امروزه خودروها از نظر سوخت مصرفی و کارکرد موتور، تنوع بالایی پیدا کرده‌اند و انواع موتورها مزیت‌های خاص خود را دارند. دیگر تنها موتور بنزینی، بهترین گزینه برای خودروهای سواری نیست و با پیشرفت‌هایی که در موتور دیزلی انجام شده است، خودروهای دیزلی خصوصا برای شاسی‌بلند و پیکاپ‌ها رقیبی جدی برای خودروهای بنزینی برای رانندگی درون‌شهری هستند. دانستن فرق ماشین دیزلی با بنزینی به شما برای انتخاب مناسب‌ترین خودرو برای خریدی موفق، کمک می‌کند.
تفاوت موتور دیزلی و بنزینی در گشتاور، میزان مصرف سوخت، میزان آلایندگی زیست‌محیطی و قیمت خرید و تعمیرات، از نکات مهمی است که باید قبل از انتخاب خودرو به آن دقت کنید. برای دانستن تمام نکات لازم در فرق ماشین دیزلی با بنزینی این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
موتور دیزلی چگونه کار می‌کند؟
موتور دیزلی همچون موتور بنزینی، یک موتور درون‌سوز است. بدین معنا که سوخت به هنگام ورود به موتور با هوا مخلوط می‌شود و در درون سیلندرها فشرده می‌شود. سپس مخلوط سوخت و هوا مشتعل می‌شود و پیستون را حرکت می‌دهد و باعث چرخش میل‌لنگ می‌شود. میل‌لنگ به گیربکس خودرو متصل است و باعث حرکت دادن چرخ‌ها می‌شود. سپس پیستون در سیلندر به سمت بالا می‌رود و گازهای حاصل از احتراق را از اگزوز خارج می‌کند و این چرخه مجددا تکرار می‌شود.
هر چه سیلندرهای موتور بیشتر باشند، احتراق سوخت در زمان‌های نزدیک‌تر به هم اتفاق می‌افتد و عملکرد موتور نرم‌تر می‌شود و قدرت موتور بالاتر می‌رود و البته ساختار موتور پیچیده‌تر می‌شود. نحوه چینش و پیکربندی سیلندرها نیز در عملکرد موتور و میزان صدا و لرزش آن موثر هستند و تمامی موارد بالا شامل هر دو موتور دیزل و بنزینی می‌شود.
تفاوت موتور دیزلی و بنزینیمهمترین فرق ماشین دیزلی با بنزینی در نحوه احتراق سوخت در درون موتور است. در موتور بنزینی جرقه شمع است که باعث احتراق مخلوط سوخت و هوا می‌شود و این جرقه توسط یک سیستم الکتریکی در درون موتور بنزینی ایجاد می‌شود و در زمان مناسب این جرقه زده می‌شود.
فرق ماشین دیزلی با بنزینی این است که موتور دیزل نیازی به شمع ندارد، چون مخلوط هوا و گازوئیل تا حدی فشرده می‌شود که گرمای کافی برای احتراق ایجاد شود. به این شیوه، احتراق از طریق فشرده‌سازی می‌گویند. ایجاد چنین فشاری در موتور، نیازمند مقاومت بالای موتور است و همین نکته است که ساخت موتورهای دیزلی را سخت‌تر و پرهزینه‌تر می‌کند و موتورهای دیزلی به نسبت موتورهای بنزینی معمولا سنگین‌تر و گران‌تر هستند.
مزایای خودروهای دیزلی
صرفه‌جویی: موتورهای دیزل دارای کارایی بالاتری هستند و به نسبت خودروی بنزینی 15 تا 20 درصد سوخت کمتری مصرف می‌کنند. این موضوع به دلیل انرژی آزادشده بیشتر از گازوئیل است؛ به طوری که یک لیتر گازوئیل 30 درصد انرژی بیشتر به نسبت بنزین آزاد می‌کند.
قیمت: قیمت فروش مجدد خودروهای دیزلی بالاتر از بنزینی است، یعنی افت قیمت کمتری دارد.
آلایندگی زیست‌محیطی: موتورهای دیزلی کربن‌دی‌اکسید کمتری منتشر می‌کنند و از این جهت به نسبت خودروهای بنزینی آلایندگی کمتری دارند. هر چند این موضوع برای موتورهای جدید دیزلی صادق است و خودروهای سنگین دیزلی با طراحی قدیمی، همچنان بسیار آلاینده هستند.
در طراحی‌های جدید موتورهای دیزلی امکان استفاده از سوخت بیودیزل نیز وجود دارد که از منابع غیرنفتی مانند روغن سرخ‌کردنی یا نباتی ساخته می‌شود. بیودیزل می‌تواند با دیزل معمولی ترکیب شود و بدین صورت در مصرف سوخت‌های فسیلی صرفه‌جویی می‌کند.
فرق موتور بنزینی و دیزلی تجربه رانندگی: اتومبیل‌ها و کامیون‌های کوچک دیزلی دارای گشتاور بالا هستند و شتاب فوق‌العاده‌ای می‌گیرند و رانندگی جاده‌ای با آنها چه با خودروهای سواری، وانت و کامیون‌ها، لذتبخش است.
گشتاور است که باعث حرکت خودرو می‌شود و فرق ماشین دیزلی با بنزینی در این است که موتور دیزل با داشتن گشتاور بالا برای جابجایی بارهای سنگین استفاده می‌شود.
پیکاپ فوتون دیزلی دیگر فرق ماشین دیزلی با بنزینی این است که موتورهای دیزلی دور بالایی ندارند و به نسبت موتورهای بنزینی، قدرت کمتری در واحد اسب بخار تولید می‌کنند، بنابراین ماشین‌های اسپرت کمی وجود دارند که از موتور دیزلی استفاده کنند.
معایب خودروهای دیزلی
آلایندگی زیست‌محیطی: درست است که انتشار کربن‌دی‌اکسید در موتور دیزلی کمتر است ولی سوخت دیزل، ذرات آلاینده ریزی منتشر می‌کند که می‌توانند اختلالات تنفسی مانند آسم را تشدید کند. این آلایندگی در خودروهای سنگین دیزلی که عمر بالاتری دارند بیشتر است و دوده‌های سیاه گوگرد از اگزوز آنها خارج می‌شود.
قیمت: دیگر فرق ماشین دیزلی با بنزینی که بسیار مهم است این است که هزینه خرید خودروی دیزلی بیشتر از بنزینی است. همچنین هزینه تعمیر و نگهداری موتورهای دیزلی از بنزینی بیشتر است؛ زیرا این موتورها پیچیده‌تر هستند و از فیلترهای گران‌قیمت استفاده می‌کنند.
به علاوه تعداد تعمیرکار متخصص موتور دیزلی کمتر از موتور بنزینی است. هر چند تجربه نشان داده است که موتورهای دیزلی به نسبت موتورهای بنزینی مقاوم‌تر ساخته می‌شوند و دیر به دیرتر دچار خرابی می‌شوند.
تجربه رانندگی: با وجود عایق‌های جدیدی که برای کاهش سر و صدا در موتورهای جدید دیزلی به کار گرفته می‌شود، موتورهای دیزلی همچنان سر و صدای بالاتری از موتورهای بنزینی دارند.
مزایای موتور بنزینی
آلایندگی زیست‌محیطی: در حالی که میزان انتشار CO2 در بنزین از گازوئیل بیشتر است اما اتومبیل‌های بنزینی مقدار کمتری از دیگر گازهای خطرناک مانند نیتروژن را تولید می‌کنند.
قیمت: هزینه سوخت موتور بنزینی از موتور دیزل ارزان‌تر است و خودروهای بنزینی به دلیل موتور سبک‌تر، ارزان‌تر هستند. هزینه تعمیرات خودروهای بنزینی کمتر از خودروهای دیزلی است.
تجربه رانندگی: موتورهای بنزینی سر و صدای کمتری از موتورهای دیزلی دارند.
معایب موتور بنزینی
آلایندگی زیست‌محیطی: انتشار کربن‌دی‌اکسید در خودروی بنزین‌سوز بالاتر از خودروی دیزل است.
قیمت: دیگر فرق ماشین دیزلی با بنزینی که اهمیت بالایی دارد این است که موتور بنزینی کارایی پایین‌تری از موتور دیزلی دارد و در مسافت برابر، سوخت بیشتری مصرف می‌کند.
موتور بنزینی تجربه رانندگی: موتورهای بنزینی شتاب کمتری از موتور دیزلی دارند و برای افزایش شتاب خودرو مثلا در هنگام سبقت گرفتن، نیاز است که مرتبا دنده عوض کنید.
ماشین دیزلی بهتر است یا بنزینی؟
درست است که قیمت خودروی دیزلی به دلیل سنگین‌تر و مقاوم‌تر بودن موتور از خودروی بنزینی بیشتر است ولی مصرف سوخت پایین‌تر موتور دیزلی در درازمدت این اختلاف قیمت را توجیه می‌کند.
تحقیقات نشان داده است که قیمت بالاتر خودروهای دیزلی به طور میانگین در شش تا یازده سال استفاده، به دلیل مصرف سوخت کمتر جبران می‌شود. بنابراین اگر از خودرویتان در مسافت‌های طولانی استفاده می‌کنید اصلا نباید نگران قیمت بالاتر خودروی دیزلی به نسبت بنزینی باشید.
توجه داشته باشید که خودروهای دیزلی دارای فیلتر ذرات DPF برای جلوگیری از آلوده کردن هوا هستند که اگر برای مدت طولانی در بزرگراه‌ها رانندگی نکنید، ممکن است گرفته و مسدود شود.
در نهایت برتری ماشین دیزلی یا بنزینی برای شما به عوامل بسیاری همچون قدرت خرید و نحوه استفاده شما از خودرو بستگی دارد.
برترین خودروهای سواری دیزلی
خودروهای سواری دیزلی در بسیاری از کشورهای جهان چندان پراستفاده نیستند ولی با بهتر شدن طراحی خودروهای سواری دیزلی در سال‌های اخیر، با اقبال بیشتر خریداران مواجه شده‌اند.
استفاده از خودروهای سواری دیزلی در اروپا بسیار بیشتر از امریکای شمالی و خاورمیانه است، به طوری که اتومبیل‌های دیزلی تقریبا پنجاه درصد از فروش خودرو در اروپا را در سال‌های گذشته تشکیل می‌دادند. هر چند در چند سال اخیر خودروهای برقی روز به روز سهم بیشتری از بازار خودرو در اروپا را از آن خود می‌کنند.
در سال‌های اخیر شرکت‌های فولکس واگن، آئودی و سوبارو در امریکای شمالی تعداد بیشتری خودروی سواری دیزلی روانه بازار کرده‌اند. از بهترین خودروهای سواری، پیکاپ و شاسی‌بلند با موتور دیزلی در بازار امریکا در سال 2020 می‌توان Chevrolet’s Colorado، Jeep Wrangler، Range Rover Td6 و Mazda CX-5 را نام برد.
جمع‌بندی
هر دو ماشین دیزلی و بنزینی دارای موتور احتراق داخلی هستند که انرژی شیمیایی موجود در سوخت را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. فرق ماشین دیزلی با بنزینی در این است که موتور دیزل دارای بدنه‌ای سنگین‌تر و قدرتمندتر است و برای احتراق سوخت، نیازی به جرقه ندارد و با ایجاد فشار بالا، این کار را انجام می‌دهد.
موتور دیزل در هزینه سوخت صرفه‌جویی می‌کند زیرا با توجه به اینکه قیمت هر لیتر بنزین و گازوئیل در کشورهای مختلف، تقریبا نزدیک است، موتور دیزلی می‌تواند مسافت بیشتری را با مصرف گازوئیل به نسبت موتورهای بنزینی طی کند.
فرق ماشین دیزلی با بنزینی این است که خودروهای دارای موتور دیزلی معمولی، پرسروصدا و آلوده‌کننده محیط‌زیست هستند و استفاده از آنها در خودروهای بزرگ باری همچون کامیون‌ها که نیاز به گشتاور و شتاب بالا در مسافت‌های طولانی جاده‌ای دارند، مناسب‌تر است. هر چند طراحی جدید موتورهای دیزلی باعث شده است که خودروهای سواری کم‌صداتر و با آلایندگی کمتر روانه بازار شوند که در نزد خریداران محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند.
بنابراین با وجود ارزان‌تر بودن خودروهای بنزینی و پایین‌تر بودن قیمت و در دسترس‌تر بودن تعمیرات و نگهداری از موتورهای بنزینی، این خودروها بیشترین فروش را در میان خودروهای سواری در بسیاری از نقاط جهان از جمله کشور ما دارند اما خودروهای جدید دیزلی می‌توانند رقیبی جدی برای خودروهای بنزینی باشند، خصوصا برای افرادی که مسافت‌های طولانی را در مسیرهای بین شهری می‌پیمایند.
با توجه به نکات زیادی که درباره فرق ماشین دیزلی با بنزینی ذکر شد؛ در صنعت خودرو توصیه می‌شود که اگر می‌خواهید خودروی دیزلی را برای حداقل سه سال داشته باشید و هر ساله حداقل 16 کیلومتر مسافت را با آن طی کنید، اختلاف قیمت آن به نسبت خودروی بنزینی پوشش داده خواهد شد و خرید خودروی سواری دیزلی برای شما مقرون به صرفه است.
