از سال 1972 و زمانی که شرکت مرسدس بنز مدل W116 را رسما به عنوان "کلاس اِس" معرفی کرد، مسیر تاریخ این سری از محصولات لوکس جهت تازهای به خود گرفت. اگرچه داستان کلاس اس (S-Class) بنز به بیش از نیم قرن پیش باز میگردد اما تاریخ هیچ یک از آنها تا به امروز منقضی نشده است. آنچه در ادامه این مقاله از خودروبانک میخوانید، بررسی یک دستگاه کلاس اس W126 300SE است که در وضعیت بسیار مناسبی نگهداری میشود.
یک اس کلاس واقعی
لوکسترین سری محصولات تولیدی مرسدس بنز در ابتدا با نام Sonderklasse به معنای "کلاس خاص/کلاس ویژه" از سال 1954 و با مدل W180 پونتون پا به عرصه حیات گذاشت. اما پیش از آن که نام رسمی S-Class ره به خود اختصاص دهد در سه نسل و شش مدل (W180-W128/W108-W109/W111-W112) به تولید رسید تا آنکه در سال 1972 و همزمان تولید سری چهارم با کد شناسایی W116، رسماً با عنوان اولین نسل از کلاس S در جهان معرفی شد که در ایران به "بنز شکاری" یا اِس شکاری" مشهور شده است.
سوا از اختلاف نظر و مباحث سلیقهای، در حقیقت این دومین نسل کلاس اس است که فرم دهنده شالوده سری خودروهای سواری لوکس مرسدس بنز است که امروزه به کلاس اس شناخته میشوند، کلاسی که در زمان تولید بین سالهای 1979 تا 1991 با کد شناسایی W126 شناخته میشد.
تلاقی سنت و مدرنیته
چرا W126؟ بسیاری از علاقمندان متعصب مدل به روزتر W140 (معروف به اتاق تانک) را آغازگر "هرآنچه اس کلاس امروز هست" میدانند و برخی دیگر با تعصب بر مدلهای کلاسیک بنز و بیان عناوین و القاب بزرگ مدلهای ابتدایی نظیر "پونتون" و "فین تِیل"، نمونههای وینتج را پایهگذار لوکسگرایی امروزی بنز کلاس اس میدانند. اما نباید فراموش کرد که اس کلاس ترکیبی از لوکسگرایی، ایمنی و آپشنهای رفاهی است و این ترکیب مهم ابتدا در W126 گرد هم آمد.
W126 جانشین برحق W116، در بدو ورود عنوان "خودرو برتر سال" را از نشریه ویلز (Wheels) از آن خود کرد. این مدل در مقایسه با W116 طراحی ارودینامیکی بهتری داشت و پیشرانه آلومینیومی آن از بلوک ضخیمتری بهره میبرد. مهندسی W126 این فرصت را به طراحان بنز داد تا کوپههای کلاس اس را مجدد روانه بازار کنند، کوپههایی که در زمره زیباترین و شکیلترین محصولات تاریخ بنز با کد C126 (مدل SEC) شناخته میشوند.
این اتاق اولین اتاق مرسدس بنز بود که در طول دوران تولید 12 ساله خود ویژگیهایی چون کیسه ایمنی هوا راننده بصورت استاندارد و کیسه ایمنی هوا سرنشین را به صورت آپشن سفارشی ارائه داد. همچنین آپشنهای رفاهی و ایمنی دیگری چون سیستم کنترل کشش (TCS)، سیستم پیش کشاننده کمربند ایمنی، گرم کن صندلیها و سیستم تهویه مطبوع دیجیتال نیز برای اولین بار بر W126 به بازار معرفی شدند.
همچنین لازم به ذکر است که آمار فروش کلی W126 در این دوازده سال تولید چیزی در حدود 892 هزار دستگاه و در نتیجه محبوبترین مدل از سری اس کلاس بنز تا کنون بوده است. از این رو بیدلیل نیست که W126 هسته درخت تنومندی تصور شود که امروز میوهاش ششمین نسل از کلاس اس است.
طراحی
ظاهر W126 حاصل نبوغ مغز پربار و دستان توانمند "برونو ساکو"، سرطراح ایتالیایی مرسدس بنز بین سالهای 1975 تا 1999 است. در وصف ساکو همین اندازه کفایت میکند که او طراح خودرو مفهومی-مهندسی C111، اسطوره سری SL-R129، زیبا رویانی چون S-W220 و SL-R230 است.
جای تعجب ندارد که W126 هم کلاسیک به نظر برسد و هم مدرن چرا که نه W116 است و نه W140! این مدل تلفیق زیبا و محافظهکارانهای از المانهای کلاسیک و نقوش ظریفی از مدرنیته است که در استفاده از طراحی همیشگی و سنتی بنز اما با گوشههایی خمیدهتر و ترکیب ضربهگیرهای دارای رنگ متضاد بر بدنه نمود پیدا میکند. پروژه W126 از همان ابتدا با نیت بهبود هندلینگ، سواری و میزان مصرف سوخت در دستور کار گرفت و طراحی دقیقتر آن به همراه تستهای انجام شده در تونل باد باعث دستیابی به کاهش 10 درصدی مصرف سوخت در مقایسه با مدل W116 شد.
نمای داخلی این اس کلاس شباهتهای ظاهری بسیار زیادی با W116 دارد. روکشهای پارچهای و تزئینات طرح چوب و فرمت کلی داشبورد، فرمان ساده چهار شاخ و مجموعه نشانگرهای سه گانه که همگی برند "مرسدس بنز" را به تصویر میکشند. با آن که نمونه مورد بررسی از نوع SE (نسخه محور کوتاه) است اما فضای نشیمن سرنشینان همانند همه مدلهای اس کلاس کاملاً باز و راحت است. اما فضای سرنشینان عقب بدون شک در مدل محور بلند (SEL) به شکل محسوسی بازتر و راحتتر است.
صندلیهای جلو این اس کلاس به خصوص قابلت تنظیم بصورت برقی در هشت جهت را دارد که با سیستم گرمکن دو مرحلهای برای سرنشینان جلو همراه شده است. چهار شیشه برقی، تنظیم برقی آینههای جانبی، شیبهداخ (سانروف درزبان آلمانی که در فارسی به شیبیداق یا شیویداق معروف است) و پرده شیشه عقب از دیگر آپشنهای رفاهی است که در اختیار راننده و سرنشینان قرار میگیرد.
مشخصات فنی
این اس کلاس دارای طولی برابر با 4995 تا 5020 میلیمتر (وابسته به مدل) و عرض و ارتفاع به ترتیب برابر با 1820 و 1430 میلیمتر است و وزن نهایی در حدود 1.6 تن دارد و از این جهت خودرو کوچک و سبک وزنی به حساب نمیآید.
پیشرانه به کار رفته در این خودرو 3 لیتری انژکتوری شش سیلندر خطی تک میل سوپاپ (SOHC/12 سوپاپ) با کد شناسایی M103 بهره میبرد که در مقایسه با نمونههای فراوانتر 2.8 لیتری شش سیلندر خطی موجود در کشور به مراتب کمیابتر است اما نه به کمیابی نمونههای V8. این پیشرانه به حجم دقیق 2960 سیسی با سیستم سوخترسانی انژکتوری پیوسته و ضریب تراکم 9.2 به 1، توان خروجی برابر با 177 اسب بخار در دور 5700 و گشتاور 255 نیوتنمتر را در دور 4400 (188 اسب بخار و 260 نیوتنمتر بدون کاتالیزور) دارد و میتواند تا محدوده قرمز 6200 دور در دقیقه سرعت بگیرد و این W126 را به حداکثر سرعت 210 کیلومتر بر ساعت برساند.
با مدنظر قرار دادن تنوع پیشرانههای شش و هشت سیلندر ارائه شده در W126، نمونه 3 لیتری بنزینی این مدل، پیشرانه متوسط سری شش سیلندر به حساب میآید و عنوان قدرتمندترین پیشرانه این سری اس کلاس به پیشرانه 5.5 لیتری V8 تک میل سوپاپ (16 سوپاپ) با کد شناسایی M117 به قدرت 296 اسب بخار و گشتاور 455 نیوتنمتری میرسد که شتاب 0 تا 100 کیلومتر برساعت 6.9 ثانیهای و حداکثر سرعت 250 کیلومتر بر ساعت را برای این لوکس دوست داشتنی به ارمغان میآورد.
W126 با دو گیربکس 4 سرعت اتوماتیک یا 5 سرعت دستی ارائه میشد که در ایران نیز نمونههای 2.8 لیتری (280S) بیشتر با گیربکس 5 سرعته دستی دیده میشوند. اما گیربکس به کار رفته در این بنز از نمونه 4 سرعته اتوماتیک است که به کمک سنسور سطحنگار یا توپوگراف از شتابگیری خودرو در سرپایینی و پس زدن آن در سربالایی جلوگیری میکند. همچنین این گیربکس در برخی مدلها به گونهای برنامهریزی شده است که حرکت از دنده دو آغاز شود تا ضمن پیشگری از هرگونه هرزگردی سواری نرم و راحتی را ارائه دهد. البته این ویژگی در W126 های سفارش اروپا از طریق یک کلید مخصوص قابل روشن و خاموش شدن است تا راننده بتواند از سواری پرشتابتر در دنده یک نیز بهرهمند شود.
همچنین لازم به ذکر است که سیستم کروز کنترل موجود در این خودرو نیز با همان سنسور سطحنگار هماهنگ است تا بدون انتقال حس ضربه به سرنشینان خودرو با کنترل دقیق دریچه گاز اقدام به حفظ سرعت خودرو در بازه تعیین شده کند.
سیستم تعلیق
سواری نرم و راحت همیشگی کلاس اس به کمک سیستم تعلیق نسبتاً پیچیده آن در مقایسه با رقبا به دست میآید. این سیستم تعلیق در هر چهار چرخ از نوع مستقل مک فرسون اما از نوع پیچیدهتر نسبت به نوع استرات است که به دلیل داشتن تعداد بیشتر بوشها هزینه تعمیرات و نگهداری بالاتری نیز به همراه دارد. محور عقب اس کلاس از مدل W116 به بعد به نوع 3 تکه ارتقا پیدا کرد تا بتواند مکانیزم تعلیق مستقل را پذیرا باشد. به همین جهت در این خودرو نیز دیفرانسیل به اتاق پیچ شده و ثابت است و پلوسها آزادانه به پشت چرخ عقب متصل شده و خبری از پوسته دیفرانسیل نیست.
سیستم تعلیق مشهور بادی/هیدرولیکی بنز معروف به سیستم تعلیق هیدرونئوماتیک (هیدروپنوماتیک در فارسی) با قابلیت تنظیم ارتفاع اتوماتیک که برای اولین بار در مدل 450 SEL 6.9 اتاق W116 عرضه شد نیز به مدلهای خاص و قدرتمند W126 راه یافت. این سیستم تعلیق که قابلیت تنظیم در سه سطح از پیش تعیین شده را داشت به دلیل گران قیمت بودن تنها در نمونههای مدل بالا و قدرتمند W126 ارائه شد و متاسفانه هرگز به بازار آمریکای شمالی راه نیافت.
سخن نهایی
W126 در بازار امروز ایران در نمونههای 2.8 لیتری کمآپشن (دنده دستی، شیشه دستی، فاقد صندلیهای برقی و شیبهداخ) هنوز هم قیمت مناسبی دارد و میتواند جایگزین بسیار خوبی برای زبالههای چینی این روزهای بازار خودرویی کشور باشد. اگرچه رانندگی روزمره با چنین خودرویی به دلیل هزینهبردار بودن نمیتواند توصیه مناسبی باشد اما قطعاً میتوان به عنوان خودرو کلاسیک و دوم یک خانواده ماشینباز به خوبی نقش ایفا کند.
در صورت داشتن بودجهای فراتر از 200 تا 250 میلیون تومان در وضعیت امروزی بازار خودرو کشور میتوان W140 را به مراتب گزینهای بهتر، لوکستر و شیکتری دانست اما W126 هنوز هم گزینه دردسترستر و مناسبتری به شمار میآید که یک بنزباز نمیتواند به سادگی از آن گذر کند.
خودروبانک از همکاری صمیمانه آقای کاوه آهنگرانی، مالک محترم این W126 300SE خوش رخ ، صدرا حداد و کلوپ رسمی مرسدس در ایران جهت هماهنگی در تهیه این گزارش نهایت قدردانی را به جا میآورد.
مرسدس بنز W126 300SE |
مثبت | پرستیژ بالا، ترکیب مدرنیته و سنت، سواری و رخ جاذب توجه، اعتبار جهانی برند، تنوع آپشن های ایمنی و رفاهی |
منفی | هزینه بالای نگهداری، حساسیت در تملک برای حفظ سلامت ظاهری، قیمت بالا قطعات تزئینی |