نبرد دو برادر ایران خودرویی
بازار خودرو کشور به دلیل ممنوعیت واردات خودرو و تحریم‌های خارجی از نظر عدم تنوع محصول، در شرایط عجیبی به سر می‌برد، تا جاییکه محصولات تولیدی جدید یک شرکت رقیب محصول قبلی می‌شود. این موضوع در مورد دیگر محصولات شرکت‌های ایران خودرو و سایپا نیز به همین صورت است و خودروهایی با تغییرات جزئی به رقیب مدل‌های مشابه قبلی تبدیل می‌شوند و باعث رکود و شاید حذف محصول قبلی شوند.
در خصوص دو محصول دنا و تارا موضوع تاحدودی متفاوت است و دلیل این تفاوت تغییر بنیادی در پلتفرم است و دیگر خبری از همان پلتفرم همیشگی پژو 405 در تارا نیست و این بار محصول تازه بر روی پلتفرمی تقریباً جدید سوار شده است. سالیان درازی است که پلتفرم قدیمی پژو 405 مهمان خط تولید بزرگترین شرکت خودروساز کشور یعنی ایران خودرو شده است و به قول معروف کنگر خورده و لنگر انداخته است. در دوره و زمانهای که شرکت‌های خودروساز با شتاب در حال پایه‌گذاری و ایجاد پلتفرم جدید هستند، بنظر می‌رسد که ساعت و زمان در ایرانخودرو در سال 1980 میلادی یا 1358 شمسی باقی مانده و پلتفرم 405 با بیش از 40 سال قدمت، همچنان قصد ترک خط تولید ایران خودرو را ندارد. اما با ورود تارا و پلتفرم جدید پژو 301 معادله تغییر کرد. در این مقاله خودروبانک به مقایسه دو برادر و یا شاید دو رقیب از محصولات ایران خودرو، یعنی تارا اتوماتیک و دنا پلاس توربو اتوماتیک می‌پردازیم.
معرفی کلی
در دوره‌ای که هنوز برجام برقرار بود، صحبت از عرضه محصولات جدیدی مانند پژو 301 داغ بود و نمونه‌هایی از این سدان کامپکت پژو در نمایشگاه‌های مختلف خودرویی در غرفه ایران خودرو به نمایش درآمد، خودرویی که آمده بود تا در بازار متعادل آن دوران به خیل خودروهای قابل انتخاب مشتریان ایران خودرو و شرکت ایکاپ بپیوندد. اما تمام این تصورات در 18 اردیبهشت ماه 1397 با خروج آمریکا از برجام و فرار سرعتی پژو از کشور تبدیل به باد هوا شد. با خروج این شرکت فرانسوی و پرسابقه از کشور، پروژه تولید محصولات جدید این شرکت از جمله پژو 301، پژو 2008 و سدان سایز متوسط پژو 508 به طور کامل متوقف شد و این موضوع ایران خودرو را با چالش جدی روبرو کرد. شرکت ایکاپ که با سرمایه‌گذاری مشترک رفقای فرانسوی ایران خودرو یعنی پژو، ایجاد و در حال فعالیت بود، در کوتاه‌ترین زمان ممکن از حرکت بازایستاد و تبدیل به برگی از تاریخ شد. خالی شدن خط تولید از محصولات جدید و نداشتن خودرو برای تحویل به مشتریان از جمله مشکلاتی بود که ایران خودرو با خروج شریک فرانسوی با آن دست و پنجه نرم می‌کرد. اما 2 سال بعد شرکت ایران خودرو، پروژه K132 یا تارا را به بازار معرفی کرد.
پروژه K132 یا تارا ایران خودرواز سوی دیگر پلتفرم قدیمی پژو 405 نیز با مدل‌ها مختلف سمند و دنا همچنان می‌تازد و هر چند وقت یکبار مهمان نسخه‌های مختلف این دو خودرو است. دنا پلاس توربوشارژر اتوماتیک به عنوان تکمیل‌ترین نسخه خانواده دنا و کامل‌ترین خودرویی محسوب می‌شود که روی پلتفرم قدیمی و از رده خارج پژو 405 توسعه پیدا کرده است. تا جاییکه از این خودرو به عنوان ویترین تمامی دستاوردهای ایرانخودرو یاد می‌شود. پیشرانه ملی EF7 توربوشارژ و همچنین با آپشن‌های کامل مثل ایربگ‌های جانبی و صندلی‌های برقی و از همه مهمتر گیربکس اتوماتیک این خودرو را به نماد این خانواده از محصولات ایران خودرو تبدیل کرده است. اما همچنان ضعف‌های آن پلتفرم نامیرای قدیمی را به دوش می‌کشد.
دنا پلاس توربوشارژر اتوماتیک به عنوان تکمیل‌ترین نسخه خانواده دنا طراحی ظاهری، رقابت بین پیر و جوان
از لحاظ ظاهری خودرو دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک، بیشترین تغییرات را نسبت به دیگر اعضای خانواده خود تجربه کرده است. دنا در واقع فیس‌لیفت سمند محسوب می‌شود و طراحان ایران خودرو تمام تلاش خود را برای تغییر چهره این خودرو انجام داده‌اند اما همچنان این طراحی با ترند روز دنیا فرسنگ‌ها فاصله دارد. چهره ناموزون در نمای جلو با چراغ‌های بزرگ و سپر ناهمگون با بدنه، مشکلات مونتاژی بدنه و وجود فواصل زیاد بین بخش مختلف مانند سپر و کاپوت از ضعف‌ها غیرقابل چشم پوشی در طراحی ظاهری بدنه دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک است. همچین تفاوت بسیار ناچیز در نمای ظاهری در مدل توربو و توربوشارژ اتوماتیک که محدود به تغییر در سایز و طرح رینگ‌ها و علامت توربو روی بدنه شده، از اتفاقات غیرجالب در مورد این خودرو است. در مجموع چهره خودرو تا حدودی مردانه و با ابهت است و جذابت خاص خود را دارد. همچنین در بازار خالی از خودرو و رقیب دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک یک گزینه مناسب محسوب می‌شود.
طراحی ظاهری خودرو دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک و تارا بنظر می‌رسد که ضعف در هارمونی طراحی بدنه در محصولات ایران خودرو ارثی است. باید این موضوع را در نظر گرفت که بحث طراحی و ظاهری یک موضوع سلیقه‌ای و نسبی محسوب می‌شود و خودرو جدید ایران خودرو یعنی تارا کاملاً در این مبحث می‌گنجد. خیلی‌ها تارا را به عنوان یک خودرو زیبا می‌دانند و خیلی‌ها هم کاملاً مخالف این نظر هستند. خودروی 301 به عنوان پدر تارا در بخش طراحی از چهره ساده‌ای برخوردار است اما طراحان ایران خودرو تلاش کرده‌اند تا با ایجاد تفاوت و حجم‌دهی برخی قسمت‌ها طراحی جدیدی به این خودرو بدهند که البته هارمونی و هماهنگی بخش‌هایی از خودرو بخصوص در نمای عقب کاملاً قربانی این اغراق در حجم‌دهی و تغییرات شده‌اند.
طراحی خاص و بهم چسبیده چراغ‌های عقب در تارا طراحی خاص و بهم چسبیده چراغ‌های عقب برای خودروهای عریض‌تر گزینه بهتری محسوب می‌شود تا تارا که از عرض نسبتاً کمی برخودار است گزینه مناسبی بنظر نمی‌رسد. البته این خودرو اولین مدل محصول وطنی است که از این سبک چراغ عقب بهره می‌برد و تا حدودی یادآور خودروهای خوش‌نام و پرطرفدار میتسوبیشی گالانت، هیوندای آزرا یا محصولات کمپانی آمریکایی دوج است. نمای جلویی نیز از طراحی جدید بهره می‌برد و نسبت به طراحی قدیمی و تکراری دنا، از وضعیت خیلی بهتری برخوردار بوده و این موضوع یک امتیاز مثبت برای این خودرو محسوب می‌شود.
فضای کابین، رقابت قدیمی و جدید
دنا در مقایسه با سمند تغییرات را در بخش فضای داخلی و شکل داشبورد تجربه میکند و از نظر طراحی یادآور محصول سوناتا هیوندای است. طراحی داخلی قدیمی، وجود ایرادات ارگونومیکی و کیفیت ساخت پایین در متریال فضای داخلی مواردی است که دنا پلاس دیده می‌شود مانند تمام دیگر محصولات ایرانی هم‌رده. اما در مجموع وضعیت این خودرو قابل قبول است و خطوط زیبا و هماهنگ داخلی با غریبلک فرمان تقریباً خوش‌دست و نشانگرهای خوانا پشت آمپر حس نسبتاً خوبی به راننده و سرنشینان می‌دهد.
فضای داخلی دنا فضای داخلی تارا برخلاف طراحی خارجی که دست خوش تغییرات خیلی زیاد شده است، نبوده و هیچ تغییری نسبت به پژو 301 تجربه نکرده است و بنظر می‌رسد طراح ایران خودرو فضای داخلی از یاد برده‌اند. البته این اتفاق تاثیر بدی نداشته و به لطف طراحی شرکت پژو همه بخش‌های داخلی از ارگونومی مناسبی برخوردار بوده و در محل مناسب خود قرار گرفته است. اما انتظار می‌رفت که شرکت ایران خودرو مانند تغییر عمده در دیزاین بدنه، فضای داخلی را نیز تا حدودی به روزرسانی کنند. از نظر کیفیت متریال مورد استفاده در فضای داخلی سدان تارا در وضعیت قابل قبولی است و این موضوع یک پیشرفت محسوب می‌شود. برخلاف سایز جمع جور این خودرو در نگاه اول به لطف فاصله 2652 میلیمتری دو محور، فضای پای سرنشینان کاملاً مناسب و جادار است.
فضای داخلی تارا مشابه پژو 301 در مجموع این دو خودرو از نظر کیفیت فضای داخلی در سطح متوسط قرار دارد و نسبت به خودروهای روز عقب هستند و در همان نگاه اول در دیزاین نیز همچنان خودروهای اقتصادی، ارزان قیمت و قدیمی بازار را به یاد مخاطب می‌آورند. البته با قیمت های عجیب کنونی بازار خودرو، استفاده از واژه اقتصادی برای دو خودرو دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک و تارا غیرقابل درک است اما با رشد بی‌رویه قیمت‌ها واژه خودرو اقتصادی نیازمند بازتعریف است.
آپشن‌های رفاهی و ایمنی، پرچمداران ایران خودرو
در بخش آپشن‌های رفاهی و ایمنی شرکت ایران خودرو تمام تلاش خود را برای تکمیل نمودن لیست آپشن این دو برادر نموده است. داستان دنا مانند داستان بچه لوس و آخر خانواده است که تمام تجهیزات از دیگر بچه‌ها گرفته شده و به این فرزند اختصاص داده می‌شود. با عرضه دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک آپشن‌های نسخه‌های قبلی دنا حذف و تنها به این محصول اختصاص داده شد تا بیشتر به چشم بیاید. آپشن‌هایی مانند سانروف و کیسه‌های هوای جانبی که پیش از این در نسخه‌های دیگر نیز حضور داشت، تبدیل به آپشن اختصاصی دنا پلاس نسخه توربوشارژ اتوماتیک شد و در بقیه محصولات تنها در حالت سفارشی قابل سفارش است. البته که بعضی از این آپشن‌ها مثل کیسه‌های هوای جانبی بعداً در این خودرو نیز حذف شد!
تجهیزات قابل قبولی در دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک در هر حال دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک از تجهیزات قابل قبولی مانند: ترمزهای چهارچرخ دیسکی مجهز به ABS و EBD، کیسه هوا برای راننده و سرنشین جلو بهمراه ایربگ‌های جانبی (جمعاً 4 عدد)، فرمان برقی مجهز به کلیدهای کنترلی و روکش چرمی، تهویه مطبوع اتوماتیک بهمراه دریچه جداگانه برای سرنشینان عقب، سیستم مالتی‌مدیا با امکان برقراری ارتباط با موبایل، دوربین دنده عقب و رهیاب ماهواره‌ای، چراغ‌های مه‌شکن جلو و عقب، چراغ‌های روشنایی در روز، چراغ خوش‌آمدگویی و مشایعت، امکان تنظیم ارتفاع نور چراغ‌ها از داخل، آینه‌های جانبی برقی تاشونده، شیشه‌های برقی، ایموبلایزر، ایزوفیکس، سنسور دنده عقب، رینگ‌های 16 اینچی آلومینیومی، صندلی‌های جلو برقی با قابلیت تنظیم در 8 جهت، سانروف برقی و کروز کنترل بهره می‌برد که با توجه به رده قیمتی امکانات خوبی محسوب می‌شوند. اما همچنان جای آپشن ایمنی نه چندان گران‌قیمت ESP در سدان پرچمدار خانواده دنا به شدت احساس می‌شود.
سطح مناسب آپشن و تجهیزات در تارا ایران خودرو وضعیت سدان جدید تارا اتوماتیک در بخش تجهیزات رفاهی و ایمنی مناسب است و آپشن‌هایی مانند ترمزهای چهارچرخ دیسکی مجهز به سیستم‌های کمکی ABS, EBD, HBA, TCS, ESC, HSA، کیسه هوا برای سرنشینان جلو، فرمان برقی بهمراه کلیدهای کنترلی، سیستم مالتی مدیا با 4 عدد بلندگو و امکان میرورلینک، آنتن سقفی اكتيو، شیشه‌ها و آینه‌های برقی، مه‌شکن‌های جلو وعقب، قابليت تنظیم ارتفاع نور چراغ‌های جلو از داخل خودرو، چراغ روشنایی در روز، چراغ مشایعت و خوش‌آمد گویی، سیستم پايش فشار باد تايرها (TPMS) و كروز كنترل و محدودکننده در هر دو نسخه تارا دستی و اتوماتیک موجود است. البته در مدل تارا اتوماتیک گزینه‌های اضافه‌تری مانند سانروف، دوربین دنده عقب، تاشوبرقی آینه‌های جانبی، سنسورهای نور و باران، سیستم ورود و استارت بدون کلید، رینگ‌های 16 اینچی آلومینیومی (بجای 15 اینچی فولادی)، روکش‌های چرمی، صندلی‌های جلو برقی و ایربگ‌های جانبی آپشن‌ها را کامل‌تر میکند.
پیشرانه توانمند EF7 TC دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک نقطه قوت این محصول مشخصات فنی، دود از کنده بلند می‌شود
با نگاهی به مشخصات فنی پیشرانه هر دو خودرو در همان لحظه اول متوجه تفاوت بالای آن در تولید توان و گشتاور می‌شویم که به دلیل استفاده توربوشارژر در دنا پلاس است.
برادر با سابقه‌تر یعنی دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک به کمک یک 4 سیلندر 16 سوپاپ EF7 TC با حجم دقیق موتور 1645 سی سی مجهز به توربوشارژر توان تولید حداکثر قدرت 150 اسب بخار در 5500 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور 215 نیوتن متر در 2200 دور در دقیقه را دارا است. این پیشرانه نسخه اصلاح شده پیشرانه سورن توربوشارژ است که در سیستم خنک‌کننده توربو دچار تغییرات شده تا میزان تولید دما و استهلاک آن را کاهش دهد اما در بازدهی و توان تولیدی مشابه همان پیشرانه عمل میکند.
پیشرانه TU5 پلاس تارا در مقابل تارا اتوماتیک از پیشرانه تنفس طبیعی 4 سیلندر 16 سوپاپه TU5 پلاس با حجم موتور دقیق 1587 سی‌سی بهره می‌برد و توان تولید حداکثر قدرت 113 اسب بخار در 5800 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور 144 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه را دارد که در مقایسه با برادر بزرگ‌تر خود ضعیف‌تر است.
یک گیربکس 6 سرعته اتوماتیک در هر دو خودرو وظیقه انتقال نیرو به چرخ‌های جلو را برعهده دارد.
| مشخصات فنی | دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک | تارا اتوماتیک |
| موتور | 4 سیلندر 16 سوپاپه | 4 سیلندر 16 سوپاپه |
| حجم موتور | 1645 سی سی | 1587 سی سی |
| تنفس موتور | توربوشارژ | تنفس طبیعی |
| انتقال نیرو | دیفرانسیل جلو | دیفرانسیل جلو |
| حداکثر قدرت | 150 اسب بخار در 5500 دور در دقیقه | 113 اسب بخار در 5800 دور در دقیقه |
| حداکثر گشتاور | 215 نیوتن متر در 2200 دور در دقیقه | 144 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه |
| جعبه دنده | 6 سرعته خودکار | 6 سرعته خودکار |
| شتاب 0 تا 100 | 11 ثانیه | - |
| حداکثر سرعت | 205 کیلومتر در ساعت | 190 کیلومتر در ساعت |
| وزن | 1262 کیلوگرم | 1190 کیلوگرم |
| اندازه (میلیمتر) | 4559 طول - 1720 عرض - 1460 ارتفاع | 4519 طول - 1748 عرض - 1466 ارتفاع |
| فاصله بین دو محور | 2671 میلیمتر | 2652 میلیمتر |
توضیحات عکس تجربه رانندگی
با ورود به کابین دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک و مواجه شدن با همان فضای قدیمی مواجه می‌شویم و مقدای دلسردکننده است. در مرحله دوم قبل از استارت زدن به موتور، مشکلات همیشگی ارگونومی بازهم به چشم می‌آید. قرارگیری دکمه‌های تنظیم صندلی راننده و شاگرد در جایی بین صندلی و درها، استراحتگاه دست و کنسول میانی که مانع دسترسی آسان به ترمز دستی می‌شود و ... از مسائلی هستند که قبل شروع به حرکت با آن‌ها به چالش می‌خورید. پس از گذشتن از مسائل ذکر شده در این خودرو، با استارت و شروع به حرکت حس خوب هماهنگی گیربکس 6 سرعته اتوماتیک و نرمی در تغییر وضعیت قابل توجه است و شما متوجه کوچک‌ترین تقه یا ضربه در زمان تغییر دنده نخواهید شد. با اینکه نسبت به نسخه دنده‌ای با کاهش 1 ثانیه‌ای شتابگیری مواجه هستیم اما همچنان شتاب اولیه مناسبی را ارائه میکند و در دور موتور 1800 دور در دقیقه، عملکرد سیستم توربوشارژ به خوبی مشاهده می‌شود.
تارا اتوماتیک به عنوان جدیدترین سدان و پرچمدار جدید ایران خودرو به دلیل پلتفرم جدیدتر و ارگونومی بهتر در داخلی کابین تا حدودی نسبت به برادر بزرگ‌تر برتری دارد و از نکات مثبت این خودرو نرم بودن عملکرد سیستم فرمان و در دست بودن خودرو در سرعت‌های پایین است و برای استفاده شهری و به عنوان یک خودروی خانوادگی تجربه خوبی را فراهم میکند. اما از نکات منفی تارا وزن بیشتر خودرو در جلو است که باعث کم‌فرمانی در پیچ‌ها می‌شود. به دلیل استفاده از پیشرانه تنفس طبیعی در مقایسه با دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک از شتاب اولیه در زمان شروع حرکت خبری نیست و به نوعی شاهد کندی هستیم که به چشم می‌آید. گیربکس مشترک با دنا اینجا نیز عملکرد مناسبی در زمان تعویض داشته و به نرمی تغییر وضعیت می‌دهد. فضای داخلی بدون تغییر پژو 301 جزو نقاط قوت این خودرو است که خداروشکر از دست طراحان داخلی بدور بوده و از مشکلات ارگونومی خاصی رنج نمی‌برد.
تارا اتوماتیک یا دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک؟ البته در بعضی از خودروهای تارا اتوماتیک، مشکلاتی با گیربکس این خودرو گزارش شده است. به عنوان مثال در شروع حرکت و بعد از فشردن پدال گاز، یک مکث نسبتاً طولانی وجود دارد و به یکباره خودرو با یک تقه نسبتاً قابل توجه شروع به حرکت میکند. همچنین عملکرد گیربکس آنچنان رضایت‌بخش نیست و باعث شده تا شتاب صفر تا صد تارا اتوماتیک جزو نکات منفی آن محسوب شود.
نتیجه‌گیری، انتخاب کاملاً سلیقه‌ای
کسانی که به دنبال یک رانندگی تندوتیزتر هستند، سدان دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک به دلیل پیشرانه قویتر و عملکر بهتر گزینه مناسبی محسوب می‌شود اما در بحث طراحی و ایمنی با یک پلتفرم قدیمی بازنگری شده مواجه هستیم که در کیفیت و دقت مونتاژ، ارگونومی و ایمنی حرف زیادی برای گفتن ندارد. عدم وجود سیستم کنترل پایداری نیز در زمانهای پرفشار برای راننده چالش ایجاد میکند. سختی و حساسیت نگهداری پیشرانه مجهز به توربوشارژر نیز به این موضوع اضافه می‌شود.
پلتفرم 301 با تارا ایران خودرو تارا اتوماتیک به دلیل تکنولوژی جدیدتری و پلتفرم اروپایی و همچنین بهره‌مندی از آپشن‌های ایمنی قابل قبول، ساختار شاسی و بدنه تقریباً جدید انتخاب محافظه‌کارانه‌تری محسوب می‌شود. پیشرانه آپدیت شده TU5 تنفس طبیعی نیز دردسر و استهلاک کمتری برای نگهداری دارد اما توان آن با پیشرانه EF7 TC قابل قیاس نیست و در زمان نیاز به شتابگیری با کندی مواجه هستیم که شاید آزاردهنده باشد. در فضای داخلی برتری با تارا است و طراحی بروزتر، دسترسی بهتر و جادار بودن به تجربه مناسب سرنشینان منجر می‌شود.
مشکلات شایع دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک
مشکلات مونتاژی، مشکلات برقی مثل روشن نشدن خودرو، ارورهای سنسورهای مختلف به دلیل مشکل برقی و سیم کشی
مشکلات شایع تارا اتوماتیک
مشکلات مونتاژی، مشکلات برقی و ارورهای سنسورهای مختلف، تقه‌های شروع حرکت در گیربکس، نشت آب از سمت شاگرد در زمان استفاده از کولر
در این مقاله تنها به بخشی از تجربیات و مشکلات دو خودرو پرداخته ایم و اگر شما تجربه ای بیشتر دارید، لطفاً در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
به نظر شما کدام یک انتخاب بهتری است و شما به عنوان یک مشتری، تارا اتوماتیک را انتخاب می کنید یا دنا پلاس توربوشارژ اتوماتیک؟
