با توجه به آلودگی هوا بر اثر افزایش خودروها و البته به دلیل افزایش بازدهی خودروهای موجود در خیابان‌ها، گرفتن تایید معاینه فنی یک مورد اجباری برای دارندگان خودرو محسوب می‌شود. آگاهی از موارد مربوط به معاینه فنی، مراحل، مدارک لازم و... می‌تواند این وظیفه اجباری را راحت‌تر کند.
معاینه فنی خودرو چیست؟
معاینه فنی به مجموعه‌ای از آزمایش‌ها می‌گویند که چند مورد را درمورد خودروها بررسی می‌کند:
• سلامت قطعات خودرو را بررسی می‌کند.
• عملکرد استاندارد قطعات خودرو را مورد بررسی قرار می‌دهد.
• برخی تست‌ها وضعیت خودرو از نظر آلایندگی را چک می‌کند.
• برخی دیگر از تست‌های معاینه فنی نیز سلامت خودرو را برای پیشگیری از تصادفات احتمالی چک می‌کند.
یکی از مهم‌ترین مدارکی که رانندگان باید حتما آن را داشته باشند، تایید معاینه فنی خودرو است. اگر راننده‌ای این تاییدیه را نداشته باشد، به‌ازای هر روزی که معاینه فنی ندارد، جریمه خواهد شد و باید جریمه روزانه معاینه فنی را بپردازد.
گرفتن تاییدیه معاینه فنی برای چه خودروهایی لازم است؟
با توجه به نکات گفته شده درمورد معاینه فنی، ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که آیا خودروی شما به معاینه فنی نیاز دارد یا خیر؟ همان‌طور که گفتیم، معاینه فنی روشی است که سلامت خودرو شما و عملکرد استاندارد آن را تایید می‌کند. خودروهایی که شرایط زیر را داشته باشند، باید برای معاینه فنی اقدام کنند. این شرایط را سازمان استاندارد کشور تعیین می‌کند.
• خودروهای وارداتی که تولید سال 2016 یا قبل از آن باشند.
• خودروهای داخلی که تولید سال 135 یا قبل از آن باشند.
• خودروهای حمل‌ونقل عمومی که تولید سال 1398 یا سال‌های قبل از آن باشند.
گرفتن نوبت معاینه فنی
یکی از روش‌های گرفتن نوبت معاینه فنی، نوبت‌دهی اینترنتی است که برای افراد ساکن تهران انجام می‌شود. این نوبت اینترنتی از طریق سایت تهران من انجام می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم. برای گرفتن نوبت به ترتیب روشی که در زیر آورده شده است اقدام کنید:
1. ابتدا یک حساب کاربری در سایت تهران من ایجاد کنید و وارد این حساب شوید.
2. از منوی سمت راست این سایت، گزینه مربوط به خدمات حمل‌ونقل را انتخاب کنید.
3. پس از آن، گزینه نوبت‌دهی معاینه فنی را در لیست انتخاب کنید.
4. پس از انتخاب گزینه قبل، وارد صفحه‌ای خواهید شد که قوانین معاینه فنی در آن نوشته شده است. باید این قوانین را تایید کنید.
5. سپس نوع خودرو خود را انتخاب می‌کنید. البته نوع خودرو را در زمان ثبت‌نام در سایت از قبل ثبت کرده‌اید. در نهایت مرکز معاینه فنی، تاریخ و ساعتی که می‌خواهید مراجعه کنید را مشخص می‌کنید.
6. هزینه‌ای که متناسب خودروی شماست پرداخت می‌شود.
بهتر است که بدون نوبت گرفتن برای معاینه فنی اقدام نکنید که لازم نباشد زمان زیادی را صرف منتظر ماندن برای رسیدن نوبت خود بمانید. با گرفتن نوبت اینترنتی به‌راحتی در همان زمان مشخص شده اقدام می‌کنید.
معاینه فنی تفاوت معاینه فنی برای خودروهای بنزینی و دوگانه‌سوز
معاینه فنی خودروهای بنزینی با دوگانه‌سوز کمی تفاوت دارند. برای خودروهای بنزینی فقط لازم است معاینه فنی خودروهای بنزینی را انجام دهند؛ اما برای خودروهای دوگانه‌سوز باید بازرسی چشمی از مخزن هم علاوه بر معاینات معمول انجام شود. پس از انجام بازرسی چشمی از مخزن، ممکن است تشخیص انجام آزمون هیدرواستاتیک هم برای یک خودرو دوگانه‌سوز داده شود؛ بنابراین خودروهای دوگانه‌سوز برای معاینه فنی باید سه مرحله را بگذرانند:
• معاینه فنی عادی
• بازرسی چشمی از مخزن
• آزمون هیدرواستاتیک
مراحل انجام معاینه فنی برای خودروها
پس از اینکه دارندگان خودرو نوبت رزرو کردند، باید برای انجام مراحل زیر به مرکز موردنظر مراجعه کنند. مراحل انجام معاینه فنی خودرو را به ترتیب در ادامه خواهید دید.
1- پذیرش خودرو
در زمان ورود به مرکز معاینه فنی، اولین اقدامی که انجام می‌شود ثبت اطلاعات خودرو توسط ناجا است و اطلاعات کارت خودرو توسط یک دوربین پلاک خوان دریافت می‌شود. اگر اینترنتی نوبت رزرو کرده باشید که هزینه را پرداخت کرده‌اید در غیر این صورت هزینه معاینه فنی و اطلاعات شما در این مرحله گرفته و ثبت می‌شود.
2- بررسی ظاهری خودرو
در این مرحله ظاهر خودرو و مواردی که در ادامه نام برده‌ایم کاملا بررسی می‌شود:
• داشتن کمربند ایمنی و بوق
• استاندارد بودن ظاهر خودرو
• نداشتن روغن سوزی
• وضعیت لاستیک‌های خودرو
• بررسی دود خروجی و صدای اگزوز خودرو
• سالم بودن آینه‌ها، شیشه‌ها و برف‌پاک‌کن
• سالم بودن تمام چراغ‌های خودرو که شامل ترمز، راهنما، نوربالا، نورپایین، دنده عقب و چراغ پلاک می‌شود.
وجود هر نوع تجهیزات اضافه‌ای که غیراستاندارد باشد، باعث مردود شدن خودرو در همین مراحل اولیه می‌شود. از جمله این تجهیزات می‌توان به چراغ زنون و رینگ اسپورت اشاره کرد.
3- تست آلایندگی خودرو
در این مرحله خودرو را روی دور آرام قرار می‌دهند و رنگ، میزان دود و آلاینده‌هایی که از اگزوز آن خارج می‌شود را مورد بررسی قرار می‌دهند.
4- بررسی فنی چراغ‌های جلو خودرو
این مرحله به کمک کامپیوتر انجام می‌شود که میزان انحراف نور خودرو و سطحی که تحت پوشش دارد را تست می‌کند.
5- تست لغزش جانبی خودرو
روی یک دستگاه مخصوص، میزان انحراف خودرو پس از لغزش خودرو را اندازه می‌گیرند. اگر میزان انحراف خودرو به نسبت هر 1 کیلومتر بیشتر از 7 متر باشد، خودرو مردود می‌شود. البته باز و بسته بودن دهانه چرخ‌ها را هم بررسی می‌کنند.
6- بررسی کمک فنر خودرو
در این تست میزان سلامت فنرها و سیستم تعلیق خودرو را می‌سنجند. این تست اهمیت بسیار بالایی دارد به این دلیل که بیشتر تصادفات رانندگی در کشور ما مربوط به کمک فنر است.
7- بررسی ترمز خودرو
در این مرحله که اهمیت بالایی هم دارد، هر دو ترمز، یعنی ترمز اصلی خودرو و ترمز دستی تست می‌شوند. شتاب ترمز، کارایی و قدرت آن در این مرحله تست خواهند شد.
8- بررسی سیستم تعلیق خودرو
یکی از ویژگی‌های سیستم تعلیق خودرو این است که نوساناتی را که بر اثر ناهمواری زمین و جاده به چرخ‌ها وارد می‌شود، جذب کند و کیفیت سواری را افزایش دهد. از آنجا که کنترل خودرو هم تحت تاثیر سیستم تعلیق قرار دارد، به‌هیچ‌وجه نباید آن را دست کم گرفت. بررسی سیستم تعلیق خودرو مانند آزمون تست فنرهای خودرو انجام می‌شود.
9- تاییدیه معاینه فنی خودرو
در گذشته پس از تایید معاینه فنی، یک نشان به رانندگان داده می‌شد که آن را به شیشه اتومبیل خود بچسبانند. طی این دو سال که بیشتر کارها اینترنتی شده‌اند، در صورت گرفتن تاییدیه معاینه فنی، در سایت سیمفا ثبت می‌شود و می‌توانید با خیال راحت در سطح شهر و جاده‌ها تردد کنید و نیازی به چسباندن تاییدیه معاینه فنی ندارید.
در صورت مردودی معاینه فنی، باید چه کرد؟
در صورتی که در هر کدام از مراحل ذکر شده در بالا، اشکالی وجود داشته باشد و خودرو شما مردود شود، باید به تعمیرگاه مراجعه کنید و عیب موجود در خودرو را حل کنید. پس از اینکه این مسئله حل شد می‌توانید تا 15 روز بعد دوباره به همان مرکز بروید، بدون نوبت وارد آزمون مجدد شوید و مراحل گفته شده برای تاییدیه معاینه فنی را دوباره طی کنید. البته لازم به ذکر است که باید مبلغ ناچیزی هم پرداخت شود که در سایت مربوطه می‌توانید مبلغ مربوط به هر سال را پیدا کنید.
برای معاینه فنی به چه مدارکی نیاز است؟
امروز گرفتن معاینه فنی بسیار راحت‌تر از قبل است. پس از اینکه اینترنتی ثبت‌نام کردید و برای گرفتن تاییدیه معاینه فنی، وقت رزرو کردید، فقط کافی است اصل کارت خودرو خود را همراه داشته باشید و به مرکز موردنظر مراجعه کنید.
در صورت نداشتن معاینه فنی چه مشکلی ایجاد می‌شود؟
در صورتی که خودرو معاینه فنی نداشته باشد و توسط دوربین‌ها شناسایی شود، به‌ازای هر روزی که دوربین خودرو را ثبت کند، 50 هزار تومان جریمه خواهد شد. علاوه بر جریمه، برای تعویض پلاک داشتن تاییدیه معاینه فنی کاملا لازم است. امکان صدور پلاک و برگ سبز برای خودروهایی که معاینه فنی نداشته باشند، وجود ندارد.
اگر معاینه فنی دارید اما باز هم جریمه شده‌اید، باید چه کنید؟
اگر پس از گرفتن معاینه فنی باز هم جریمه مربوط به نداشتن معاینه فنی برایتان صادر شد، به روش زیر می‌توانید بعد از 24 ساعت به سایت سیمفا مراجعه کنید و استعلام معاینه فنی خودرو را بگیرید:
• وارد سامانه سیمفا شوید.
• روی گزینه استعلام گواهی در قسمت منو کلیک کنید.
• سپس کد Vin خودرو را در محلی که مشخص شده است، وارد کنید.
• توجه داشته باشید که یکی از مهم‌ترین کارها قبل از خرید خودرو کارکرده، استعلام معاینه فنی است و ضمانت خرید آن خودرو محسوب می‌شود. با استعلام معاینه فنی، از مدت اعتبار آن اطلاع پیدا می‌کنید و جلوی مشکلات احتمالی در آینده را می‌گیرید.
همان‌طور که در ابتدای این پاراگراف گفته شد، ممکن است در صورت داشتن معاینه فنی باز هم شما به دلیل نداشتن تاییدیه معاینه فنی جریمه شوید. در این صورت این سوال برایتان ایجاد می‌شود که الان باید چه کنید؟ و به چه دلیل این اتفاق پیش آمده است؟ دو دلیل دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
1- در اکثر مواقع معاینه فنی شما کاملا درست در سامانه سیمفا ثبت شده است اما ممکن است دوربین به اشتباه شما را جریمه کرده باشد. در این حالت شما مدارکی دارید که نشان می‌دهد تاییدیه معاینه فنی گرفته‌اید و بنابراین می‌توانید جریمه اشتباه را حذف کنید.
2- در موارد کمی، ممکن است تاییدیه معاینه فنی از ابتدا در سایت سیمفا وارد نشده باشد که در این صورت باید مجددا به مرکز مربوطه مراجعه کنید و خلافی خودرو را حذف کنید.
