آشنایی با سیستم های چهارچرخ محرک (قسمت دوم) + فیلم

در قسمت نخست این مقاله با سیستم چهارچرخ کمپانی بی ام و یعنی سامانه‌ی ایکس درایو آشنا شدیم. در بخش دوم قصد داریم تا سیستم چهارچرخ محرک ابداعی مرسدس بنز را که با نام تجاری 4Matic شناخته می‌شود را در خودروبانک به شما معرفی کنیم. اگر قصد دارید به قسمت اول این مقاله بروید و مطالعه اولیه در مورد سیستم های چهارچرخ متحرک بی ام و داشته باشید به صفحه سیستم های چهارچرخ محرک بی ام و xDrive مراجعه کنید.
مرسدس بنز این سیستم چهارچرخ محرک را با هدف دستیابی به کشش و چسبندگی بالاتر در مسیرهای لغزنده طراحی کرده است و در توسعه‌ی فناوری‌های آن با کمپانی اتریشی مگنا اشتایر (سازنده‌ی مرسدس بنز G کلاس) نیز همکاری داشته است.
این سیستم به طور پیش فرض برای استفاده در کنار گیربکس‌های اتوماتیک طراحی شده است و به همین خاطر خودروهایی که مجهز به سامانه‌ی 4Matic باشند به طور استاندارد دارای جعبه دنده‌ی اتوماتیک هستند. نخستین خودرویی که با سیستم 4Matic به بازار عرضه شد مرسدس بنز E کلاس اتاق W124 بود که در سال ۱۹۸۷ در دو نوع سدان و استیشن به بازار عرضه شد. این خودرو به موتورهای ۲.۶ تا ۳ لیتری بنزینی و دیزلی مجهز بود.

انواع جدیدتر 4Matic که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرند در تمامی حالات رانندگی فعال هستند و سیستم پیچیده‌ی کنترل الکترونیکی موتور با استفاده از سیستم ABS می‌تواند میزان گشتاور انتقالی به هر چرخ را معین کند، ضمن اینکه این توانایی را برای سیستم ایجاد می‌کند تا در تمامی سرعت‌ها فعال باشد.
نسل اول سیستم 4Matic یک سیستم چهارچرخ محرک با کنترل الکترونیکی بود که به یک دیفرانسیل مرکزی قفل شونده و یک دیفرانسل عقب قفل شونده مجهز بود. دیفرانسیل مرکزی که با نام ترنسفر کیس (یا جعبه ی تقسیم نیرو) نیز شناخته می‌شود از دو عدد صفحه کلاچ تشکیل شده است که کلاچ‌های آن با استفاده از یک مکانیزم هیدورلیکی می‌توانستند فعال و یا غیر فعال شوند. در حالت 2WD دیفرانسل جلو خلاص می‌شد و صد درصد نیروی موتور به چرخ های عقبی انتقال پیدا می‌کند. اما وضعیت 4WD در نسل اول فورمتیک دارای دو نوع وضعیت بود. در وضعیت نخست تقسیم نیرو بین محور جلو و عقب به صورت ۳۵/۶۵ انجام می‌شد و در وضعیت دوم تقسیم نیرو به صورت ۵۰/۵۰ انجام می‌شد. همچنین در این سامانه برای ایمنی بیشتر و پایداری بالاتر خودرو از قرار دادن قفل دیفرانسیل برای محور جلو صرف نظر شده بود. سیستم 4Matic نسل اول داده های خود را از طریق سنسورهای سرعت متعلق به سامانه‌ی ABS دریافت می‌کرد. ضمن اینکه سیستم طوری طراحی شده بود تا در صورت درگیر شدن ABS، سیستم 4WD را از مدار خارج کند. در ان زمان هنوز سیستم الکترونیکی کنترل دریچه ی گاز وجود نداشت و سیستم 4Matic موجود در مدل W124 فاقد ارتباط با دریچه ی گاز و دور موتور خودرو بود. در مدل W124 دو نوع از سیستم 4Matic مورد استفاده قرار گرفت. نخستن مدل بین سال های ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۱ استفاده شد که دارای کنترل هیدورلیکی بر روی کلاچ‌های مرکزی بود. مدل دوم نیز از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۳ مورد استفاده قرار گرفت که کلاچ‌های مرکزی آن دارای کنترل الکترونیکی بودند. استفاده از نسل اول سیستم 4Matic به دلیل قابلیت اطمینان بسیار پایین کلاچ‌ها و آمار خرابی بالا سرانجام در سال ۱۹۹۳ کنار گذاشته شد.

اما نسل دوم این سامانه در سالهای ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ به بازار عرضه شد و اولین بار بر روی مرسدس بنز E کلاس اتاق W211 و تنها بر روی مدل های فرمان چپ عرضه شد. این خوورها نیز هماند قبل به جای خط تولید مرسدس بنز بر روی خط تولید مگنا اشتایر در اتریش ساخته می شدند. نسل دوم 4Matic یک سیستم چهارچرخ دایم بود که از سه عدد دیفرانسیل باز تشکیل شده بود. سیستم کنترل کشش نیز در این نسل اضافه شد و به این ترتیب نیاز به قرار دادن سیستم هایی همچون قفل دیفرانسیل تا حدودی از بین رفت. این سیستم بیشتر وظایف خود را با کمک سیستم ABS خودرو انجام می داد و همین سبب شد تا در مقایسه با قبل بسیار ساده تر باشد.

نسل های جدید 4Matic که امروزه بر روی خودروهای مرسدس بنز وجود دارند نسل سوم این سامانه محسوب می شوند و عملکرد آنها با موتور خودرو و سیستم کنترل پایداری نیز هماهنگ می شود تا عملکرد بهتری را از خود نشان دهند. در این سیستم ها از دیفرانسیل های هیدرولیکی با کنترل الکترونیکی نیز استفاه شده است تا شاهد عملکردی هرچه بهتر از قبل باشیم.
در ادامه تماشای ویدیوهای زیر را برای درک بهتر عملکرد این سامانه به شما پیشنهاد می کنیم.