از تحریم تا تولید پیلسان
از سال ۹۶ شمسی بود که صنعت کامیون کشور دچار تحریم‌های بسیاری شد و تولید کامیون‌های اروپایی در ایران چه با هدف بازار داخلی و چه برای بازارهای خارجی دچار مشکلات بسیاری شد. شرکت‌های کامیون‌سازی ایران، نفس‌های آخر خود را می‌کشیدند و به هر نحوی بود سعی کردند تنها کامیون‌هایی که از قبل سفارش داده شده بود را تولید کرده و تحویل دهند.
برخی از این شرکت‌ها به هر شکل ممکن به تمامی حواله‌داران، کامیون‌ها را تحویل دادند، اما برخی دیگر نتوانست پاسخگو باشند که موجب نارضایتی بسیاری در بین مشتریان شدند. این شرایط سخت ادامه پیدا کرد طوری که از اواسط سال ۹۸ دیگر هیچ کامیون اروپایی بر روی خط تولید این شرکت‌ها حضور نداشت. اما فرسوده بودن درصد زیادی از کامیون‌های کشور و مصرف سوخت زیاد این کامیون‌ها با نداشتن استانداردهای آلایندگی، حتی در حد کشورهای آسیایی، نیاز جاده‌های کشور را به کامیون‌های جدید و تازه نفس غیر قابل انکار کرده بود. از طرفی مشکلات اقتصادی و گرانی بی‌دلیل کامیون‌ها در بازار مخصوصاً نسخه‌های اروپایی، باعث شد که تمایل به خرید کامیون جدید و صفر کیلومتر توسط رانندگان از بین برود.
تمامی این مسائل باعث ورود آرام کامیون‌های چینی و محصولاتی به بازار شد که عمدتاً قیمتی پایین‌تر و به دنبال آن کیفیت پایین‌تری نسبت به کامیون‌های اروپایی بازار را داشتند اما حداقل استانداردهای آلایندگی و مصرف سوخت بهینه را به راننده ارائه می‌دادند.
بالاخره چند شرکت که با شرکای چینی خود فعالیت داشتند، توانستند پا به عرصه تولید و مونتاژ کامیون بگذارند و از محصولات جدیدی در این بازار تشنه رونمایی کنند. یکی از این شرکت‌ها مجتمع صنعتی پیلسان است که شروع به تولید کامیون‌های سیتراک کرده است.
اما این بار داستان کاملاً متفاوت است. در سال ۲۰۰۹ شرکت مان MAN آلمان در کشور چین سرمایه گذاری هنگفتی می نماید و بخشی از تکنولوژی محصولات خود را به این کشور منتقل میکند. حاصل این همکاری تولید کامیون‌هایی بنام سیتراک می‌شود که تحت لیسانس MAN آلمان و توسط مجتمع صنعتی پیلسان وارد بازار ایران شده است.
کامیون سیتراک با هدف عرضه کامیونی به صرفه و قابل اعتماد به تولید رسیده و با توجه به نیاز بازار فعلی ایران تولید می شود و ارائه خدمات این کامیون در تمام نقاط ایران توسط پیلسان، می‌تواند گزینه مناسبی برای خریداران باشد.
کابین و طراحی ظاهری
کابین کشنده‌های سیتراک که در ایران به تولید رسیدند، از سری کابینهای مدل تی‌جی‌ای TGA مان هستند که از سال ۲۰۰۰ توسط مان به تولید رسیده و این نسل در سال ۲۰۰۱ عنوان کامیون برتر سال اروپا را نیز از آن خود کرده است. البته این طراحی فیس‌لیفت نیز شده و هرچند که این طراحی کمی قدیمی بنظر می‌رسد اما از همان زمان تاکنون از بهترین طراحی کابین‌ها در زمینه انتقال باد به اطراف و مسائل آیرودینامیکی بوده است.
طراحی کابین تی جی ای مان استاندارد حفاظت از سرنشینان ECE R29 را نیز دارد. نکته مهم دیگر درباره این کابین فضای بسیار جادار آن است که در تمامی کلاس‌ها (که سیتراک از نوع سقف بلند آن است) از حجیم‌ترین کابین‌ها بحساب می‌آید. این کابین دارای دو تخت خواب و دو صندلی بادی است که صندلی راننده قابلیت تنظیم برقی را نیز دارا است.
طراحی کنار و پشت کابین با نسل مان تی جی ای یکسان است اما از نظر طراحی نمای جلو دچار تغییرات بسیاری شده، که می‌توان رگه‌هایی از اصالت کابینهای سری TGA مان را در آن مشاهده کرد.
در این کشنده چراغ‌های جلو نمایی زیبا دارد و تمامی نور بالا، پایین و راهنما در یک قاب قرار گرفته‌اند. این چراغ‌ها دارای دیلایت و سیستم اتوماتیک هستند که اگر توسط راننده در حالت اتوماتیک باشند، با توجه شدت نور محیط می‌توانند میزان نور خود را تنظیم کنند. (نظیر ورود ناگهانی به داخل تونل)
داشبورد کابین طراحی و چیدمان کاملا ً جدیدی در مقایسه با سایر کشنده های موجود در بازار دارد که می‌توان نشانه‌هایی از وقار و سادگی مان را هم در آن دید و دارای طراحی هوشمندانه و ارگونومیک است طوری که دسترسی به کلیدها راحت است. تمام کلیدهای تنظیم چراغ و راهنما و برف پاک‌کن بر روی یک دسته در سمت چپ فرمان قرار داده شده‌اند و انواع کلیدهای تنظیمات در قسمت جلویی داشبورد و در بالا و پایین مانیتور لمسی قرار داده شده‌اند. همچنین کلیدهای تنظیم برقی آینه‌ها و گرم‌کن آینه‌ها نیز در کنار کلیدهای بالابر شیشه قرار گرفته‌اند.
بر روی داشبورد، صفحه مانیتور ۵.۵ اینچی تمام لمسی قرار داده شده که دارای امکانات بسیار خوب و نوآورانه‌ای حداقل در ایران است که از جمله آن‌ها حضور سیستم نقشه‌یابی، اتصال به دوربین‌ها درصورت وجود، وای‌فای، اتصال بلوتوث و USB و AUX و قسمتی برای ذخیره اطلاعات راننده و کامیون است.
سیتراکصفحه کیلومتر این کامیون آنالوگ بوده اما صفحه مانیتور کوچکی در وسط آن قرار داده شده که در آن می‌توان سلامت روغن، کارکرد، مصرف سوخت بر اساس کیلومتر و بسیاری از داده‌های دیگر را مشاهده کرد.
سیستم تعلیق اتاق بر روی چهار بالن سوار است که دو بالن در پشت و دو بالن در جلو می‌باشد و نرمی بسیار خوبی را برای سرنشینان این کامیون فراهم کرده و جک بالابر اتاق نیز بصورت برقی انجام می‌شود. سیستم تهویه کابین اتوماتیک و دستی است و کابین دارای بخاری درجا با لوله‌کشی جداگانه است. دور تا دور کابین پرده‌کشی شده و یخچال به صورت آپشن می‌تواند بر روی کابین با انتخاب مشتری نصب شود.
مشخصات فنی
موتور کشنده سیتراک موتور ۱۱ لیتری (۱۰.۵) مان است. این موتور شش سیلندر خطی بوده و ۴۴۰ اسب بخار قدرت و ۲۱۰۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید میکند. استاندارد آلایندگی موتور یورو ۵ - EEV بوده و دارای سیستم کاهنده آلایندگی SCR نیز است.
این موتور همچنین مجهز به توربو شارژ هُلست و اینترکولر، سیستم تزریق سوخت Common Rail، سیستم کامپیوتری یاECU موتور بوش، جعبه فرمان بوش و گرم‌کن هوای ورودی موتور است.
گیربکس این کامیون ZF آلمان است که ۱۶ دنده به جلو و دو دنده به عقب دارد. گیربکس اور دار است.
از دیگر مشخصات سیتراک می‌توانیم به سیستم کلاچ وابکو، شاسی تحت لیسانس مان آلمان، محورهای جلو و عقب تحت لیسانس مان آلمان با ظرفیت تحمل وزن به ترتیب ۷ و ۱۳ تن، سیستم تعلیق محور جلو فنر و محور عقب بادی با قابلیت تنظیم ارتفاع دستی با ریموت و کلید روی داشبورد و تنظیم اتومات، جعبه فرمان بوش آلمان، دو باطری (که برای افزایش سلامت بیشتر عمر باطری‌ها در انتهای شاسی قرار داده شده‌اند و چرخ پنجم JOST اشاره کنیم.
ظرفیت مجاز وزن ناخالص ۴۴ تن است. البته وزن کشنده خالی حدود ۷ تن است و مجموع حجم باک‌ها ۱۱۵۰ لیتر است. همچنین حجم باک ادبلو ۴۰ لیتر است.
سیستم های پایداری و ترمز
محور جلو و عقب دیسکی است. همچنین مجهز به سیستم‌های ترمز هوشمند ABS و ASR (سیستم ترمز ضد لغزش)، EBL (سیستم الكترونیكی توزیع نیروی ترمز) و ESC (سیستم الکترونیکی کنترل پایداری)، شیرها و سیستم‌های الکترونیکی ترمز WABCO، مجهز به ترمز دستی تریلر، مخازن باد آلومینیومی، ترمز اگزوز با تنظیم دستی و ترمز موتور EVB اتوماتیک است.
امکانات و تجهیزات سیتراک
سیستم صوتی و تصویری پیشرفته به همراه مانیتور 5/5 اینچی، سیستم تعلیق بادی صندلی راننده با قابلیت تنظیم، غربیلک فرمان مجهز به دكمههای كنترلی و دارای پدال تنظیم و قابلیت جابجایی فرمان در دو جهت، آینه‌های گرم‌كن‌دار با تنظیم برقی، شیشه بالابر برقی شاگرد و راننده، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، چراغ مطالعه، مه‌شكن جلو و عقب، چراغ روز، چراغ‌های جلو مجهز به نورسنج با قابلیت کارکرد اتوماتیک، آفتابگیر بیرونی، فن ترموستاتیک سیلیكونی، قطع كن باتری دستی، بوق بادی و برقی (درون و برون شهری)، هشدار دهنده صوتی دنده عقب، پیش گرم‌كن برقی و فیلتر آبگیر سوخت، نشانگر گرفتگی فیلتر سوخت، مجموعه ابزار، آفتابگیر داخلی و جانبی، ریموت قفل دربها، كروز كنترل، قفل مركزی، تاخوگراف، حفاظ جانبی و كپسول اطفاء حریق، بخاری درجای آلمانی و دارای پورت استاندارد جهت اتصالات ترمز و برق تریلر.
لازم به ذکر است که این کامیون دارای سیستم کروز کنترل سرعت اتوماتیک و دستی است.
کامیون سیتراک همچنین آپشن‌هایی نیز وجود دارند که مشتری با توجه به نیاز خود می‌تواند خریداری کند مانند صندلی شاگرد بادی با قابلیت تنظیم برقی، رینگ آلومینیومی، نشانگر باد تایرها (TPMS)، یخچال و فریزر، كولر درجا، خروجی سوكت 12 ولت، که سفارش گذاری آن تنها برای مشتریان عمده قابل انتخاب است.
نکته قابل توجه آنکه، تمام کشنده های تولیدی مجتمع صنعتی پیلسان، قابلیت حمل کالای خطرناک داشته و به سیستم ADR مجهزند.
کشنده‌های سیتراک فعلاً تنها به صورت تک دیفرانسیل به تولید می‌رسند که با توجه به ویژگی‌هایی مثل سیستم تعلیق بادی، وزن ناخالص ۴۴ تن، زیربندی خوب و موتور پرقدرت، می‌توانند در انواع کاربری‌ها مورد استفاده قرار بگیرد. البته با توجه به نیاز بازار کامیون‌های جفت دیفرانسیل، شاسی کمپرس و باری نیز در آینده ای نزدیک به تولید خواهد رسید.
وضعیت سیتراک با توجه به بازار و رقبا
دربازار فعلی ایران چهار مدل کشنده در حال تولید و رقابت هستند که هر کدام داری معایب و مزایایی هستند، اما در نهایت کامیونی برتری نسبی را دارد که معایب کمتر و مزایای بیشتری داشته باشد. کامیون‌های که فعلاً در بازار داخل در حال تولید هستند، کشنده فوتون، فاو، دافران و سیتراک است که همگی رگ و ریشه‌ای چینی دارند اما تنها کشنده سیتراک است که تحت لیسانس برند معتبر اروپایی بنام مان آلمان بوده و از قطعات این کمپانی نیز در آن استفاده شده است.
از برتری‌های دیگر سیتراک نسبت به رقبا می‌توان به مواردی همچون سیستم تعلیق محور عقب که بادی است، موتور پرقدرت و قابل اعتماد با تولید آلایندگی سطح پایین مان، کابین بسیار راحت و جادار مان، سیستم‌های صوتی تصویری لمسی با قابلیت‌های فراوان و چیدمان خوب کلیدها که دسترسی به آن‌ها آسان است، وزن ناخالص مجاز ۴۴ تن، و ترمز جلو و عقب دیسکی و قابلیت حمل کالای خطرناک اشاره کنیم.
