خلاقیت در جهان عنصر کم یابیست و درست به همین دلیل است که تقلب و کپی برداری بین ساکنین کره خاکی تا این حد فراگیر شده است. اما اگر چینی ها را متتقلب ترین ملت جهان در زمینه کپی برداری صنعتی می دانید باید بگوییم که این ماجرا ریشه در قرن ها قبل دارد و در بین کشفیات باستان شناسان بقایایی از شمشیر های تقلبی مربوط به قرون وسطی کشف شده است که کپی بی کیفیتی از نسخه های اصلی بوده و با جنس ضغیف سبب مرگ مالکین بدشانس خود در نبرد ها می شده اند.
بنابراین بشر مدت هاست که به عواقب استفاده از کالاهای تقلبی آگاه است اما چه می شود که مشتریان علیرغم آگاهی از این مسئله حاضر به پرداخت بهایی قابل توجه برای یک جنس تقلبی می شوند؟
پاسخ را طبیعتا باید در عوامل محیطی و برخی خوش خیالی های ذهنی مشتریان یافت. در واقع بسیاری افراد هستند که راز های فنی و مهندسی تولید یک محصول شاخص را نادیده می گیرند. بر این باورند که حتی برند های ناشناخته نیز می توانند با کمی دقت نظر، محصولی مناسب را روانه بازار کنند که البته چنین دیدگاه با واقعیت های صنعتی موجود در جهان منطبق نیست و به همین دلیل است که تبدیل خودروسازان کره ای به رقیبی برای هم صنفان ژاپنی بیش از سه دهه به طول اتجامید.
اما طرف دیگر ماجرا، ابعاد صنعتی کپی برداریست که می تواند زمینه ساز پیمودن پله های ترقی برای خودروسازان باشد. بدین صورت که برخی از ویژگی های حیاتی یک محصول با کسب سال ها تجربه و محاسبه بدست آمده اند و حالا چینی ها می تواند با یک اندازه گیری ساده، محصولی را در سایز و ابعاد خودروهای شاخص بازار تولید کنند. این رویه به حدی در جهان صنعتی متداول است که می توان گفت ژاپنی ها و کره ای ها نیز پیش از این همین مسیر را پیموده اند. برای مثال برکسی پوشیده نیست که تویوتا برای ساختن یک محصول آفرود، جیپ را مد نظر داشته است و هیوندای سال هاست که در قالب سری محصولات جنسیس، تولید خودروهایی مشابه ب ام و را شبیه سازی می کند. حالا هم نوبت به چینی ها رسیده تا اخلاقی و غیر اخلاقی مسیر صنعتی شدن را بپیمایند و در آینده خود به صاحب سبکی در خودروسازی بدل شوند.
ورژن چینی نیسان پیکاپ
ریچ به عنوان محصولی از گروه دولتی دانگ فنگ شناخته می شود و مدل های موجود در کشور از این وانت بار چینی در واقع نمونه ارزان سازی شده و چینی از نیسان پیکاپ های قدیمی هستند که پیش از این توسط پارس خودرو عرضه می شد. با این وجود پس از وضع تحریم های صنعت خودروسازی در دور قبل (سال های 90 و 91) پارس خودرو تصمیم گرفت تا به جای توقف کامل خط تولید وانت های خود، به سراغ همکار چینی نیسان رفته و ریچ را به ایران بیاورد.
ماحصل این امر تولید خودرویی بسیار نزدیک به نیسان پیکاپ در ظاهر با باطنی متفاوت بود که البته با استقبال چندانی نیز در بازار فروش مواجه نشد. معرفی نسبتا ضعیف پارس خودرو در مورد این محصول و دوام فنی بسیار مناسب نیسان پیکاپ باعث شد تا مشتریان خرید مدل های دست دوم نیسان پیکاپ و تویوتا هایلوکس را به انتخاب وانت های چینی صفر کیلومتر ترجیح دهند.
اما چه چیزی ریچ را به وانت نیسان نزدیک می کند؟
دانگ فنگ مدعی است که این وانت از پلت فرم یکسانی با نیسان پیکاپ/ نیسان رونیز بهره می برد. ادعایی که بررسی صحت و سقم آن هیچ وقت آسان نبوده است چرا که خودروسازان چینی کپی کاران قهاری هستند و معمولا استفاده از پلت فرم های ژاپنی را مد نظر کار خود قرار می دهد، اما طرفین ژاپنی نیز برخلاف شرکای اروپایی در مواجه با این کار به سراغ شکایت و دادگاه نمی روند و شاید با دریافت وجه از خیر قانون شکنی طرف چینی می گذرند.
اما در مورد ریچ اینطور نیست، چرا که براساس اطلاعات رسمی، پیشرانه این وانت نیز ساخت نیسان است و هرجند قدرت کمتری را نسبت به نیسان پیکاپ اصلی ارائه می دهد اما از اصالت ژاپنی و قطعات چینی برخوردار است.
طراحی ژاپنی، باطن چینی
وانت ریچ در ظاهر شباهت بسیار زیادی به نیسان پیکاپ دارد اما علاقه مندان به دنیای خودروهای تجاری معتقدند که در بخش جلویی شباهت این مدل به نسل های گذشته تویوتا هایلوکس بیشتر از وانت نیسان است.
در نمای داخلی نیز چنین شباهتی هویداست و به جز استفاده بیشتر از پلاستیک با رنگ نقره ای براق (که این روزها به شاخصه فراگیر خودروهای چینی بدل شده است) تفاوت طراحی بارزی بین طراحی داشبورد و تریم داخلی این دو خوردو دیده نمی شود. هرچند باید اذعان کرد که کیفیت قطعات پلاستیکی بکار رفته در داخل کابین به وضوح از نیسان پیکاپ پایین تر است و این درحالیست که نیسان پیکاپ نیز به خودی خود سرتاسر از پلاستیک سیاه و سخت شکل گرفته است.
مشخصات فنی
شاسی نردبانی، فنربندی سفت و محکم شمش برای چرخ های عقب، موتور 2.4 لیتری به قدرت 134 اسب بخار و گشتاور 208 نیوتن متر در کنار سیستم انتقال نیرو به چهار چرخ با دنده کمکی از جمله ویژگی های مهم ریچ است که در نیسان پیکاپ نیز دیده می شوند. البته ظاهرا به لطف هنر صنعت چینی ها، از وزن این خودرو نسبت به پیکاپ اندکی کاسته شده است و به همین دلیل ریچ در حدود 1.6 تن وزن دارد که برای یک وانت با شاسی مستقل و ساختار دو دیفرانسیل عدد زیادی نیست.
تجربه رانندگی
رانندگی با خودروهای وانت معمولا لذت بخش نیست. حداقل وانت های موجود در بازار ایران عموما گزینه های اقتصادی و نه چندان هیجان انگیز با مشخصات فنی حداقلی و سواری بسیار خشک و کوبنده هستند که بیشتر در مقام یک خودرو کار، کارایی دارند. هرچند این روزها با توجه به رسیدن قیمت تویوتا هایلوکس به حدود 400 میلیون، مسلما رکوردی نیز از این بابت شکسته شده است. به هرحال وانت ریچ نیز در این زمینه استثنا نیست و سواری ای نزدیک به یک ارابه قرون وسطایی را ارائه می دهد. فرمان مانند اکثر خودروهای چینی گیج و غیر دقیق عمل می کند. ترمز ها کارایی جالبی ندارند و هندلینگ خودرو نیز بدون بار عجیب به نظر می رسد. در واقع بسیاری از وانت با توجه به خشکی فنربندی عقب با وجود بار، چسبندگی بهتری را ارائه می دهند اما کمی بعید به نظر می رسد که ریچ در این دسته جای بگیرد و با توجه به خالی بودن خودرو در زمان تست و بررسی، از قضاوت در مورد شرایط رانندگی در شرایط حمل بار صرفه نظر می کنیم.
اما در زمینه توانایی های خارج از جاده ای می توان با اطمینان گفت که ریچ عملکردی بیش از یک وانت تک دیفرانسیل و کمتر از یک نیسان پیکاپ را ارائه می دهد. در واقع نیسان پیکاپ به سبب مشخصات بهتر پیشرانه و دوام فوق العاده خوب قطعات زیر بندی و گیربکس، از توانایی های آفرود مناسبی برخوردار است اما ریچ ظریف تر و شکننده تر به نظر می رسد و نمی توان با خیال راحت برای فشار آوردن به این خودرو اقدام کرد.
جمع بندی
این روزها قیمت وانت ریچ در بازار از 150 میلیون تومان فراتر رفته است و حتی مدل های دست دوم نیز با قیمت های قابل توجه بیش از 80 میلیون تومان آگهی می شوند.
این درحالیست که خرید مدل های قدیمی نیسان پیکاپ با قیمتی در حدود 50 میلیون تومان امکان پذیر است که البته مربوط به اوایل دهه 80 شمسی هستند، اما با این وجود هم بسیاری از بسیاری از مشتریان این کلاس در گام نخست به سراغ نیسان پیکاپ می روند و تنها در صورت دلسرد شدن از یافتن خودرویی مناسب، حاضر به پرداخت بهای بیشتر برای یک وانت چینی می شوند. از این رو می توان گفت که علیرغم قیمت گزاف، بازار وانت ریچ چندان داغ نیست، هرچند با ادامه یافتن شرایطی فعلی بعید نیست که مشتریان در نهایت ناچار به انتخاب چنین خودروهایی شوند.