آزمایش و نوشته: یاسین مشکوری
عکس: بامداد صفائیان
مقدمه
از قدیم الایام نام جیپ با صحرا نوردی و سفرهای غیر شهری همراه بوده است. جیپ در اصل در زمان جنگ جهانی دوم برای ارتش آمریکا طراحی و ساخته شد و بعدها برای مصرف همگانی به بازار آمد، گفته می شود عبارت جیپ از مخفف دو حرف جی پی الهام گرفته شده است که عبارتی نظامی است. با اینکه بسیاری خودروها امروز مارک اصلی جیپ را ندارند ولی این نام در میان مردم به صورت نام مدل درآمده و به خودروهایی مانند لندرور دیفندر هم گاهی جیپ گفته می شود!
جیپ در کشورهای مختلف چندین سال است که به تولید خودروهایی از جمله چروکی، گرند چروکی، کامپس، لیبرتی، رانگلر و ... اشتغال دارد. اما جیپ رانگلر در دو مدل دو و چهار درب از سال 1986 روی خط تولید قرار دارد و تا کنون 3 نسل آن که در آمریکا و کانادا تولید می شود به بازارهای جهانی عرضه شده است.
بازه ی زمانی این 3 نسل به این ترتیب است: نسل اول که تحت عنوان YJ بین سال های 1986 تا 1995، نسل دوم با نام TJ بین سال های 1996 تا 2006 و در آخر نسل سوم که سال 2006 روی خط تولید رفته و تا کنون تولید و وارد بازارهای دنیا می شود و JK نامگذاری شده است.
جالب است بدانید که در کشور ما نیز از سال 1368 تا 1385 شمسی این مدل در پارس خودرو تولید می شد. جیپ رانگلر را روی کاغذ نمی توان با قیمت پایه ی 32.890 دلاری خودرویی خاص قلمداد کرد که پس از عبور از خیابان چشم ها را به سوی خود جذب کند اما در روز تست اوضاع جور دیگری رقم خورد هرچند فقط یک عشق آفرود بازی قدر آن را می داند و به گونه ای دیگر به آن می نگرد. در اولین روز رسمی کاری سال 95 و پس از تلاش های مکرر اینجانب و سایر دوستان شرایطی برای تست و بررسی جیپ رانگلر مدل 2014 فراهم شد که شرح آن را در ادامه می خوانید:
طراحی خارجی
در خصوص طراحی خارجی این خودرو باید گفت مدل پایه با مدلی که ما اقدام به تست آن کردیم تفاوت از زمین تا آسمان است در حدی که پس از دیدن عکس های اولیه ی خودروی مورد نظر در گوشی موبایل مالک و تفاوت آن با خودرویی که جلوی دیدگان ما قرار داشت باور پذیر نبود که این دو یک خودرو باشند.
تغییرات ظاهری زیبا، مدل پایه ای جیپ رانگلر را به غولی بی مانند تبدیل کرده بود. از نمای جلو به بررسی خودرو می پردازیم در این قسمت جلوپنجره با 7 خط عمودی قرار دارد که وظیفه ی خطیر ورود و خروج هوا را برای خنک کردن موتور بر عهده دارد که در کناره های جلوپنجره چراغ های اصلی قرار گرفته، که درون آن ها با 4 چراغ کوچک LED تزئین شده اند و خودرو را شدیداً مشابه روبات کرده بود و شب هنگام جلوه ای دوچندان به نمای جلو می داد. پایین تر از چراغ های اصلی چراغ های کوچکی در مدل پایه وجود دارد که به دلیل چراغ های متعدد نصب شده روی خودرو حذف شده اند که چندان هم معقول نیست.
سپر در حالی که چراغ های هالوژن را در خود جا داده است هماهنگی خوبی با جلوپنجره دارد. میله ای بزرگ به سپر متصل شده است که برای سفرهای آفرود و فراز و فرودهای اینگونه راندن ها مانع از آسیب رسیدن به جلو پنجره و چراغ ها شود که کمک زیادی به جسور جلوه دادن نمای خودرو کرده است. شیشه ی جلو به صورت عمودی طراحی شده که در بالاترین قسمت آن رفلکتوری افقی در بالاترین قسمت قرار گرفته که با روشن کردنش می توان شب را حقیقتاً به روز تبدیل کرد!
کاپوت چهار ضلعی غیر همسان بوده که از شیشه ی جلو آغاز و تا جلو پنجره امتداد می یابد. لازم به ذکر است کاپوت به سلیقه ی مالک تعویض شده است که علاوه بر ورودی خروجی کوچکی که در میانه ی کاپوت قرار گرفته و وظیفه خنک کاری موتور را عهده دار است، هواکشی نیز در سمت چپ کاپوت جایگذاری شده که مسئولیتی مشابه دارد. در دو طرف و وسط کاپوت نیز چراغ هایی نصب شده اند که مضاف بر روشنایی بیشتر و بهتر، در گذر از سطح شهر توجه هر عابری را جلب خواهد کرد.
به نمای جانبی می رسیم در این قسمت مهم ترین مورد چرخ های بزرگ است که با نمونه ی استاندارد تعویض شده و نمایی قلدر به این قسمت داده است. گلگیرها بیرون از بدنه از جنس پلاستیک مشکی و همرنگ بدنه در حالی که فاصله ای زیاد با چرخ ها دارند در انتهایی ترین و جلوترین قسمت جانبی قرار گرفته است.
تعداد زیاد شیشه های قسمت جانبی نوید دید خوب را به راننده و سایر سرنشینان می دهد همچنین میزان نور ورودی را افزایش داده است. آینه ها نیز با فرمی بازویی در حالی که ستون هایش درون درهای جلو قرار دارند طراحی شده اند و با توجه به بزرگ بودن می توان حدس زد دید مناسبی را به راننده دهد.
به قسمت انتهایی خودرو می رسیم در این قسمت چرخ زاپاس قسمت زیادی را پر کرده است که نیمه ی آن شیشه ی عقب را اشغال کرده است و دیده عقب را با محدودیت مواجه خوهد کرد.
چراغ های مستطیل شکل این قسمت چندان تفاوتی با جیپ های صحرایی که توسط پارس خودرو تولید می شد ندارد، همچنین چراغ ها با پلاستیک پوشانده شده اند تا از شکستن آن در سفرهای برون بیابانی جلوگیری شود، سپر نیز طرحی بسیار معمولی دارد. اگزوزها به صورت تک در دو طرف خودرو و پایین تر از سپر قرار دارند.
بالاتر از چرخ زاپاس دو چراغ هالوژن با نوردهی بالا قرار دارند که برای سفرهای آفرود می توان از آن به عنوان راهنمای سفر برای سایر دنبال کنندگان استفاده کرد که به قول یکی از دوستان در سطح شهر هم میتوان برای خودروهای پشتی که نور بالای بی جا می زنند مفید باشد(!)، که همچین آپشنی در کمتر خودرویی موجود است.
نکته ی جالب در خصوص این قسمت وجود منبع آبی کوچک در قسمت چپ سپر بود که به وسیله ی پمپ که به ورودی آب متصل می شود برای مواقع ضروری مورد استفاده قرار می گیرد.
طراحی داخلی
باید اعتراف کنم با توجه به سادگی معمول کابین اینگونه خودروها توقعم به شدت از اتاق این خودرو پایین بود که با بازکردن در خودرو خط بطلانی بر آن زده شد. کابین در عین حال که بی آلایش و عاری از هرگونه زرق و برق است به شدت دوست داشتنی و به قول معروف، "تو دل برو" احساس می شد و تلفیق رنگ مشکی و کرم به دل می نشیند.
جلو داشبورد میانی شامل صفحه ی LCD کوچک، سیستم صوتی با قابلیت تنظیمات روی فرمان، دریچه های تهویه مطبوع میانی که چندان در جای مطلوبی نصب نشده اند، کلیدهای بالا و پایین آورنده ی شیشه ها، تنظیمات سیستم تهویه که به صورت دستی است و در پایان کلیدهای جانبی از جمله فلاشر، فندک و ... می باشند.
پایین تر از قسمتی که شرح آن رفت محلی کوچک برای قرار دادن اجسام در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است دریچه های دیگر تهویه در دوطرف کابین با فرمی مشابه تهویه های میانی قرار دارند. روی درب راننده هم فقط کلید قفل و بازکردن درب ها قرار دارد.
فرمان نیز سه پایه با دکمه هایی در دو طرف و نشان جیپ در قلب آن دوست داشتنی بنظر می رسد. دسته دنده نیز طراحی جالبی دارد و کنار آن دنده ی کمکی قرار گرفته که جدیت این جیپ را برای مسیرهای صعب العبور نشان می دهد. ارگونومی و کارایی کابین در وضعیت مطلوبی قرار دارد و پس از مدت اندکی کارکردن می توان با آن به سرعت اخت شد.
صندلی ها چرمی و از کیفیت مطلوبی برخوردارند، صفحه کیلومتر شمار در حالی که تا حداکثر سرعت 200 کیلومتر بر ساعت مندرج شده است طراحی ساده ای دارد.
در خصوص فضای کابین می توان گفت فضا برای سرنشینان جلو مطلوب بوده اما در ردیف عقب اگر سرنشین قدبلندی داشته باشد به خصوص در سفرهای آفرود که تکان های خودرو زیاد است چندان راحت نخواهد بود که البته این تنگی جا بیشتر برای قسمت پا احساس می شود و خبری از مماس شدن سر با سقف خودرو نیست، همچنین نشستن در صندلی های جلو راحت بود اما در ردیف عقب صندلی ها نیمکت مانند و پس از مسیری کوتاه موجب خستگی سرنشینان خواهد شد.
به طور کلی کیفیت کابین با توجه به وجه پرداختی کاملا راضی کننده بوده و از رقیب هموطن خود هامر که چند سالی است از خط تولید خارج شده مطلوبتر ارزیابی شد.
موردی که پس از بررسی نمای داخلی به آن برخوردیم گاوصندوق کوچکی بود که زیر صندلی راننده قرار داشت و برای قرار دادن وسایل خاص در نظر گرفته شده بود که کلید آن گردن مالک بود تا ماجراجویی جیپ و مالکش را بیشتر به ما دیکته کند.
مشخصات فنی
پیشرانه جیپ رانگلر با حجم موتور 3604 سی سی 6 سیلندر وی شکل، می تواند حداکثر 281 اسب بخار در 6350 دور در دقیقه و 342 نیوتن متر گشتاور در 4800 دور در دقیقه را تولید کند که طبق اعداد کاتالوگ قادر است شتاب صفر تا صد را حدود 8.9 ثانیه کسب کند. همچنین حداکثر سرعت برای این غول آمریکایی الاصل 180 کیلومتر در ساعت اعلام شده است.
ابعاد این غول آمریکایی 1885 کیلوگرمی دقیقاً 4700 میلیمتر در طول، 1872 میلیمتر در عرض و 1801 میلیمتر در ارتفاع است و حجم بار آن دقیقاً 486 لیتر می باشد.
تست رانندگی
نوبتی هم باشد نوبت رانندگی با این پسر پر رمز و راز آمریکایی است اما بهتر است در ابتدای مطلب واقعیت تلخی را عنوان کنیم، متاسفانه شرایطی برای تست آفرود برای ما مقدور نشد تا بتوانیم محکی جدی این آمریکایی ماجراجو را انجام دهیم یا آن را در مقابل هامر قرار دهیم و عرض اندام این دو آمریکایی تنومند را شاهد باشیم، هرچند در تست شهری هم می شد پتانسیل نهفته برای آفرود جیپ رانگلر را با تمام وجود حس کرد.
بالاخره زمان نشستن پشت سکان این خودرو فرا رسید، با کمک عکاس محترم سوار بر خودرو شدم، برای سوار شدن به این خودرو با توجه به ارتفاع زیاد و حذف رکاب جانبی عملا نیاز به کمک شخصی دیگر دارید.
از پشت فرمان می توان به عنوان جایگاهی خاص در بین تمامی خودروها یاد کرد که به دلیل ارتفاع بالا بیشتر احساس می کنید سوار بر اتوبوس هستید تا شاسی بلندی غول پیکر از ایالت متحده (!). کلیدهای چراغ های جلو که شرح تعدد آن ها در بررسی نمای خارجی رفت مقابل چشمان راننده قرار دارد که با نگاه کردن به آن ها حس کابین هواپیما به شما القا می شود.
فرمان خوش دست و در دستان راحت احساس می شد. صندلی ها نیز نسبتاً راحت و با امکان تنظیمات دستی می توان شرایط ایده آلی را برای نشستن پشت فرمان میسر کرد. گیربکس را با فشردن پدال ترمز از حالت P به D تغیییر دادم و دستی را خواباندم با فشردن پدال گاز موتور سر و صدای زیادی ایجاد می کند اما شتاب گیری چندان جالب نیست که البته انتظاری هم از یک خودروی آفرودی در این سط نداریم.
نکته ی جالب کاپوت و جلوی خودروست که به شدت بزرگ است و رانندگی را سخت می کند در حدی که در ابتدا نیاز بود چهار گوش خودرو را سرنشینان به نگارنده گزارش دهند تا مبادا موجب تصادف این غول بی شاخ و دم با خودروهای کوچک شهری شود.
با عبور از سطح پایتخت نگاه ها به خودروی مورد نظر معطوف بود، ارتفاع به قدری بالاست که حس غرور خاصی به نگارنده داده بود و تسلط به خیابان بی حد و حصر احساس می شد، برای سبقت گرفتن فقط نگاه سایر ماشین ها به آینه خودروی خود موجب می شد راهنما را زده ه به کناری برود تا غول آمریکایی رد شود.
تمام این موارد بدون زدن نور بالا و روشن کردن سایر چراغ ها بود که ترجیح دادیم از آن ها استفاده نکنیم که موجب وحشت سایر رانندگان در حین رانندگی نشود. دید اطراف مناسب اما دید عقب همانطور که بالاتر گفته شد به دلیل وجود چرخ زاپاس بزرگ به شدت محدود است.
دست اندازها و سرعت گیرهای سطح پایتخت که کم هم نیستند بیشتر برای این خودرو به مثابه ی شوخی ای بچه گانه قلمداد می شوند که می گفت از انجام اینگونه شوخی ها با من اجتناب کنید زیرا من مرد روزهای سخت هستم!
ضربات و صداهای کابین زیاد است که خصلت اینگونه خودروهاست و البته چرخ های بزرگ در این موضوع تاثیر بسزایی دارند. چموش بودن خودرو ملموس بوده اما برای مالکی که هزینه های زیادی را برای تجهیزات آفرود پرداخت کرده بعید است آزار دهنده باشد زیرا او مرد جنگل و کوه بوده و نسبت به این مسائل خم به ابرو نخواهد آورد.
شتاب گیری کند و دنده ها در دور موتور بالا تعویض می شود که علاوه بر نفوذ صدا به کابین مصرف سوخت را افزایش می دهد که به دلیل قدرتی بودن این خودرو امری طبیعی است.
دلیل شتاب گیری ضعیف این خودرو تجهیزات اضافی است که توسط مالک روی خودرو نصب شده است و وزن اضافی را برای این خودرو متحمل می شود که به عنوان مثال می توان به چرخ ها اشاره کرد که وزن زیادی دارند و قابلیت قدرتی دارند و تاثیر منفی روی شتاب گیری دارند.
این جثه ی تنومند در عبور از پیچ های شهری فرمان پذیر و پایدار بود و حس ترس به راننده منتقل نمی شد هرچند بزرگی خودرو به خودی خود ترس آور است. به گفته ی مالک بهترین تجهیزات آفرودی دنیا با بالاترین قیمت از آمریکا وارد عراق شده و توسط خوده مالک نصب شده است به عنوان مثال کمک فنرهای FOX روی خودرو نصب بود .
نتیجه گیری
طی چند ساله گذشته توجه مردم به خصوص جوانان به خودروهای شاسی بلند با قابلیت های خارج جاده ای زیاد شده است در همین راستا فروش اینگونه خودروها افزایش چشمگیری داشته به عبارت دیگر جوانان خواهان تجربه های جدیدتر و تفریحات خاص تر هستند که یکی از آن ها همین تورهای آفرود است که در شهرهای مختلف کشور مشاهده می شود. پس از ثبت سفارش شورولت تراکس آمریکایی امیدها برای ورود سایر خودروهای آمریکایی زیاد شد.
یکی از خصلت های متفاوت خودروهای آمریکایی این کلاس قلدر بودن به ذاتشان است که امیدواریم با ورود بیشتر خودروهای آمریکایی کمبود آن جبران شود.
در یک جمع بندی کلی جیپ رانگلر را خودرویی قدرتمند، اصیل و مردانه ارزیابی می کنیم که با توجه به مصرف سوخت بالا که به گفته ی مالک چیزی حدود 17 لیتر در 100 کیلومتر اندازه گیری شده است، اندازه ی بزرگ و سایر مشکلات چندان مناسب سفرهای درون شهری نیست اما اگر آخر هفته ها مقید هستید به کوه و کمر بزنید و طعم شیرین زندگی در طبیعت را بچشید بدون اغراق بهترین گزینه جیپ رانگلر است.
در انتها ضمن تشکر از مالک عراقی جیپ رانگلر که خودروی خود را از کردستان عراق وارد کرده بودند و مترجم ایشان که کمال همکاری را با خودروبانک انجام دادند، توجه شما را به مشخصات فنی این خودرو جلب می کنیم:
مشخصات فنی |
مدل | جیپ رانگلر |
پیشرانه | 6 سیلندر V شکل |
حجم موتور | 3604 سی سی |
قدرت | 281 اسب بخار در 6350 دور در دقیقه |
گشتاور | 342 نیوتن متر در 4800 دور در دقیقه |
شتاب | 8.9 ثانیه |
حداکثر سرعت | 180 کیلومتر در ساعت |
وزن | 1885 کیلوگرم |
گیربکس | 5 سرعته خودکار |