مشابه اعضای بدن انسان، خودروی شما نیز دارای سیستم پیچیده از قطعات مختلف است که توسط مهندسین مجرب با دقت و سنجیده در موقعیت مناسب خود قرار داده‌شده است. هر قسمت از خودرو نیز عملکردی دارد که به داشتن یک سواری نرم و ایمن کمک می‌کند. سلامت کلی و عملکرد ماشین به یکپارچگی سیستم اگزوز شما بستگی دارد. این سیستم که از قطعات متعددی تشکیل‌شده است، تنها زمانی به‌درستی عمل می‌کند که همه آن‌ها به‌طور هماهنگ باهم کار کنند. اگر یک قسمت با بقیه هم‌تراز نباشد، کل سیستم از کار می‌افتد. امروز در مورد یکی از این بخش‌ها که به‌عنوان سیستم اگزوز شناخته می‌شود صحبت خواهیم کرد.
کار سیستم اگزوز دقیقا چیست؟
سیستم اگزوز نقش مهمی در تمیز نگه‌داشتن هوای داخل کابین و اتمسفر زمین تا حد امکان دارند. دود خطرناکی که از محفظه موتور عبور می‌کند می‌تواند به‌راحتی به داخل خودرو راه پیدا کند و به شما آسیب برساند. سیستم اگزوز برای هدایت گازها از داخل موتور به خارج از خودرو نصب‌شده است و درعین‌حال آن‌ها را به آلایندگی با مضرات کمتر تبدیل می‌کند.
دودهای مضر نه‌تنها ممکن است افراد داخل خودرو را مسموم کند، بلکه در عملکرد خودرو نیز اختلال ایجاد می‌کند و باعث کاهش راندمان سوخت، کارکرد موتور و غیره می‌شود. برای اینکه کل فرآیند درست عمل کند، مهم است که علائم خرابی اگزوز خودرو را بشناسید.
اگزوز
علائم خرابی اگزوز خودرو به شرح زیر است:
راندمان سوخت
به‌عنوان یک مالک خودرو، می‌دانید که مصرف سوخت چقدر مهم است. هر چیزی که باعث نقص و درنتیجه افزایش مصرف سوخت شود باید در اسرع وقت رسیدگی شود.
اگر بیش‌ازحد معمول از بنزین استفاده می‌کنید، ممکن است به دلیل نشت احتمالی اگزوز باشد. نشت اگزوز منجر به خوانش نادرست در سنسور اکسیژن می‌شود. این سطح بالای خواندن اکسیژن منجر به سوزاندن سوخت اضافی و درنتیجه کاهش مسافت پیموده شده شما می‌شود.
نشت اگزوز همچنین نشان‌دهنده گازهای مضری است که خارج از سیستم خودرو منتشر نمی‌شود. این گازها دمای موتور را افزایش می‌دهند و بنابراین باعث مصرف سوخت بیشتر می‌شوند.
ارتعاشات
اگر متوجه لرزش روی پدال گاز، فرمان یا صندلی ماشین شدید، احتمالا به دلیل مشکل در سیستم اگزوز است. یکی از دلایلی که باعث می‌شود لرزش‌ها را تجربه کنید، زنگ‌زدگی لوله اگزوز است. این مشکل در وسایل نقلیه‌ای که سفرهای کوتاه زیادی را انجام می‌دهند به‌وضوح بیشتر دیده می‌شود. ازآنجایی‌که فاصله باعث نمی‌شود صدا خفه کن و لوله به‌اندازه کافی گرم شود تا آب جمع‌آوری‌شده تبخیر شود، میعان در آنجا می‌نشیند و باعث زنگ زدن آن می‌شود.
یکی دیگر از دلایل لرزش را می‌توان به نشت اگزوز نسبت داد. در هر دو مورد، شما باید منبع مشکل را پیداکرده و درصدد رفع آن برآیید.
صدای موتور
صدای موتور را می‌توان به تعدادی از مشکلات نسبت داد، اما مشکل رایج معمولا مربوط به سیستم اگزوز خودرو شما است. اگر اخیرا متوجه شده‌اید که دسی‌بل موتور شما به میزان قابل‌توجهی افزایش‌یافته است، ممکن است زمان آن فرارسیده باشد که در گاراژ محل خود یک چکاپ اگزوز انجام دهید.
صدای موتور به نشت اگزوز نسبت داده می‌شود. صدای غرش بلندی که با دور موتور خودرو بالا و پایین می‌شود، نشانه‌ای از نشت اگزوز است. به‌احتمال‌زیاد، نشتی در منیفولد اگزوز است و هرجایی که اتصالات همراه با سیستم اگزوز وجود دارد. این همچنین ممکن است به گازهای مضر اجازه دهد تا به کابین ایمن نفوذ کنند و شما را در معرض خطر سلامتی قرار دهند.
سروصدا
هر نوع صدای خارجی که از وسیله نقلیه شما می‌آید نشانه نگرانی است. ما قبلا در مورد صدای تق‌تق و نحوه ارتباط آن با سیستم اگزوز صحبت کرده‌ایم. اما صدای تق‌تق که از ناحیه اگزوز می‌آید نیز نشان‌دهنده مشکل است.
اگر زمانی که موتور در حال کار است صدای تق‌تق می‌شنوید، ممکن است به دلیل خرابی یا شل بودن مبدل کاتالیزوری باشد. در این صورت بهتر است اگزوز خودرو به‌سرعت تعمیر یا تعویض شود.
صدای خش‌خش یا عجیب‌وغریب
درحالی‌که ما در مورد سروصدا صحبت می‌کنیم، در اینجا راه دیگری برای تشخیص هرگونه عیب در اگزوز وجود دارد. اگر در حین کار کردن موتور، صدای خش‌خش یا ترکیدن را تجربه کردید، ممکن است به دلیل محدودیت در سیستم اگزوز و فشار برگشت غیرعادی بالا باشد. بااین‌حال چون صداهای غیرعادی می‌توانند به مشکلات مختلفی در خودرو مربوط باشند، تشخیص آن‌ها ممکن است کمی دشوار باشد. به همین دلیل بهتر است از یک مکانیک حرفه‌ای بخواهید تا با بررسی اجزا تعیین کند که آیا صدا به خاطر مشکلی در اگزوز خودرو هست یا نه.
بوی سوختگی
بوی سوختن هرگز نشانه خوبی نیست، به‌خصوص زمانی که از خودرو باشد. در اینجا یکی ازدلایل می‌تواند خرابی اگزوز بوده و باعث بوی سوختگی شود. اگر واشر از کار بیفتد و در نزدیکی سیم‌کشی یا قطعه موتور شروع به نشت کند، به‌احتمال‌زیاد گرمای گازهای خروجی می‌تواند باعث سوختن قطعات شود زیرا از پلاستیک ساخته‌شده‌اند. وقتی بو به کابین شما می‌رسد، ممکن است به نظر برسد که موتور در حال سوختن است در این صورت ممکن است با مقداری دود نیز مواجه شوید.
عملکرد موتور
اگر در سیستم اگزوز مشکل‌دارید، مطمئنا در عملکرد موتور منعکس می‌شود. معمولا این به دلیل مشکل در مبدل کاتالیزوری است که منجر به مشکل عملکرد هنگام راه‌اندازی می‌شود. شما متوجه کاهش قدرت شتاب گیری خواهید شد و نمی‌توانید آن را به‌سرعت قبل انجام دهید. مشکل عملکرد نیز می‌تواند به دلیل نشتی اگزوز باشد و هر چه بیشتر آن را به تعویق بیندازید، مشکل بیشتر می‌شود. بهتر است هر چه زودتر تعمیر اگزوز خودرو را شروع کنید.
بوی گاز
اگر در داخل خودرو بوی گاز به مشامتان برسد، به‌وضوح نشان‌دهنده مشکل اگزوز است. هنگامی‌که یکی از لوله‌ها یا لوله‌های اگزوز آسیب می‌بیند و شروع به نشت می‌کند، دود گاز از هرجایی که می‌تواند خارج می‌شود. و اغلب آن‌ها به داخل کابین ماشین راه پیدا می‌کنند.
چراغ چک موتور
چشمک زدن چراغ چک هرگز به معنای خبر خوب نیست! هر زمان که چراغ چک موتور روشن شد، بهتر است قبل از هرگونه فرضی به تعمیرگاه بروید و آن را بررسی کنید. نادیده گرفتن چراغ چک موتور عادت خوبی نیست، و بسیاری از چیزها می‌توانند باعث فعال شدن آن شوند. هرگونه مشکل در سیستم اگزوز چراغ چک موتور را نیز روشن می‌کند، بنابراین همیشه بهتر است یک تکنسین، خودرو را بررسی کند.
بررسی چشمی ساده
ساده‌ترین راه برای بررسی مشکل، نگاهی به لوله اگزوز است. اگر لوله به‌شدت زنگ‌زده باشد، تمیز کردن آن‌ها مفید است. در صورت برخورد با سوراخ یا شکاف در اگزوز یا لوله، وقت آن رسیده است که وسیله نقلیه را به تعمیرگاه ببرید. به یاد داشته باشید، نادیده گرفتن مشکل فقط باعث تشدید آن می‌شود.
اگزوز مشکلات رایج سیستم اگزوز
سنسور اکسیژن معیوب
اگرچه بسیاری از وسایل نقلیه امروزی دارای سنسورهای اکسیژن متعددی هستند، نقص در یکی از آن‌ها می‌تواند برای سردرگمی سیستم وسیله نقلیه شما کافی باشد. اگر یکی از حسگرهای اکسیژن خودروی شما از بین برود، کامپیوتر موتور نمی‌تواند ترکیب مناسب هوا و سوخت را ایجاد کند تا کارآمد باشد. این می‌تواند منجر به مخلوطی شود که هوا کم و گاز زیاد است، ترکیبی گرم‌تر ازآنچه در نظر گرفته‌شده است، یا ممکن است باعث مسدود شدن مبدل کاتالیزوری شما شود که منجر به آسیب بیشتر به سیستم و ماشین شما شود.
نشتی اگزوز
شرایط جاده ناهموار برای بسیاری از وسایل نقلیه دشوار است. اگر به‌طور منظم در جاده‌های ناهموار رانندگی می‌کنید، ممکن است سیستم اگزوز شما به‌اندازه معمول دوام نیاورد. ضربه‌ها، سوراخ‌ها و تکان‌هایی که هنگام رانندگی در این شرایط اتفاق می‌افتد، می‌تواند منجر به ترک خوردن و نشت گازهای سمی در قسمت‌های ضعیف آن مانند اتصالات شود که منجر به مشکلات ایمنی و بهداشتی جدی می‌شود. اگر متوجه هرگونه نشانه‌ای از نشتی یا ترک در سیستم خود شدید، برای کمک به مکانیک حرفه‌ای مراجعه کنید. همچنین، مهم است که هنگام رانندگی نسبت به بوها حساس باشید. اگر چیزی بوی خوبی نمی‌دهد، از مکانیک کمک بگیرید.
دود اگزوز
تعداد کمی از مردم می‌دانند که رنگ‌های مختلف دود معانی مختلفی دارند. برخی از رایج‌ترین رنگ‌های دود اگزوز عبارت‌اند از:
دود آبی - این معمولا نشانه‌ای از سوختن روغن در محفظه احتراق است.
دود سیاه – معمولا به دلیل سوختن بیش‌ازحد سوخت، هدر رفتن بنزین و ممکن است ناشی از گرفتگی انژکتور سوخت یا گرفتگی فیلتر هوا باشد.
دود سفید/خاکستری - احتمالا مایع خنک‌کننده در محفظه احتراق می‌سوزد. به این معنی که سر سیلندر، بلوک موتور یا واشر سر شما ترک‌خورده یا آسیب‌دیده است.
صرف‌نظر از رنگ، رنگ اگزوز که به‌راحتی قابل‌شناسایی است هرگز نشانه خوبی نیست. چه آبی باشد چه خاکستری، در اولین علامت: با مکانیک تماس بگیرید!
زنگ زدگی
هیچ دشمنی به‌اندازه زنگ‌زدگی برای سیستم اگزوز خطرناک نیست. اگر همیشه به سفرهای کوتاه‌تری نسبت به سفرهای طولانی‌تر می‌روید، سیستم شما ممکن است بیشتر مستعد زنگ‌زدگی باشد. سفرهای کوتاه مکرر باعث می‌شود بخارآب در سیستم اگزوز جمع شود، اما هرگز آن‌قدر داغ نمی‌شود که بسوزد. به‌تدریج این تراکم به زنگ‌زدگی تبدیل می‌شود و اگزوز شما را از داخل به بیرون خورده می‌کند. علاوه بر این، نمک ریخته شده در سطح جاده‌ها در زمستان در مناطق سردسیر کشور نیز می‌تواند منجر به زنگ‌زدگی شود. زنگ‌زدگی معمولا باید توسط مکانیک‌های حرفه‌ای از طریق تعمیر و نگهداری معمول بررسی شود.
آویز شکسته اگزوز
آویزها قطعات کوچک و مفیدی هستند که برای محافظت از سیستم اگزوز شما در برابر ضربه زدن به اطراف در هنگام برخورد با ضربه طراحی‌شده‌اند. آن‌ها به حفظ امنیت اگزوز شما در خودرو کمک می‌کنند. البته آن‌ها غیرقابل شکستن نیستند. هنگامی‌که آویز شکسته می‌شود و می‌افتد، تمام لوله‌های اگزوز آزادشده و شروع به حرکت می‌کنند. حرکت آن‌ها ممکن است به فرورفتگی، ترک و در برخی موارد منجر به شکستن کل قطعات سیستم اگزوز شود. آویزهای سیستم اگزوز شما باید به‌طورمعمول بررسی شوند تا مطمئن شوید که هیچ‌کدام شکسته یا نیفتاده‌اند.
لرزش‌ها
در حین رانندگی، هرگونه لرزش عجیبی که از فرمان یا پدال گاز شما می‌آید، نشانه این است که سیستم اگزوز شما به تعمیر نیاز دارد. اگر سیستم اگزوز کاملا خراب باشد، ممکن است کل خودروی شما در حین رانندگی شروع به لرزیدن کند. این ارتعاشات نه‌تنها برای سلامت خودرو، بلکه برای ایمنی شما، سرنشینان خودرو و سایر افراد در جاده تهدیدی واقعی است. در اولین نشانه از لرزش‌های ناشی از سیستم اگزوز، ماشین خود را به نزدیک‌ترین تعمیرگاه ببرید.
افزایش صدای موتور
اولین علامت قابل‌توجه نشت اگزوز معمولا افزایش صدای موتور است. نشتی اگزوز به‌احتمال‌زیاد در منیفولد سیستم شما یا در هر یک از اتصالات در امتداد سیستم اگزوز است. اگر نشتی در منیفولد باشد، نه‌تنها حجم موتور شما افزایش می‌یابد، بلکه بخارهای سمی نیز می‌توانند وارد کابین مسافران شوند. این یک مشکل جدی است که باید فورا آن را تعمیر کنید.
جلوگیری از مشکلات سیستم اگزوز
صرف‌نظر از اینکه آیا متوجه مشکل واضحی شده‌اید یا خیر سیستم اگزوز خود را هریکی دو سال یک‌بار بررسی کنید، در این صورت می‌توانید از بروز مشکلات بالا برای اگزوز جلوگیری کنید.
