نوشته: محسن آل طه و سجاد حیدری
عکس: بامداد صفائیان
مقدمه
پورشه؛ برندی که در ایران از محبوبیت خاصی برخوردار است و به دلیل چهره و قابلیت هایش، حساسیت خاصی نیز روی آن می باشد. اما هر آنچه باشد، پورشه در بین خودرو دوستان در جایگاه جدایی قرار دارد و هر مدلی از آن که به رقابتی وارد می شود، لرزه بر اندام تمامی شرکت کنندگان می اندازد. این برند آنچنان در ایران خوش درخشیده که با وجود ممنوعیت ورود خودروهای بالای 2500 سی سی، هنوز هم ورود بعضی مدل های جدید آن مانند پانامرا توربو مشاهده می شود و این نشان از تشنگی و عطش بازار برای چنین خودروهایی است.
در بین مدل هایی از پورشه که در زمان آزاد بودن ورود آنها توسط معین موتور وارد شد، باکستر را باید ارزان ترین و در عین حال یکی از خوش قیافه ترین آنها بدانیم. فرزندی از اشتوتگارد که این روزها با وجود گذشت چند سال از ورودش به بازار ایران، هنوز هم با گذرش از خیابان تمام چشم ها را به سوی خود می چرخاند و صدای طنین انداز اگزوزش می تواند خط و نشانی برای تازه واردهای پرمدعا بکشد.
چند وقت پیش با مساعدت و همکاری یکی از دوستان فرصتی دست داد تا این کروک زیبا را به صورت دقیق تری مورد بررسی قرار دهیم و از نزدیک با قابلیت های آن آشنا شویم.
طراحی داخلی و خارجی
اصالت، دقیقاً همان چیزی است که شرکت خودروسازی پورشه آن را درک میکند و هنوز هم بعد از گذشت سالیان سال به آن پایبند بوده و از آن استفاده میکند و میتوان این خصلت را در طراحی ظاهری محصولات تولیدیاش احساس کرد. پورشه باکستر نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همچون برادرانش، خصوصیات پدران خود را در فرم خاص بدنه و سایر قسمتها به ارث برده است، ولی این حفظ اصالت و شباهتها با سایر مدلها دردسرهای خاص خود را دارد و آن هم تشخیص و تفکیک مدلهای کوچک آن از یکدیگر است و اگر اهل فن نباشید و چندان اطلاعی از مدلهای مختلف این کمپانی نداشته باشد، تشخیص مدلهایی همچون 911، باکستر یا کیمن با یکدیگر برایتان اندکی مشکل خواهد شد.
پورشه باکستر مورد بررسی ما نیز از لحاظ طراحی شباهت زیادی در نگاه اول به برادر خود یعنی کیمن دارد که در اینجا علاوه بر بررسی طراحی این اسب اشتوتگاردی، در مورد تفاوتهای این دو مدل هم بحث خواهیم کرد.
اولین چیزی که در دو پورشه باکستر و کیمن با یکدیگر تفاوت دارد و میتوان مهمترین معیار تفکیک و تشخیص این دو مدل باشد، سقف این دو و مکانیزم ساخت آنها با یکدیگر است، چون پورشه باکسترهای موجود در ایران و جهان تنها با سقف متحرک (کروکی) ساخته میشوند و پورشههای کیمن نیز با سقفی ثابت بر سر خود تولید میشوند. البته در تصاویری که هنگام تست از این باکستر گرفته شده، گمان میرود که سقف آن ثابت باشد، ولی شایان ذکر است که مالک خودرو برای افزایش طول عمر سقف پارچهای ماشین خود، سقفی هم رنگ بدنه را بر روی آنها قرار داده که میتوان با دست هم آنها را جدا کرد و سقف خودرو را به داخل شاسی هدایت کرد و از طبیعت و هوای آزاد لذت برد.
در بخش جلویی خودرو نیز طراحان از چراغهای سنتی معروف با دو لامپ اصلی روشنایی در هر قاب استفاده کردهاند که از لحاظ طراحی و الگوها، دقیقاً شبیه به چراغهای پیشانی پورشه کیمن هستند، ولی اگر کمی پایینتر بیاییم، شاهد مه شکنهای متفاوتی در بخش بالایی ورودیهای هوای دو طرف سپر خواهیم بود که در پورشه باکستر این مه شکنها به صورت نواری و مستطیل شکل کشیده شده بوده و تمامی بخش بالایی این ورودیها را اشغال کردهاند، ولی در پورشه کیمن تنها از مه شکنهایی ساده گردی شکل در دو گوشه بیرونی هر دو ورودی هوا استفاده شده است.
مجموعه سپر نیز خود میتواند معیاری برای تشخیص این دو مدل باشد، چون پورشه کیمن دارای ورودیهای بیشتر و بزرگتری در بخش مرکزی سپر است، در غیر این صورت دیگر قسمتها و بخصوص فرم بدنه هر دو خودرو و حتی آینههای جانبی و ارتفاع هر دو مدل، شباهتی مویرگی به یکدیگر دارند.
در قسمت عقب خودرو نیز با این معضل رو به رو هستیم و به غیر از اسپویلر یا همان باله بزرگ آیرودینامیکی نصب شده در انتهای سپر کیمن (پورشه باکستر اسپویلری متحرک دارد)، چراغهای عقبی تمام LED هر دو مدل شبیه به یکدیگر هستند و خروجیهای اگزوز هر دو مدل نیز به صورت گردی شکل دوبل کنار هم در مرکز شاسی و در زیر سپر نصب شدهاند، ولی خروجیهای مدل کیمن کمی بزرگتر بوده و برخلاف رنگ کرومی اگزوزهای باکستر، به رنگ مشکی مات (در پورشه کیمن) درآمدهاند.
دیفیوزر زیر سپر هر دو مدل هم در یک موقعیت طراحی شدهاند، ولی تفاوتهایی در ساختار و طراحی آنها دیده میشود. به طور کل میتوان گفت که پورشه باکستر و کیمن هر دو بر روی یک پلتفرم مشترک توسعه یافتهاند، با این تفاوت که پورشه باکستر سقفی متحرک دارد.
طراحی داخلی این دو نسخه از پورشه را اگر بگوییم کپی-پیست یکدیگر هستند, شاید باورتان نشود، ولی با یک اختلاف خیلی جزئی در صفحه کیلومتر، واقعاً شبیه یکدیگر می باشند.
وقتی برای اولین بار وارد کابین پورشه باکستر شدیم، اول از همه با غربیلک فرمان برخورد داشتیم که دارای سه پایه اصلی بوده و توسط چرمهای مرغوبی روکش شده بود و به عنوان اولین و مهمترین قطعهای که رابطه مستقیم با راننده دارد، حس خیلی خوبی را به راننده منتقل میکند که به طور دقیقتر میتوان گفت، با شگل ارگونومیک که دارد، حس و حال اتومبیلهای اسپرت و همچنین با روکشهای چرمی و کلیدهای سیستم چندرسانهای که بر روی خود دارد، حس وحال اتومبیلهای لوکس را به راننده منتقل میکند.
البته نباید این وسط منکر طراحی تکراری آن شد. در پشت غربیلک فرمان نیز صفحه کیلومتر خودرو قرار گرفته که به صورت سنتی و عقربهای طراحی شده تا با خلق و خوی اسپرتی این باکستر کوچک همخوانی داشته باشد. مهمترین تفاوت باکستر با کیمن در فضای داخلی کابین مربوط به همین صفحه کیلومتر میشود. البته الگوهای طراحی هر دو مدل شبیه به یکدیگر است، ولی قطعهای که مثل سایهبان بر روی نشانگرها قرار گرفته است، متفاوت با صفحه کیلومتر کیمن است و قوسی یک تکه و متوالی دارد. از دیگر بخشهای کابین هم راستش را بخواهید انتظار بیشتری داشتیم و با اسم و رسمی که پورشه برای خود دست و پا کرده است، حداقل انتظار یک داشبورد و کنسول مرکزی زیباتری را داشتیم که خوشبختانه با روکشهای چرمی قرمز رنگی که در این مدل بر روی آنها کشیده شده بود، میشد نمره قبولی را به فضای داخلی کابین داد، هرچند این طراحی به بهانه حفظ اصالت که پورشه بر روی موج آن سوار شده است، در مدلهای بعدی مورد استفاده قرار نگرفته و یک مجموعه داشبورد و کنسول مرکزی بهتر برای این کوچولوی دوست داشتنی پورشه (در مدلهای بعدی) طراحی شده است.
بر روی پنل دربها نیز طراحان از دو بلندگو استفاده کردهاند که صدایی بلند و فراگیر دارند و دیگر نیازی به نصب سیستمهای صوتی جداگانه نخواهید داشت. سوئیچ روشن و خاموش موتور هم بجای سمت راست (مرسوم در تمامی اتومبیلها) در سمت چپ غربیلک فرمان نصب شده که برای راست دستهایی مثل ما، کمی متفاوت و جالب بود.
امکانات رفاهی و آپشنها
در این بخش معمولاً شرکتهای اروپایی لیست بلند بالایی از تجهیزات و آپشن را در خودروهای تولیدی خود بکار میبرند و کمپانی پورشه و باکستر نیز از این قاعده مستثنی نیست، به همین دلیل تا جایی که بحث از حوصله خارج نشود و لب مطلب هم گفته شود، به طور خلاصه به معرفی سیستمهای مختلف نصب شده بر روی پورشه میپردازیم، به این صورت که بر روی پورشه باکستر از 2 عدد کیسه هوای ایمنی برای راننده و سرنشین، سیستمهای پایداری PSM، ABD، MSR، ASR و ABS در بخش پایداری و کمک راننده، قفل مرکزی و ریموت کنترل اخطار دهنده، سیستم کلید ضد سرقت و ورود و خروج و روشن کردن موتور بدون کلید در بخش سیستمهای امنیتی و حفاظتی، سیستم فرمان هیدرولیکی به همراه سیستم کمکی الکترونیکی و سیستم حساس به سرعت، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک دارای سیستم کنترل کیفیت هوا، سیستم صوتی حرفهای با قابلیت پخش CD و DVD مجهز به پورتهای USB و AUX و آیپاد کابل، نمایشگر چند منظوره اطلاعات سفر و راننده مجهز به مکان یاب ماهوارهای و بلوتوث و ... صندلیهای اسپرت سفارشی با تنظیم کننده گودی مهرههای کمر و سیستم حافظه یکپارچه روکش شده توسط چرم و مجهز به پشت سریهای فعال جهت جلوگیری از صدمات وارده در هنگام تصادف، آینههای وسط الکتروکرومیک که هنگام شب چشمهای راننده را به خاطر چراغهای اتومبیلهای پشت سری خسته نمیکند و آینهای جانبی مجهز به گرمکن، سنسور باران، سنسور پارک، سیستم کروز کنترل و.... نصب شده است.
مشخصات فنی
پیشرانه، قلب تپنده هر اتومبیلی است که در پورشه باکستر دارای شش بطن مجزا بوده و حیات اتومبیل به حرکت پیستونها در آن بستگی دارد. پیشرانهای شش سیلندر 24 سوپاپ بوکسر تخت بنزین سوز با حجم دقیق 2893 سی سی و مجهز به انژکتورهای پاشش مستقیم سوخت موتور میانی که در اصل در نیم تنه عقبی اتومبیل نصب میشود، ولی چون در جلوی محور عقب نصب شده، به آن موتور میانی میگویند. ولی برای کیمن S موجود در کشور، یک پیشرانه قویتر یعنی یک موتور شش سیلندر تخت 3.5 لیتری در نظر گرفته شده است. البته معین موتور نماینده پورشه در ایران، تنها اقدام به واردات همین دو اتومبیل با حجم موتور 2.9 لیتری و 3.5 لیتری کرده بود که حالا واردات آن متوقف شده است.
در بیشتر موتورهایی که بر روی خودروها نصب میشود، محفظه روغن و کارتل در پایینترین قسمت موتور نصب شده و به ترتیب که بالاتر میرویم، میل لنگ، شاتون، پیستون و در آخر هم سرسیلندر پدیدار میشود، ولی موتورهای "باکسر" یا "بوکسر" مورد استفاده بر روی اتومبیلهای کوچک پورشه همچون کیمن و 911 و باکستر، کمی متفاوتتر از بقیه پیشرانهها هستند و به شکلی تخت یا خوابیده ساخته میشوند، یعنی میل لنگ در وسط قرار گرفته و پیستونها و شاتون به صورت افقی، چهار سیکل مکش، تراکم، انفجار و تخلیه را انجام میدهند که مهمترین مزیت آنها حجم کمتر نصب به سایر پیشرانههای مرسوم است که برای پورشههای ذکر شده بهترین گزینه به شمار میرود، در ضمن در موتورهای خطی و یا V شکل هنگام کار کرد موتور، مقداری لرزش به دلیل تغییر مسیر گشتاور و رفت و برگشت سیلندرها وجود دارد که شرکتهای سازنده برای از بین رفتن این لرزشها، وزنههایی موسوم به "لنگ" را به میل لنگ اضافه میکنند که باعث سنگین شدن میل لنگ و در نتیجه تعادل بهتر میل لنگ در هنگام میشود، اما این وزنهها هم باعث از دست رفتن مقداری نیرو و همچنین تولید دمایی بیشتر میشوند، ولی در موتورهای باکسر به دلیل افقی نصب کردن سیلندر و پیستونها به صورت مخالف ، هر سیلندر خود به عنوان یک لرزش گیر یا وزنه "لنگ" عمل کرده و دیگر اجازه لرزش را به قطعات متحرک موتور نمیدهند. ولی از قدیم گفتند که هر چیز خوبی، یک ایراد هم دارد و ایراد موتورهای خوابیده باکسر نیز خنک کاری و روغن کاری دشوار این موتورهاست که در نتیجه به غیر از شرکت هایی مثل پورشه و سوبارو که در این بین از تکنولوژی بالایی برخوردارند، منجر به روی برگرداندن شرکتهای بزرگ خودروسازی برای استفاده از آنها (موتورهای خوابیده) شده است.
این نوع موتور نیز برای اولین بار در سال 1896 میلادی توسط کارل بنز ساخته شد و در سال1923 شرکت بیامو آلمان، موتور باکسر دو سیلندری 500 سی سی را ساخت که روی موتور سیکلتهای ساخت این شرکت نصب میکرد که با هوا خنک میشد. بعدها کمپانی سیتروئن و فولکس واگن نیز از این موتور استفاده کردند. البته موتوری که فولکس طراحی کرد با هوا و روغن خنک میشد و بر روی مدل مشهور بیتل یا قورباغهای مورد استفاده قرار گرفت.
بر روی پورشه باکستر همانطور که گفتیم، از همین نوع پیشرانههای خوابیده استفاده کردهاند که از نوع شش سیلندر 24 سوپاپه، یعنی 4 سوپاپ گاز و دود برای هر سیلندر بوده و در حجمی 2.9 لیتری (2893 سی سی) به همراه انژکتورهای پاشش مستقیم سوخت و نسبت تراکمی 11.5:1 ساخته شده است که با تزریق 8.7 لیتر سوخت در مسیرهای خارج از شهر و 12.4 لیتر سوخت در مسیرهای شهری، میتواند حداکثر 256 اسب بخار قدرت با رساندن دور موتور بر روی 6400 دور بر دقیقه و همچنین 290 نیوتن متر گشتاور در محدوده دور 4400 الی 6000 دور بر دقیقه تولید کند که بر روی کاغذ، شتاب صفر تا صد 5.9 ثانیهای و حداکثر سرعتی 263 کیلومتر بر ساعتی را به ثبت رسانده است.
برای دریافت و تبدیل دور نیز از جعبه دندهای 7 سرعته اتوماتیک مشابه با گیربکس کیمن S استفاده شده است، جعبه دنده اتوماتیک با قابلیت تعویض دنده دستی از خانواده PDK(بر روی غربیلک فرمان هم میتوان حروف PDK را که مربوط به جعبه دنده میشود، مشاهده کرد) که در 7 سرعته متوالی به همراه کلاچ دوگانه توسعه و ساخته شده که با سرعتی بالا و بدون وقفه در جریان انتقال قدرت عمل تعویض دنده را انجام میدهد که موجب شتاب بالا و کاهش مصرف سوخت و صد البته افزایش سطح رفاهی و کاهش کله زنی خودرو در هنگام تعویض دنده میشود.
برای مهار قدرت 256 اسب بخاری پیشرانه که روانه چرخها میشود، پورشه بر روی چرخهای جلویی و هم برای چرخهای عقبی از ترمزهای دیسکی خنک شونده با هوا استفاده کرده است که هر دو در مدل باکستر اندازهای 350 میلی متری دارند، ولی برای دیسکهای جلویی شش پیستون با کالیبراسون قرمز رنگ و برای دیسکهای عقبی هم چهار پیستون آلومینیومی با کالیبراسون مشابه در نظر گرفته شده که در کنار سیستمهای پایداری و کمک راننده نظیر سیستم ترمز ضدقفل ABS، سیستم کنترل لغزش ASR، سیستم جلوگیری از هرز گردی ABD و سیستم مدیریت ایمنی فرایند PSM، ایمنی این سیستم را چندین برابر کردهاند. سیستم فرمان هوشمند الکترونیکی با قدرت کمکی هیدرولیکی و مجهز به سیستم حساس سرعت و قابلیت تنظیم به صورت برقی در کنار سیستمهای تعلیق دوجناغه مستقل برای محور جلو و همچنین سیستم تعلیق مولتی لینک یا چند اتصاله برای محور عقب، آرامش و عکس و العمل سریع نسبتا نرمی را برای باکستر به همراه داشته است.
تجربه رانندگی
بالاخره کلید را چرخانده و موتوری که در پشت سرم قرار گرفته را روشن می کنم. از همان ابتدا غرش سنگینی از عقب و از سوی خروجی اگزوز تمام محیط را می لرزاند تا نشان دهد که هنوز هم برای جنگ های خیابانی آمادگی کاملی دارد. قبل از شروع حرکت سعی می کنم از همین لذت اولیه استفاده کرده و چند باری دور موتور را تا نزدیک خط قرمز می برم تا از صدای ایجاد شده به همراه تمام دوستانی که با من به این تست آمده اند، لذت ببرم.
بالاخره شروع به حرکت می کنم. با وجود اینکه نزدیک 56 هزار کیلومتر کارکرد این اشتوتگاردی خوش قیافه است اما هنوز هم سرحال و آماده است و هیچ خستگی در حرکت آن دیده نمی شود. محل قرار گیری راننده در خودرو آنچنان پایین است که حتی پژو 206 نیز در کنار شما همانند یک شاسی بلند خواهد بود(!) اما همین نوع قرارگیری باعث می شود هندلینگ بسیار خوبی را برای شما داشته باشد و کنترل بسیار خوبی سر پیچ ها بر روی خودرو داشته باشید.
وقتی پشت یک آلمانی با موتور وسط و دیفرانسیل عقب نشسته اید، مطمئن باشید ناخودآگاه دوست دارید به خودرو فشار بیاورید و پدال گاز را تا آنجایی که جا دارد بفشارید. با اجازه صاحب خودرو حسابی از خجالت خودرو در می آییم و لذت سواری واقعی با یک پورشه را تجربه می کنیم. قدرت موتور آنچنان است که زمان تعویض دنده از 2 به 3 نیز دوباره شما را به صندلی می چسباند و غرش اگزوز لبخند رضایت را بر لبان شما نقش خواهد بست.
البته ما به این کارها نیز راضی نبودیم و با انجام حرکت دونات حق مطلب یک دیفرانسیل عقب 256 اسبی را ادا کردیم که می توانید از مشاهده فیلم این حرکت در زیر لذت ببرید:
ترمزهای این خودرو همانند پیشرانه اش قدرتمند هستند و بعد از تمامی توضیحاتی که در مورد آنها دادیم، باید گفت که عملکرد آنها نیز بسیار خوب است و به راحتی از پس موتور برمی آید.
قیمت و نتیجه گیری
اگر به بازار آزاد برویم متوجه می شویم که هم اکنون مدل های 2010 تا 2012 باکستر وجود دارد که قیمت آنها بین 250 تا 310 میلیون تومان است. درست است که هزینه های نگهداری باکستر کمی بالا است ولی لذت رانندگی، هندلینگ فوق العاده و موتور قدرتمند آن چنان است که شاید خودرو دوستانی مثل من حاضر باشند تمامی هزینه ها را به جان بخرند و در عوض یک آلمانی دو درب با موتور باکسر پورشه را سوار شوند.
در انتها از آقای امیرمسعود تشکر می کنیم که وقت و خودروی خود را جهت تست و بررسی در اختیار سایت خودروبانک قرار دادند.
پورشه باکستر |
مثبت | کیفیت ساخت، طراحی ظاهری خاص، هندلینگ مناسب، موتور قدرتمند |
منفی | هزینه بالای نگهداری، نبود فضا برای 4 نفر، نبود نمونه صفر کیلومتر |
مشخصات فنی |
مدل | پورشه باکستر |
پیشرانه | 6 سیلندر 2.9 لیتری |
حجم موتور | 2893 سی سی |
قدرت | 256 اسب بخار در 6400 |
گشتاور | 290 نیوتن متر در 4400 |
شتاب | 5.9 ثانیه |
حداکثر سرعت | 263 کیلومتر |
وزن | 1410 کیلوگرم |
قیمت بازار | 250 تا 310 میلیون تومان |