مرسدس بنز نام گذاری رسمی کلاسهای حروفی خود را از دهه 1970 و با اولین نسل رسمی کلاس S با کد W116 آغاز کرد. کلاس E اما به عنوان سدان سایز متوسط این خودروساز، تا سال 1984 روانه بازار نشد. این در حالی است که خانواده سدانهای سایز متوسط مرسدس بنز از دهه 1960 میلادی با قدرت بر خط تولید قرار داشتند.
در نتیجه اولین نسل کلاس E رسمی با کد W124 در سال 1984 روانه بازار جهانی شد. این خودرو از دیدگاه به همراه داشتن اولینهای بسیار، برای مرسدس بنز دارای اهمیت بسیار زیاد بود. اما فراتر از آن، سبک طراحی ظاهری و فنی کلاس E نسل اول بود که پلتفرم W124 را بسیار مشهور و محبوب کرد.
این خودرو در مدلهای مختلف سدان، استیشن واگن، کوپه و کانورتیبل به تولید رسید و اولین کلاس E بود که به پیشرانههای عملکرد محور V8 مجهز شد. بدون تردید زیباترین نمونه اولین نسل رسمی کلاس E مربوط به دو مدل کوپه (C124) و کوپه کانورتیبل (A124) است که نمونه مورد بررسی "خودروبانک"، مدل کوپه این پلتفرم دوست داشتنی است.
طراحی
داستان انتصاب لقب "کپل" به W124 در ایران، از سبک طراحی خاص این خودرو الهام گرفته شده است. W124 از شاهکارهای برونو ساکو، سرطراح وقت مرسدس بنز است که در آن دوران طراحی مدلهای بسیار مشهوری همچون W140 و R129 را نیز عهدهدار بود تا شاید طلاییترین دوران طراحی تاریخ مرسدس بنز را قلم بزند.
پلتفرم W124 از بسیاری از زوایا، به نسبت ابعاد خارجی تا حدود زیادی عضلانی و قلدر به نظر میرسد. دقیقا به همین دلیل لقب کپل برای توصیف آن در زبان پارسی برگزیده شد. نسخه کوپه W124 طبیعتا بر اساس استانداردهای اروپایی، در مقایسه با نسخه سدان ابعاد کوچکتری دارد. در نتیجه جثه این کوپه دوست داشتنی به ترتیب برابر با 4671×1740×1410 میلیمتر با فاصله محورهای 2715 میلیمتری است که تفاوتهای محسوسی با نمونه سدان دارد اما شاید در برخورد نزدیک به چشم نیاید. البته باید یادآور شد که نمونههای خاص W124 نظیر نسخه عملکرد محور 500E، دارای ابعاد منحصر به فرد است و با نسخه معمولی سدان W124 نیز تفاوت دارد.
W124 با قلم خلاق و توانمند برونو ساکو، به نوعی خلق شد که بر خلاف طراحی امروزی محصولات مرسدس بنز، عاری از هرگونه اغراق و حجم پردازی فضایی بود. شسته رفته، ساده و در عین حال شیک، W124 همانند یک دست کت و شلوار مشکی رنگ مات است که برای هر مراسم و مناسبتی، در عین سادگی، شیک جلوه میکند.
چراغهای جلو این پلتفرم در مقایسه با نسل قبل (W123) به مستطیل باریک تغییر پپیدا کرد که الهامبخش طراحی چراغهای W202، R129 و W140 شد. در بخش انتهای، چراغهای کرکرهای زاویه دار ذوزنقهای نیز به شکل گستردهای در محصولات آن دوران مرسدس بنز به کار رفت.
نمای داخلی دهه 1980 و 1990 میلادی مرسدس بنز را فریاد میزند. همانند نمای خارجی، فضای داخل C124 نیز یکی از بهترین طراحیهای تاریخ مرسدس بنز را به نمایش میگذارد. تریم دو رنگ خاکستری/طوسی در کنار تریم تزئیناتی طرح چوب، یکی از زیباترین ترکیبهای رنگی در نمای داخلی محصولات مرسدس بنز است. فرمان ساده چهار شاخه بزرگ مرسدس بنز، به مراتب زیباتر از نمونههای دهه 1970 و نشانگرهای ارتقا یافته با اصول طراحی ابتدایی دهه 1970، به جرات یکی از زیباترین مجموعه نشانگرهای موجود در صنعت خودرو و چیزی شبیه به نشانگرهای سنتی محصولات پورشه از دهههای 1960 تا 2000 را به نمایش میگذارد.
از مهمترین المانهای طراحی بسیار ارودینامیک این پلتفرم، باید به ضریب درگ 0.28 (Cd. 0.28) آن اشاره کرد که در آن زمان در نوع خود برترین بود. سیستم انتقال نیرو دو دیفرانسیل 4-Matic مرسدس بنز نیز برای اولین بار بر W124 به بازار معرفی شد. سیستم تعلیق جلو ساختار تک طبق مکفرسون را حفظ کرد اما اولین سیستم تعلیق پیشرفته مرسدس بنز از نوع چند نقطه اتصال (مولتی لینک) برای اولین بار در W124 جایگزین بازو دنبال کننده محور عقب نسل پیشین (W123) شد. سیستم تنظیم ارتفاع محور عقب (چیزی شبیه به سیستم تنظیم ارتفاع در برندهای کادیلاک و سیتروئن) برای دو نسخه کوپه و استیشن واگن در این پلتفرم استفاده شد.
نه تنها به دلیل داشتن این ویژگیهای بارز، بلکه به واسطه تولید نسخههای عملکردم محور نظیر دو مدل 3.6 و 6.0 لیتری AMG و نسخه 500E که همگی در تیراژ بسیار پایین به تولید رسیدند، نمونه کوپه W124 در میان طرفداران مرسدس بنز بسیار محبوب شد. جای تعجب ندارد که مالک C124 مورد بررسی "خودروبانک" نیز به منظور افزایش جذابیت نمای خارجی این خودرو اقدام به نصب پکیج AMG کرده است. در این پکیج، سپرهای جلو و عقب، دامن جانبی، سر اگزوزهای کرومی و ریمهای خودرو با تریم نسخه AMG جایگزین شدهاند که هرچند اصولی و از نظر تاریخی صحیح نیستند، اما جلوه بسیار عضلانی و اسپرتتری به این خودرو میبخشند.
تغییر سبک نامگذاری
مرسدس بنز در دهه 1990 میلادی با یک خانه تکانی کوچک در ساختار داخلی سازمان، شیوه نامگذاری برخی محصولات خود را تغییر داد. مهمترین تغییر ایجاد شده در سبک نامگذاری محصولات این شرکت، تغییر از ترتیب "حروف/عدد" به سبک "عدد/حروف" بود. به عبارت سادهتر، پیش از این تغییر سبک، محصولات مرسدس بنز به صورت 500SL نامگذاری میشدند اما پس از آن، این نامگذاری به SL500 تغییر پیدا کرد که تا امروز نیز همین سبک مورد استفاده است.
به همین دلیل نام محصولات تولیدی مرسدس بنز در سالهای ابتدایی دهه 1990 دستخوش تغییر شد و برخی از آنها به صورت 500E و برخی از مدلهای جدیدتر به صورت E500 نامگذاری شدند. مهم آن است که در ساختار اصلی تولید محصولات تغییری ایجاد نشد. در نتیجه از شنیدن جابجایی عدد و حروف در نامگذاری محصولات مرسدس بنز در این بازه از تاریخ این برند، متعجب نشوید.
مشخصات فنی
پلتفرم W124 بدون شک یکی از متنوعترین تریم فنی قابل سفارش را در میان مدلهای مرسدس بنز به همراه داشت. در بازه تولید حدود 11 ساله W124، جمعا نزدیک به 20 انتخاب مختلف پیشرانه و چهار نمونه حق انتخاب گیربکس برای این خودرو در بازار جهانی ارائه شد.
نسخههای چهار سیلندر هشت سوپاپ 2.3 لیتری M102، همان پیشرانههای معروفی است که در بیشتر W124های سدان به کار گرفته شد. دوام و هزینههای نهداری نسبتا پایین این پیشرانه در کنار توان فنی مناسب 130 اسب بخاری 230 نیوتون.متری و استفاده از گیربکس پنج سرعت دستی، باعث شد این خودرو به عنوان یک محصول اقتصادی در جایگاه خودروهای مناسب شرکتهای تاکسیرانی به خوبی ایفای نقش کند.
اما جذابیت W124 و مخصوصا C124، در به کارگیری پیشرانههای عملکرد محور 3.6 لیتری و 6.0 لیتری تقویت شده AMG بود. در آن دوران AMG هنوز با مرسدس بنز ادغام نشده و عنوان تیونر افترمارکت مرسدس بنز را به همراه داشت که در همکاری مستقیم با مهندسان این برند اشتوتگارتی بود.
نسخه 3.6 لیتری V6 از نوع توئین کم (24 سوپاپ) قادر به تولید 270 اسب بخار قدرت و 385 نیوتون.متر گشتاور بود در حالی که نمونه 6.0 لیتری V8 (32 سوپاپ)، قدرتی برابر با 375 اسب بخار و گشتاوری معادل 580 نیوتون.متر تولید میکرد تا با شتاب اولیه 5.4 ثانیهای، عنوان قدرتمندترین نسخه تولیدی W124 را به خود اختصاص دهد.
مرسدس بنز به صورت داخلی اقدام به عرضه مدلی تحت عنوان 500E کرد که از پیشرانه 5.0 لیتری V8 (32 سوپاپ) مشترک با R129 500SL بهره میبرد و تنها در نسخه سدان به تولید رسید. هدف مرسدس بنز تولید نمونه عملکرد محور سدان از پلتفرم W124 بود که به صورت درون سازمانی به تولید رسیده باشد. اما در آن دوران دست و بال مهندسان مرسدس بنز با فرایند تحقیق و توسعه کلاس S جدید (W140/ملقب به اتاق تانک) بسیار پر بود. در نتیجه مرسدس بنز به سراغ شرکت خلوت پورشه رفت و فرایند توسعه نسخه سدان 5.0 لیتری V8 W124 را به آنها سپرد.
آنچه مهندسان پورشه بر روی W124 انجام دادند، شامل افزایش فاصله چرخهای جلو از طریق جابجایی قطعات سیستم تعلیق، تغییر در شاسی به منظور جای دادن پیشرانه بزرگتر V8 و افزایش استحکام و همچنین تغییر در پنلهای بدنه 500E بود تا این پیشرانه در ساختار نسبتا باریک W124 جای بگیرد. نتیجه آن که این خودرو سدان با یک پیشرانه مشترک درون سازمانی به قدرت 322 اسب بخار و گشتاور 400 نیوتون.متر روانه بازار شد که تقریبا به دستان پورشه ساخته شده بود. به دلیل داشتن ظاهری کاملا مشابه با نسخههای معمولی W124، نسخه 500E از سوی خبرنگاران حوزه خودرو در آن دوران، به "گرگ در لباس میش" تشبیه شد.
تیراژ تولید نسبتا محدود نسخههای AMG و 500E باعث شد این سه نمونه، ارزشمندترین، گرانترین و جذابترین خودروهای حاصل از پلتفرم W124 باشند که امروزه قیمت قابل توجهی را در میان خودروهای مدرن/کلاسیک مرسدس بنز با خود به همراه دارند.
سخن نهایی
C124 مورد بررسی از نوع چهار سیلندر با گیربکس دستی است. از این رو نمونه پرآپشن و خاصی به حساب نمیآید اما در عین حال داشتن کیت بدنه و پکیج AMG، تا حد زیادی به میزان جذابیت آن افزوده است. باید اعتراف کرد که C124 را باید یکی از زیباترین کوپههای تاریخ مرسدس بنز دانست و این در حالی است که بیشتر کوپههای تولیدی این شرکت در دهههای 1980 و 1990 میلادی، از زیباترینهای جهان به شمار میآیند.