تولید خودرو در ایران از دهه 1330 با دو شرکت فیات ایران و جنرال موتورز ایران آغاز شد و پس از هفت دهه با وجود فراز و نشیبهای گوناگون همچنان ادامه دارد. در حال حاضر دو شرکت سایپا و ایران خودرو نبض تولید خودرو در ایران را تحت کنترل دارند اما شرکتهای کوچک و متوسط دیگری نیز در زمینه تولید خودرو فعالیت دارند. به طور کلی میتوان گفت که توقف واردات خودرو به کشور طی دو سال اخیر سبب شده تا تنوع خودروسازان کشور افزایش یابد، با این حال خودروسازان در پاسخگویی به نیازهای بازار ایران همواره عملکرد متوسطی برجای گذاشتهاند.
برنامهریزی وزارت صمت برای تولید خودرو در سال 1400
وزارت صمت در واپسین ماههای دولت دوازدهم، تصمیم گرفت تا چشمانداز تولید خودرو طی سال 1400 را برابر با یک میلیون و 250 هزار خودرو قرار دهد. از این میزان تولید پیشبینی شده، یک میلیون و صد هزار دستگاه خودرو در دو شرکت ایران خودرو و سایپا به تولید خواهد رسید و مابقی آنها توسط خودروسازان خصوصی ساخته خواهند شد.
خودروسازان ایرانی در پایان سال 1399 موفق به تولید یک میلیون دستگاه خودرو شده بودند که مقایسه آمار تولید سال 1399 با آمار تولید سال 1398، 21 درصد رشد را نشان میدهد.
بهار 1400، شروع طوفانی خودروسازان ایرانی
خودروسازان ایرانی به خصوص دو تولیدکننده بزرگ کشور، فروردین و اردیبهشت 1400 را با افزایش قابل توجه تولید آغاز کردند. تولید خودروهای سواری در فروردین ماه 1400 برابر با 56424 دستگاه بود که مقایسه آن با مدت مشابه سال 1399، رشدی معادل 142.2 درصد را نشان میدهد. با این حال تولید اتوبوس در این ماه وضعیت خوبی نداشت و رشدی منفی را تجربه کرد. بیشترین تغییر مثبت در این ماه به تولید کامیون و کامیونت اختصاص داشته است.
جدول تولید خودرو در ایران، فروردین ماه 1400:
نوع خودرو | آمار تولید فروردین 1400 | آمار تولید فروردین 1399 | درصد تغییر |
سواری | 56424 | 23300 | 142.2 |
ون | 4 | 7 | 75 |
وانت | 4157 | 1573 | 164.3 |
مینی بوس و میدل باس | 44 | 14 | 214.3 |
اتوبوس | 43 | 49 | -12.2 |
کامیون، کامیونت و کشنده | 296 | 18 | 1544.4 |
آمار تولید مناسب خودروهای سواری طی اردیبهشت ماه 1400 نیز ادامه یافت و گروههای کامیون و ون نیز رشد تولید را تجربه کردند. در سوی دیگر تولید اتوبوس همچنان به نرخ نزولی خود ادامه داد و همچنان با کاهش تولید اتوبوس مواجه بودیم. لازم به ذکر است که از سه کارخانه تولید اتوبوسهای بین شهری در ایران که طی دهه 1380 با حداکثر توان فعالیت میکردند، تنها یک کارخانه به تولید ادامه میدهد.
خودروسازان خصوصی تا پایان سه ماهه اول سال 1400، موفق شدند تا 10 هزار دستگاه خودرو را به تولید برسانند. خوشبختانه اکثر خودروسازان خصوصی بهار 1400 را با رشد تولید به پایان رساندند و در مجموع تولید آنها نسبت به بهار 1399 رشدی معادل 21 درصد را تجربه کرد.
جدول تولید تجمعی خودروسازان خصوصی، بهار 1400
شرکت | تولید تجمعی بهار 1400 | درصد تغییر نسبت به بهار 1399 |
مدیران خودرو | 5700 | 14% کاهش |
کرمان موتور | 3600 | 250% افزایش |
بهمن موتور | 500 | 124% افزایش |
خودروسازان بم | 100 | 100% افزایش |
سروش دیزل | 90 | 660% افزایش |
سیف خودرو | 30 | 88% کاهش |
تابستان 1400، وقتی همه چیز مطابق برنامه پیش نمیرود!
با وجود شروع امیدوارکننده خودروسازان ایرانی در بهار 1400، روند تولید آنها در تابستان امسال چندان مثبت نبوده است. با جمع تولید خودروسازان ایرانی طی 5 ماهه نخست سال 1400، متوجه خواهیم شد که آمار تولید خودروسازان ایرانی در مجموع تفاوت چندانی نسبت به سال 1399 نداشته است. خودروسازان ایرانی با نرخ رشد کاهنده به فعالیت خود ادامه میدهند و بعید نیست با همین روند، در نیم سال دوم از برنامه تولید تدوین شده عقب نشینی کنند.
تولید تجمعی خودروسازان ایرانی طی 5 ماهه نخست سال 1400
نوع خودرو | آمار تولید تجمعی تا مرداد 1400 | درصد تغییر |
سواری | 354,541 | 2.3% افزایش تولید |
وانت | 27,804 | 11.8% کاهش تولید |
مینی بوس و میدل باس | 341 | 10.4% افزایش تولید |
اتوبوس | 274 | 13.3% کاهش تولید |
کامیون، کامیونت و کشنده | 3,215 | 83.1% افزایش تولید |
بخش عمدهای از افت تولید خودروسازان ایرانی طی تابستان امسال، به کاهش تولید خودروسازان خصوصی مربوط میشود. شرکتهای خودروسازی خصوصی ایران تا پایان شهریورماه 1400 تنها 30 درصد از برنامه وزارت صمت را تحقق بخشیدند و بعید است بتوانند در نیمه دوم 1400، 70 درصد باقیمانده برنامه را به تولید برسانند.
جدول تولید تجمعی خودروسازان خصوصی طی شش ماهه نخست 1400
شرکت | تولید تجمعی شش ماهه نخست 1400 | درصد تغییر نسبت به تولید تجمعی شش ماهه نخست 1399 |
مدیران خودرو | 11,400 | 29% کاهش |
کرمان موتور | 8,000 | 70% افزایش |
بهمن موتور | 1,900 | 276% افزایش |
خودروسازان بم | 107 | نامشخص |
سروش دیزل | 240 | 660% افزایش |
سیف خودرو | 333 | 53% کاهش |