مقدمه:
اگر نیم نگاهی به ذائقه موتورسیکلت سواری در کشورمان بیندازیم میبینیم که این داستان به چند قسمت کاملاً مجزا از هم تقسیم شده است. در قبل از انقلاب بازار در دست موتورسیکلتهای سنگین والبته موتورهای بسیار کمحجم گازی بود. این رویه در دهه شصت و هفتاد با موتورهای گازی، پژوها و رکسهای قدیمیتر، موتورسیکلتهای کمحجم دندهای از ساختههای سوزوکی، هوندا و یاماها که مینی نام داشتند، براوو های تولید داخل، انواع و اقسام موتورهای روسی وارداتی و تولیدی، ساختههای ایران دوچرخ و نیرومحرکه و ... رنگ و بوی بسیار متنوعی به خود گرفت. در همین روزها بود که شروع تولید قارچ گونه انواع و اقسام موتورهای طرح هوندا ( موتورسیکلتهایی که فقط در ظاهر شباهت به هوندا CG125 دارند و از بخشهای فنی چینی و هندی بهره میبرند) آغاز شد و با طرحهای اقساطی روزی صد تومن به دست خریداران میرسید.
در دهه هشتاد اوج این فروشها بود و در حالی که بازار تشنه موتورسیکلتهای به روز و اصطلاحاً سنگین بود، با شرایطی خاص پای این موتورها دوباره به کشورمان باز شد. اما در حالی که در ایران با توجه به تولید موتورسیکلتهای طرح CG همگان هونداهای خیابانی را با نام CG میشناسند، در واقع ردهای که در این شرکت نه تنها قدمتی بالاتر دارد و بلکه هنوز هم بیانگر موتورسیکلتهای خیابانی و خاص این اسطوره موتورسیکلتسازی، سری CB است.
کلاس هوندا CB:
کلاس هوندا CB تنوع بسیار بالایی دارد و چون یک رده ریشهدار در این شرکت است، امروزه موتورسیکلتهای کلاسیک زیادی از هوندا را در خود جای میدهد. اما با توجه به همین گستردگی و قدمت بالای تولیدش، مدلهای مختلفی از انواع کلاسیک قدیمی تا مدلهای بدون فلاپ خیابانی موسوم به naked، موتورسیکلتهای سبک و سنگین در این دسته قرار دارند و حتی امروزه سری موتورسیکلتهای CBR هوندا که در دسته مدلهای اسپرت خیابانی قرار دارند نیز، زیرمجموعه این دسته هستند. در حالی که در اکثر شرکتهای خودروسازی و موتورسیکلتسازی، حروف مورد استفاده در نامها دارای معانی خاصی هستند اما دو حرف CB در نام این موتورسیکلت، معنی خاصی ندارند. البته حرف C از اول عبارت Citizen’s Bike اشاره به یک موتور شهری دارد اما حرف B در ادامه نامگذاری اولین موتورهای هوندا بعد از سری C و CA است که در ادامه به B رسیده است.
سری CB در دسته موتورهای Naked قرار میگیرد که البته گاهی مواقع به این کلاس، استاندارد نیز گفته میشود چرا که این سری در واقع ادامه همان موتورسیکلتهای اولیه هستند. این دسته به معنی عریان و لخت اشاره به موتورسیکلتهایی با کمترین میزان فلاپ و قطعات پلاستیکی آیرودینامیک در بدنه دارد که در ظاهر این موتورسیکلت نیز میتوان آن حالت کلاسیک و فلزی مدلهای قبلی را به وضوح مشاهده کرد. هرچند برخی از ساختههای امروزی این کلاس دارای تجهیزات اندک آیرودینامیکی در ظاهر خود هستند اما همچنان مهمترین مشخصههای ظاهری این کلاس، چراغهای بزرگی که غالباً گرد هستند با مجموعه آمپر کاملاً نمایان و اگزوزهای مشخص در نمای ظاهری موتورسیکلت است.
علت علاقه ایرانیان به CB:
میتوان علت علاقه ایرانیان به موتورسیکلتهای کلاس CB را در ریشه این موتور در کشورمان جستجو کنیم. اولین موتورسیکلتهای سنگین در ذهن بسیاری از افرادی که در دهه پنجاه و شصت متولد شدهاند، انواع و اقسام یاماها و سوزوکیهای 750 و هزار و همین طور هوندا های حجم بالا بودهاند که تمام این ساختههای ژاپنی در کلاس naked قرار دارند.
اما همه مدلهایی که از هوندا در آن دوران در کشورمان حضور داشتند در رده CB بودهاند، از سری CB250 twin معروف به تنبل، تا سری 750 و هزار CBK در روزهای انقلاب اسلامی، نمونههای پلیسی CBX در دهه هفتاد و هشتاد شمسی و مدل معروف CB-1 که به نوعی در دسترسترین هوندای سنگین در دهه هشتاد شمسی بود، همگی از سری CB هستند. همین علاقه و حضور مقتدرانه باعث شده است که امروزه CB1300 ها نیز در جایگاه خاصی در کشورمان قرار بگیرند و به نوعی حکمران بی چون و چرا و مطلق این کلاس در ایران باشند.
تاریخچه CB1300:
کلاس CB هوندا از سال 1959 و با مدل CB62 متولد شد. موتورسیکلتی که یک پیشرانه دو سیلندر و چهارزمانه به حجم 125 سی سی با 11 اسب بخار قدرت و 9 نیوتنمتر گشتاور داشت و این خروجی را به وسیله یک گیربکس 4 سرعته و به کمک زنجیر به چرخ عقب میرساند. با گذشت سالها و افزایش حجم سیلندرها، حجم پیشرانه CB ها به هزار سی سی رسید تا اینکه هوندا در سال 1996مدلی خاص و در کلاس کروزرها به نام X4 را با 1284 سی سی حجم روانه بازار کرد تا رقیبی برای هارلی دیویدسونهای اسطورهای باشد. اما هوندا تصمیم گرفت تا این پیشرانه را برای سری CB نیز استفاده کند و به این ترتیب در سی و دومین نمایشگاه موتورسیکلت توکیو، اقدام به رونمایی از CB1300 Super Four کرد و آن را از سال 1998 به دست مشتریانش رساند. هوندا CB1300 در مدلها و نسخههای مختلفی با چندین چهره ساخته میشود که میتوان گفت در این میان، مدلهای CB1300 از بقیه پرطرفدارتر بوده و حتی میتوان آن را از شناخته شدهترین موتورهای این کلاس در دنیا دانست.
نام موتور سیکلت | هوندا CB1300 special edition |
کلاس موتور سیکلت | naked |
مدل ساخت | 2008 میلادی |
حجم پیشرانه / سیکل احتراق | 1284 سی سی / چهار زمانه |
سیستم تزریق / نوع پیشرانه | انژکتوری EFI / خطی |
تعداد سیلندر / تعداد سوپاپ | 4 سیلندر / 16 سوپاپ |
بیشترین قدرت @ دور موتور | 114 اسب بخار @ 7500 RPM |
بیشترین گشتاور @ دور موتور | 117 نیوتن متر @ 5500 RPM |
بیشترین سرعت (کیلومتر در ساعت) | 231.8 |
نسبت تراکم | 9.6 به یک |
قطر دهانه سیلندر / کورس پیستون | 67.2mm/78mm |
سیستم انتقال قدرت | زنجیری |
استاندارد آلایندگی | یورو 2 |
شتاب یک چهارم مایل | 11.1 ثانیه |
نوع خنک کاری پیشرانه | آب خنک |
وزن خالص موتور سیکلت | 230 کیلوگرم به صورت خشک |
مصرف سوخت | 6.2 لیتر/100 کیلومتر |
حجم باک سوخت | 21 لیتر |
ترمز جلو / ابعاد دیسک | دیسکی دو صفحه ای/310 میلیمتر |
ترمز عقب / ابعاد دیسک | دیسکی تک صفحه ای/256 میلیمتر |
عملگر ترمز / سیستم کمکی | هیدرولیک / ABS |
تعداد دنده | 5 دنده |
نوع کلاچ | چند صفحه ای خیس |
طول/عرض/ارتفاع (میلیمتر) | 2220 / 790 / 1120 |
فاصله مرکز تا مرکز دوچرخ | 1550 میلیمتر |
ارتفاع زین تا زمین | 790 میلیمتر |
کمترین فاصله تا زمین | 130 میلیمتر |
کمک فنر جلو | تلسکوپی |
کمک فنر عقب | دوگانه قابل تنظیم |
تست و بررسی:
نسخه مورد آزمایش یک نمونه CB1300 special edition 2008 است که مهمترین مشخصه ظاهری آن، رنگ قرمز عنابی شاسی و بدنه با ترکیب سفید به همراه خطوط مشکی در قسمتهایی مثل باک، زین و درب بغل است. در این مدل ترمز ضد قفل ABS به عنوان یک وسیله ایمنی به صورت استاندارد وجود دارد و پیشرانه نیز رنگ شده و به رنگ طلایی است. پیشرانه CB1300 دارای حجم دقیق 1284 سی سی بوده و طبق سنت همه مدلهای CB یک پیشرانه خطی است. این موتور به صورت آب خنک است و در هر سیلندر آن چهار سوپاپ قرار دارد که با داشتن ضریب تراکم 9.6 به یک، بیشترین توان و گشتاوری آن به 114 اسب بخار در دور موتور 7500 دور در دقیقه و 117 نیوتنمتر در دور 5500 rpm میرسد. به این ترتیب با در نظر گرفتن وزن خشک موتورسیکلت که برابر با 230 کیلوگرم است، برای هر کیلوگرم از وزن آن در حدود 0.49 اسب بخار قدرت در دسترس است که رقم بسیار خوبی در این رده محسوب میشود و به این ترتیب به این موتورسیکلت با کمک گیربکس 5 سرعته و کلاچ چند صفحهای خیس، این امکان را میدهد که در مدت 11.1 ثانیه، مسیر یک چهارم مایل را طی کند و در نهایت به بالاترین سرعت 231.8 کیلومتر دست یابد. (کلاچهای به دو دسته خشک و خیس یا مرطوب تقسیم میشوند که در نوع خیس، صفحات کلاچ درون روغن قرار دارند).
این حقیقت در مورد این موتورسیکلت وجود دارد که هوندا CB1300 در بین برترینهای این کلاس نیست و حتی نمونههای کمحجمتر CB به نوعی موفقتر از برادر بزرگتر هستند. اما چهره ظاهری و طراحی کلاسیک این موتورسیکلت دقیقاً نقطه قوت آن بوده و امتیازی است که دیگر موتورهای این کلاس از آن بیبهره هستند و همین عاملی برای محبوب بودن آن است. هوندا CB1300 فقط 5 دنده دارد و این در حالی است که بسیاری از موتورسیکلتهای قدیمیتر حتی از انواع 6 دنده هستند. اما نکته مثبت قضیه همین جاست که چون تعداد دندهها کم است و از طرفی گشتاور پیشرانه بالاست و از همه مهمتر بیشینه آن در دور موتور نه چندان بالایی به دست میآید، سرعت و شتابگیری در هر دنده بسیار لذتبخش بوده و به نوعی در هر دنده میتوان با آن یک شتابگیری دلچسب را تجربه کرد. هندلینگ این موتورسیکلت به قدری بالاست که میتوان با آن مانورهایی در حد موتورهای اسپرت نیز تجربه کرد که این عامل به لطف فاصله محوری 1515 میلیمتری آن و البته تقسیم وزن بسیار دقیق این موتورسیکلت به دست آمده است. ترمزها در عقب و جلو هیدرولیکی و مجهز به سیستم ضد قفل هستند که با داشتن دو دیسک 310 میلیمتری در جلو و کالیپر ترمز 4 پیستونه و یک دیسک 256 میلیمتری در عقب، توان توقفی بالایی برای این محصول خوشنام ژاپنی فراهم میکنند. مصرف سوخت این پیشرانه در حدود 6.2 لیتر در هر صد کیلومتر است که برای این حجم پیشرانه و این وزن موتور یک عدد قابل قبول خواهد بود. در بیان ویژگیهای خاص این موتورسیکلت و طراحی دقیق و هوشمندانه آن همین بس است که مدل 2019 از CB1300 هنوز هم با همین چهره و پیشرانه عرضه میشود و تغییرات صورت گرفته در آن بسیار جزیی است.
قیمت این موتورسیکلت در بازار آزاد با توجه به شرایط مختلف و وضعیت سند کاملاً متفاوت است اما اگر از نظر وضعیت سند بدون مشکل باشد، حدود 300 میلیون تومان قیمت خرید این هوندا است.
در انتها جا دارد از آقای فرهاد اسدی مالک این هوندا و همچنین آقای محمد سلیمی و یاسر سجادی جهت هماهنگی این تست از خودروبانک کمال تشکر را داشته باشیم.