بررسی فنی و رانندگی با موتورسیکلت بنلی TRK249 - مارکوپولوی چینی

مقدمه:

در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی چندین دوره وجود دارد که تاثیری اساسی در ساختار خودرویی و موتورسیکلت‌های کشورمان داشته است. اما بی‌شک از اساسی‌ترین آن‌ها می‌توان به واردات خودرو و موتورسیکلت در اوایل دهه هفتاد شمسی که با سرازیر شدن انواع خودروهای ژاپنی، کره‌ای و اروپایی و حتی آمریکایی همراه شد، و همچنین واردات در اواسط دهه هشتاد که در کنار آن با موج فزاینده مونتاژ نیز گره خورده بود، اشاره کرد. این روند باعث شد تا این بار پای چینی‌ها به بازار خودرویی کشورمان باز شود و در کنار ورود انواع و اقسام خودروهای روز شرقی و غربی به کشور، این بار نیز کم‌کم حضور موتورسیکلت‌ها نیز پررنگ‌تر شود. حضوری که این بار با ورود رسمی موتورسیکلت‌های سنگین در دهه نود شمسی نیز همراه بود. در این میان نام‌هایی وارد کشورمان شدند که تا پیش از آن برای بسیاری ناشناخته بودند که بنلی ایتالیایی که حالا در چین مونتاژ می‌شود یکی از آن‌ها است.

مارکوپولوی ایتالیایی در چین:

بنلی از قدیمی‌ترین موتورسیکلت‌سازان اروپایی است که با محصولاتی چون SEI750 با پیشرانه شش سیلندر حسابی مشهور است. هرچند که گفته می‌شود مهندسی محصولات این سازنده در کشور ایتالیا انجام می‌شود اما طبق اطلاعات موجود، تمام مراحل طراحی، مونتاژ و ساخت محصولات بنلی در چین صورت می‌گیرد. چرا که بنلی از سال 2005 به طور کامل در اختیار گروه Qianjiang قرار گرفته است و در واقع شرکت مالک چینی حالا از نام و برند بنلی و پرچم ایتالیا برای بازاریابی محصولاتش استفاده می‌کند. بنلی از ابتدای قرن بیستم از طراحی و تولید موتورسیکلت‌های سنگین و پر قدرت دست کشید و در عوض عمده فعالیت خود را معطوف به ساخت موتورسیکلت‌هایی با حجم پیشرانه بین 125 تا 600 سی‌سی کرد. بنلی با این حرکت قصد دارد تا هرچه بیشتر در بازار موتورسیکلت‌های ارزان قیمت و سبک وزن اروپایی جا باز کند که یک دلیل آن هم، استقبال خریداران جوان‌تر از این برند به خاطر محدودیت‌های گواهینامه آن‌ها و از طرفی قیمت تمام شده پایین‌تر بنلی است.

به این ترتیب بنلی توانسته است تا حد زیادی در راه خود موفق باشد که بی‌شک یکی از دلایل آن، طراحی‌های زیبای محصولاتش است. طراحی‌هایی که به گفته بسیاری از کارشناسان به وضوح رگه‌های روشنی از محصولات دوکاتی را می‌توان در آن دید. بنلی با عمری برابر با 109 سال، قدیمی‌ترین برند موتورسیکلت‌سازی ایتالیاست که هنوز هم تولید می‌شود. هرچند که در برهه‌ای از تاریخ فعالیتش، با ادغام در شرکت موتورگوتزی، از چرخه تولید کنار رفت. این شرکت مدتی نیز در تملک خودروسازی دتوماسو قرار داشت. بنلی هم اکنون در گروه Qianjiang زیر مجموعه از موتورسیکلت‌سازی Keeway است که با تولید سالیانه 13 میلیون دستگاه، بزرگ‌ترین سازنده موتورسیکلت در چین شناخته می‌شود.

بنلی در ایران:

بنلی از جمله پر طرفدارترین موتورسیکلت های مدرن در بازار کشورمان است که به لطف داشتن مشخصات خوب فنی، ظاهر زیبا، عملکرد خوب و البته نام و آوازه یک موتورسیکلت ایتالیایی توانسته است طرفداران زیادی برای خود دست و پا کند. خصوصاً که از این موتورسیکلت در طیف نسبتاً وسیعی از کلاس‌های مختلف حجمی و ظاهری توسط شرکت نیکران موتور پاسارگاد وارد کشورمان شده است. می‌توان گفت بنلی در کشورمان بیشتر از همه با دو کلاس Naked و ریس شناخته شد. خصوصاً کلاس اولی که به خاطر معروفیتKTM دوک از یک طرف و از طرفی جدید بودن این کلاس، طرفداران زیادی پیدا کرد و بنلی توانست با اختلاف قیمت مناسب نسبت به KTM دوک، یک موتورسیکلت خوش ساخت و زیبا در دسترس علاقه‌مندان به این رده موتوری قرار دهد.

اما این موتورساز ایتالیایی که حالا با سبک کردن حجم پیشرانه‌های محصولاتش، آن‌ها را در چین می‌سازد، دارای یک کلاس خاص و نسبتاً جدید در کشورمان است که تا امروز چندان در کشورمان مورد توجه قرار نگرفته است که یکی از دلایل آن ویژگی‌های خاص این کلاس است. کلاس تورینگ که البته به نام ادونچر تورینگ که نمونه‌های مسابقه‌ای آن به اسم رالی رید نیز شناخته می‌شود. همان طور که از نام این کلاس آشکار است، موتورسیلکت‌هایی با کاربری مسافرتی با قابلیت تردد در بیراهه‌ها در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد که عدم توسعه این نمونه مسافرت در کشورمان از دلایل کم رونق بودن این کلاس است. با این حال می‌توان موتورسیکلت‌های این کلاس را به راحتی نیز در خیابان‌ها و حتی بیراهه‌ها نیز استفاده کرد و از این نظر هیچ کم و کسری در برابر موتورسیلکت‌های دو منظوره یا همان اندوروها ندارند. موتورسیلکت بنلی TRK249 یکی از معدود اعضای رده ادونچر تورینگ کشورمان است که البته با حجم 500 سی‌سی نیز ساخته می‌شود اما محدودیت حجم موتورسیکلت‌ها در کشورمان مانعی برای پلاک شدن آن هاست. نکته جالب در خصوص نام گذاری این موتورسیکلت این که نام آن در بیرون کشورمان با وجود داشتن پیشرانه 249 سی سی، بنلی TRK251 است که البته در نسخه قوی تر آن نیز با نام TRK502 شناخته می شود. در حالی که همین نامگذاری می توانست منجر به ایجاد مشکلاتی در شماره گذاری و تردد این موتور در کشورمان به خاطر شرایط محدودیت حجم پیشرانه شود.

کلاس بنلی TRK249:

کلاس تورینگ یا ادونچر تورینگ که در مدل‌های مسابقه‌ای این کلاس که در رالی‌های شناخته شده‌ای مثل داکار نیز استفاده می‌شود و به رالی رید معروف است، از جمله کلاس‌های کمتر شناخته شده در کشورمان است که می‌توان از اولین‌های این رده موتوری در ایران به هوندا AX1 و یاماها تنر اشاره کرد. این کلاس موتوری از سوی برخی تولیدکنندگان به نام آفرود، دوآل اسپرت یا دو منظوره نیز شناخته می‌شود که تورینگ یا ادونچر تورینگ کلاس‌بندی دقیق‌تری خواهد بود.

از جمله مهم‌ترین فاکتورهای طراحی و ظاهری این کلاس به ارتفاع بالای کف موتور از زمین، فلاپ‌های جلو برای افزایش آیرودینامیک خودرو در طی عبور از مسیرهای طولانی، حالت نشستن عمودی راننده، امکان نصب جعبه‌های بغل برای قرار دادن لوازم سفر، تایرهای خیابانی با قابلیت تردد در بیراهه‌ها، امکان استفاده از موتور در جاده‌های خاکی و شوسه، هندلینگ بالا، قاب‌های محافظ در زیر و اطراف پیشرانه به منظور جلوگیری از آسیب دیدگی موتور و گیربکس و ... اشاره کرد. می‌توان گفت از معروف‌ترین اعضای این رده موتوری در دنیا، ساخته‌های کلاس GS ب ام و است که از سوی بسیاری از جهانگردان برای سفرهای بین‌المللی و بلند انتخاب می‌شود.

مشخصات ظاهری:

به طور کلی نمای ظاهری موتورسیکلت‌های کلاس ادونچر تورینگ یک حالت تهاجمی و دلچسب است به نحوی که اکثر علاقه‌مندان به موتورسیکلت را راضی می‌کند. از طرفی ویژگی‌هایی چون طی مسافت‌های بلند و عبور از بیراهه‌ها باعث می‌شود تا بسیاری از افرادی که قصد سفرهای بین‌المللی و عبور از مسیرهای ناشناخته را دارند، با این قبیل موتور اقدام به مسافرت کنند به جای اینکه از دسته موتورهای تورینگ بهره ببرند.

همان‌طور‌که گفته شد در طراحی محصولات بنلی می‌توان حضور موتورسیکلت‌های دوکاتی را حس کرد و در TRK249 نیز تا حد زیادی از دوکاتی multistrada بهره گرفته شده است که این وضعیت را می‌توان در فلاپ‌های بغل و کانال‌های دو طرف موتور، شکل گلگیر و ... حس کرد. اختلاف چهره‌ای که به خاطر وجود یک فلاپ با زاویه بلند در جلو به همراه گلگیر خوابیده روی تایر ایجاد می‌شود، به خوبی وضعیت توانایی‌های حرکتی این موتورسیکلت را چه در جاده‌های آسفالته و چه بیراهه‌ها نشان می‌دهد. در این کلاس موتوری ویژگی اصلی ظاهری وجود همین دو عنصر در بخش جلوی موتور است و این در حالیست که در مدل‌های مسابقه‌ای، اختلاف فاصله بین گلگیر و مجموعه چراغ و بادشکن بیشتر می‌شود.

بخش جلوی موتورسیکلت خصوصاً به خاطر وجود یک رادیاتور آب شلوغ و چشم‌نواز است. خصوصاً که ترکیب رنگ این موتورسیکلت در تمام مدل‌ها زیباست. در بالای پیشرانه یک حفاظ به منظور دفاع از پیشرانه از برخوردهای احتمالی دیده می‌شود که البته کاش این گارد کمی تا پایین‌تر کشیده می‌شد. چرا که عمده ضربات وارده به موتورسیکلت در بخش پایینی پیشرانه رخ می‌دهد. دیگر ایرادی که می‌توان به این بخش گرفت، فاصله زیاد لوله اگزوز از پیشرانه است. اتفاقی که هرچند باعث کمک به گردش بهتر هوا خواهد کرد اما کمی در نمای بغل خلل وارد می‌کند. مثل بسیاری دیگر از موتورسیکلت‌های نه‌چندان حجم بالا وقتی از جلو به سمت عقب حرکت می‌کنیم، سادگی بخش انتهایی را می‌توان به روشنی دید. اتفاقی که می‌شد با یک طراحی شلوغ‌تر، نمای عضلانی‌تری به موتور داد هر چند که وجود بچه گلگیر عقب با طرح زیبا، این بخش را از خالی بودن و سادگی تا حد زیادی نجات می‌دهد. با این وجود باید گفت که این موتورسیکلت یکی از ارگونومیک‌ترین طراحی‌ها را با خود دارد. ترکیب رنگ در تمام مدل‌ها کاملاً زیبا و هوشمندانه است و ارتفاع موتور کاملاً با ابعاد و اندازه‌های آن همخوانی دارد. یکی از نقات قوت این موتورسیکلت در بخش نمایشگر فرمان آن است که جدا از طراحی ساده و زیبایی که دارد، اطلاعات کافی مثل بنزین باقی مانده، وضعیت دنده‌ها و خلاص گیربکس، چراغ انجین چک، دمای آب و ... را به در اختیار راننده قرار می‌دهد. کل این مجموعه دیجیتال است و امکان تعریف کردن مسافت طی شده را نیز دارد.

مشخصات فنی:

پیشرانه 249 سی‌سی تک سیلندر این موتورسیکلت با دو میل سوپاپ در بالا و چهار سوپاپ، قادر است تا 28 اسب بخار قدرت و 21 نیوتن‌متر گشتاور تولید کند که این خروجی برای موتورسیکلتی به وزن خشک 153 کیلوگرم که با احتساب مایعات درون آن به حوالی 173 کیلوگرم می‌رسد، کافی خواهد بود. هرچند که وجود یک پیشرانه قلدرتر می‌تواند کمک بیشتری به آن در عبور از بیراهه‌ها نماید. هر چند که وجود گیربکس 6 دنده باعث می‌شود تا با ضرایب مناسب، توان پیشرانه کافی باشد به نحوی که در یک جمع‌بندی به این نتیجه می‌رسید که این موتور آب خنک به قدر کافی توان دارد. از نظر برخی از افراد، یک پیشرانه 250 سی‌سی بهتر است تا به صورت هواخنک باشد چرا که موتورهای آب خنک مشکلات خود را دارند. اما امروزه یک پیشرانه آب خنک می‌تواند عمر بالاتر و استهلاک کمتری داشته باشد و از این نظر بسیاری از موتورسیکلت‌هایی که طراحی‌های اسپرت دارند به این شکل ساخته می‌شوند.

ترمزها با وجود دیسکی بودن و داشتن ABS توانایی خوبی در توقف این موتورسیکلت دارند. مصرف پیشرانه به لطف داشتن سیستم انژکتوری EFI در حدود 4.1 لیتر در هر صد کیلومتر است که با احتساب باک سوخت 18 لیتری (در برخی مراجع 17 لیتر ذکر می‌شود) می‌توان تا 440 کیلومتر با هربار سوخت‌گیری طی کرد که رقم کافی برای تردد در هر مسیری خواهد بود. ضمن اینکه با ذخیره 2 لیتری باک نیز می‌توان در حدود 50 کیلومتر طی کرد و خود را به اولین پمپ بنزین رساند. در بحث کارکرد پیشرانه می‌توان گفت، انجین عملکرد نرمی دارد اما اگر دو سیلندر بود می‌توانست آرام‌تر و نرم‌تر کارکند. اقدامی که بنلی در بعضی از موتورسیکلت‌هایش کرده و پیشرانه 250 سی‌سی را به صورت دوسیلندر طراحی کرده است. بنلی از شلوغ‌کاری در بخش جلوی موتورسیکلت دوری کرده است و به جای استفاده از دو دیسک ترمز به منظور دادن چهره‌ای عضلانی‌تر به موتورسیکلت، از یک دیسک متناسب با وضعیت وزن و توان پیشرانه استفاده کرده است تا به این ترتیب به خواسته اصلی خود که قیمت تمام شده پایین برای شکار جوانان مشتاق به این کلاس است، برسد.

در بخش هندلینگ نیز می‌توان به این موتورسیکلت نمره قبولی داد. در بحث تقسیم وزن یک خودرو، فقط تقسیم وزن عقب و جلو اهمیت دارد. این در حالی است که در یک موتورسیکلت جدا از تقسیم وزن عقب و جلو، نسبت تقسیم وزن در دو طرف موتور و همچنین بالا و پایین اهمیت بیشتری دارد. هرچه گرانیگاه به پایین نزدیک‌تر باشد، می‌توان مانورهای سنگین‌تری با موتورسیکلت داد و در عبور از بیراهه‌ها و پیچ و خم‌های مسیر، پایداری بالاتر خواهد بود. بنلی TRK249 نیز از این نظر در جایگاه خوبی قرار دارد و با کمی تمرین و قلق‌گیری می‌توان از هندلینگ مناسب آن در عبور از هر مسیری بهره برد. در این میان ارتفاع 835 میلیمتری زین از زمین باعث می‌شود تا در عین اینکه راننده به مسیر مسلط است، سواری گرفتن از این موتورسیکلت برای افرادی با قد کوتاه‌تر از 180سانتیمتر کمی سخت باشد.

جمع بندی:

بنلی TRK249 دارای یک طراحی خوب و زیبا، مشخصت فنی و حرکتی قابل قبول، کیفیت خوب و قیمت نسبتاً مناسب در این وضعیت بازار است. این موتورسیکلت نه تنها در یک کلاس جدید در کشورمان حاضر شده است بلکه به خاطر نبود رقیب و نام جاافتاده شرکت بنلی، تا این لحظه موفق عمل کرده است. تنها رقیب بنلی TRK249 موتورسیکلت کاوازاکی ورسیس X250 است که هرچند صحبت از یک موتورسیکلت ژاپنی است، اما اختلاف قیمت فاحش این دو باعث می‌شود تا برای افرادی که به دنبال داشتن یک موتورسیکلت زیبا برای تردد در شهر و بیراهه‌ها با بودجه‌ای کمتر هستند، بنلی انتخاب بی‌شک آن‌ها باشد.

در انتها جا دارد از آقای صدرا حداد جهت همکاری برای تهیه این گزارش کمال تشکر را داشته باشیم.