شکی نیست که شباهت سمند و پژو پارس یا همان پرشیا، بسیار بیشتر از تفاوت‌های این دو خودرو است. به خصوص که در مورد خودروهای مورد آزمایش عملاً از یک مجموعه موتور و گیربکس واحد (XU7) نیز استفاده شده که معدود تفاوت‌های فنی دو خودرو را نیز به حداقل ممکن می‌رساند. واقعیت این است که هر دو این خودروها در واقع فیس‌لیفت‌هایی براساس پژو 405 محسوب می‌شوند و تفاوت بنیادینی با یکدیگر ندارند اما به هرحال در بازار خودرو کم تنوع کشورمان انتخاب چندانی در بازه قیمت‌های ارزان قیمت وجود ندارد و حق انتخاب نیز به چنین سدان‌های مشابهی محدود شده است. از این رو در این نوشتار از خودروبانک قصد داریم تا بیشتر به این دو خودرو قدیمی و شناخته شده بپردازیم.
طراحی ظاهری
اجازه بدهید تا در ابتدا به سراغ پژو پارس برویم، خودرویی که برای اولین‌بار در سال 1380 و حدود 20 سال قبل معرفی شد و اتفاقاً همچنان به عنوان یکی از جذاب‌ترین خودروهای تولید داخل، از محبوبیت بالایی برخوردار است. دلیل این محبوبیت را نیز باید در طراحی خشن‌تر این خودرو نسبت به پژو 405 جستجو کرد.
در واقع پژو 405 به عنوان یک خودرو دهه 80 (میلادی) از ساختار کلاسیکی برخوردار است اما براساس قوانین آیرودینامیک شکل گرفته و درست مانند سیتروئن زانتیا و دوو اسپرو از طراحی گوه‌ای شکل خاصی استفاده می‌کند تا درجه مقاومت آیرودینامیکی بدنه آن به حدود 0.31 cd کاهش یابد.
مقایسه سمند و پارساین طراحی آیرودینامیک باعث شده تا دماغه پژو 405 چندان جذاب از آب در نیاید و نماد آن را می‌توان در جلوپنجره کوچک، چراغ‌های نسبتاً باریک و سپر جلویی با ورودی هوای محدود جستجو کرد. طراحی نمای جانبی ساده و نمای عقب نیز متناسب با بخش جلویی صورت گرفته و بنابراین می‌توان طراحی کلی 405 را بسیار هماهنگ اما کم‌حاشیه جلوه کرد.
بنابراین پس از گذشت حدود 8 سال از عرضه پژو 405 به بازار ایران، نیاز به یک تحول احساس می‌شد و عرضه پژو پارس با نام پرشیا درست در راستای پاسخ دادن به همین نیاز انجام شد. طول بیشتر کاپوت و چراغ‌های جلو و عقب به همراه سپر متفاوت باعث شد تا عملاً با یک فیس‌لیفت جزئی اما کارآمد طرف باشیم.
نتیجه این تغییرات همراه با تبلیغاتی با رنگ‌های جذاب (به خصوص رنگ کمیاب آلبالویی) به دل مشتریان ایرانی نشست و حالا حدود 20 سال است که ایران خودرو با کمترین تغییرات این محصول محبوب را در خط تولید خود دارد.
در مقابل سمند یک فیس‌لیفت کامل بر روی پلت فرم 405 و به عبارتی یک خودرو متفاوت محسوب می‌شود و در بدنه هیچ قطعه مشترکی با پژو 405 ندارد. این درحالیست که پارس یا پرشیا عملاً همان 405 با ظاهری اسپرت‌تر و داشبوردی با تریم طرح چوب است.
پژو پارس سمند در مقایسه با پارس به خصوص در نسخه اولیه خودروی چندان جذابی از آب در نیامده بود و انتقادهای زیادی نسبت به طرح ساده آن در نمای جلو و چراغ‌های بزرگ عقب وجود داشت که البته در سال 1383 با عرضه سمندLX با چراغ‌های عقب کوچک‌تر، از این حجمه‌ها کاسته شد اما در مجموع به سبب کاراکتر طراحی متفاوت دو خودرو، عملاً سمند نتوانست در بازار خودرو به عنوان محصولی جذاب یا جوان‌پسند ظاهر شود و پارس درست در نقطه مقابل با شباهت اندک به پژو 406، به عنوان یک خودرو زیبا و مناسب تیونینگ مشتریان زیادی را به خود جلب کرد. بنابراین واضح است که در زمینه طراحی بدنه که مهمترین مشخصه تفاوت این دو خودرو است، برتری از آن پژو پارس خواهد بود.
طراحی داخلی و امکانات رفاهی
نسخه‌های اولیه پژو پارس همانطورکه بالاتر توضیح داد شد تفاوت خاصی در بخش طراحی داخلی با پژو 405 ندارند و تنها به تریم طرح چوب مزین شده‌اند که اتفاقاً این تریم داخلی چوبی با طراحی بدنه نسبتاً جذاب خودرو تضاد دارد و تا حد زیادی یادآور خودروهای به ظاهر لوکس است. البته در مدل‌های جدید داشبورد اولیه با داشبورد اصطلاحاً سوناتایی جایگزین شد که بازهم با پژو 405 مشترک است و تناسب بیشتری با طراحی بدنه دارد، هرچند که تریم داخلی کرم رنگ به طور کلی مناسب خودروهای اسپرت نیست و نمی‌توان از هیچ منظر به طراحی داخلی پژو پارس نمره قبولی داد.
کابین پژو پارس سمند در این زمینه روند پر تحول‌تری را پشت سر گذاشته است و در نسخه‌های اولیه با تریم داخلی بزرگ چوبی و داشبوردی بسیار ساده عرضه می‌شد که البته با ظاهر خودرو نیز هماهنگ بود و به سبب تاکید ایران خودرو بر روی ملی بودن این خودرو، از کیفیت ساخت بالایی نیز برخودار بود و با مواد نرم عرضه می‌شد اما رفته‌رفته از کیفیت متریال داخلی کاسته شد و با عرضه مدل‌هایی نظیر سورن با طراحی داشبورد متفاوت وضعیت به کلی متفاوت شد. بنابراین در یک کلام باید گفت که طراحی داخلی سمند نیز چشم‌نواز نیست اما حداقل با کاراکتر خودرو هماهنگ‌تر است.
کابین سمند در زمینه فضای داخلی نیز داستان مشابهی وجود دارد به شکلی که عرض و طول کابین هر دو خودرو مشابه است اما در زمینه ارتفاع و فضای سر سرنشینان برد با سمند خواهد بود که ستون‌های طویل‌تری دارد و احساس مواجه با خودرویی بزرگ‌تر را به شما القا می‌کند.
در مورد امکانات رفاهی و آپشن‌ها توضیح روند تغییر 20 ساله این دو خودرو در قالب یک پاراگراف کار راحتی نیست اما لازم به تاکید است که در طول این مدت شاید کامل‌ترین مدل‌های عرضه شده از سمند و پارس مربوط به مدل سریر ایران خودرو با امکاناتی نظیر مانیتور برای صندلی‌های عقب و ... در کنار پارس ELX با صندلی‌های برقی بوده‌اند و حداقل تا زمان نگارش این مطلب هنوز اثری از نصب قطعاتی مانند سانروف یا دوربین 360 درجه بر روی این خودروها دیده نمی‌شود. از این رو باید گفت که سطح آپشن‌های رفاهی هر دو خودرو معمولاً متوسط و حتی ضعیف بوده است، هرچند که ایران خودرو در سال‌های نخست عرضه تاکید داشت تا با توجه به ملی بودن سمند، این خودرو را با امکانات بهتری نظیر کامپیوتر سفری سخنگو تحویل مشتریان دهد.
مشخصات فنی
ایران خودرو موفق شده تا در طول 20 سال گذشته این دو خودرو را با طیف وسیعی از موتورها با قدرت بسیار محدود 98 الی 110 اسب بخار روانه بازار کند که در نوع خود بسیار عجیب و غریب به نظر می‌رسد چرا که معمولاً خودروسازان می‌توانند با یک موتور واحد 10 درصد تنوع قدرت را پوشش دهند. به هرحال هر دو خودرو مورد بررسی از نوع 1800 یا XU7 هستند که احتمالاً پرتیراژترین، قدیمی‌ترین و پرمصرف‌ترین موتور نصب شده بر روی این دو خودرو به حساب می‌آید و قدرتی در حدود 100 اسب بخار توانایی حرکتی متوسطی را ارائه می‌دهد. مشکل سوختن واشر سرسیلندر این موتوها در کیلومترهای بیش از 100 هزار بسیار متداول است و گرمای زیاد، پاشنه آشیل محسوب می‌شود. در عوض این موتور هماهنگی زیادی با گیربکس 5 سرعته دستی دارد و کشش زیادی را در سرعت‌های اتوبانی ارائه می‌دهد.
موتور سمند موتور پژو پارس این درحالیست که ضرایب این گیربکس تناسب چندانی با موتور TU5 ندارد اما متاسفانه همین گیربکس برای موتور 1600 سی سی TU5 نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدرن‌ترین خودرو نصب شده بر روی اتاق سمند، موتور ملی یا EF7 است و بهترین موتور نصب شده بر روی اتاق پارس نیز نسخه 16 سوپاپ 1800 مشترک با زانتیا1.8 لیتری است که با 110 اسب بخار قدرت مورد پسند پارس سواران قرار می‌گیرد اما تیراژ تولید این نسخه (ELX) همواره بسیار محدود بوده است.
تجربه رانندگی
با توجه به یکسان بودن موتور و گیربکس دو خودرو مورد بررسی، تفاوت چندانی در عملکرد این دو خودرو دیده نمی‌شود البته اتاق سمند اندکی از پارس سنگین‌تر است که باعث اندکی شتاب کمتر می‌شود. همچنین ارتفاع بدنه سمند از سطح زمین در مقایسه با نسخه‌های اولیه پارس بیشتر بوده است و سمند در زمان معرفی به بازار به عنوان یک خودرو مرتفع و با فنربندی نرم شناخته می‌شد که تا حد زیادی نیز توصیف درستی از عملکرد این خودرو است اما تدریجاً ایران خودرو به این نتیجه رسید که ارتفاع استاندارد خودروهای اروپایی با وضعیت جاده‌های ایران همخوانی ندارد و ماحصل این تفکر نیز افزایش ارتفاع تمامی خودروهای تولیدی این شرکت در سال‌های اخیر بوده است که به کاهش هندلینگ و افزایش نرمی سیستم فنربندی منجر شده است و ظاهراً مشتریان نیز انتقادی نسبت به این مساله ندارند.
شرایط بازار
در بازار خودرو بحران زده کشورمان هر دو خودرو سمند و پژو پارس این روزها در زمره خودروهای اصطلاحاً رند بازار تلقی می‌شوند و با حاشیه سود زیادی نسبت به قیمت کارخانه به فروش می‌روند اما با توجه به اطلاعات منتشر شده از قرعه‌کشی‌های سال 99، مشخص است که تعداد متقاضیان پژو پارس بیشتر از هر محصول دیگری در خانواده پژو 405 و سمند بوده است. البته ذکر این نکته ضروری است که نسخه 1600 یا همان پارسLX که با موتور TU5 عرضه می‌شود، نسخه‌ای محبوب‌تر از مدل 1.8 لیتری است که بخاطر مصرف سوخت زیاد و احتمال بالای سوختن واشر سرسیلندر، خودرو پرحاشیه‌ای در بازار دست دوم محسوب می‌شود. هرچند ایران خودرو اخیراً اعلام کرده که مدل ارتفا یافته از این پیشرانه با به نام XU7 PLUS روانه بازار خواهد کرد که امید است تا حدی چنین مشکلاتی را تقلیل دهد.
