ممنوعیت واردات خودرو و بالا رفتن قیمت‌ها طی ماه‌های گذشته، موجب شده بسیاری از خریداران که قصد خرید خودروهای وارداتی ارزان‌قیمت و یا همچنین چینی‌های مونتاژ داخل را داشتند، دیگر قادر به خرید این خودروها نباشند و به ناچار از گزینه‌های موجود داخلی اقدام به خرید کنند. بر این اساس طی ماه‌های گذشته شاهد افزایش استقبال خریداران از خودروهای داخلی جدیدتر که امکانات رفاهی بیشتر و پیشرانه‌های توانمندتری دارند، هستیم. دنا پلاس توربو یکی از همان خودروهایی است که اخیراً مورد توجه خریداران قرار گرفته است. اما همین خودرو نیز به دلیل داشتن قیمت بالا در بازار، شاید برای بسیاری از مصرف‌کنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد. به همین خاطر می‌توان سورن توربو را به‌عنوان جایگزین و رقیبی برای دنا پلاس توربو دانست که با پیشرانه‌ای نسبتاً مشابه، می‌تواند تجربه رانندگی هیجان‌انگیزی را به خریداران ارائه کند. در ادامه از این مقاله خودروبانک قصد داریم این دو خودرو تولید داخل را به چالش کشیده و انتخابی معقول میان آن‌ها داشته باشیم.
احیای پیشرانه‌های قدیمی توسط توربوشارژ
تولید خودروی ملی یکی از مقوله‌هایی است که اما و اگرهای فراوانی را به‌همراه دارد. بسیاری از کشورهای پیشرفته که توانایی طراحی و تولید انواع محصولات از جمله خودرو را داشته، به دلیل سیاست‌های آینده‌نگر اقتصادی و همچنین صرف هزینه کمتر، از این کار امتناع کرده‌اند. اما متاسفانه در کشور ما، به دلیل وابسته بودن خودروسازان به دولت و همچنین سیاست‌گذاری‌های مقطعی و گاهاً نادرست، شاهد تولید چندین مدل خودرو به اصطلاح ملی هستیم. در واقع این موضوع که هزینه‌های زیادی را برای دولت و خودروسازان داشته است، نه تنها نتوانسته نیازی از بازار را برطرف کند، بلکه مشکلاتی از جمله افزایش تعرفه واردات (ممنوعیت واردات خودرو در شرایط کنونی) را نیز به همراه داشته است.
ایرانخودرو در اوایل دهه 80 خورشیدی نخستین خودرو ملی با نام سمند را به بازار معرفی کرد. در آن زمان چندین تیپ و مدل از این خودرو نیز به‌صورت رندر و کانسپت نیز معرفی شد که قرار بود در سال‌های آتی روانه بازار شوند. اما متاسفانه هیچ‌یک از این طرح‌ها هیچ‌وقت عملی نشد. سرانجام در سال 1385 شاهد رونمایی از نسخه فیس‌لیفت سمند با نام سورن بودیم که در واقع هیچ‌تفاوتی با سمند نداشت. اما طبق روال همیشه مدیران ایرانخودرو این محصول را محصولی جدید نامیدند.
این در حالی است که در آن زمان خودروسازان مطرح جهانی در حال توسعه پیشرانه‌های کم حجم بودند که با کمک سیستم توربوشارژر بالاترین میزان راندمان را داشته باشند. از سوی دیگر بسیاری از خودروهای هیبریدی نیز در همان دوران پا به عرصه رقابت گذاشتند. اما ما در ایران تنها شاهد تغییر نه‌چندان مطلوب سمند به سورن بودیم!
در سال 1390 نیز سمند بار دیگر تغییر چهره داد و با نام دنا راهی بازار شد. این خودرو نیز که در باطن همان سمند قدیمی بود، حالا دارای ظاهری نسبتاً مدرن‌تر بود که به مذاق خریداران خوش آمد. مشخصات فنی پیشرانه این خودرو نیز با دیگر محصولات ایرانخودرو یکسان بود و تفاوتی با سمند و سورن نداشت. تا اینکه سرانجام در بهمن‌ماه سال 1394 ایرانخودرو از نخستین پیشرانه مجهز به سیستم توربوشارژ خود پرده‌برداری کرد. در واقع این پیشرانه که بر مبنای موتور EF7 شکل گرفته بود، در ابتدا قرار شد که روی نسخه‌ای خاص از سورن قرار بگیرد.
سیاست‌های ایرانخودرو برای عرضه سورن توربو بسیار محدود بود و ترجیح می‌داد که این خودرو به‌صورت محدود به فروش برسد، با این حال به دلیل بروز مشکلات فنی متعدد و همچنین نقص در سیستم اینترکولر، با حجم وسیعی از شکایت‌ها مواجه شد.
سرانجام در سال 1395 طی مراسمی دنا پلاس نیز به همراه پژو 207 صندوقدار به بازار معرفی شد که طی آن مراسم به‌صورت رسمی اعلام شد که نسخه توربو و نسخه اتوماتیک دنا پلاس نیز طی یک سال آینده به بازار عرضه خواهد شد. در واقع نسخه توربو این خودرو با بهره‌گیری از همان پیشرانه توربو سورن، توانست با تیراژی نسبتاً محدود راهی بازار شود اما نسخه اتوماتیک با فروش پیش فروش صورت گرفته هنوز موفق به عرضه نشده است.
تفاوت‌های ظاهری نسخه‌های توربو و تنفس طبیعی در چیست؟
سورن توربو و دنا پلاس توربو از لحاظ ظاهری تفاوت چندانی با نمونه‌های تنفس طبیعی ندارند. در واقع ایرانخودرو ترجیح داده تا نسخه‌های توربو محصولات خود را بدون تغییری در طراحی به بازار عرضه کند. تنها تفاوت در سورن توربو و سورن معمولی را می‌توان در لوگو تایپ Turbo نصب شده روی گلگیر جلو سمت راننده مشاهده کرد. کمتر کسی با مشاهده یک سورن توربو در خیابان می‌تواند متوجه این تفاوت شود. حتی رینگ‌های آلومنیومی این خودرو نیز در نسخه توربو متفاوت نیست.
اما داستان برای دنا پلاس توربو کمی متفاوت‌تر است. علاوه‌بر لوگوتایپ Turbo نصب شده روی در صندوق، شاهد رینگ‌ها اسپرت آلومنیومی با طرحی جدید هستیم که نشان‌گر قلب پرتوان دنا پلاس است. دنا پلاس را می‌توان خودرویی زیبا با طراحی جسورانه دانست که برخلاف بسیاری از خودروهای داخلی، از برخی از المان‌های مدرن در طراحی روز بهره‌مند است. اما شاید بهتر باشد که بگوییم این طراحی مانند گریمی است که چهره پیر و قدیمی سمند را جوان‌تر کرده است. زیرا در باطن با همان سمندی روبه‌رو هستیم که اوایل دهه 80 به بازار معرفی شد.
نگاهی به طراحی و فضای داخل کابین
از آن‌جایی که هر دو خودرو به‌عنوان خودروهای ملی شناخته می‌شوند، بسیاری توقع دارند که تمامی بخش‌های آن‌ها توسط طراحان و مهندسان ایرانی به‌صورت اختصاصی طراحی و تولید شده باشند. اما واقعیت این است که در صنعت خودرو جهان نیز الهام‌گیری و گاهاً کپی‌کاری، امری اجتناب ناپذیر است. در داخل کابین سورن نیز شاهد طرحی آشنا هستیم که پیش از این در پژو 407 مشاهده شده بود. در واقع کنسول میانی داشبورد شباهت زیادی با این محصول فرانسوی داشته که اتفاقاً کاربری و استفاده از امکانات را برای راننده آسان می‌کند. اما یکی از موضوعاتی که می‌توانست کابین سورن توربو را جذاب‌تر کند. بهره‌گیری از متریال مدرن و اسپرت نظیر فیبرکربن است. این عنصر در واقع به دلیل دارا بودن ماهیتی اسپرت، می‌توانست هیجان را به کابین نه‌چندان جذاب سورن تزریق کند. اما متاسفانه شاهد هیچ‌گونه تغییری با تیپ ELX سورن معمولی نیستیم.
کابین دنا پلاس نیز که از طرحی شبیه به محصولات هیوندای پیروی کرده است، برخلاف بسیاری از خودروهای اقتصادی موجود در بازار، زیباتر و جذاب‌تر است. همچنین تفاوت‌های جزئی میان نسخه توربو و اتمسفریک آن باعث می‌شود که حس بهتری به راننده و سرنشینان القا شود. از جمله این تغییرات می‌توان به دوخت قرمز روکش فرمان و گردگیر دسته دنده، طراحی جدید سردنده و کف‌پایی‌های جدید اشاره کرد. با این جال تریم طرح چوب نیز همچنان به قوت خود باقی است.
البته که این تریم در نسخه‌های تنفس طبیعی می‌تواند ظاهری لوکس‌تر را به نمایش بگذارد، اما در نسخه توربو بهتر بود که جای خود را به طرح فیبرکربن یا کروم مات بدهند تا روحیه اسپرت‌تری در کابین جاری شود.
امکانات رفاهی و آپشن‌ها
سورن توربو از لحاظ امکانات رفاهی نیز تفاوتی با نسخه تنفس طبیعی ندارد. در واقع لیست آپشن‌های این خودرو با تیپ ELX برابر بوده که از جمله امکانات رفاهی آن می‌توان به مواردی از قبیل سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک با کانال خروجی هوا برای سرنشینان عقب، فرمان هیدرولیک و غربیلک فرمان مجهز به کلیدهای کنترلی، سیستم صوتی جدید MP3 با طراحی یکپارچه با رمز ضدسرقت، بلوتوث موبایل و خروجی ساب‌ووفر، بلندگوهای جلو و عقب، تیوتر، آنتن اکتیو، تنظیم آینه‌های جانبی برقی به همراه گرمکن، آینه‌های جانبی راهنمادار و تاشوبرقی، سنسور دنده عقب، شیشه بالابر برقی هر چهار شیشه، تنظیم برقی پشتی صندلیهای قسمت جلو، تنظیم اهرمی ارتفاع (فقط برای صندلی راننده خودروی)، امکان تنظیم ارتفاع و زاویه پشت‌سری صندلیهای جلو و امکان دسترسی به صندوق عقب خودروی از داخل کابین اشاره کرد.
دنا پلاس توربو هم در واقع تفاوتی از لحاظ آپشن با نسخه معمولی یعنی دنا پلاس نداشته و با همان امکانات به بازار عرضه شده است. از امکانات رفاهی این خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. ایربگ‌های جلو و جانبی، سیستم ترمز چهارچرخ دیسکی مجهز به ABS و EBD، کروزکنترل، نمایشگر تمام لمس مجهز به رهیاب، صندلیهای تمام برقی سرنشینان جلو، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، دریچه ورودی هوا برای سرنشینان عقب، دوربین و سنسور دنده عقب، بلوتوث، آینه‌های تاشو برقی، سانروف برقی و دی‌لایت.
مشخصات فنی مشترک
همانطور که پیش‌تر گفته شد، سورن توربو و دنا پلاس توربو از پیشرانه‌ای با مشخصات فنی مشترک بهره می‌گیرند. البته تفاوت‌های اندکی میان پیشرانه‌های نصب شده روی این خودروها وجود دارد که سبب شده راندمان و عملکرد بلند مدت در دنا پلاس توربو کمی بهتر از سورن توربو باشد. پیشرانه درنظر گرفته شده برای این خودرو بر مبنای موتور EF7 طراحی و توسعه داده شده است. بر همین اساس حجم دقیق این پیشرانه چهار سیلندر، 1650 سی‌سی است که در نسخه تنفس طبیعی توانایی تولید نیرویی معادل 114 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور 155 نیوتون متری را دارد. اما باتوجه به تغییرات صورت گرفته در این موتور که شامل تغییر قطر برخی از قطعات داخلی، تغییر ابعاد دریچهها و دهنه‌های ورودی و خروجی، تغییر دبی و کانال کشی و… می‌شود، قدرت خروجی آن به 150 تا 155 اسب‌بخار و حداکثر گشتاور 215 نیوتون متر ارتقا پیدا کرده است.
این درحالی است که کیت توربو به‌کار رفته در این موتور قابلیت تولید حداکثر 174 تا 175 اسب‌بخار را داشته که باتوجه به محدودیت‌های فنی و بالا بردن ضریب اطمینان موتور، مهندسان فنی ایرانخودرو بوست توربو را پایین آورده و حداکثر قدرت را به 155 اسب‌بخار محدود کرده‌اند. جعبه‌دنده 5 سرعته دستی در هر دو خودرو وظیفه انتقال نیروی تولید شده موتور به چرخ‌های جلو را برعهده دارد. البته باید به این نکته اشاره کرد که ضرایب دنده در جعبه‌دنده به‌کار رفته در این خودروها با توجه به افزایش توان و گشتاور خروجی تغییر کرده که است. در واقع فواصل بین دنده‌ها کاهش یافته تا دستیابی به دورهای بالاتر در زمان کمتری صورت بگیرد.
تجربه رانندگی
شاید طی این چند سال که عرضه نسخه‌های توربو سورن و دنا پلاس آغاز شده است، شما هم شنیده باشید که شتاب سورن توربو بهتر از دنا پلاس توربو است. علت این امر را در واقع استفاده از اینترکولر کوچکتر در سورن توربو دانست که در لحظات ابتدایی عملکرد بهتری در خنک کردن هوای ورودی به موتور دارد. اما همین کوچک بودن ابعاد اینترکولر سبب می‌شود تا پس از گذشت مدتی از کار کردن خودرو و یا به اصطلاح پس از وارد شدن فشارهای مداوم به آن، ناگهان دچار افت قابل توجه در توان شده و راندمان موتور به شدت کاهش می‌یابد.
در واقع مهندسان ایرانخودرو با تجدیدنظر در ابعاد اینترکولر توانستند بسیاری از ایرادات فنی مشاهده شده در سورن توربو که عمدتاً مربوط به سیستم‌های خنک‌کاری، مسیرهای ورود و خروج هوا به موتور و روغن‌ریزی اطراف منیفولد می‌شد، را در دنا پلاس توربو مرتفع کنند. به همین خاطر هنگامی که پشت فرمان سورن توربو می‌نشینید، شتاب اولیه بهتری را نسبت به دنا پلاس تجربه خواهید کرد. اما اگر پس از چند دقیقه کار کردن باز هم مقایسه‌ای از عملکرد دو خودرو داشته باشید، خواهید دید که دنا پلاس همچنان با کشش و توان اولیه خود به مسیر ادامه می‌دهد.
در بحث شتاب و سرعت هر دو خودرو حرف‌های زیادی برای گفتن دارند و از چیزی که از خودروهای داخی انتظار می‌رود، فراتر عمل میکنند. اما موضوعی که بارها از سوی کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفته است، عدم تغییر در سیستم ترمز این خودروهاست. با توجه به پیشرانه قدرتمند نصب شده روی این خودروها، سیستم ترمز نیازمند بازنگر و تقویت بوده که متاسفانه این مورد از سوی ایرانخودرو صورت نگرفته است. به همین منظور ممکن است زمانی که پشت فرمان این خودروها می‌نشینید، با ضعف در عملکرد ترمز مواجه شوید که در صورت گذشت زمان و تطبیق‌پذیری با آن، این موضوع برایتان عادی شود.
همچنین موضوع دیگری که در خودروهای دنا پلاس توربو مشاهده شده است، رد کردن ترمز هنگام ترمزگیری‌های ناگهانی در مواجهه با سرعت‌گیر و دست‌اندازها است. در واقع این موضوع نه تنها در دنا پلاس، بلکه در برخی دیگر از محصولات ایرانخودرو نظیر پژو 206 و پژو پارس نیز مشاهده شده است که می‌تواند در شرایط بحرانی حادثه‌ساز شود.
با این تفاسیر می‌توان گفت که اگر تمامی موارد ایمنی را در این خودروها رعایت کنید و از بروز رفتار مخاطره‌آمیز خودداری کنید، سورن توربو و دنا پلاس توربو می‌توانند از پس نیازهای شما برآیند.
قیمت و شرایط بازار آزاد
در پایان اگر بخواهیم نتیجه‌گیری کلی از مقایسه این خودرو داشته باشیم، باید به دو پارامتر قیمت در بازار و همچنین کیغیت و دوام آن‌ها اشاره کنیم تا در نهایت گزینه معقول و مناسب با نیازهای‌مان را خریداری کنیم. در ابتدا بد نیست به آخرین قیمت ثبت شده برای این دو خودرو در واپسین روزهای تابستان 98 در بازار آزاد اشاره کنیم. بر این اساس دنا پلاس توربو در محدوده قیمتی 160 تا 170 میلیون تومان قرار دارد که این عدد برای نمونه‌های صفر کیلومتر آن محاسبه خواهد شد. بنابراین نمونه‌های کارکرده آن بسته به شرایط فنی و ظاهری با قیمت کمتری قابل دسترسی خواهند بود.
(عکس دو خودرو ایستاده)
اما موضوعی که درخصوص سورن توربو باید به آن اشاره کرد، کمبود نمونه‌های صفر کیلومتر آن در بازار است. بر این اساس علاقه‌مندان به این خودرو می‌توانند نمونه‌های کم کارکرد آن با مدل 97 را با قیمتی حدود 110 تا 118 میلیون تومان در بازار خریداری کنند. همچنین در صورت موجود بودن نمونه‌های صفر کیلومتر، قیمت آن حدود 120 تا 125 میلیون تومان برآورد می‌شود.
با این حال می‌توان گفت که اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که امکانات رفاهی، ظاهر جدیدتر و پیشرانه‌ای قوی از ملاک‌های انتخاب شما برای خرید یک خودرو است، دنا پلاس می‌توانند گزینه مناسبی برایتان باشد. اما اگر پرداخت مبلغی حدود 160 میلیون تومان برایتان مقدور نیست، باید به سراغ سورن توربو بروید. اما این موضوع را در نظر بگیرید که با توجه به ایرادات فنی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، حتما خودرویی را خریداری کنید که فاقد این اشکالات بوده و حتی‌الامکان از اینترکولر بزرگتر برخوردار است. در غیر اینصورت از سلامت فنی خودرو اطمینان حاصل فرمایید و خود را برای بروز مشکلات احتمالی در سیستم توربوشارژ و اینترکولر آماده کنید.
در پایان از آقایان افشین همتی و وحید سیدمحمد مالک خودروهای دنا پلاس توربو و سورن توربو، جهت همکاری و در اختیار قرار دادن خودروهای خود به منظور تست و بررسی، کمال تشکر و قدردانی را داریم.
