌زدگی شدید شاسی
به طور کلی زمانی که شاسی و اتاق بیش از حد پوسیده می‌شود، نه از لحاظ ایمنی و نه از لحاظ اقتصادی تعمیر این گونه اتاق‌های خودرو به صرفه نخواهد بود. در این موارد بهتر است از قطعه نو نظیر شاسی کامل و یا اتاق کامل استفاده کنید، آن هم اگر خودرو ارزش تعمیر دارد. در غیر این صورت بهتر است بی‌خیال تعمیر آن شوید.
تعمیر رادیاتور بخاری
اگر رادیاتور بخاری شما فرسوده شده و نیاز به تعمیر دارد بهتر است آن را به طور کامل تعویض کنید و قید تعمیرش را بزنید. چرا که معمولاً رادیاتور بخاری زیر داشبورد قرار می‌گیرد و به همین دلیل اجرت تعویض آن بسیار زیاد است. پس حالا که داشبورد را باز کرده و هزینه زیادی متحمل شده‌اید، بهتر است رادیاتور بخاری و شلنگ‌های آن را به طور کامل تعویض کنید.
تعمیر میل پلوس شکسته تعمیر میل پلوس شکسته
اگر پلوس خودروی شما کاملاً فرسوده شده و حتی شکسته است بهتر است قید تعمیراتی همچون جوشکاری را بزنید و حتماً یک میل پلوس نو تهیه کنید.
تعویض باتری خودروی برقی
باتری‌های خودروهای سنتی نسبتاً ارزان و آسان تعویض هستند، اما هیچ چیز ارزانی در مورد باتری خودروهای کاملاً برقی وجود ندارد. تعویض آنها تقریباً به اندازه تعویض موتور و گیربکس در یک خودروی بنزینی هزینه دارد. در بازار بین‌المللی حداقل 4000 دلار تا حداکثر 18000 دلار قیمت باتری خودروهای برقی است که بسیار گران به نظر می‌رسد.
تعویض کیسه هوا
اگر کیسه‌های هوای شما باز شود، باید آنها را تعویض کنید و این تعمیر به تنهایی می‌تواند چندین میلیون به طور متوسط هزینه داشته باشد. با این حال، در بسیاری از موارد، قطعات و سیستم‌های مرتبط مانند ماژول‌های کنترل نیز باید جایگزین شوند که این امر صورتحساب را حتی بیشتر می‌کند. علاوه بر این، اگر کیسه‌های هوا باز شده باشند، احتمالاً به دلیل تصادفی قابل توجه بوده است؛ به این معنی که با جنگی تعمیراتی در بیش از یک جبهه روبرو هستید و شاید لازم باشد که عقب نشینی کنید.
تعویض کامل سیستم تعلیق
تعویض بوش‌ها یا سیبک یک تعمیر نسبتاً رایج و نسبتاً مقرون به صرفه است، در بحث جلوبندی‌سازی است. با این حال، اگر کل سیستم تعلیق نیاز به بازسازی یا تعویض کامل داشته باشد، هزینه بالایی خواهد داشت و حتی می‌تواند با تعویض موتور یا گیربکس برابری کند. مثلا اگر بخواهید مجموعه اکسل عقب پژو پارس را تعویض کنید، حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیون باید هزینه کنید. در این صورت، ممکن است زمان آن رسیده باشد که پول خود را برای یک خودروی جدید با سیستم تعلیق جدید صرف کنید.
تعمیر میل بادامک
میل بادامک‌ها اجزای حیاتی موتور هستند که نحوه ورود هوا و خروج دود از موتور را تنظیم می‌کنند. به طور مرتب روغن خود را عوض کنید، زیرا عدم انجام این کار یکی از رایج‌ترین راه‌های از بین بردن میل بادامک است. اگر این اتفاق بیفتد، بجای آنکه به فکر تعمیر میل سوپاپ کهنه باشید، بهتر است آن را تعویض کنید.
تعویض یا تعمیر کمپرسور کولر تعویض یا تعمیر کمپرسور کولر
اگر کمپرسور کولر گازی شما از کار افتاده باشد، می‌توانید انتظار داشته باشید که هزینه تعمیر یا تعویض آن بسیار گران دربیاید و ارزش تعمیر نداشته باشد. اگر هزینه تعمیر کمپرسور خیلی گران بود ، بهتر است از نمونه استوک آن استفاده کنید. همچنین خاموش بودن کولر خودرو به ویژه در مناطق سردسیر یا در زمستان تاثیری در عملکرد فنی خودرو ندارد و می‌توانید حداقل تا زمانی که هوا خیلی گرم نشده تعمیر یا تعویض کمپرسور را به تعویق بیندازید.
تعویض مجموعه توربوشارژر
مجموعه‌های توربوشارژر سیستم‌های نسبتا پیچیده‌ای هستند که تعمیر آنها دشوار و پرهزینه است. اما در بسیاری موارد تعمیر توربوشارژ نسبت به تعویض آن به‌صرفه‌تر است و می‌توان با هزینه کمتر نسبت به راه‌اندازی مجدد این قطعه روی خودرو اقدام کرد. پس تا حد ممکن از تعویض توربوشارژر خودداری کنید و در صورت لزوم از نمونه‌های سالم و استوک استفاده نمایید.
تعمیر صفحه کلاچ
صفحه کلاچ در خودروهای مجهز به گیربکس دستی یکی از اجزای مهم سیستم انتقال قدرت محسوب می‌شود. این قطعه معمولا در کارکردهای بالای ۱۰۰ هزار کیلومتر، بسته به نوع و شیوه رانندگی، خراب خواهد شد. برخی از صاحبان خودروها ویژه ماشین‌های قدیمی‌تر اصرار دارند تا به جای تعویض، صفحه کلاچ ماشین خود را تعمیر و لنت‌کوبی کنند. اولاً لنت‌کوبی کیفیت لنت‌های کارخانه‌ای را به شما نخواهد داد؛ ثانیا یک صفحه کلاچ تنها دارای لنت نیست و از قطعات دیگری نظیر فنرها نیز تشکیل شده است.
این فنرها در طول زمان فرسوده می‌شوند و ممکن است بعد از لنت‌کوبی ایراد پیدا کنند. درنتیجه شما باید مجدداً اجرت باز و بست گیربکس و تعویض صفحه کلاچ را به دلیل خرابی فنرها پرداخت کنید. بنابراین صفحه کلاچ ارزش تعمیر ندارد و بهتر است به همراه دیسک و بلبرینگ کلاچ تعویض شود.
تعمیر سوزن انژکتور
سوزن انژکتورها معمولاً به این راحتی خراب نمی‌شوند اما در صورت خرابی نهایتاً توان آنها را شستشو داد تا اگر دچار مسدودی یا گرفتگی شده‌اند ایراد آنها برطرف شود. در غیر این صورت تعمیر سوزن انژکتور اصلاً به صرفه نیست و از سوی دیگر کمتر تعمیرکاری این کار را انجام می‌دهد. بنابراین زمانی که مطمئن شدید سوزن انژکتور ماشین شما خراب است حتماً نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
تعویض رادیاتور
اگر رادیاتور ماشین شما فرسوده و پوسیده شده است باید آن را تعویض کنید. در غیر این صورت می‌توان رادیاتور را سرویس و مجدداً استفاده کرد. با تعویض منبع‌های پلاستیکی اطراف بدنه و همچنین باز کردن مجاری داخل رادیاتور، می‌شود مجدداً از این قطعه برای مدت نسبتاً طولانی استفاده کرد. البته اگر توان مالی دارید، قطعاً استفاده از رادیاتور نو نسبت به مدل تعمیری توصیه می‌شود.
تعمیر سرسیلندر ترک خورده
سرسیلندر یک قطعه کاملاً حساس است که معمولاً از جنس آلومینیوم ساخته می‌شود و در اثر تنش دمایی به راحتی تاب یا ترک برمی‌دارد. اگر متوجه شدید سرسیلندر ماشین شما ترک برداشته است، به هیچ عنوان به دنبال تعمیر آن نروید؛ چرا که امکان جوشکاری دقیق سرسیلندر وجود ندارد و احتمالاً یکی دو ماه بعد از نصب مجدد قطعه تعمیری، باید آن را تعویض کنید. پس از همین ابتدا به دنبال خرید یک سرسیلندر نو و یا یک سرسیلندر استوک کاملاً سالم بگردید و پول خود را بابت جوش دادن سرسیلندر هدر ندهید.
تعویض کامل سیستم ترمز تعویض کامل سیستم ترمز
تعویض لنت ترمز، دیسک‌ها یا کالیپرها به صورت جداگانه تعمیری به صرفه است. با این حال، زمانی که کل سیستم ترمز شما نیاز به تعویض داشته باشد، وقت آن رسیده است که از خود بپرسید آیا این تعمیر ارزش انجام دادن را دارد یا خیر. البته ین اتفاق بیشتر برای خودروهای کاملاً قدیمی می‌افتد که نیاز به تعویض کامل سیستم ترمز داشته باشند در این شرایط شاید بهتر باشد خودروی خود را بفروشید و یک ماشین جدید بخرید.
سخن پایانی
اگر قیمت خودرو در کشور ما همچون کشورهای همسایه که در آنها واردات با تعرفه ۵ درصد انجام می‌شود، در حد متعادل قرار داشت، آن وقت بسیاری از تعمیرات خودرو دیگر ارزش انجام دادن نداشتند. اما در کشوری که هنوز هم خودروهای قدیمی چندین برابر ارزش واقعی فروخته می‌شوند و خودروهای وارداتی با تعرفه‌های سنگین و قیمت‌های حبابی به صورت قطره‌چکانی وارد بازار می‌شوند، بنابراین هنوز هم بسیاری از تعمیرات حتی تعویض کامل موتور گیربکس و مواردی از این دست برای مشتریان صرفه اقتصادی دارد؛ چرا که خودرو در ایران چند برابر قیمت واقعی فروخته می‌شود و مشتری به راحتی نمی‌تواند از بازار آزاد یا کارخانه خودرو به قیمت منصفانه خریداری کند.
با این حال اگر ماشین شما خیلی قدیمی است و نیاز دارد تا تعمیرات زیادی روی آن انجام شود، بهتر است برآورد هزینه و آورده داشته باشید و اگر متوجه شدید که این تعمیرات ارزش انجام دادن ندارند، ماشین خود را بفروشید و یک خودروی نو خریداری کنید.
شاید مطالب زیر هم برای شما مفید باشد:
دلیل گاز هرز خوردن ماشین
عیب یابی خودرو با بو کردن
نویسنده حسین باباپور
