با مروری بر تاریخچه صنعت خودرو آلمان، در می‌یابیم که رقابت میان خودروسازان این کشور از گذشته تاکنون همواره تنگاتنگ و بسیار نزدیک بوده است. از همین‌رو در برهه‌هایی از زمان شاهد عرضه محصولاتی از دو خودروساز مرسدس بنز و ب‌ام‌و بوده‌ایم که علاوه‌بر این که در زمان خود به‌عنوان محصولاتی قابل شناخته می‌شدند، در حال حاضر نیز از اهمیت بالایی در میان علاقه‌مندان به خودرو برخوردارند. گویی در برخی از تولیدات این برندها روحی جاودان در کالبدشان دمیده شده که باعث شده تاکنون مورد توجه قرار بگیرند و همچون موجودی زنده با عاشقان خود ارتباط برقرار کنند.
اوج رقابت این دو برند آلمانی را می‌توان در دهه‌های 80 و 90 میلادی دید. درست زمانی که کمپانی مرسدس بنز با عرضه سری W201 خط و نشانی جدی برای رقیب دیرینه خود کشید. در آن زمان ب‌ام‌و سری 3 با کد اتاق E30 اسطوره‌ای تازه متولد شده بود که بسیاری از معادلات بازار را برهم ریخته بود. اما در این مقاله از خودروبانک قصد داریم به سراغ یکی از همین اسطوره‌های فراموش نشدنی صنعت خودرو آلمان برویم و نگاهی به ویژگی‌ها و مشخصات فنی آن داشته باشیم. بر این اساس قصد داریم یک دستگاه مرسدس بنز 190E 2.3 مدل 1990 را مورد ارزیابی قرار دهیم.
تاریخچه مرسدس بنز 190E
کمپانی مرسدس بنز نخستین‌بار در سال 1982 میلادی از محصول سدان کامپکت خود با کد اتاق W201 پرده‌برداری کرد. در واقع این محصول که یک رده پایین‌تری نسبت به E-Class و S-Class قرار می‌گرفت، در بازارهای جهانی با نام تجاری مرسدس بنز 190 شناخته می‌شد. مرسدس 190 یکی از محصولات مدرن این کمپانی بود که با بهره‌گیری از سیستم‌های الکترونیکی و همچنین طیف متنوعی از پیشرانه‌های بنزینی و دیزلی، توانسته نظر قشر وسیعی از مصرف‌کنندگان را به خود جلب کند. از طرفی قابلیت‌های بالای آن موجب شد تا کمپانی مرسدس بنز از آن در بسیاری از مسابقات معتبر جهانی نیز استفاده کند و عناوین متعددی را کسب کند.
مرسدس بنز 190Eاین محصول همچنین با پسوند 190E نیز به بازار جهانی راه پیدا کرد که از سیستم تزریق سوخت انژکتوری به جای کاربراتور بهره می‌گرفت. مرسدس بنز 190E را می‌توان به جرات یکی از محبوب‌ترین نمونه‌های تولید شده توسط این کمپانی دانست که به‌عنوان پلی از گذشته به آینده نیز شناخته می‌شود. این خودرو از همان ابتدا در بسیاری از کشورها به Baby Benz نیز مشهور شده بود که علت آن هم به سایز نسبتاً کوچک و سگمنت موجود در آن باز می‌گردد. در ایران نیز که شیوه نام‌گذاری‌ها برای محصولات مرسدس بنز کاملاً متفاوت است، به این اتاق 190 آگاهی نیز گفته می‌شود که دلیل آن هم این است که در آن زمان خودروهای ناوگان انتظامی و آگاهی با استفاده از این خودرو تجهیز شده بود. به همین خاطر از آن زمان تاکنون به این اسم در میان ماشین‌بازها شهرت یافته است.
همچنان باوقار و استوار
خودروی موردنظر یکی از سالم‌ترین نمونه‌های موجود در کشور است که پس از گذشت نزدیک به 3 دهه از عمرش، همچنان باوقار و با ابهت به نظر می‌رسد. این خودرو علاوه‌بر ارزش مادی و معنوی که دارد، به دلیل اینکه از نمونه‌های بکر موجود در کشور است، دارای ارزشی دو چندان است. زیرا رنگ این خودرو کاملاً به صورت فابریک بوده و هیچ‌گونه عملیات بازسازی و یا ترمیم روی آن صورت نگرفته است.
خط مشی اصلی در طراحی این خودرو برگرفته از خطوط و احجام مکعبی شکل است که ظاهری خشن و با اصالت را برای آن رقم زده است. در نمای جلو شاهد استفاده از چراغ‌های مستطیلی شکل معروف مرسدس در آن زمان هستیم که در طرفین جلوپنجره مشبک بزرگ کرومی جا گرفته‌اند. چراغ‌های راهنمای نارنجی رنگ نیز سبب شده تا چهره‌ای پویاتر برای آن رقم بخورد.
بنز 190E مدل 1990 در نمای جانبی اصلی‌ترین موردی که توجه را به خود جلب می‌کند، فلاپ‌های نصب شده در قسمت زیرین درها است که هم راستا با سپرها طراحی شده‌اند. در واقع این المان سبب شده تا در نگاه نخست ظاهر خودرو در دو قسمت مجزا به چشم بخورند. رنگ سبز بدنه این خودرو که در قسمت زیرین از تنالیته روشن‌تری برخوردار است، یکی از ویژگی‌های بارز آن به‌شمار می‌رود. زیرا این رنگ یکی از خاص‌ترین نمونه‌های موجود در کشور است که تعداد بسیار معدودی از آن همچنان موجود است. همچنین قالپاق‌های فابریک این خودرو که در وضعیت بسیار خوبی نگهداری شده‌اند، چهره اصیل آن را به خوبی حفظ کرده است. این موضوع در بسیاری از نمونه‌های مشابه موجود در کشور رعایت نشده و توسط مالک با رینگ‌های مدل بالاتر تعویض شده‌اند. که همین امر اصالت خودرو را زیر سوال می‌برد.
اما در قسمت عقب این خودرو یک نکته وجود دارد که ارزش واقعی این خودرو را دوچندان می‌کند. آن هم وجود لوگوتایپ 2.3 روی در صندوق است. در واقع این نوشته نشان می‌دهد که این خودرو از یک موتور 2.3 لیتری انژکتوری برخوردار است که از بسیاری از نمونه‌های هم رده خود قوی‌تر است.
طراحی ساده اما شکیل این خودرو در قسمت عقب نیز ادامه داشته و تنها به چراغ‌های مستطیلی و کشیده‌ای ختم می‌شود که از ترکیب سه رنگ قرمز، سفید و نارنجی ایجاد شده‌اند. سپر همرنگ بدنه که در میان خود ضربه‌گیری لاستیکی را جا داده است، تاحدودی توانسته روحیه اسپرت این سدان سایز کوچک مرسدس را به نمایش در آورد.
کابینی سرشار از آرامش و جذابیت
اما هیجان‌انگیزترین بخش ماجرا زمانی است که در این خودرو را باز می‌کنید و با فضایی بسیار زیبا مواجه می‌شوید. تریم داخلی این خودرو برای هماهنگی بیشتر با نمای ظاهری، با رنگ سبز یشمی دیزاین شده است که همین امر موجب تمایز آن با بسیاری از خودروهای موجود در کشور شده است. حتی بسیاری از خودروهای مدرن حال حاضر هم دارای چنین ترکیب و هارمونی دلنشینی نیستند.
اوج زیبایی را زمانی می‌توان دید که پارچه درنظر گرفته شده برای تودوزی و رودری‌ها را از نزدیک لمس و مشاهده کنید. کیفیت بسیار بالا و مطلوب متریال مصرفی در این خودرو کاملاً نشان از اهمیت آن دارد. در واقع این خودرو بدون هیچ‌گونه بازسازی توانسته تاکنون کیفیت خود را خفظ کند و بدون کوچک‌ترین افت کیفی، همچنان جذابیت‌های خود را به عرصه ظهور درآورد. البته باید به این موضوع اشاره کرد که مراقبت‌های بسیار دقیق مالک موجب شده که این خودرو طی این سال‌ها دچار افت کیفیت نشود و همچون روز اول بدرخشد.
با وجود اینکه درون کابین هیچ‌گونه پیچیدگی در طراحی مشاهده نمی‌شود، اما اصالت و کیفیت بالای متریال مصرفی باعث می‌شود تا حس بسیار دلنشینی به سرنشینان منتقل شود. از طرفی صندلی‌های این خودرو به قدری نرم و راحت هستند که اگر ساعت‌ها هم روی آن‌ها بنشینید کمترین میزان خستگی را احساس خواهید کرد و این دقیقاً همان چیزی است که طراحان مرسدس به دنبالش بوده‌اند.
فضای کافی برای پای سرنشینان جلو و عقب از دیگر مواردی است که به لطف فاصله محوری 2664 میلی‌متری ایجاد شده است. همچنین فضای کافی صندوق بار از دیگر مواردی است که باعث می‌شود 190E از گذشته تاکنون مورد توجه خانواده‌ها قرار بگیرد.
امکانات رفاهی و آپشن‌ها
این نسل از مرسدس بنز با چندین رده رفاهی به بازارهای جهانی عرضه شده است که بسته به نوع پیشرانه و امکانات رفاهی کدبندی شده‌اند. خودروی موردنظر نیز یکی از نمونه‌های نسبتاً فول به‌شمار می‌رود که دارای امکانات رفاهی بسیار مناسبی است. در واقع این خودرو دهه نودی دارای آپشن‌هایی است که به صورت استاندارد در آن زمان توسط کمپانی مرسدس عرضه می‌شدند. اما در حال حاضر بسیاری از آن‌ها برای محصولات داخلی مانند یک رویا بوده و از داشتن آن‌ها بی‌بهره‌اند.
داخل مرسدس بنز 190E از جمله امکانات موجود در این خودرو می‌توان ترمزهای ABS، سیستم تعلیق 5 اتصاله به همراه میله ضد چرخش جلو و عقب، سامانه ضد شیرجه، چراغ پارک، ساعت آنالوگ، چراغ نقشه‌خوان، کیسه هوا و کمربندهای ایمنی پیش‌کشنده اشاره کرد. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که اکثر محصولات تولیدی مرسدس بنز در آن سال‌ها، قابلیت عرضه با دو آپشن سانروف یا همان شیبه‌داخ و سیستم تهویه مطبوع را داشتند که خودروهای سفارش مناطق سردسیر با آپشن سانروف و خودروهای سفارش مناطق گرمسیر با آپشن تهویه مطبوع یا کولر عرضه می‌شدند. البته برخی از نمونه‌های سفارشی نیز هر دو آپشن را به‌صورت همزمان دارا بودند. البته خودروی موردتظر تنها دارای کولر و سیستم تهویه مطبوع دستی بوده و فاقد سانروف است.
مشخصات فنی
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، این اتاق از مرسدس بنز با انواع مختلفی از پیشرانه‌های بنزینی و دیزلی در کشورهای مختلف عرضه شده است. اما رایج‌ترین آن‌ها دارای موتور چهار سیلندر بنزینی با حجم دقیق 1997 سی‌سی بوده که برای مدل 190 قدرت خروجی آن به 90 اسب‌بخار و برای مدل 190E این عدد به 122 اسب‌بخار می‌رسید. جعبه‌دنده 4 سرعته اتوماتیک و 5 سرعته دستی نیز از گزینه‌های انتخابی برای این مدل‌ها بوده است.
موتور بنز 190E اما نمونه خاص‌تر و موردنظر در این مقاله که از نوع 190E 2.3 بوده، از سپتامبر 1983 وارد خط تولید این شرکت شد. این نسخه از یک پیشرانه چهار سیلندر 16 سوپاپ با حجم دقیق 2299 سی‌سی بهره می‌گیرد که مختص بازار ایالات متحده طراحی و تولید شده است. البته که کمی بعد به سایر بازارهای هدف مرسدس بنز نیز راه پیدا کرد و توانست سهم عمده‌ای از آن بازارها را از آن خود کند. این پیشرانه قادر به تولید نیرویی حدود 113 تا 122 اسب‌بخار بود که به صورت فابریک به جعبه‌دنده 4 سرعته اتوماتیک متصل شده بود.
تجربه رانندگی
با باز کردن در کابین این خودرو، همان صدای معروفی که از لولاهای در انواع محتلف مرسدس بنز به گوش می‌رسد، شنیده می‌شود که همین موضوع حس خوشایندی را به شما می‌دهد. هنگامی که پشت فرمان مرسدس بنز 190E 2.3 می‌نشینید، ناخودآگاه حسی نوستالژیک و دلنشین در شما ایجاد می‌شود که ممکن است برای دقایقی شما را از زمان فعلی دور کند.
با روشن کردن پیشرانه صدایی گوش‌نواز از موتور 2.3 لیتری به گوش می‌رسد که نوید یک سواری لذت‌بخش را به راننده و سرنشین‌ها می‌دهد. با قرار دادن اهرم تعویض دنده در حالت D شروع به حرکت می‌کنیم. با کمی بیشتر فشردن پدال گاز، شتاب قابل قبولی مشاهده می‌شود که از شاید کمتر کسی انتظار آن را از یک خودروی تقریباً 30 ساله دارد. کیفیت سواری در این خودرو به گونه‌ای است که حتی بسیاری از خودروهای امروزی هم قادر به ارائه آن نیستند.
نرمی، راحتی، ایمنی و شتاب مناسب از مهم‌ترین مولفه‌های موجود در سواری مرسدس بنز 190E 2.3 است که باعث شده همچنان خودرویی جذاب و دوست‌داشتنی به‌شمار رود. همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های بارزی که در سفرهای طولانی مدت می‌توان به آن اشاره کرد، مصرف سوخت مناسبی است که در مقایسه با وزن کلی خودرو و پیشرانه به‌کار رفته، مقرون به صرفه و اقتصادی محسوب می‌شود.
تست بنز 190E دوام بالا و عمر مفید قطعات مصرفی در این خودرو، حتی در سواری هم تاثیر گذار بوده است. زیرا هیچ‌گونه سر و صدای اضافی از جلوبندی و زیربندی خودرو به گوش نمی‌رسد. این در حالی است که بسیاری از خودروهای امروزی پس از گذشت چند سال، نیازمند تعویض تمامی قطعات مصرفی می‌شوند. همچنین کیفیت مونتاژ بالا قطعات مصرفی درون کابین و جنس مرغوب آن‌ها موجب شده که صداهای اضافی از داشبورد و رودری‌های بعد از گذشت نزدیک به 3 دهه به گوش نرسد.
اما یکی از مواردی که در این خودرو ممکن است به‌عنوان یک نکته منفی قلمداد شود، سیستم فرمان است. در واقع این مجموعه با وجود بهره‌مندی از سیستم هیدرولیکی، اما همچنان کمی سنگین به نظر می‌رسد. این موضوع در سرعت‌های بالا نمود بیشتری پیدا می‌کند که البته یکی از دلایل آن هم بالا بردن ضریب ایمنی خودرو در مانورهای ناگهانی است. اما اگر بخواهیم کمی ریزبینانه این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم، باید بگوییم که سبب شده فرمان‌پذیری خودرو کمی دچار تاخیر شود و با کندی نسبی همراه شود. البته که نباید انتظار عملکردی مشابه با نمونه‌های مدرن را داشت، زیرا در آن زمان داشتن فرمان هیدرولیک؛ مزیتی چشمگیر به‌شمار می‌رفت که در بسیاری از خودروها شاهد آن نبوده‌ایم.
نتیجه‌گیری
در پایان اگر بخواهیم نتیجه‌گیری کلی از این ستاره ژرمن داشته باشیم، باید به ضرب‌المثل معروف «دود از کنده بلند میشه» نیم نگاهی داشته باشیم. زیرا این خودرو به خوبی نشان می‌دهد که کمپانی مرسدس بنز از همان دیرباز به فکر ارتقای قنی و تکنولوژی محصولات خود بوده است. به همین منظور در حال حاضر نیز شاهد طراحی و تولید محصولاتی مدرن و پیشرفته از سوی این کمپانی هستیم که توجه بسیاری از علاقه‌مندان و کارشناسان را به خود جلب می‌کنند.
خودروی موردنظر در این مقاله به دلیل آن‌که یکی از نمونه‌های مدرن کلاسیک ارزشمند به‌شمار می‌رود، دارای ارزش مادی مشخصی نبوده و نمی‌توان قیمت دقیقی برای آن تعیین کرد. اما یقیناً می‌توان گفت که در صورت یافتن نمونه‌ای سالم و با اصالت، می‌توان از آن به‌عنوان خودرویی مطمئن و بدون دغدغه یاد کرد. زیرا خوشبختانه قطعات یدکی این اتاق از مرسدس بنز همچنان در بازار موجود بوده و با قیمت‌های نسبتاً منطقی به فروش می‌رسند. از طرفی وجود افراد فنی و مکانیک‌های حرفه‌ای در زمینه ارائه خدمات به انواع مدل‌های کلاسیک مرسدس بنز در کشور، می‌تواند این اطمینان خاطر را در ذهن علاقه‌مندان ایجاد کند که با آسودگی خاطر اقدام به خرید خودروهای این چنینی کنند.
در پایان جا دارد از جناب اقای کاوه آهنگرانی مالک محترم خودرو، جهت همکاری و در اختیار قرار دادن خودرویشان، کمال تشکر و قدردانی داشته باشیم.
