هر وقت سوار ماشین می‌شوید، با خیال راحت استارت می‌زنید و پا را روی پدال گاز فشار می‌دهید تا ماشین حرکت می‌کند، بدون آن که اصلا فکر کنید بعد از فشار دادن پدال گاز چگونه ماشین به حرکت در می‌آید. دریچه گاز خودرو قطعه‌ای بسیار مهم است که بعد از فشار دادن پدال گاز اجازه ورود هوا به موتور و حرکت خودرو را می‌دهد. اگر این قطعه کثیف یا ورودی‌های آن مسدود شود، هوای کافی به موتور نمی‌رسد و احتمال دارد موتور در حالت درجا یا حین حرکت، بسیار بد کار کند و حتی خاموش شود.
برای جلوگیری از این مشکل می‌توانید عملیات شستشوی دریچه گاز خودرو را انجام دهید. برای این کار باید بعضی اصول را رعایت کنید تا درنهایت بهترین نتیجه را بگیرید. در ادامه با وبسایت خودروبانک همراه شوید توضیحات بیشتری در مورد روش تمیز کردن دریچه گاز خودرو و همچنین نقش این قطعه در موتور ارائه کرده‌ایم.
دریچه گاز خودرو چیست و چرا باید آن را تمیز کرد؟دریچه گاز خودرو چیست و چرا باید آن را تمیز کرد؟
پیش از پرداختن به روش شستشوی دریچه گاز خودرو بهتر است در مورد این قطعه و وظایف مهم آن صحبت کنیم.
دریچه گاز خودرو قطعه‌ای متشکل از اجزای مختلف مکانیکی و الکترونیکی است که اجازه ورود هوا به داخل منیفولد را می‌دهد. بعد از آنکه راننده خودرو را روشن کرد و پدال گاز را فشار داد، هوا بعد از عبور از فیلتر، به سمت دریچه گاز هدایت میشود. دریچه گاز دارای یک شیر پروانه‌ای یا اصطلاحا پولکی است که متناسب با میزان فشار روی پدال، باز یا بسته میشود. پولکی دریچه گاز یا به واسطه مکانیزم سیمی مکانیکی به طور مستقیم توسط نیروی حاصل از فشار پا باز و بسته میشود و یا توسط یک موتور الکتریکی و سنسور در نمونه‌های برقی کنترل خواهد شد.
به هر حال بعد از فشردن پدال گاز و باز شدن پولکی، هوای تصفیه شده وارد موتور خواهد شد. سپس ECU اطلاعات هوای ورودی را از طریق سنسور مپ دریافت می‌کند و میزان سوخت مورد نیاز را توسط انژکتورها به داخل موتور می‌پاشد؛ در نتیجه موتور به کار خود ادامه می‌دهد. هرچه شما پدال گاز را بیشتر فشار دهید، پولکی دریچه گاز بیشتر باز میشود، هوای بیشتری وارد موتور شده و متعاقب آن سوخت بیشتری هم از طریق انژکتورها به داخل موتور پاشیده میشود؛ در نتیجه پیشرانه توان بالاتری تولید می‌کند و ماشین قدرت و سرعت بیشتری ارائه می‌دهد. پس میشود ادعا کرد که تمیز کردن دریچه گاز یکی از راه های افزایش شتاب خودرو هم به شمار می‌رود.
حالا فرض کنید مجاری ورود هوا از طریق دریچه گاز توسط دوده‌های کربنی و یا آلودگی‌های روغنی مسدود شوند و اجازه ندهند که هوا به میزان کافی و با شدت مناسب از این قسمت به داخل موتور راه پیدا کند. مسلم است که اگر هوای ورودی به موتور کیفیت و کمیت مناسب را نداشته باشد، قدرت و سرعت خودرو نیز تحت تاثیر منفی قرار می‌گیرد و عملکرد موتور مثل همیشه نخواهد بود.
در این شرایط احتمالا راننده احساس خواهد کرد که ماشین به خوبی گاز نمی‌خورد و توان کافی مثل همیشه ارائه نمی‌دهد. بنابراین باید دریچه گاز به طور کامل تمیز باشد تا هیچ‌گونه ایراد و اختلالی به میزان هوای ورودی به موتور وارد نشود. در نتیجه پیشرانه می‌تواند عملکرد صحیح خود را به نحو استاندارد و با کیفیت بالا انجام دهد.
روش شستشوی دریچه گاز روش شستشوی دریچه گاز
برای شستشوی دریچه گاز ابتدا باید برخی لوازم را آماده کنیم که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر میشود:
۱. آچار و پیچ گوشتی مناسب جهت باز کردن هواکش‌های موتور
۲. چند دستمال تمیز و بدون پرز
۳. اسپری مناسب شستشوی انژکتور و دریچه گاز
۴. مسواک یا برس مخصوص
بعد از آماده کردن لوازم فوق، کاپوت ماشین را بالا بزنید و به سراغ دریچه گاز بروید. این قطعه معمولا رنگ آلومینیومی دارد و در ابتدای منیفولد ورودی هوای موتور قرار می‌گیرد. بعد از پیدا کردن دریچه گاز، مراحل زیر را انجام دهید:
۱. باید کلیه لوله‌های هواکش پلاستیکی و یا شلنگ‌های متصل به دریچه گاز را از این قطعه جدا کنید. معمولاً این لوله‌ها به وسیله بست‌های پیچی یا فنری روی دریچه گاز بسته می‌شوند که باید به وسیله پیچ گوشتی یا انبر مناسب آنها را باز کنید.
۲. بعد از اینکه لوله‌ها و شیلنگ‌ها را از دریچه گاز جدا کردید، باید به سراغ بست منفی باتری رفته و آن را نیز جدا کنید تا هنگام شستشو، قطعات الکترونیکی دریچه گاز اتصال کوتاه نداشته باشند.
لوله باریک و بلند اسپری را به سر آن متصل کنید و اسپری تمیزکننده را با دقت داخل دریچه گاز بپاشید. ۳. لوله باریک و بلند اسپری را به سر آن متصل کنید و اسپری تمیزکننده را با دقت داخل دریچه گاز بپاشید. بعد از حدود دو یا سه ثانیه که این کار را انجام دادید، بقایای کثیفی را توسط پارچه تمیز کاملاً پاک کنید. این کار را برای دو یا سه مرتبه انجام دهید تا به طور کامل قسمت ورودی دریچه گاز تمیز شود. لازم به ذکر است که در این فرایند از مسواک یا برس مخصوص جهت پاک کردن آلودگی‌هایی که به سطح فلز چسبیده‌اند، باید استفاده کنید.
۴. اگر دریچه گاز ماشین شما همچون خودروهایی مثل پراید یا پژو ۴۰۵ از نوع سیمی است، می‌توانید با دست پولکی را فشار دهید تا باز شود و یا از کسی بخواهید که پدال گاز را فشار دهد. سپس پشت پولکی را به وسیله دستمال یا مسواک کاملاً تمیز کنید. اگر امکانش بود مقداری اسپری پشت پولکی بپاشید تا آلودگی‌های چسبیده به آن راحت‌تر جدا شوند. سپس کلیه قسمت‌های اسپری شده را با استفاده از دستمال، تمیز و خشک کنید.
۵. اگر کمی فنی باشید می‌توانید مجاری مختلف کوچک و بزرگ را که معمولا روی بعضی از دریچه گازها وجود دارند، به وسیله اسپری و با دستمال به شیوه مشابه تمیز کنید.
به عنوان مثال در خودروی پژو ۴۰۵ روی دریچه گاز یک قطعه پلاستیکی مشکی با چهار پیچ وجود دارد که می‌توانید آن را باز کرده و داخل آن را با اسپری به طور کامل تمیز کنید. سپس مایعات ناشی از اسپری را نیز با دستمال پاک کرده و کمی زمان دهید تا در اثر جریان هوا به طور نسبتا کامل خشک شود.
ضمنا استپر موتور در خودروهای مجهز به دریچه گاز سیمی نیز روی دریچه گاز قرار دارد. می‌توان با باز کردن این قطعه از روی دریچه گاز، هم خود استپر موتور را به وسیله اسپری کاملاً تمیز کرد و هم محل قرارگیری آن روی دریچه گاز را از هرگونه آلودگی پاک نمود.
فقط یادتان باشد که هنگام شستشوی استپر موتور نباید دستتان به نوک آن برخورد کند، چرا که احتمال دارد کالیبراسیون این قطعه به هم بریزد و دور آرام یا همان دور در جای موتور با مشکلاتی روبرو شود. بعد از خشک شدن استپر و محل قرارگیری آن روی دریچه گاز، می‌توانید این قطعه را با خیال راحت مجددا سر جای خودش ببندید.
قسمت‌های آلوده دریچه گاز را توسط اسپری، مسواک و دستمال کاملا شستشو داده ۶. درنهایت بعد از اینکه کلیه قسمت‌های آلوده دریچه گاز را توسط اسپری، مسواک و دستمال کاملا شستشو داده و خشک کردید، شلنگ‌ها و لوله‌های هواکش را مجددا روی دریچه گاز نصب کنید. در انتها نیز بعد از بستن مجدد قطب منفی باتری می‌توان ماشین را استارت زد. در این شرایط امکان دارد که در ابتدای روشن شدن موتور، خودرو کمی بد روشنی کرده و موتور به خوبی کار نکند. این حالت کاملاً طبیعی است و به دلیل ورود ناخالصی‌های ناشی از مایع اسپری به داخل موتور رخ داده است؛ بنابراین جای نگرانی وجود ندارد.
البته بد کار کردن موتور بعد از شستشوی دریچه گاز نباید مدت زمان زیادی طول بکشد و نهایتا بعد از ۳۰ ثانیه بایست موتور به حالت مناسب خود برگردد و به کارش ادامه دهد.
نکته: در توضیحات بالا به دلیل آنکه اکثر افراد قادر به باز کردن کامل دریچه گاز از روی منیفولد نیستند، ما در ابتدا به این کار توصیه نکردیم. اما اگر شما در این کار کمی تخصص دارید و می‌توانید دریچه گاز را از روی منیفولد باز کنید، بهتر است حتماً این کار را انجام دهید؛ چرا که با باز کردن کامل دریچه گاز از روی موتور و جدا کردن قطعات الکترونیکی آن می‌توان به طور دقیق و کامل همه جای آن را شستشو داد و بعد از خشک شدن، این قطعه را مثل روز اول سر جایش نصب کرد.
همچنین برای دریچه گازهای برقی باید حواستان باشد که هنگام شستشوی روکار، به هیچ وجه با فشار دست پولکی را باز نکنید؛ چون که این کار باعث خرابی موتور دریچه برقی شده و خسارت زیادی برای شما به دنبال می‌آورد. بنابراین اصلاً روی پولکی فشار ندهید و فقط همان قسمت‌های جلوی پولکی را توسط اسپری با دقت تمام بشویید. اگر تخصص داشتید می‌توانید دریچه گاز را از روی منیفولد باز کرده و ناحیه پشت آن را هم با اسپری و دستمال تمیز کنید.
تمیز کردن مپ سنسور تمیز کردن مپ سنسور
بهتر است بعد از تمیز کردن دریچه گاز خودرو، سری هم به مپ سنسور بزنید. مپ سنسور میزان فشار هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری می‌کند و اگر کثیف شود، نمی‌تواند فشار هوا را به درستی به ایسیو اعلام کند و در نتیجه موتور به درستی کار نخواهد کرد.
برای رفع این مشکل می‌توانید مپ سنسور را که معمولا روی منیفولد بسته میشود، با دقت از جای خود بیرون بیاورید. سپس قسمت‌های کثیف آن را که پر از روغن و دوده هستند، با استفاده از اسپری انژکتور شور به طور کامل تمیز کنید. بعد از خشک شدن، این قطعه را مجددا سر جای خود نصب کرده و سوکت آن را نیز وصل کنید.
کلام پایانی
تمیز کردن دریچه گاز می‌تواند به عملکرد بهتر موتور خصوصا در حالت درجا و دور آرام کمک کند. اما باید این کار را با دقت انجام دهید و سعی کنید که قطعات الکترونیکی روی دریچه گاز آسیب نبینند. اگر هم تخصص کافی ندارید، بهتر است به یک مکانیک مراجعه کنید تا او این کار را با هزینه نه‌چندان بالا برای شما انجام دهد.
شاید این مطلب را هم بپسندید:
بهترین ماشین برای رانندگان تازه کار
نویسنده حسین باباپور
