ستاره اشتوتگارتی از قاره سبز، بدون تردید یکی از برترین خودروسازان تاریخ جهان است که فعالیتهای خودروسازی یا به عبارت بهتر، شاهکارسازی آن در دوران پیش از جنگ جهانی دوم آغاز شد. اما اگر با ورود به نیمه دوم قرن بیستم، تلاش در تحلیل شاهکارهای به نسبت نوینتر این برند پرآوازه داشته باشیم باید کار را از 300SL آغاز کنیم. مدلی افسانهای از سال 1954، که بدون شک اولین شاهکار و آس مرسدس بنز در دوران پس از جنگ جهانی دوم به شمار میآید.
تولید 300SL از پلتفرم W198 آغازگر رویهای برای مرسدس بنز بود که هر چند دهه یک بار و با ارائه یک محصول کاملا نامربوط به سیستم استاندارد خطوط تولید و با ویژگیهایی کاملا فضایی ادامه یافت. شاید باورش دشوار باشد اما مرسدس بنز AMG GT کوپه مورد بررسی این مقاله از مدل فیس لیفت سال 2017، از نوادگان مدرن و امروزی همان 300SL دهه 1950 میلادی است.
سهگانه مدرن
300SL W198 یک مدل جانبی بود که ارتباط مستقیمی با خط تولید رایج مرسدس بنز نداشت. یک خودرو کوپه/کانورتیبل کاملا مسابقهای که به منظور فروش عمومی در نسخههای استاندارد خیابانی به تولید رسید. پس از W198، مرسدس بنز تا دههها اقدام به تولید نمونهای مشابه نکرد اما الزام حضور یک نسخه خارج از رویه استاندارد تولیدات رایج، برای مرسدس بنز به یک بیماری بدل شد.
مرسدس بنز AMG GT S در نتیجه در سال 2003، مرسدس بنز دومین محصول عجیب و غریب و خارج از استانداردهای رایج خط تولید دوران را با همکاری مکلارن انگلستان روانه بازار کرد که با الهام از طراحی ظاهری و فنی مدل مسابقهای 300 SLR (W196 S) و دخالت مستقیم مکلارن انگلستان، SLR McLaren نام گرفت. یک کوپه/کانورتیبل از کلاس گرن تورینگ (GT) بسیار زیبا با پیشرانه V8 سوپرچارجر در جلو و ساختار متحرک عقب. طراحی الهام گرفته از زبان وقت مرسدس بنز در ابتدای قرن بیست و یکم اما ترکیب شده با المانهایی منحصر به فرد که به قلم طراح افسانهای، گوردون میوری (خالق مکلارن F1) انجام گرفته بود. SLR مکلارن همانند 300SL کوپه/کانورتیبل، در تیراژی بسیار محدود (کمتر از 2200 دستگاه) به تولید رسید اما تولید خودروهای اسپرت برتر و شاخ و شانه کشیدن برای بازار جهانی به دهان مرسدس بنز بسیار خوش آمده بود.
با توقف تولید SLR مکلارن در سال 2009، زمان برای مرسدس بنز بسیار مناسب بود تا دومین نسخه از خودروهای عملکرد محور دوران مدرنیته خود را روانه بازار کند. این بار با نگاهی مستقیم به نسخه کوپه W198 300SL. این محصول جدید SLS نام گرفت که با همکاری مستقیم زیرمجموعه فنی و عملکرد محور مرسدس بنز با نام AMG، پیشرانه مخصوص برای این GT جدید طراحی شد که در نهایت نامگذاری SLS AMG را برای این مدل به همراه داشت. SLS بنا بود با داشتن درهای گولوینگ (Gullwing)، دقیقا نماینده مدرن و امروزی نسخه وینتج W198 300SL دهه 1950 میلادی باشد، اما جز سبک طراحی درها و ساختار اتاق، هیچ ارتباط محسوس دیگری میان این دو خودرو به چشم نمیخورد. در نتیجه عموم منتقدان نتوانستند آن را به عنوان نسخه امروزی 300SL عهد وینتج بپذیرند.
مرسدس بنز AMG GT S این موضوع اهمیت چندانی نداشت چون با توقف تولید سری SLS در سال 2015، مرسدس بنز محصول جدیدی از کلاس GT را روانه بازار کرد که با همکاری مستقیم گروه AMG طراحی و تویلد شده بود تا جانشین نوین SLS باشد. این خودرو AMG GT نام گرفت که مستقیما بر ساختار طراحی کروزر و گرن تورینگ این خودرو اسپرت اشاره داشت. AMG GT سومین محصول مدرن مرسدس بنز از خانواده محصولات نامربوط به خطوط تولید و سبد محصولات رایج برند در دوران مدرنیته قرن بیست و یکم است.
ترکیب جادویی دو نام
کلاس GT یا گرند تورینگ یا گرند تورر یا گرن توریسمو (تلفظ اصیل ایتالیایی)، به دستهای از خودروهای اسپرت گفته میشود که تمرکز طراحی در آنها بیشتر بر راحتی، لوکسگرایی، لذت و کیفیت سواری معطوف است تا مشخصات فنی و ثبت زمان در پیست مسابقه. در نتیجه به عبارت سادهتر، خودروهای کلاس GT را میتوان خودروهای مسابقهای طراحی شده در ساختاری لوکس برای خیابانهای شهر دانست. خودروهایی چون شورولت کوروت، فراری F8، داج وایپر، بامو سری 8، نیسان GT-R و حتی فراریها و لامبورگینیها (و حتی خود بوگاتی)، با وجود قرارگیری در دسته ابرخودروهای اسپرت، در حقیقت تمرکز بسیار زیادی بر لذت و آسایش سواری دارند تا ثبت سرعت در پیست. در نتیجه همگی از کلاس GT به حساب میآیند و یا حداقل به یک حالت سواری قابل انتخاب مجهز هستند که وضعیت سواری در حالت GT را شبیهسازی میکند. پس انتخاب نام GT برای چهارمین آس خیابانی مرسدس بنز، انتخابی هوشمندانه بود.
از سوی دیگر، پای شرکت AMG از نسخه SLS به این کلاس از محصولات مرسدس بنز باز شد. این شرکت فنی مهندسی در دهه گذشته نقشی بسیار پررنگتر در خانواده محصولات اسپرت و عملکرد محور مرسدس بنز داشته است و جای تعجب نخواهد داشت که در نسخههای بعدی این کلاس از خودروهای GT نیز نقش بازی کند. شهرت شرکت AMG در طراحی، ارتقا و تولید انواع پیشرانههای تقویت شده مسابقهای و شهری زبانزد است. در نتیجه پیشرانه مدل جدید GT (درست همانند پیشرانه SLS) نیز از سوی این شرکت انجام گرفت. ترکیب دو نام AMG و GT در نامگذاری سومین گرند تورر مدرن شرکت مرسدس بنز، به واقع انتخابی بسیار هوشمندانه بود.
طراحی
اصول طراحی ابتدایی AMG GT درست بر اساس کلاس و البته پیروی از سنت محصولات قدیمیتر، استفاده از ساختار پیشرانه جلو/متحرک عقب (ساختار FR)، بر ساختمانی کشیده و با ارتفاع کم بود که در انگلیسی به ساختار Long Hood/Short Deck مشهور است. این اصطلاح آمریکایی در حقیقت از سبک سنتی طراحی کاملا آمریکایی حاصل میشود که در لغت، دقیقا به معنای کاپوت کشیده/صندوق کوتاه است، یعنی دقیقا همان چیزی که در 90 درصد از خودروهای اسپرت و GT آمریکایی نظیر کوروت، وایپر، شلبی کبرا مشاهده شده اما خانواده فورد GT از آن پیروی نمیکند.
AMG GT از دیدگاه طراحی ظاهری و ساختار زیرپوستی فنی، المانهایی چند از طراحی نسخه پیشین (SLS AMG) را به همراه دارد اما ساختار صندوق کوتاهتر، اتاق خودرو کاملا حبابی و طراحی بخش انتهایی کاملا فستبک (Fast Back/اتصال مستقیم سقف به لبه در صندوق) است. با وجود همه شباهتها، سبک طراحی اصلی AMG GT در مقایسه با SLS AMG، بر تخممرغی و ارودینامیکتر شدن ساختار بدنه معطوف شد. در نتیجه AMG GT، ابعاد خارجی برابر با 4546×1939×1288 میلیمتر با فاصله محورهای 2630 میلیمتری دارد که در مقایسه با SLS AMG، در طول اندکی کوتاهتر و در ارتفاع مقداری بلندتر است.
مرسدس بنز AMG GT S اما سال 2017 با تغییرات ظاهری برای GT همراه شد که هرچند جزئی، اما قابل توجه بود. مهمترین این تغییرات ظاهری در فیس لیفت 2018 بدون تردید استفاده از جلوپنجره مشبک با خطوط کرومی عمودی به صورت دندانهای تیز در جلوپنجره بزرگ این خودرو است که مستقیما از مرسدس بنز مسابقهای W194 مسابقات پنامریکنا (Panamericana) دهه 1950 میلادی الهام گرفته است که اتفاقا به جلوپنجره پنامریکانا نیز مشهور است. این تغییر ظاهری از این رو دارای اهمیت است که SLS AMG با استفاده از لوگو بزرگ مرسدس بنز بر جلو پنجره به همراه دو نوار کرومی باریک در دو طرف آن، دقیقا سبک طراحی مرسدس بنز در دهههای 1980 میلادی را هدف قرار داده بود و حالا AMG GT با استفاده از این جلوپنجره جدید در نسخه فیس لیفت، نماینده مدرن یک مدل افسانهای از عصر وینتج شده است.
Mercedes Benz AMG GT S نمای داخلی AMG GT حتی در نسخه فیس لیفت سال 2017 به بعد، خوشبختانه درگیر سبک طراحی فضایی امروزی مرسدس بنز نشد. این نمای داخلی با الهام از سبک طراحی رایج مرسدس بنز در دهه 1960 و 1970 میلادی، مملو از المانهای دایرهای است که از بخش دریچههای سیستم تهویه مطبوع بر میانه داشبرد آغاز شده و تا نشانگرهای آنالوگ زیبا پشت فرمان و مجموعه کنترلی روی کنسول میانی با حجم قابل توجهی از تریم آلومینیومی پولیش خورده ادامه مییابد. این سبک (طراحی دایرهای قطعات) شاید به مزاق بسیاری از طرفداران مرسدس بنز خوش نیامد اما حداقل از دیدگاه تاریخی و سنتی، دارای ریشه و سابقه در زبان طراحی برند مادر بود که اصالت نام و تاریخچه را فریاد میزد. محصولات امروزی مرسدس بنز و به طور کلی آلمانیها (شاید به جز آئودی)، امروزه بیشتر به فیلمهای علمی تخیلی کودکان شباهت دارد تا یک خودرو لوکس/اسپرت با ریشه و سابقه فراتر از نیم قرن.
AMG GT از نوع S
AMG GT در تریمهای مختلفی به تولید رسید که شامل GT (نسخه پایه)، GT-S، GT-C، GT-R، GT-R Pro، GT-R Black Series و GT Dark Night (و چند نسخه تولید محدود دیگر) میشود. نمونه مورد بررسی خودروبانک، از تریم GT-S است که نسخه فول آپشن و لوکس نمونه پایه (GT) به حساب میآید که البته اندکی از المانهای اسپرت را نیز با خود به همراه دارد. تمایز میان GT-S با GT در استفاده از دیفرانسیل لغزش محدود الکترونیکی (E-LSD)، سیستم انتقال نیرو با قابلیت انتخاب دو حالت متفاوت مسابقهای، سیستم تعلیق با قابلیت انتخاب تنظیمات پیش فرض AMG، سیستم اگزوز دارای فلپهای پروانهای الکترونیکی ستاپ شده از سوی AMG و باتری لیتیوم-یون است.
نسخه فیس لیفت از همان پیشرانه 4.0 لیتری V8 توئین توربو بنزینی با کد شناسایی M178 (مشترک با GT و GT-C) بهره میگیرد اما از سال 2017 به بعد، این پیشرانه با ارتقا فنی تا قدرت 515 اسب بخار در دور 6250 و گشتاور 670 نیوتون.متر در دور 1800 تا 5000 تقویت شد که در مقایسه با نسخه پیش از فیس لیفت، افزایش 10 اسب بخاری در توان و 20 نیوتون.متری در گشتاور را به همراه دارد و با گیربکس دو کلاچ هفت سرعت اتوماتیک شرکت AMG با نام AMG Speedshift DCT ادغام شده وعملکرد فنی قابل توجهی به نمایش میگذارد.
مرسدس بنز AMG GT S آیا S قدرتمندترین تریم خانواده AMG GT است؟ با قابلیت دستیابی به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت از حالت سکون در 3.5 ثانیه و حداکثر سرعت 310 کیلومتر بر ساعت که با مصرف سوخت متوسط 9.5 لیتر در هر 100 کیلومتر، پاسخ منفی است. اگر قرار باشد در میان نسخههای موجود از AMG GT قدرتمندترین را انتخاب کنید، باید سراغ مدلهای GT Black Series (سری سیاه) یا GT Track Series (نسخه مخصوصا پیست) بروید که با پیشرانه 4.0 لیتری V8 توئین توربو M178 LS2 به قدرت 724 اسب بخاری و گشتاور 850 نیوتون.متری، بدون تردید از قدرتمندترین نسخههای قابل دسترسی GT به حساب میآیند.
با این وجود اعداد و ارقام AMG GT حتی در نسخه پایه نیز در نوع خود قابل توجه است اما مساله اصلی قیمت نهایی است که میتواند بر اساس مدل و تریم، بین 100 تا 350 هزار دلار هزینه به همراه داشته باشد. از این رو رقابت برای چنین خودرویی در بازار ارزان قیمت آمریکای شمالی با هیولاهایی چون نسخههای جدید شورولت کوروت دو دیفرانسیل 1000 اسب بخاری، کاری بسیار دشوار خواهد بود.
سخن نهایی
AMG GT چهارمین خودرو خاص خارج از اصول چیدمان سبد محصولات مرسدس بنز است که همچنان همان سنت دیرینهای را دنبال میکند که در ابتدا از سوی W198 300SL در دهه 1950 میلادی بنا نهاده شد. با عرضه در سال 2015، انتظار میرود مرسدس بنز به زودی نسخه پنجم از این خانواده خاص را روانه بازار کند اما حرکت صنعت خودرو جهان در راستای الکتریکی یا هیبرید شدن خودروهای جدید نگرانی علاقهمندان این برند را به نسخه پنجم این خانواده دوست داشتنی بسیار افزایش میدهد چرا که خودرویی اسپرت از کلاس GT، بدون تردید نیازمند غرش یک پیشرانه سوخت فسیلی درون سوز است تا نهایت لذت سواری برای یک فرد ماشینباز را کامل کند. هنوز خبری از ارائه نسخه جایگزین AMG GT به گوش نمی رسد اما انتظار می رود تا در سه سال آینده، این مهم محقق شود.