مرسدس بنز S کلاس یکی از سردمداران خودروهای لوکس فول سایز (سگمنت F) است که به واسطه حفظ همیشگی ترکیب مدرنیته و لوکس‌گرایی در بازه طولانی از سال‌های تولید، همواره به عنوان یکی از تاثیرگذارترین خودروهای بازار خودرو جهان به شمار می‌آید. از آن جایی که این کلاس از گذشته نقش موثری در تعیین المان‌های ظاهری و طراحی نهایی دو کلاس مطرح دیگر SL و C (از W140 به بعد) داشت، ارائه نسل نوین این کلاس برای مرسدس بنز همواره با حجم زیادی استرس و نگرانی‌های متنوع بخش بازاریابی همراه بوده است. آنچه در ادامه مقاله خودروبانک می‌خوانید آشنایی مختصر با چهارمین پرچمدار رسمی کلاس S مرسدس بنز است که بین سال‌های 1998 تا 2005 به عنوان یکی دیگر از مدل‌های انقلابی سری S به بازار عرضه شد. خودروی مورد نظر این مقاله در حقیقت مرسدس بنز S320 مدل 2004 است که با کد W220 شناخته می‌شود.
توصیه می‌شود به منظور درک هرچه بهتر این مقاله و فرایند تغییرات کلاس S، دو مقاله دیگر در مورد دو نسل قدیمی‌تر مرسدس بنز W116 و W126 با عناوین "ستاره سهیل" و "میوه چهار فصل اشتوتگارت" را در خودروبانک مطالعه کنید.
طراحی
طراحی اولیه نسل چهارم رسمی کلاس S مرسدس بنز (مرسدس بنز از پلتفرم W116 به بعد رسماً این کلاس را با کد S نامگذاری کرد) در سال 1992 در حالی استارت خورد که W126 به تازگی بر خط تولید قرار گرفته بود. طرح انتخابی از سوی طراح بریتانیایی مرسدس بنز، استیو متینز و تحت نظارت سر طراح وقت این کمپانی، برونو ساکو قلم خورد. این طرح دو سال بعد در سال 1994 در مقیاس یک به یک (ابعاد حقیقی نهایی) به اجرا در آمد و در سال 1995 به منظور تولید در سال 1998 با پایان گرفتن تولید پلتفرم پر دردسر W140 تایید نهایی شد. آنچه در نمای ظاهری W220 جالب توجه بود الهام‌گیری مستقیم از طراحی چراغ های خودرو مفهومی F200 مرسدس بنز بود که در سال 1996 به بازار خودروهای کانسپت جهان معرفی شد، در حالی که المان های طراحی بسیار بیشتری از F200 در نمونه کوپه W220 با کد تجاری CL (پلتفرم C215) استفاده شد.
با داشتن ابعاد خارجی برابر با 5042×1855×1444 میلیمتر و فاصله محورهای 2964 میلیمتر برای نمونه سدان معمولی (طول 5158 میلیمتر و فاصله محورهای 3086 میلیمتر در نمونه کشیده‌تر معروف به لانگ/LWB)، بدنه کوچک‌تری را در مقایسه با نسل پیشین کلاس S (پلتفرم W140) به همراه داشت اما برخلاف انتظار در نمای داخلی بسیار جادارتر طراحی شده بود. هرچند که به ناچار این سبک طراحی باعث شد مقدار قابل توجهی از فضای بار صندوق عقب از دست برود.
با انتقادهای بسیار زیادی که به طراحی نسبتاً قدیمی پلتفرم W140 وارد شد، مرسدس بنز تلاش کرد تا حجم مدرنیته ترکیب شده با نمای خارجی W220 را با اغراق بیشتری همراه کند تا با تغییر سلیقه کلی بازار خودروهای لوکس و میل بیشتر نسل جدید به خودروهای مدرن‌تر همراه شود. اگرچه پلتفرم W140 ملقب به تانک، عنوان یکی از محبوب‌ترین طراحی‌های تاریخ مرسدس بنز را با خود یدک می‌کشد، اما حقیقت آن بود که در گذر از دهه 90 میلادی تغییرات انقلابی در طراحی خارجی و داخلی خودروسازان جهانی تحت تاثیر تغییر سلیقه ناگهانی خریداران عمده بازار جهانی خودرو درحال شکل‌گیری بود که مرسدس بنز را بر آن داشت تا طراحی S کلاس را از حالت جعبه کبریتی خارج کرده و نرمش بیشتری در گوشه و کنار بدنه آن به خرج دهد تا دوباره به افت شدید فروشی که در W140 در مقایسه با W126 تجربه کرده بود (فروش جهانی W140 تقریباً نصف W126 بود) دچار نشود. نتیجه آنکه نمای خارجی W220 بسیار نرم‌تر و مدرن‌تر به نظر می‌رسید اما تاثیر چندانی در افزایش حجم فروش این پلتفرم نگذاشت.
این تغییرات عمده راه خود را به داخل کابین W220 نیز پیدا کرده بود و از همین رو این پلتفرم جدید در نمای داخلی دچار دگرگونی‌های عمده‌ای شد که بیشتر از A کلاس نسل اول (A160) که یک سال پیش‌تر از W220 به بازار معرفی شده بود، الهام گرفته شد.
فیس‌لیفت جدیدی برای W220 در پایان سال 2000 طراحی شد که از سال 2002 به بازار راه یافت و تا پایان تولید در سال 2005 بر خط تولید قرار داشت. تغییرات اعمال شده در این فیس‌لیفت را می‌توان جزئی خطاب کرد که استفاده از جلوپنجره عمودی‌تر با چراغ جلوهای شفاف و چراغ عقب‌های تغییر یافته به همراه سپر جلو با ورودی‌های هوایی که پایین‌تر قرار داشتند را در بر می‌گرفت. مرسدس بنز مورد معرفی در این مقاله از خودروبانک نیز از نمونه های تولید شده پس از این فیس‌لیفت و مدل 2004 نسخه S320 است.
نیرو محرکه
ارائه سیزده پیشرانه متفاوت شامل 11 پیشرانه بنزینی (3 نمونه V6، 4 نمونه V8 و 4 نمونه V12) و 2 پیشرانه دیزل (I6 و V8) با خروجی‌های متنوع قدرت و گشتاور به همراه دو نمونه جعبه دنده اتوماتیک 5 و 7 سرعت و سیستم انتقال نیرو AWD (چهارچرخ متحرک دائم معروف به فورماتیک/4Matic) در تریم‌های مختلف باعث شد تا خریداران با حق انتخاب متنوع و گسترده‌ای مواجه باشند.
نمونه مورد معرفی خودروبانک به پیشرانه V6 با کد شناسایی M112.E37 مجهز است که معادل 3.7 لیتر حجم و برابر با 240 اسب بخار قدرت و 344 نیوتن‌متر گشتاور دارد. این پیشرانه در لیست 11 تایی پیشرانه‌های بنزینی مرسدس بنز برای W220، در حقیقت اولین پیشرانه از آخر به حساب می‌آید.
مرسدس بنز W220 در دو تریم عملکرد محور و لوکس محور به تولید رسید که نمونه‌های عملکرد محور به قدرتمندترین پیشرانه‌ها تحت نام تجاری AMG (تیونر رسمی و وابسته به مرسدس بنز) روانه بازار شدند که S55 (دو مدل)، S63 و S65 را در بر می‌گرفتند. قدرتمندترین W220 عملکرد محور با کد شناسایی S65 AMG به پیشرانه 6 لیتری 36 سوپاپ (3 سوپاپ برای سیلندر) با کد شناسایی M275 از نوع V12 بای‌توربو (Bi-Turbo به معنای دو توربو، که در ایران گاهاً به اشتباه "بی‌توربو" تلفظ می‌شود) به قدرت 604 اسب بخار و 1001 نیوتن‌متر گشتاور مجهز بود. برای مقایسه لازم است بدانید که قدرتمندترین W220 لوکس محور نیز دقیقاً به همین پیشرانه مجهز بود با این تفاوت که خروجی پیشرانه با داشتن تیون متفاوت ECU قدرتی برابر با 493 اسب بخار و گشتاوری معادل 800 نیوتن‌متر داشت. بر این اساسW220 S65 AMG قدرتمندترین S کلاس تولید شده در تاریخ مرسدس بنز تا سال 2017 بود که مدل جدید W222 S65 AMG با 630 اسب بخار از آن پیشی گرفت. همچنین لازم به ذکر است که W220 S65 AMG تا پیش از معرفی داج چارجر هلکت 707 اسب بخاری در سال 2014، قدرتمندترین خودرو سدان 5 نفره جهان بود.
W220 اولین S کلاس مرسدس بنز بود که بصورت استاندارد تنها با گیربکس اتوماتیک به بازار عرضه شد و هیچ گیربکس دستی برای آن قابل سفارش نبود. اولین سری از مرسدس بنزهای تولیدی همگی به گیربکس 5 سرعت اتوماتیک 5G-Tronic مجهز بودند اما پس از معرفی فیس‌لیفت به بازار جهانی، دو مدل S430 و S500 با گیربکس 7 سرعت اتوماتیک 7G-Tronic روانه بازار شدند.
آپشن‌ها
نسل W220 همانند بسیاری دیگر از نمونه‌های S کلاس از دیدگاه رفاهی و ایمنی جای هیچ شکایتی برای خریدار باقی نمی‌گذاشت اما آنچه باعث شهرت W220 در زمینه آسایش و رفاه سواری شد، استفاده از دو نمونه سیستم تعلیق هوشمند AirMatic و ABC بود. سیستم تعلیق اِرماتیک همانطورکه از اسمش بر می‌آید به جای استفاده از کمک و فنر استاندارد از کمک‌های مخصوص بادی بهره می‌گرفت که به کمک یک پمپ باد و سیستم الکترونیکی کنترل میشد. سیستم تعلیق ABC اما با داشتن عملکردی مشابه از کمک‌های متفاوتی بهره می‌برد که با ترکیب فشار باد و روغن (Hydropneumatic/روغنی بادی ملقب به هیدرونئوماتیک که در ایران به اشتباه هیدروپنوماتیک تلفظ می‌شود) عملکرد خودرو را بر سطح جاده کنترل میکرد.
هر دو سیستم تعلیق می‌توانستند به صورت هوشمند یا دستی وابسته به سرعت، سطح مسیر یا وزن، ارتفاع خودرو را کنترل کرده و در پیچ‌ها پایداری بهتری به ارمغان بیاورند. اما تفاوت بارز سیستم ABC، مخفف کلمات Active Body Control (کنترل پایداری فعال) با سیستم تعلیق اِرماتیک در آن بود که سیستم ABC عملکردی بسیار هوشمندتر و نرم‌تر داشت و به عنوان آپشن برتر تنها در برخی مدل‌های بخصوص W220 ارائه میشد. سیستم تعلیق ABC زمینه‌ساز ورود سیستم تعلیق به روزتر و پیچیده‌تر MBC (Magic Body Control/کنترل پایداری جادویی) شد که امروزه در محصولات مرسدس بنز ارائه می‌شود.
سخن نهایی
W220 یکی از محصولات برتر مرسدس بنز بود که در بازه زمانی نامناسبی به تولید رسید. عبور مرسدس بنز از W140 به W220 را می‌توان به تغییر ناگهانی سیستم آموزشی از نظام قدیم به نظام جدید برای یک محصل ایرانی تشبیه کرد. این تغییر هرچند مثبت و سازنده اما در بسیاری از موارد باعث افت تحصیلی محصل شد چراکه تغییرات عمده معمولاً با فراز و نشیب‌های پیش‌بینی نشده همراهند. W220 نیز از این قائده مستثنی نبود. این پلتفرم نوظهور با وجود اعتبار برند مادر همواره به عنوان یکی از پرایراد‌ترین مرسدس بنزهای تاریخ شناخته می‌شود که با وجود دریافت جوایز و استانداردهای بسیار کیفیت ساخت آن، امتیاز آن به دلیل مشکلات متعدد، از سوی بسیاری از نشریات تخصصی، متوسط ارزیابی شد که از نام مرسدس بنز بعید به نظر می رسید.
پلتفرم W220 با همه ویژگیهای مدرن و مثبت خود نتوانست فروش جهانی بیش از حدود 188 هزار دستگاه از خود به جا بگذارد که کمتر از نصف تیراژ تولیدی نسل قبل (W140) بود. این درحالی است که پلتفرم W140 همواره بسیار هزینه بردار و پردردسر و البته گران قیمت توصیف میشد که میزان فروشش حدوداً برابر با نصف نسل پیشین خود، یعنی W126 است.
جدا از برخی مشکلات فنی و ضعف طراحی که باعث شد پرونده قضایی نیز برای این خودرو در ایالات متحده آمریکا تشکیل شود، دلایل مهم دیگری در کاهش فروش چشمگیر S کلاس محبوب مرسدس دخیل بودند که بیان آن‌ها الزامی به نظر می‌رسد. اولین نکته ورود ژاپنی‌ها به صنف لوکس‌سازان خودرویی با برند لکسس (با تلفظ ژاپنی رکوسوسا) در سال‌های ابتدایی دهه 90 میلادی بود که در ابتدای 2000 پختگی نسبی یافته و اسم و رسمی در کرده بود. مشکل بعدی مرسدس بنز خروج لوکس‌سازترین خودروسازان تولید انبوه دنیا، یعنی آمریکایی‌ها (مخصوصاً کادیلاک و لینکلن/لینکِن) از بحران 30 ساله فروش و باز پس گیری سهم خود از بازار جهانی با محصولات نوین و قدرتمند و البته ارزان قیمت در بازه زمانی پس از 2000 بود. این دو فاکتور اساسی مرسدس بنز را از بازار انحصاری خودروهای لوکس تولید انبوه بیرون راند و بازار را بسیار رقابتی کرد.
تعداد W220 های وارد شده به کشور از تعداد W140 های وارد شده نیز کمتر است، همچنین این پلتفرم به واسطه سن و سال به زودی جایگاه یک خودرو مدرن-کلاسیک نوظهور را کسب خواهد کرد و ارزش معنوی آن افزایش خواهد یافت. با این وجود هنوز هم به دلیل طراحی مدرن و منحصر به فرد بودن از ارزش بالایی در بازار ایران برخوردارند. اما باید خاطرنشان کرد که W220 مانند همه S کلاس های دیگر، به دلیل داشتن پیچیدگی‌های فنی و الکترونیکی بیشتر نسبت به نسل قبلی خود، دشواری و هزینه نگهداری بسیار زیادی به همراه دارد که باعث می‌شود هرکسی از عهده تعمیرات و نگهداری آن بر نیاید.
در انتها جا دارد از آقای سینا شوقی مالک خودرو جهت در اختیار قراردادن وقت و خودروی خود برای تهیه این گزارش کمال تشکر را داشته باشیم.
