ملاقات با نسل جدید بی ام و X5 در تهران

عکس: بامداد صفائیان

نوشته: سجاد حیدری

در این برهه از تاریخ که در ایران، خودروهای ضعیف و نسبتاً زشت با ایمنی تقریباً صفر در خیابان‌ها تردد می‌کنند که همگی ما با آن‌ها آشنایی داریم و نیازی به نام بردن نیست، نسل های دیگری از خودروها در سطح جهانی در حال تولید هستند. نسلی که می‌توان قدرت را در انفجار بنزین و هوا در تک تک سیلندرهای موتورهای 12 سیلندری همچون لامبورگینی احساس کرد و با صدای آن حس واقعی قدرت یک اتومبیل را درک کرد. نسل فعلی را شاید بتوان نسل طلایی صنعت خودروسازی جهان تلقی کرد که همچنان خودروهای اسپرت و عضلانی، شاسی بلندهای اخم کرده، سوپر اسپرت‌های وحشی، سدان‌های نیمه لوکس و نیمه اسپرت و همچنین هاچ بک‌های پرامید و عامه پسند را در آن مشاهده کرد و از آن‌ها لذت برد. درست مثل بی ام و X5 که همچنان قدرت و صلابت خود را حفظ کرده و می‌توان صدای موتور را در کنار ظرافت طراحی آن احساس کرد، آن قدری هم زیبایی برایش مانده که همه سرها را به سمت خود جلب کند، درست مثل ما که به تازگی موفق به بررسی آن شده‌ایم، ولی قبل از شروع کار سری به کارواش زدیم تا این باواریایی قد بلند را نونوار کنیم تا زیبایی‌های آن بیشتر به چشم آید.

برگی از تاریخ

همه چیز از اواخر سال 1990 میلادی شروع شد، زمانی که کریس بنگل اولین طرح خود را که در استودیو دیزاین "وورک کالیفرنیا" تکمیل کرده بود، به شرکت خوروسازی BMW معرفی کرد و مورد تایید این کمپانی قرار گرفت تا پس از گذشت تقریباً 8 الی 9 سال مدل سازی و تولید مدل‌های آزمایشی و در نهایت تکمیل پروژه، اولین خودروی شاسی بلند بی ام و از آغاز فعالیت این کمپانی، در سال 1999 با نام X5 متولد شد. شاسی بلندی بغایت زشت و بدترکیب که در زمان خود (1999) تبدیل به یک قدیسه‌ای قابل پرستش در عرصه خودروهای شاسی بلند شد (نمونه شبیه به آن را بیشتر در طراحی عقب می‌توان سانگ یانک اکتیون نسل قبل در داخل کشور عنوان کرد)، چون اولین X5 که در سال 1999 میلادی روانه بازار شد، مردم آن زمان نسخه‌ای جدید X5 را ندیده بودند و X5 اولی برای مخاطبان خود بسیار جذاب و تماشایی بود.

درضمن، در سال 1999 میلادی، مرسدس بنز ML جدی‌ترین رقیب برای بی ام و X5 به شمار می‌رفت که به مراتب و چندین برابر زشت‌تر از بی ام و X5 بود و همین موضوع برموفقیت اولین شاسی بلند شرکت خودروسازی بی ام و تاثیر می‌گذاشت. اولین بی ام و X5 با قدی بزرگ‌تر، بر روی پلتفرم سدان E39 سری 5 توسعه پیدا کرده بود. در نهایت 3 سال پس از معرفی اولی، نسخه‌ای قوی‌تر از X5 معرفی شد. در سال 2007 میلادی فیس لیفتی از بی ام و X5 معرفی شد تا نهایتاً در سال 2011 میلادی دومین نسل از بی ام و X5 معرفی شد. چراغ‌ها و جلوپنجره نسل اول X5 به نسل دوم هم ارث رسیده بود، ولی دیگر قسمت‌ها از جمله سپر و کاپوت و بدنه کلی خودرو در کنار تکنولوژی بکار رفته در آن، شاهد تغییرات زیاد و بسیار خوبی بود. نسل سوم یا نسل فعلی بی ام و X5 هم که خودروی مورد بررسی ما از همین نسل باواریایی‌هاست، در سال 2013 الی 2014 میلادی به همراه دو مدل X5 M پرفورمنس و X5 M50d معرفی شد که در ادامه مفصل‌تر پیرامون آخرین نسل از بی ام و X5 صحبت خواهیم کرد.

طراحی خارجی

عموماً همه ما با جایگاه ویژه شاسی بلندها آشنایی داریم، ولی به قول دوستان، بی ام و یه چیز دیگر است و در میان خیل عظیم شاسی بلند‌های متنوع بازار توانسته خود را در بازارهای جهانی و بیشتر از هرجای دیگر در داخل کشورمان بالا نگه دارد که بخش عمده‌ای از آن را باید مدیون چهره دلربا و پرابهت آن بود.

چهره‌ای که در آن چشم‌های سیاه رنگ پیشرفته این باواریایی اخم کرده‌اند و نماد کمپانی سازنده هم به شکلی متقارن و همراه با 7 ستون عمودی در هر قسمت و حاشیه‌ای مشکی رنگ خودنمایی می‌کند.

مجموعه سپر حجیم هم خود به تنهایی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. اول از همه اگر از بالا به پایین مجموعه سپر بیاید، مه شکن‌های گردی شکلی را مشاهده خواهید کرد که در شب‌ها (با چرخاندن فرمان در سر پیچ‌ها، مه شکن داخل پیچ روشن می‌شود تا راننده میدان دید بهتری داشته باشد) و بخصوص روزهای مه آلود، کمک بزرگی به راننده می‌کند. ورودی هوای زیر جلوپنجره که هیچی، بعد از آن می‌رسیم به دو ورودی هوای دو طرف سپر با قاب‌هایی نقره‌ای رنگ درون خود که رادیاتورهای کوچکی در پشت هرکدام نصب شده تا عمل خنک کاری را تسریع بخشد.

در انتهای مجموعه سپر دومین مجرای اصلی تامین کننده هوا دیده می‌شود که در قسمت زیرین آن یک سینی فلزی (به نظر می‌رسد که فولاد ضدزنگ باشد) نصب شده تا ضربات احتمالی را دفع کند. بر روی در پوش موتور خطوط و قوس‌هایی که بر روی آن طرحی شده، هوای مقابل اتومبیل را بیشتر به اطراف کابین هدایت می‌کند. اگر هم کمی قدتان بلند باشد، تعریف از خود نباشید می‌توانید مثل ما سانروف بالای سقف را هم ببینید.

در نمای عقب طراحی فوق العاده شکیل دیده می شود و خروجی‌های دوبل تقریبا ذوزنقه‌ای شکل آن که از دو طرف سپر بیرون زده و شب نماهایی هم بالای سر آن‌ها نصب شده، خود به تنهایی بخش عمده‌ای از زیبایی نمای عقب را به دوش کشیده است، ولی در عوض انتقادهایمان بر چراغ‌های عقبی وارد است تا نگوییم که بی ام و حرف اول و آخر را در طراحی می‌زند.

چراغ‌ها فرم خوب، ولی طراحی داخلی نسبتاً ضعیفی دارند. هرچند برای ما ایرانی‌ها هر ماشینی برچسب خارجی بودن (البته به غیر از چینی و فرانسوی‌ها) و مهم‌تر از همه "بی ام و" بودن بر روی آن خورده باشد جذاب است، ولی چراغ‌های عقبی را می‌توانستند کمی مدرن‌تر و قشنگ‌تر درست کنند (هرچند نباید سلیقه را فراموش کنیم). استایل و حجم بدنه X5 هم در مقایسه با رقبایش یک سر و گردن بالاتر است و دیگر نیازی به تعریف کردن ندارد.

طراحی داخلی

شاید در داخل کابین آن زیبایی و دلربایی ظاهر X5 تکرار نشده است. نه اینکه طراحی دلچسبی نداشته باشد، ولی تقریباً بلعکس محصولات مرسدس بنز، در تمامی محصولات بی ام و می‌توان وجه اشتراک‌های زیادی را پیدا کرد. نمونه بارز و روشن آن هم طراحی داشبورد و کنسول مرکزی محصولات بی ام و است که یک صفحه نمایشگر عریض در بالای داشبورد نصب شده و یک کنسول مرکزی بسیار ساده و پیش پا افتاده هم در وسط داشبورد طراحی شده است.

البته این کنسول مرکزی ساده بیشتر کلیدهای سیستم صوتی و سیستم تهویه مطبوع اتاق که شامل هدایت کننده جریان هوا (بالای داشبورد، روبرو، پاها و ...) و کولر بخاری را در خود جای داده است و کلید‌های اصلی عملکردی و ماساژور و ... بر روی کنسول ابزار و در کنار اهرم دنده قرار گرفته است.

درست است که بی ام و X5 مثل پدرانش و به احتمال قوی فرزندانش یک طراحی نسبتاً تکراری در داخل کابین دارد، ولی در عوض روکش‌های چرمی قهوه‌ای رنگ قسمت زیرین داشبورد و مشکی رنگ بالای داشبورد و خاکستری رنگ روی صندلی‌ها و مهم‌تر از این‌ها، قطعات چوبی کار شده در پنل درها، داشبورد و کنسول ابزار (در برخی مدل‌ها به جای چوب از آلومینیوم استفاده می‌کنند که عمدتاً به سلیقه مشتری در هنگام سفارش برمی‌گردد) حس واقعی یک شاسی بلند لوکس را به مخاطبان منتقل می‌کند.

سیستم‌های ایمنی

شما خودتان بهتر از ما می‌دانید که شرکت‌هایی نظیر بی ام و، مرسدس بنز ید طولایی در امکانات و آپشن دارند، به همین دلیل برای اینکه بحث از حوصله خارج نشه و گفته‌هایمان بیشتر بار علمی داشته باشد، تنها مهم‌ترین امکانات استفاده شده در این خودرو را با مختصر توضیحاتی در مورد آن‌ها معرفی خواهیم کرد. اولین و ضروری‌ترین سیستم یک اتومبیل در دنیای امروزی که ضرورت آن کاملاً احساس می‌شود و یکی از اصلی‌ترین سیستم‌های موجود در بی ام و X5 هم به شمار می‌رود، سیستم ترمز ضدقفل ABS است.

بعد از سیستم ABS، سیستم کنترل پایداری (ECS) دومین سیستمی است که بر روی چرخ‌های خودرو اثر می‌گذارد و همانگونه که از نامش پیداست، وظیفه پایدار نگه داشتن اتومبیل در سر پیچ‌ها به آن محول شده است. جهت آشنایی بهتر، این سیستم برای اولین بار توسط مرسدس بنز در سال 1995 میلادی بر روی سری S کلاس نصب شده و یک سال پس از آن هم کمپانی بی ام و از این سیستم بر روی محصولاتش استفاده کرد. نحوه کارکرد این سیستم هم به مقدار فرمانی که راننده می‌دهد بستگی دارد. وقتی خودرویی به این سیستم مجهز شده باشد، با استفاده از داده‌های الکترونیکی و بکارگیری سیستم ترمز و کنترل هرزگردی چرخ‌ها، خودرو را در ثبات نسبی قرار می‌دهد.

دیگر سیستم مهم استفاده شده هم مربوط به سیستم کنترل کشش یا به اختصار "TCS" می‌شود که به عنوان مکملی برای سیستم ترمز ABS به شمار می‌رود. شاید با کارکرد آن آشنایی داشته باشید، ولی برای عزیزانی که با این سیستم آشنایی چندانی ندارند باید بگوییم که سیستم کنترل کشش (TCS)، امکان هرزگردی را از چرخ‌ها می‌گیرد. با اولین شناسایی هرزگردی فعال شده و نیرو را به تناسب نیاز به خروجی منتقل می‌کند تا نتیجه مطلوب‌تری حاصل شود، یکی دیگر از کاربردی‌ترین ویژگی‌های این سیستم، زمانی است که دل به مسیرهای خارج از جاده‌ای یا به اصطلاح عامه، آفرودی می‌زنید.

البته سیستم های استفاده شده در این خودرو بسیار بیشتر و پیشرفته تر از این ها هستند و می توانیم به سیستم هایی نظیر ESC و RCS نیز اشاره کنیم.

مشخصات فنی و پیشرانه

طول 4886 میلی متری، عرض 1938 میلی متری، ارتفاع 1762 میلی متری و در نهایت فاصله بین دو محور 2933 میلی متری، نقطه شروع توسعه این شاسی بلند باواریایی بوده است.

در این چهارچوب فلزی شرکت سازنده از پیشرانه‌های مختلفی نظیر 3 لیتری شش سیلندر بنزینی، 4.4 لیتری هشت سیلندر بنزینی، 2 لیتری دیزلی، 3 لیتری دیزلی و ... استفاده کرده است، ولی نسخه‌ای که در دسترس ما قرار دارد، تقریباً قدرتمندترین بی ام و X5 موجود یعنی نسخه XDrive50i است که در سینه‌اش پیشرانه‌ای هشت سیلندر 32 سوپاپ 4.4 لیتری توئین توربو (توربو دوقلو) می‌تپد که با سوزاندن 12.9 الی 13 لیتر سوخت در حجم دقیق 4396 سی سی، می‌تواند در عرض 4.9 ثانیه از حالت سکون به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت برسد و با حداکثر سرعتی 250 کیلومتری به راه خود ادامه دهد.

با رساندن دور موتور به 5500 الی 6000 دور بر دقیقه هم می‌توان 455 اسب بخار قدرت و در محدوده دور 2000 الی 4500 دور بر دقیقه هم می‌توان 650 نیوتن متر گشتاور استخراج کرد که برای به دست آمدن شتاب اشاره شده، باید از جعبه دنده 8 سرعته اتوماتیک استپ ترونیک عبور کند و به سیستم چهارچرخ محرک XDrive برسد تا پس از تقسیم نیرو به نسبت نیاز، به رینگ‌های 19 اینچی منتقل شود.

انتهای سخن

شاید سخن گفتن و صحبت در مورد تک تک سیستم های این خودروی آلمانی زیبا به چند صفحه احتیاج داشته باشد که از حوصله خارج خواهد شد و ما اینجا قصد داشتیم یکی از تنها نمونه های نسل جدید X5 پلاک شده را معرفی کنیم.

همانطورکه می دانید این خودرو اصلاً در ایران عرضه نشده و این نمونه یکی از تنها نسخه های وارد شده و پلاک شده در ایران است. خودرویی که با توجه به ابعاد و پیشرانه ای که دارد مطمئناً در صورت ورود می تواند بسیاری را به سوی خود بکشد و امیدواریم با برداشته شدن محدودیت های واردات، شاهد حضور پررنگ تر محصولات جدید اروپایی با موتورهای قدرتمند در ایران باشیم.

در انتها از آقای سلطان محمدی کمال تشکر را داریم که وقت و خودروی خود را جهت تست و بررسی در اختیار سایت خودروبانک قرار دادند.