گروه خودروسازی
سایپا بعد از ایران
خودرو به عنوان دومین قطب تولید خودرو در کشور به شمار میآید که با توجه به آمارهای سال 91 با تولید حدود 477 هزار و 890 دستگاه خودروی مختلف در سال، حدود 42 درصد از سهم بازار را در اختیار دارد که بعد از
ایران خودرو با سهم 45 درصدی، در جایگاه دوم قرار گرفته است، هرچند در این چند سال اخیر و با رشد دیگر خودروسازان دیگر داخلی این آمار تغییر پیدا کرده است، اما همچنان گروه خودروسازی سایپا را میتوان به عنوان دومین قطب بزرگ تولید در کشور معرفی کرد.
در بین سهام داران گروه خودروسازی سایپا که باعث شده این شرکت تبدیل به یکی از شرکتهای اصولاً "خصولتی" شود، اول از همه نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران دیده میشود که حدود 35.75 درصد از سهام سایپا را در اختیار دارد و بعد از آن، گروه صنعتی رنا با 15 درصد، شرکت ستاره تابان با 10 درصد، شرکت توسعه سرمایه رادین با 6.59 درصد، شرکت سرمایه گذاری صبا تامین با 4.7 درصد، شرکت سرمایه گذاری سایپا با 3.6 درصد، شرکت تجارت تابان با 2.8 درصد و همچنین برای سایر سهام داران، درصد مالکیت 21.56 درصدی دیده میشود.
همانطورکه در ابتدا گفته شد، شرکت سایپا در سال ۱۳۴۴ با سرمایه اولیه ۱۶۰ میلیون ریال و با نام "شرکت سهامی تولید اتومبیل سیتروئن ایران" تاسیس و در تاریخ ۱۵ اسفند ماه ۱۳۴۵ به ثبت رسید و دو سال بعد به مرحله بهرهبرداری رسید. همزمان با بهره برداری در سال 1347 شمسی مدلهای مختلف "سیتروئن ژیان" وارد خط تولید شد و تا سال 1359 به مشتریان عرضه شد. در سال 1354، اسم این خودروساز به "شرکت سهامی عام ایرانی تولید اتومبیل" تغییر پیدا کرد و سهام آن عمومی شد که در حال حاضر اسم آن به انگلیسی، مخفف شده سایپا است و تاکنون از این نام برای فعالیت خود استفاده کرده است. در سال 1355 تولید رنو 5 آغاز شد و تا سال 1372 درمدلهای مختلف 3 درب و 5 درب تولید شده و به مشتریان عرضه شد.
از سال 1362، تولید
وانت نیسان زامیاد آغاز شد و از سال 1371 شمسی، شرکت سایپا به تولید "رنو 21" مشغول شد. اما خودروی معروف سایپا که تا به امروز تولید شده و به مشتریان عرضه میشود، خودروی پراید خواهد بود که نسخههای اولیه آن در سال 1372 وارد خط تولید سایپا شد.
یکی از اتفاقات بزرگ سایپا در سال 1380، تولید خودروی منحصربه فرد "سیتروئن زانتیا" بود که علارغم فروش بسیار خوب این محصول در بازار کشور، توقف آن در شرکت سایپا متوقف شد. در سال 1383 خودروی سدان کیا ریو وارد خط تولید سایپا شد، اما دوامی نداشت و 5 سال بعد در سال 1388 به طور کامل متوقف شد.
یکسال بعد از توقف تولید کیا ریو، در سال 1389 خودروی جدید سایپا تحت عنوان "تیبا" معرفی شد و در همان سال، نسخه جدید پراید با پلتفرم X100 معرفی شد که برمبنای آن نسخههای مختلفی از جمله "سایپا 111"، "سایپا 131"، "سایپا 132" و همچنین خودروی ناکام "سایپا 141" تولید شد.
یکی دیگر از اقدامات جالب شرکت خودروسازی سایپا که حواشی بسیار زیادی به همراه داشت، طراحی و تولید سایپا 151 (کارا) در سال 1391 بود و در سال 1392 شمسی، گروه خودروسازی سایپا اصلاحاتی بر روی
تیبا انجام داد و نسخه هاچ بک تیبا 2 را معرفی کرد.
در این چند سال اخیر، فعالیت گروه خودروسازی سایپا بهبود پیدا کرده است و محصولات جدیدی از کشورهای خارجی وارد کشور شده و یا شرکت خودروسازی سایپا به طور اختصاصی محصولاتی معرفی کرده است. از آوردههای خارجی سایپا میتوان به خانواده برلیانس و رنو اشاره داشت که در شرکت زیرمجموعه سایپا، یعنی
پارس خودرو تولید میشوند و یا خودروهای دیگری همچون چانگان و S300 که در سبد محصولات این شرکت دیده میشود.
اما مهمترین اتفاق برای سایپا در یکی دو سال گذشته، طراحی و ساخت سایپا
کوییک بوده است. هرچند این موارد فارغ از فعالیت گروه خودروسازی سایپا در تولید وسایل نقلیه سنگین وزن است که تحت عنوان "سایپا دیزل" فعالیت میکند.
اما سایپا همکاری بسیار گسترده ای با شرکت رنو دارد و خودروهایی چون
رنو ساندرو و یا
رنو ساندرو استپ وی را روی خط تولید پارس خودرو تولید می کند. همچنین عرضه دیگر محصولات سیتروئن نیز با عنوان شرکت سایپا سیتروئن به این شرکت واگذار شده است.
سایپا توانست بعد از خروج پیکان از خط تولید ایران خودرو نام خود را با پراید به عنوان پرتیراژترین تولیدکننده خودرو داخل ثبت کند و چندین سال است که پراید و یا محصولات دیگری روی همین پلتفرم در حال تولید است.
سایپا البته با شرکت های چینی نظیر چانگان نیز وارد قرارداد شده و خودروهایی نظیر
چانگان CS35 را روی خط تولید خود تولید می کند.