طی روزهای گذشته تصاویری از یک بنز 1943 باری زردرنگ در رسانههای مختلف منتشر شده است که محصول جدید ایران خودرو دیزل را در حال تست نشان میدهد. به نظر میرسد پس از عرضه بنز 2624 و بنز 1924، اکنون ایران خودرو دیزل قصد دارد تا کامیون باری تک دیفرانسیل 1943 را روانه بازار کند.
چهره این سه محصول باری ایران خودرو دقیقا همان چیزی است که سالها در جادههای کشور دیدهایم، بنزهای واگن هود با چراغهای گرد و دماغهای نسبتا کشیده به همراه سپرهای جنگی که برای سالها به کابوس رانندگان خودروهای سواری تبدیل شده بودند. ایران خودرو نیز در نسل جدید بنزهای واگن هود با افزودن یک گارد این سپر را تا حدودی اصلاح کرده و ارتفاع آن را نسبت به نمونههای قدیمی کاهش داده است. با این حال تغییری در دیگر قسمتهای چهره بنز 1943 واگن هود مشاهده نمیشود و همچنان با خودرویی مواجه هستیم که طراحی آن مربوط به دهه 60 میلادی است.
عقب گرد صنعت خودروسازی در سایه تحریمهای خارجی و محدودیتهای داخلی
عقب گرد چند دههای ایران خودرو دیزل را میتوان ناشی از تحریمهای اعمال شده بر صنعت خودروسازی و مخالفت برخی تصمیمگیران با واردات خودروهای سنگین دست دوم دانست. با وجود مخالفتهای صورت گرفته با ترخیص کامیونهای دست دوم از گمرک، این کار به کندی پیش میرود ولی لابیهای مختلف خودروسازان سعی دارند تا انحصاری که در بازار خودروهای سبک ایجاد کردهاند را در بازار خودروهای سنگین خلق کنند که نتیجه آن اجبار مشتری ایرانی به خرید کامیونهای چینی یا کامیونهای تولید داخل با تکنولوژی قدیمی خواهد بود.
بنز 1943 مطابق شنیدهها، پیشرانه مورد استفاده بر روی بنز 1943 باری ایران خودرو از نوع OM457 است که پیش از این خودرو در اتوبوس بنز C457 و بنز اکسور نیز مورد استفاده واقع شده بود. این پیشرانه میتواند حداکثر 430 اسببخار قدرت و 2000 نیوتنمتر گشتاور تولید کند. حجم این پیشرانه به طور دقیق 11967 سی سی بوده و آرایش آن نیز به صورت شش سیلندر خطی است.
برای سیستم انتقال قدرت بنز 1943 نیز از گیربکس دستی 16 سرعته ZF آلمان استفاده شده است و خبری از گیربکس اتوماتیک در محصول جدید ایران خودرو دیزل نیست. برای افرادی که با این گیربکس آشنایی ندارند باید گفت که این گیربکس در حقیقت هشت دنده است اما به علت استفاده از نیم دنده که تعداد دندهها را دو برابر میکند، به گیربکس 16 دنده شهرت دارد. این گیربکس از مدتها پیش در بنز 2628 معروف به مایلر مورد استفاده قرار گرفته بود.
تجهیزات احتمالی بنز 1943
در خصوص تجهیزات بنز 1943 هنوز اطلاعات دقیقی وجود ندارد چرا که کاتالوگ رسمی این محصول توسط ایران خودرو دیزل منتشر نشده است. با این حال اگر تولیدات اخیر ایران خودرو دیزل نظیر بنز 2630 را در نظر بگیریم، شاهد امکاناتی همچون بخاری درجا، اتاق دوکابین و ترمزهای کاسهای به همراه سیستم ترمز ضد ققل در این بنز ایرانیزه خواهیم بود. نکته نه چندان قابل قبول در خصوص بنز 1943 ایجاد تغییرات حداقلی در کابین است، به طوری که حتی شیشه بالابرها نیز همچنان با دستگیره کنترل میشوند و خبری از شیشه بالابرهای برقی نیست.
بنز 1943 سری کامیونهای واگن هود مرسدس بنز به دلایلی همچون تعمیرپذیری آسان، هزینه نگهداری پایین و فراوانی قطعات یدکی، انتخابی اقتصادی برای رانندگان به شمار میروند اما مساله اصلی این خودروها فقر شدید ایمنی و امکانات رفاهی است. استفاده از ترمزهای کاسهای به همراه سیستم ترمز ضد قفل، بدون وجود تجهیزاتی همچون ریتاردر یا سیستم EBS از بنز 1943 واگن هود یک خودرو سنگین ناامن میسازد. طراحی قدیمی این خودروها که مربوط به دهه 1950 و 1960 میلادی است نیز جذابیتی برای مصرفکننده امروزی ندارد و امکانات رفاهی این خودروها نیز رضایتبخش نیستند.
قیمت
در نهایت به قیمت بالای این خودروها میرسیم که برای مصرفکنندگان ایرانی قابل پذیرش نیست. هماکنون بنز 1924 باری حدود یک میلیارد و 362 میلیون تومان و بنز 2624 جفت محور باری یک میلیارد و 972 میلیون تومان از سوی ایران خودرو دیزل قیمتگذاری شدهاند، بنابراین انتظار میرود قیمت بنز 1943 باری نیز در حدود یک و نیم میلیارد تومان تعیین شود. در چنین شرایطی و با توجه به امکانات رفاهی و ایمنی اندک کامیونهای بنز واگن هود، به نظر میرسد مصرفکنندگان ایرانی ترجیح دهند تا چنین مبلغی را صرف خرید کشندههای سری اف هاش ولوو با کارکرد 20 ساله کنند تا حداقل خودرویی با طراحی مدرنتر و امکانات بیشتر در اختیار داشته باشند. آنچه در مورد این مساله به وضوح مشخص است، ورود انبوه خودروهای سنگین کارکرده میتواند به کاهش قیمت این خودروها در سطح بازار کمک شایانی کند که به نظر نمیرسد شاهد چنین رخدادی در آینده نزدیک باشیم و مشتریان ایرانی بایستی هزینه گزافی را صرف خرید خودروهای سنگین با فناوری قدیمی کنند.