چندی پیش، میزگردی در صدا و سیما حول نحوه ثبتنام خودرو برگزار شد. میهمانان متعددی از جمله مهرداد خسروی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو و وزارت صمت در این میزگرد حضور داشته و موضوعاتی را در خصوص وضعیت صنعت خودرو، بازار خودرو، روشهای فروش خودرو و سیاستهای جایگزین جهت حل مشکلات فعلی مطرح کردند. جناب خسروی به طور خاص نکاتی را در این باره عنوان کرده که میتواند به بهبود وضعیت خودروسازان کشور کمک کند. در ادامه، به بررسی اظهارات و پیشنهادات این مقام خودرویی میپردازیم.
از سال ۱۴0۱ و پس از ابلاغ دستورالعمل شورای رقابت به خودروسازان مبنی بر رفع موانع تولید رقابتپذیر و همینطور با توجه به مدیریت سامانه یکپارچه به مدت یک سال و وجود مشکلات متعدد سیستمی، در نهایت قرار بر این شد که عرضه خودرو از سامانه یکپارچه مجددا به سامانه خودروسازان انتقال یابد. این مصوبه در دیماه ۱۴0۲ به تأیید رسید.
به سبب حجم نقدینگی در کشور، خودرو کالای مناسبی برای سرمایهگذاری به حساب میآید که در کمترین زمان ممکن، نقد میشود و در اختیار فروشنده قرار میگیرد. بنابراین جای تعجبی در صف طویل متقاضیان نیست و نباید انتظار داشت که این صف از بین برود.
حجم تقاضای واقعی در کشور به ۱.۲ میلیون دستگاه میرسد، با این حال به سبب مسائلی همچون اختلاف فاحش قیمت تولیدی و بازار آزاد، رقم در نظر گرفتهشده کافی نیست و وزارت صمت برای پاسخگویی به این حجم از تقاضا، برنامه تولید ۱.۷ میلیون دستگاهی را تا پایان سال جاری سیاستگذاری کرده است. علیرغم وجود مشکلات متعدد، تاکنون 85 درصد کار طبق برنامهها پیش رفته و خودروسازان میتوانند 60 درصد از برنامه را در نیمه دوم سال جاری محقق سازند. افزایش تولید محصولات اقتصادی برای دهکهای پایین، تأثیر بسزایی در بهبود اختلاف میان عرضه و تقاضا داشته و موجب کوتاهی صف متقاضیان میشود.
به گفته خسروی، تعادل میان عرضه و بازار از اهمیت فراوانی برخوردار است. این هدف میتواند با عرضههای متناوب و پیشفروش در بازههای زمانی کوتاهمدت برآورده شود. البته برنامههای پیشفروشی که دائما به تعویق افتاده و به بهانههای مختلف به سرانجامی ناخوشایند برای متقاضی تبدیل شود، نتیجهای بهجز تعهدات معوقه، نارضایتی مصرفکنندگان و فشار مضاعف به خودروساز و بازار خودرو نخواهد داشت.
خسروی همچنین به چالشهای دیگر در صنعت خودروی کشور اشاره کرده و رشد تولید با حداکثر توان را حائز اهمیت دانست. به گفته وی، واردات خودرو نیز میتواند در کنار رشد تولید، نقش مؤثری در تنظیم بازار ایفا کند. با استفاده از ظرفیت واردات خودرو و تولید محصولاتی که بالاترین میزان تقاضا را دارند، میتوان وضعیت بازار را به طور قابلتوجهی بهبود بخشید.
در سال گذشته حدود ۱۱ هزار دستگاه وارد کشور شد، ولی خوشبختانه واردات در سال جاری روی غلتک افتاده و از ابتدای سال تاکنون تقریبا ۹ هزار دستگاه خودروی خارجی وارد گمرکات شده و در انتظار ترخیص هستند. در حقیقت واردات خودرو نقش تسهیلگری دارد و چنانچه تأمین ارز برای این فرایند با مشکل مواجه نشود، تأثیر این فرایند در جنبههای مختلف قابل مشاهده خواهد بود. علاوه بر کاهش تفاوت میان عرضه و تقاضا، تزریق خودروهای خارجی فرصت رفع تعهدات را برای خودروسازان فراهم میآورند.
مادامیکه عرضه خودروهای پرتقاضا در جریان باشد، میتوان به بهبود وضعیت صنعت و بازار خودرو امیدوار بود و این چشم اندازه به همکاری صادقانه نهادهای ذیربط و همینطور خودروسازان داخلی و واردکنندگان وابسته است.