خریداران و فروشندگان خودرو، مراحل مختلفی را باید طی کنند تا این پروسه به پایان برسد و خودرو از مالکیت یک نفر خارج شده و نفر دیگری واگذار شود. یکی از این مراحل که بسیار هم مهم است، تعویض پلاک خودرو است. با توجه به قوانین محکمی که در زمینه پلاک خودرو وجود دارد، به این نکته توجه داشته باشید که در هیچ صورتی پس از فروش خودرو، تعویض پلاک را به زمانی بعد موکول نکنید. در صورتی که صاحب جدید خودرو با آن خطایی مرتکب شود، مسئولیت آن می‌تواند دامن شما را هم بگیرد. از این رو سعی کنید در اسرع وقت برای تعویض پلاک اقدام کنید. اما این کار چگونه انجام می‌گیرد و هزینه آن بر عهده کیست؟
چگونه برای تعویض پلاک اقدام کنید
همان موقع که برای خرید و فروش خودروی دست دوم اقدام می‌کنید، در قولنامه‌ای که تنظیم می‌کنید، زمان مراجعه برای تعویض پلاک، مرکز تعویض پلاک، نحوه انجام کار و ... را قید می‌کنند. هر دو طرف یا وکیل قانونی آن‌ها باید در زمان تعیین شده در مرکز تعویض پلاک خودرو حاضر شود.
برای این منظور، مدارک هویتی طرفین، مدارک خودرو و در صورت وجود وکالتنامه باید همراه فرد مراجعه کننده باشد. طبق روال عادی، خودرو به پارکینگ مربوط به مرکز تعویض پلاک انتقال می‌یابد تا زمانی که پلاک قدیمی از روی آن برداشته شده و پلاک جدید بر روی آن قرار گیرد.
در این مراکز مدارک هویتی دو طرف را ارائه داده و در نوبتی که از قبل تعیین کرده اید، به پیشخوان مربوطه مراجعه می‌کنید. به علاوه خلافی خودرو را هم باید پرداخت کنید. سپس پلاک قدیمی باطل شده و پلاک جدید را به مراجعه کننده ارائه می‌دهند.
در مرحله بعد پلاک را به همراه مامور مرکز تعویض پلاک نزد خودرو برده و نامه خروج از پارکینگ را دریافت می‌کنید. در نهایت برای نصب پلاک به مراکز تعمیرگاهی مراجعه کرده و کار را تمام می‌کنید.
تعویض پلاکالبته نباید فراموش کنید که روزانه تعداد افراد زیادی برای تعویض پلاک به این مراکز مراجعه می‌کنند و باید از همان ابتدای صبح برای این کار اقدام کنید. به خصوص در شهرهای بزرگ ممکن است ساعت‌ها در نوبت بمانید. پس روزی را برای این کار انتخاب کنید که زمان کافی داشته باشید.
مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو
برای این که فک پلاک قدیمی خودرو انجام گیرد و پلاک جدید روی آن قرار گیرد، مدارکی از طرفین معامله باید در دسترس باشد. این مدارک را باید در زمان تعویض پلاک به همراه داشته باشید تا پس از ساعت‌ها ماندن در نوبت، به دلیل نداشتن مدارک کافی کارتان به روز دیگری موکول نشود.
برای خریدار و فروشنده مدارک زیر مورد نیاز است:
مدارک مورد نیاز برای فروشنده خودرو در زمان تعویض پلاک شامل موارد زیر است:
• اصل سند فروش خودرو
• اصل کارت شناسایی خودرو
• اصل سند مالکیت خودرو
• اصل کارت معاینه فنی معتبر
• برگه عدم خلافی یا پرداخت خلافی خودرو
• اصل بیمه شخص ثالث معتبر
• اصل فیش پرداخت بهای پلاک
حضور فروشنده یا نماینده قانونی او در زمان تعویض پلاک الزامی است.
علاوه بر موارد ذکر شده، مدارکی نیز برای خریدار نیز باید هنگام تعویض پلاک وجود داشته باشد که شامل موارد زیر هستند:
• شناسنامه و کارت ملی خریدار
• مدارک احراز سکونت معتبر
حضور خریدار نیز الزامی است و در صورتی که فرد نتواند شخصا حضور پیدا کند، نماینده قانونی وی باید برای تعویض پلاک با وکالتنامه در مرکز حضور یابد.
چه کسی باید هزینه تعویض پلاک را پرداخت کند؟
مانند هر خدمات دیگری که دریافت می‌کنید، تعویض پلاک خودرو نیز مستلزم پرداخت هزینه است. این هزینه نیز ممکن است به صورت سالانه تغییر کند؛ اما هزینه مشخصی است که قابل تغییر در مراکز مختلف نیست. پس فرقی نمی‌کند به کدام مرکز مراجعه کنید.
مساله‌ای که وجود دارد، این است که هزینه تعویض پلاک را چه کسی باید پرداخت کند؟ اگر اولین بار است که برای خرید یا فروش خودروی دست دوم اقدام می‌کنید، ممکن است اطلاعات زیادی در این زمینه نداشته باشید. به همین علت باید ابتدا این اطلاعات را داشته باشید بعد برای تعویض پلاک خودرو اقدام کنید.
براساس قانون خرید و فروش خودرو، هزینه تعویض پلاک بر عهده خریدار است و فردی که قرار است پلاک جدید به نام او باشد، باید این هزینه را پرداخت کند.
البته ناگفته نماند که هزینه‌هایی مانند هزینه خلافی خودرو بر اساس قولنامه و توافق طرفین تعیین می‌شود و ربطی به هزینه تعویض پلاک خودرو ندارد.
تعویض پلاک با وکالتنامه
البته این روزها اکثر افراد دغدغه وقت دارند و ممکن است نتوانند زمانی طولانی را برای این کار صرف کنند. همیشه برای هر مشکلی، راه حلی نیز وجود دارد. برای تعویض پلاک نیز می‌توان به صورت وکالتی کار را انجام داد.
حال ممکن است فروشنده نتواند برای انتقال سند و پلاک خودرو شخصا اقدام کند. در این مواقع فروشنده می‌تواند به خریدار یا شخص ثالث وکالت دهد تا به جای وی اقدام کند. پس از این که قرارداد بین طرفین نوشته شد، مواردی مانند وکالتنامه و ... نیز باید انجام شود تا در زمان مشخص شده وکیل فروشنده و مشتری برای تعویض پلاک اقدام کند. معمولا فروشنده در این مواقع برای تعویض پلاک به خریدار وکالت می‌دهد تا شخصا کار دو طرف معامله را انجام دهد. با توجه به این که هزینه تعویض پلاک نیز بر عهده خریدار است، نیازی به پرداخت هزینه به خریدار به طور معمول وجود ندارد.
هزینه وکالتنامه برای تعویض پلاک بر عهده کیست؟
نباید این نکته را هم فراموش کنید که وکالتنامه به خودی خود دارای هزینه است و برای تنظیم آن باید به دفتر اسناد رسمی هزینه مشخصی را پرداخت کنید. گاهی اوقات افراد به اشتباه فکر می‌کنند شاید هزینه وکالتنامه نیز به عنوان یکی از هزینه‌های تعویض پلاک است؛ اما باید دقت داشته باشید که وکالتنامه هیچ ربطی به هزینه تعویض پلاک خودرو ندارد.
تعویض پلاک وکالتنامه در اصل از طرف خریدار یا فروشنده به فرد دیگری یا یکی از طرفین اعطا می‌شود. در این مواقع فردی که می‌خواهد وکالت نامه را به دیگری ارائه دهد، باید هزینه مراکز اسناد رسمی را پرداخت کند. به عنوان مثال اگر فروشنده می‌خواهد به خریدار وکالت دهد، باید هزینه وکالتنامه را پرداخت کند.
نکاتی که به انجام سریع‌تر فرآیند تعویض پلاک خودرو کمک می‌کند
اگر یک بار برای تعویض پلاک به خصوص در شهرهای بزرگ اقدام کرده باشید، متوجه زمان بر بودن این فرایند هستید. از این رو بهتر است نکاتی را برای کم کردن زمان در نظر داشته باشید:
• اگر مراکز تعویض پلاک در حاشیه شهر و محله‌های خلوت‌تر را انتخاب کنید، نسبت به مراکز وسط شهر خلوت‌تر هستند.
• مدارک را قبل از مراجعه به مرکز بررسی کنید که کامل باشند.
• سعی کنید صبح زود و قبل از ساعت شروع کار اداری جلوی مرکز حضور داشته باشید. در غیر این صورت افراد زیادی زودتر از شما و در نوبت قرار می‌گیرند.
