طی سالهای اخیر، استقبال از خودروهای اتوماتیک در بازار ایران به شکل چشمگیری افزایش یافته است. در شرایطی که ایران خودرو و سایپا به عنوان دو خودروساز بزرگ کشور در تامین خودروهای اتوماتیک ناتوان بودند، این خودروسازان چینی هستند که یک تنه بار سنگین تقاضا برای چنین محصولاتى را به دوش کشیدند. البته از حق نباید گذشت ، چرا که در کنار عرضه محدود پژو ۲۰۶ تیپ ۶ اتوماتیک در سال های اخیر، رنو نیز با عرضه تندر ۹۰ اتوماتیک و ساندرو اتوماتیک طی دو سال گذشته تا حدی در این بازار عرض اندام کردند.
اما حالا به نظر می رسد که شرایط در حال عقب گرد به سالهای ابتدایی دهه ۹۰ هستیم و بار دیگر عرضه خودروهای اتوماتیک در بازار کاهش خواهد یافت. چرا که در پی تحریم‌های صنعت خودروسازی ، رنو و پژو فعالیت خود را در ایران تعلیق کرده‌اند. به نظر میرسد ایران خودرو و سایپا بار دیگر با مشکل کمبود گیربکس اتوماتیک برای محصولات خود مواجه خواهد شد. در چنین شرایطی بر آن شدیم تا دو سدان اتوماتیک موجود در بازار ایران مورد مقایسه قرار دهیم. رنو تندر ۹۰ پلاس اتوماتیک در برابر خودروی کمتر شناخته شده، آریو z۳۰۰ اتوماتیک محصول سایپا.
طراحی ظاهری
تعریف و تمجید از طراحی ظاهری تندر ۹۰ در سال ۹۷ کار بیهوده ای به نظر می رسد. این خودرو بیش از ۱۰ سال است که در بازار کشور حضور دارد و تغییرات مدل فیس لیفت که تحت عنوان تندر ۹۰ پلاس در ایران عرضه می شود، نیز صرفاً در طراحی مجدد چراغ های جلو و عقب سپر ها، همرنگ شدن قطعات بدنه و مواردی از این دست خلاصه می شود. در واقع شاید بتوان گفت، مهمترین تغییر تندر ۹۰ پلاس نسبت به تندر ۹۰ معمولی، طراحی مجدد درب صندوق عقب است که حالا به لطف اصلاح لبه فوقانی تا حدی هماهنگ تر نسبت به طرح قدیمی به نظر می رسد. از این رو در مجموع می‌توان، تندر ۹۰ پلاس را خودروی معمولی با استایل قدیمی، اما نسبتا هماهنگ توصیف کرد و نسبت به مدل قدیمی نمره بیشتری را از حیث طراحی ظاهری به اين خودرو اختصاص داد.
در مقابل، طراحی ظاهری آریو z۳۰۰ سایپا نیز چندان به روز به نظر نمی رسد. در واقع اگر طراحی بدنه تندر ۹۰ را جعبه ای شکل و بی‌روح توصیف کنیم، وضعیت در خصوص آریو نیز چندان بهتر نیست. صرفاً با یک خودرو بزرگتر طرف هستیم که تا حدی آیرودینامیک تر از تندر به چشم می آید. بر اساس اطلاعات غیر رسمی، آریو بر اساس الگو برداری از روی یکی از مدلهای قدیمی تویوتا کرولا شکل گرفته است. به همین دلیل هم از کاراکتری اقتصادی نه چندان چشم‌نواز برخوردار است. با این حال باید منصف بود و در مقام مقایسه، عنوان برنده بخش طراحی را به آریو اختصاص داد. با دقت در جزئیات، می‌توان گفت که چراغ ها و جلو پنجره آریو هماهنگ به نظر می رسند. همچنين به خط و خطوط ساده نمای جانبی نیز ایراد چندانی وارد نیست. اما در نمای عقب، چراغ های مربعی شکل تا حد زیادی با طراحی روز خودرو های جهان فاصله دارد و شاید این چراغ ها، مهمترین مشخصه ظاهری آریو در قیاس با سایر خودروهای موجود در بازار باشد.
فضای داخلی و امکانات
کابین تندر ۹۰ پلاس با ساندرو مشابهت کامل دارد. داشبورد نسبت به نمونه قدیمی دوباره طراحی شده و برخی ادوات کابین، نظیر تو دری ها نیز به کلی تغییر کرده اند. بنابراین دیگر از وجود یک فضای خالی عجیب و غریب در سمت راست داشبورد تندر ۹۰، خبری نیست و داشبورد بیشتر از قبل مشابه خودروهای روز شده است. به نظر مى رسد، از حیث ابعاد و اندازه ها، تفاوت چشمگیری بین تندر ۹۰ پلاس و تندر ۹۰ قدیمی وجود ندارد و هر دو خودرو کاملاً با یکدیگر شباهت دارند. بنابراین هنوز می توان گفت که فضای داخلی برای چهار سرنشین کافی است، به خصوص فضای مناسبی برای تمامی افراد وجود دارد. هرچند که طراحی خشک و نیمکت مانند صندلی های عقب میتواند در بلندمدت آزاردهنده باشد، اما در مجموع اگر نیاز به توصیف باشد، باید تاکید کرد که طراحی داخلی تندر ۹۰ بیش از آنکه به خودروهای روز جهان شباهت داشته باشد به خودروهای مربوط به دهه ۸۰ میلادی شباهت دارد و با توجه به فیس لیفت روی داده در خصوص تندر ۹۰ پلاس، باز هم اختلاف طراحی بین این خودرو با خودروهای روز ایران به بيش از بیست سال مى رسد.
در مقابل، فضای داخلی آریو بسیار بزرگ تر از تندر ۹۰ به نظر میرسد و بخصوص در مورد فاصله محوری بین چرخ ها تفاوت بسیار چشمگیر است. بنابراین فضای پای بیشتری برای سرنشینان عقب وجود دارد. از حیث طراحی داخلی نیز تفاوت محسوسی بین آریو و تندر ۹۰ پلاس دیده می شود. در واقع شاید اختلاف طراحی این خودرو نسبت به خودروهای روز جهان چیزی حدود ده سال و یا بیشتر باشد که باز هم نسبت به تندر ۹۰، شرایط بهتری را ترسیم می کند.
از نظر کیفیت نیز، هر دو خودرو محصولاتی اقتصادی و ارزان قیمت در کلاس جهانی محسوب می شوند، اما به طور کلی می‌توان گفت که جنس پلاستیک استفاده شده در فضای داخلی تندر ۹۰ پلاس تا حدی خشن تر است آریو به نظر می رسد و شاید در بلند مدت نیز نیاز به نگهداری کمتری داشته باشد. فضای داخلی آریو مانند اکثر خودروهای چینی دیگر، از پلاستیک خشک و نسبتاً شکننده ای شکل گرفته است که ممکن است در مواجه با نور شدید آفتاب به خصوص در مناطق جنوبی کشورمان، دچار آسیب دیدگی و ترک خوردن شود. البته این بدان معنا نیست که کیفیت تندر ۹۰ لزوماً از آریو بهتر است. بسیاری از خریداران تندر ۹۰ پلاس معتقدند که متریال داخلی و مونتاژ این خودرو نسبت به مدل های قدیمى تر و مدلهاى قبلى تندر ۹۰ -با قطعات ساخت داخل کمتر- با افت کیفی همراه بوده است. بنابراین، شاید بتوان گفت که هر دو خودرو در این زمینه از شرایط یکسانی برخوردارند و تنها مزیت بسیار مهم آریو در مقایسه با تندر 90 پلاس به زیبایی بیشتر طراحی داشبورد و فضای داخلی در کنار وجود امکاناتی نظیر تهویه مطبوع اتوماتیک، روکش چرمی صندلی ها، زیر آرنجی و ...مربوط می شود.
مشخصات فنی
همانطور که احتمالا می‌دانید، تندر ۹۰ پلاس به یک موتور ۱.۶ لیتری با قدرت ۱۰۵ اسب بخار و گشتاور 140 نیوتن متر مجهز است. این میزان از قدرت و گشتاور از طریق یک گیربکس چهار سرعته اتوماتیک راهی چرخهای جلو می شود. در مقابل، آریو نیز مشخصات نسبتا مشابهی دارد. آن به یک موتور یک و شش دهم لیتری، با قدرت ۱12 اسب و گشتاور 151 نیوتن متر مجهز است و درست مانند تندر ۹۰ پلاس، قدرت خود را از طریق یک گیربکس ۴ سرعته به چرخ های جلو می رساند. شباهت فنی دو خودرو به این مسئله محدود نمی شود و در زمینه سیستم تعلیق نیز مشابهت کاملی وجود دارد.
به عبارت دیگر، هر دو خودرو به سیستم فنربندی مک فرسون، برای چرخهای جلو و اتصالات غیر مستقل، برای چرخ های عقب مجهز شده اند، که یک سیستم فنربندی اقتصادی و ارزان قیمت برای این کلاس از خودروها محسوب می شود. شاید مهمترین تفاوت فنی، استفاده تندر ۹۰ پلاس از ترمز کاسه ای برای چرخ های عقب باشد و این در حالیست که آریو به ترمز چهار چرخ دیسک مجهز است و از این حیث، می تواند نسبت به تندر ۹۰ پلاس برتری داشته باشد.
تجربه رانندگی
توصیف رانندگی با تندر ۹۰ بعد از گذشت ۱۱ سال از حضور این خودرو در بازار کشور کشورمان امری بیهوده به نظر می رسد و تنها باید گفت که از نقطه نظر کیفیت سواری، میزان صدای نفوذی به کابین، قدرت موتور، شتاب گیری و قدرت ترمز در سطح متوسط و قابل قبولی ظاهر می شود، اما پاشنه آشیل تندر ۹۰ را باید در زمینه هندلینگ و پایداری در گذر از پیچ ها، توصیف کرد. به عبارت دیگر، احساس پیچیدن سریع با تندر ۹۰ به هیچ عنوان جالب نیست و همواره نوعی ترس از واژگونی و از دست رفتن کنترل به راننده منتقل می کند. در مقابل، اما رانندگی با آریو میتواند اندکی کسل کننده باشد. فنربندی اين خودرو به وضوح از تندر ۹۰ پلاس نرم تر است و سواری بهتری را در گذر از ناهمواری ها و دست اندازها ارائه می دهد.
در مقابل با حرکت گهواره اى بیشتری نسبت به تندر ۹۰ پلاس مواجه هستیم و پیچیدن با آریو، مانند هدایت یک کشتی کوچک بادبانی در اقیانوسی طوفان زده و متلاطم به نظر میرسد. از حیث قابلیت شتاب گیری و مشخصات دینامیکی نیز، آریو اندکی کندتر از تندر ۹۰ پلاس است و مانند تمامی خودروهای چینی دیگر، تمایل بیشتری به سبک کردن زودهنگام دنده ها در جهت صرفه جویی در مصرف سوخت دارد. اما در مقابل، کیفیت ترمز گیری همانطور که انتظار می رود، بهتر از تندر ۹۰ پلاس به نظر می رسد. در نهایت، آخرین نکته نیز به نرمی بیشتر فرمان آریو در مقایسه با تندر ۹۰ مربوط می شود. فرمان تندر علی‌رغم بهره‌مندی از سیستم هیدرولیک، به شکل عجیبی در سرعت های پایین سنگین‌تر از خودروهای هم رده است و این نکته از دید برخی رانندگان می‌توانند خسته کننده باشد.
سخن پایانی
در نهایت اگر قرار به انتخاب یکی از این دو خودرو باشد، باید به چند نکته مهم دقت کرد. از یکسو دوام و قابلیت اطمینان تندر ۹۰ در واقع از بسیاری از خودروهای دیگر موجود در کشور، بالاتر است. همین عامل نیز، سبب اعتماد مشتریان به یک خودروی قدیمی با طراحی ظاهری خسته‌کننده و امکانات رفاهی بسیار اندک شده است. اما حالا در پی خروج رنو از بازار ایران، به نظر می رسد که این مزیت نیز مى‌تواند به تدریج از بین برود. چرا که در صورت به وجود آمدن کمبود قطعات فنی برای خودرو، عملاً با یک چالش بزرگ مواجه خواهیم بود. در مقابل، آریو خودرو نه چندان شناخته شده ای برای بازار تعمیرکاران و قطعه فروشان است. اما در صورت ادامه تولید در سایپا مى‌تواند به تدریج به محصول قابل اطمینان تری مبدل شود. از سوی دیگر، به لطف وجود امکانات رفاهی با آپشن های بیشتر، انتخاب آریو نسبت به تندر ۹۰ پلاس منطقی تر به نظر میرسد.
بنابراین حداقل روی کاغذ می‌توان گفت، برتری در قیاس فنی با اختلاف اندکی از آن آریو خواهد بود، خودرویی که در شرایط فعلی همچنان در کشور تولید می شود و فضای داخلی بزرگتری را با امکانات رفاهی بیشتری ارائه می دهد. به خصوص آنکه در شرایط فعلی قیمت سایپا آریو نیز در محدوده 90 میلیون تومان قرار دارد که در حدود 15 میلیون تومان کمتر از قیمت تندر 90 پلاس است.
