در این روزها که صنعت خودرو اوضاع چندان مناسبی ندارد و نفسهای آخر خود را میکشد، دلالها افسار بازار را به دست گرفته و آن را به هر سویی که دلشان میخواهد میبرند. به همین خاطر بسیاری از کسانی که مدتها پول خود را پسانداز کرده بودند تا خودرویی ارزان قیمت خریداری کنند، دیگر امروز قادر به خرید آن نخواهند بود. هر روز قیمتها سر به فلک میکشد و از افزایش چند میلیونی قیمت خودروها در بازار میشنویم. این افزایش آنقدر بدون حساب و کتاب است که مالکان خودروهای کارکرده نیز خودروهایشان را با قیمتهای باورنکردنی و بدون هیچگونه منطقی برای فروش میگذارند.
اما در این میان میتوان با کمی جستجو خودروهای کارکردهای را انتخاب کرد که قیمت نسبتا مناسبی دارند و از هزینه نگهداری چندان بالایی هم برخوردار نیستند. بسیاری از مردم عقیده دارند که خودروهای صفر کیلومتر در چندسال ابتدایی عمرشان هزینه نگهداری به مراتب کمتری دارند و یا به دلیل وجود برخی آپشنهای نه چندان کاربردی سراغ چینیهای نسبتا بی کیفیت میروند. اما باید این نکته را درنظر گرفت که خودروهای داخلی مدل پایین از جمله پژو 405، پژو پرشیا یا همان پارس، انواع سمند و پژو 206، گزینه هایی هستند که در صورت سلامت فنی و ظاهری، میتوانند تا چندین سال با مراقبتهای منظم و به موقع، سواری بدون دردسر و نسبتا خوبی را به شما بدهند. ما در این مقاله قصد داریم دو خودروی داخلی مدل پایین یعنی پژو 405 مدل 81 و سمند مدل 82 را در کنار یکدیگر قرار دهیم و به بررسی مشخصات فنی و امکانات رفاهی آنها بپردازیم.
نگاهی به تاریخچه این خودروها
اوایل دهه 70 شمسی با ورود پژو 405 به صنعت خودرو کشور، تحولی اساسی در آن رخ داد. در واقع میتوان این خودرو را یکی از مهمترین عوامل رشد این صنعت دانست. زیرا در همان زمان باتوجه به نبود خودروهای متنوع، پژو 405 توانست نظر قشر وسیعی از جامعه را به خود جلب کند و با موفقیت بالایی رو به رو شود. بعدها پلتفرم پژو 405 توسط ایرانخودرو مورد استفاده قرار گرفت و خودروهای گوناگونی با استفاده از آن راهی بازار شد که اتفاقا سمند اصلیترین محصول این پلتفرم بهشمار میرود. در واقع خدمت بزرگی پژو 405 به صنعت خودرو کشور کرد و از آن یاد شد، همین پلتفرمی است که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته و خودروهای بهظاهر مدرنی را راهی بازار کرده است.
حدودا 10 سال پس از ورود پژو 405 به بازار ایران، سمند به عنوان نخستین خودروی ملی با بهرهگیری از پلتفرم و مشخصات فنی پژو 405 به بازار معرفی شد. البته از همان زمان حرف و حدیثهایی مبنی بر ملی نبودن این خودرو به گوش میرسید که باید گفت تا حد زیادی هم درست به نظر میرسد، زیرا اصلی ترین اجزای آن یعنی پلتفرم و قوای محرکه آن مربوط به خودروساز فرانسوی یعنی پژو بوده، همچنین تحلیلها نشان میدهد که هر بخش از سمند چه از لحاظ طراحی و چه از لحاظ فنی و ساختاری، از خودروسازان جهان به امانت گرفته شدهاست. این بدان معناست که سمند نه تنها اصالت ظاهری ندارد بلکه مشتری وقتی از این موضوع اطلاع پیدا میکند کمی نسبت به امنیت و اصالت سمند مردد میشود.
طراحی ظاهری
پژو 405 هنگامی که وارد بازار ایران شد، به دلیل داشتن طرحی نسبتا به روز و زیبا مورد استقبال خریداران قرار گرفت. این خودرو با دو نسخه GLX و GL به بازار عرضه میشد که تفاوت آنها در پیشرانه 2 لیتری و 1.6 لیتری، آپشنها و برخی جزئیات ظاهری بود. ایران خودرو طی این سالها نه تنها تولید پژو 405 را متوقف نکرد، بلکه تغییرات زیادی را در بخش فنی و ظاهری این خودرو اعمال کرد. اما از آنجایی که تکنولوژی در صنعت خودروی ما واژه غریبی است، هنوز هم شاهد خودرویی قدیمی و نه چندان کاربردی از آن هستیم.
خودروی مورد نظر ما در این مقاله، از همان نمونه های مدل پایینی است که دارای قالپاق های طرح فرانسوی و جلوپنچره فرانسوی است. نشان تجاری پژو یا همان شیر معروف که روی جلوپنجره این خودرو نصب شده با نمونههای تولید شده در سالهای اخیر تفاوت دارد که این نیز از همان تغییرات ایرانیزه شدن 405 توسط ایران خودرو است. 405 سدانی متوسط است که از یک طرخ ساده و کلاسیک فرانسوی برخوردار است، همین موضوع سبب شده هنوز هم این خودرو مورد استقبال بسیاری از علاقه مندان به خودروهای سدان شهری باشد. در حال حاضر این خودرو مورد پسند دو قشر از جامعه است، اول کسانی که میخواهند خودرویی نسبتا بزرگ و راحت برای خانواده داشته باشند و سپس جوانانی که میخواهند با بودجهای معقول، یک خودروی اصلاحا کف خواب و اسپرت را تهیه کنند.
اما ایران جایی است که برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا، پس از 10 سال از عرضه یک محصول و بکارگیری از پلتفرم آن، محصولی نه چندان زیبا با ظاهری محافظه کارانه و قدیمی راهی بازار میشود. سمند خودرویی است که سال 1381 به صورت رسمی به بازار عرضه شد. ظاهر این سدان بسیار کسل کننده و قدیمی است که همین موضوع سبب میشد مالکان آن در همان ابتدا تعییراتی را در ظاهر آن به خصوص در نمای عقب و چراغ های بزرگ آن ایجاد کنند. نمای جلوی سمند در مقایسه با سایر بخشهای آن از طرح متفاوت تری برخوردار بود که چراغ های کریستالی جلو در آن خودنمایی میکرد. اما نمای جانبی آن به دلیل عدم وجود هیچگونه المان مدرن و بدنه های فاقد حجمهای آیرودینامیکی، از جذابیت ظاهری برخوردار نبوده و یادآور خودروهای قدیمی با طرحهای از رده خارج شده است.
فضای کابین
یکی از اصلیترین دلایل محبوبیت پژو 405 در آن دوران، فضای بزرگ کابین و صندلیهای نرم و راحت آن بود. با ورود به کابین این خودرو میتوان در همان لحظاهت ابتدایی این قضیه را بهخوبی مشاهده کنید. از همین جهت پژو 405 طی این سالها علاوه بر استفاده های شهری و برون شهری توسط خانواده ها، خودرویی مناسب در ناوگان تاکسیرانی کشور نیز شناخته شد. اما سادگی بیش از حد کابین ممکن است در مدت زمان طولانی سرنشینان را خسته کند، اما نکته های که درخصوص این خودرو طی سالهای عرضه مشاهده شده است. افت کیفیت آن در سالهای اخیر است. به گونهای که کیفیت قطعات درون کابین نمونه های مدل پایین به قدری بالاست که هنوز هم در خودروهای سالم و سرحال میتوان سالها از آنها استفاده کرد و از کارایی انها اطمینان هاطر داشت. اما پژو 405 های تولید شده در این سالهای اخیر آنقدر نامرغوب و بی کیفیت هستند که تنها با یک نگاه از پشت شیشه به درون کابین نیز میتوان به کیفیت نامطلوب قطعات بکار رفته درون کابین پی برد.
پژو 405 GLX یکی از خودروهای نسبتا فول آپشن در زمان خود بود که از فرمان هیدرولیک، شیشه بالابر برقی جلو، فندک برقی و کولر بهرهمند بود. این امکانات در دهه 70 شمسی واقعا قابل تحسین بود، اما این که اکنون پس از گذشت حدودا 3 دهه از تولید این خودرو، همچنان این امکانات روی این خودرو نصب میشود، جای تاسف و نگرانی است. البته ناگفته نماند که سمند نیز وضعیت بهتری از این خودرو ندارد.
سمند هم مانند پژو 405 از اتاق بزرگ و جاداری برخوردار است که صندلی های نرم و راحت آن سبب شده این خودرو هم مثل 405 وارد ناوگان تاکسیرانی شود. اما نمیتوان تفاوت چندانی در کابین این دو خودرو مشاهده کرد. اما یکی از معایب پژو 405 صندلیهای جلوی آن بوده که دارای قابلیت تنظیم در چند جهت نیست، انتظار میرفت با ساخت سمند این مشکل برطرف شود که متاسفانه این اتفاق رخ نداد و در سمند نیز شاهد صندلی ساده با تنظیمات ابتدایی به صورت دستی هستیم. اما چند سال بعد و با عرضه نسخه های گوناگون سمند این مشکل تاحدودی برطرف شد و تنظیمات برقی به صندلی آن اضافه شد.
یکی دیگر از معایبی که درون سمند دیده میشود، دید نسبتا کم از اطراف است که به دلیل ستونهای عریض و پهن نسبت به پژو 405، این مشکل ایجاد شده است.
سر و صدای درون کابین در هر دو خودرو به یک میزان بوده و همیشه یکسری صدای اضافی از جلوبندی و موتور و درها درون کابین به گوش میرسد که به عقیده کسانی که سالها از این دسته از خودروهای استفاده کردهاند، این صداها طبیعی است و با بالا بردن صدای سیستم صوتی میتوان به راحتی از شر آنها خلاص شد.
مشخصات فنی و قابلیتها
همانطور که گفته شد پژو 405 طی این سالها تغییرات زیادی را به خود دیده است که از مهمترین آنها میتوان به تغییرات پیشرانه اشاره کرد. نسخه GLX این خودرو در ابتدا از یک موتور چهار سیلندر کاربراتوری با حجم دقیق 1905 سیسی بهره میبرد که توانایی تولید نیرویی معادل 98 اسببخار در دور موتور 5750 دور در دقیقه و حداکثر گشتاور 150 نیوتون متر در دور 2750 دور در دقیقه را داشت.
این مدل که به پژو 2000 معروف شده بود، به دلیل داشتن موتوری نسبتا قوی، تا سالها مورد استقبال خریداران قرار گرفت. اما نسخه GL نیز با موتور XU5 به بازار عرضه شد که از یک پیشرانه 1.6 لیتری بنزینی تشکیل شده بود.
بعدها ایرانخودرو موتور دو لیتری 405 را با نمونه 1.8 لیتری یا همان XU7 جایگزین کرد که از آن پس این موتور روی تمامی محصولات این شرکت قرار گرفت.
مشخصات فنی این پیشرانه عبارت است از موتور چهار سیلندر بنزینی 8 سوپاپ با حجم دقیق 1761 سیسی که توانایی تولید 100 اسب بخار قدرت و 153 نیوتون متر گشتاور را دارد. هر دو خودرو برای انتقال قدرت از یک جعبه دنده 5 سرعته دستی بهره می گیرند که نیروی تولید شده موتور را به چرخهای جلو منتقل میکند. اما از آنجایی که وزن سمند حدود 120 کیلوگرم از پژو 405 بیشتر است، شتاب این خودرو از پژو 405 کمتر است. همچنین مصرف سوخت سمند به همین دلیل کمی بیشتر از پژو 405 است. گفتنی است این موضوع در نمونه های که از پیشرانه XU7 بهره میگیرند به خوبی قابل مشاهده است. زیرا مشخصات فنی هردو یکسان است اما عملکرد و بازدهی موتور در دو خودرو متفاوت است.
در این سالهای اخیر نیز این تغییرات همچنان ادامه داشت و موتور TU5 که در واقع روی پژو 206 تیپ 5 مورد استفاده قرار میگیرد برای این فرانسوی بخت برگشته درنظر گرفته شد و موتور EF7 نیز بروی سمند و سایر محصولات مشابه آن قرار گرفت.
تجربه رانندگی
زمانی که پشت فرمان پژو 405 مینشینید، به دلیل سادگی کابین و راحتی آن در همان کی دو ساعت اول به خوبی با آن اخت میگیرید. اگر خودرویی که برای خرید انتخاب کرده اید از موتوری سالم و سرحال برخوردار باشد، میتواند سواری قابل قبولی را به شما ارائه دهد. اما ذکر این نکته در اینجا لازم است که نباید به هیچ عنوان توقع شتاب بالا را از این خودرو یا بهتر بگوییم از این موتور 1.8 لیتری XU7 داشته باشید. زیرا به هنگام شتابگیری چیزی که بیش از هر چیز دیگر توجه را به خود جلب میکند، صدای بیش از حدی است که از فشار وارد شده به موتور درون کابین به گوش میرسد. دید و تسلط به اطراف در این خودرو به مراتب بهتر از سمند است، زیرا به همان دلیلی که قبلتر به آن اشاره شد، ستونها در پژو 405 از قطر کمتری برخوردار هستند که میدان دید را افزایش میدهند.
اما نکته جالبی که پس از کمی رانندگی با آن مواجه میشوید، بازی بیش از حد فرمان است که شما را یاد خودروهای دهه 60 میلادی به خصوص آمریکایی ها میاندازد. این بازی تا جایی ادامه دارد که با چند درجه چرخاندن غربیلک همچنان مسیر خودرو تغییر نمیکند. جالب است بدانید که این مشکل چندان قابل حل نبوده و با مراجعه به جلوبندی سازی و مکانیکی میزان بسیار کمی از ان برطرف میشود. همچنین صدای بیش از حد فن جهت خنک کاری موتور یکی دیگر از معضلاتی است که در خودروهای خانواده پژو 405 و سمند به وضوح دیده میشود.
اما اگر تصور میکنید که تجربه رانندگی پشت فرمان سمند متفاوتتر از پژو 405 است، باید بگوییم که اشتباه میکنید، همان عیب و ایراداتی که در پژو 405 دیده میشود نیز در این خودرو به وضوح یافت میشود. با این تفاوت که سیستم تعلیق بکار رفته در سمند کمی خشکتر از پژو 405 بوده و در کل سواری خشکتری را به شما ارائه میکند. همچنین دید کمتر به واسطه پنجره های کوچکتر و ستون های پهنتر از مشکلات کابین سمند بوده که ممکن است در سفرهای طولانی سرنشینان را دچار خستگی کند.
سیستم ترمز در نمونه های مدل پایین این خودروها یکی از دیگر از مشکلاتی است که به دلیل عدم وجود سیستم ضدلغزش ABS، ایمنی این خودروها را تا حد زیادی پایین آورده است، همچنین نبود کیسه هوا از دیگر مشکلاتی است که شاید برای بسیاری از خریداران حائز اهمیت باشد.
نتیجه گیری
همانطور که ابتدای مقاله به آن اشاره شد، در این روزهایی که قیمت خودروهای صفر کیلومتر داخلی سر به فلک کشیده است، خرید خودروهای مدل پایین سالم با کارکرد کم، انتخاب منطقی است که میتواند با پرداخت هزینهای به مراتب کمتر، کیفیت سواری بیشتری را به شما عرضه کند.
اما اگر بخواهیم این دو خودرو را با یکدیگر مقایسه کنیم، باید بگوییم که سلیقه بیشترین میزان تاثیر را در تصمیم گیری و انتخاب میان آنها خواهد داشت. زیرا هزینه نگهداری به واسطه اشترامات فنی میان هر دو خودرو یکسان بوده و قیمت هر دو خودرو با مشخصات یکسان خدودا در یک رده است. اما تجربه نشان داده است که پژو 405 در بازار کمی خوش فروش تر از سمند بوده و راحتتر خرید و فروش میشود. اما ذکر این نکته در انتهای این مقاله ضروری است که اگر قصد خرید خودروهای داخلی را دارید، با کمی جستجو در نمونه های قدیمی تر، سعی کنید یک خودروی سالم و مطمئن را انتحاب کنید و کمتر به سراغ خودروهای صفر کیلومتر و با مدل بالاتر بروید، زیرا تجربه نشان داده هرچه عمر صنعت خودرو کشور بالا رفته، از کیفیت قطعات کاسته شده و نمونه های مشابه چینی جایگزین قطعات باکیفیت شده است. که این موضوع برخلاف تمام خودروسازان دنیا در ایران مشاهده میشود.
در پایان از ماهان تیموری مالک خودروی سمند و امیر محبوبی مالک خودروی پژو 405، جهت در اختیار قرار دادن خودروهایشان به منظور تست و بررسی تیم فنی خودروبانک، کمال تشکر و قدردانی داریم.