توقف تولید خودروهای ارزانقیمت و پرفروش که در دنیا به خودروهای مردمی مشهور هستند، همواره کار دشواری بوده است. فولکس واگن بیتل، مینی ماینر و رنو 4 چنین خودروهایی بودند که تولید آنها در کارخانههای مختلف برای سالها ادامه داشت تا در نهایت پس از چنددهه از بازار خداحافظی کردند.
در کشورمان نیز محصولاتی همچون پیکان، رنو 5 و اکنون پراید به این سرنوشت دچار شدهاند و قرعه اکنون به نام پراید خورده تا با خط تولید سایپا برای همیشه خداحافظی کند. چندی پیش نیز ایران خودرو تولید پژو 405 GLX بنزینی را متوقف کرده بود اما این اقدام را نمیتوان یک توقف تولید کامل قلمداد کرد، چرا که نسخه دوگانه سوز و نسخه بهینه شده پژو 405 SLX همچنان به تولید میرسند.
ورود قدرتمند پراید به بازار
از سالهای ابتدایی دهه هفتاد بود که پراید به عنوان یک خودرو اقتصادی و پراستقامت کرهای، وارد خط تولید سایپا و جادههای ایران شد. پراید در آن زمان با بهرهگیری از ظاهر جدیدتر، امکانات بهتر و برند کیاموتورز، پیکان سالخورده و فیس لیفت شده ایران خودرو را به چالش کشید. این رقابت تنگاتنگ تا سال 1384 و زمان توقف تولید پیکان ادامه یافت و در مواقعی قیمت این دو خودرو آنقدر به یکدیگر نزدیک بود که انتخاب بین گزینه برتر را برای موج انبوه خریداران سخت مینمود.
در این سالها پراید در نسخههای مختلفی به تولید رسید. پراید نسیم نمونه اصلی پراید کرهای بود که در سگمنت هاچبک قرار داشت و به خوبی توانست در رقابت با پژو 205، رنو سپند و اوپل کورسا برتر ظاهر شود. نسخه صندوقدار به نام پراید صبا نیز یکی از پرطرفدارترین و پرفروشترین سدانهای خانوادگی ایرانی بود که بسیاری از مشتریان ایرانی برای اولین بار طعم یک خودرو کولردار را با آن چشیدند. نمونه استیشن این خودرو نیز با نام پراید سفری در بازه کوتاهی تولید شد که به دلیل عدم استقبال از خودروهای استیشن در ایران، سایپا آن را از برنامه تولید خود خارج نمود.
فیس لیفتهای متعدد
پس از آنکه زانتیا در اوایل دهه هشتاد به خط تولید سایپا آمد، این شرکت تصمیم گرفت تا تغییرات اندکی را در پراید ایجاد کند و آن را بعد از یک دهه با ظاهری جدید به بازار بفرستد. حاصل کار عرضه پراید 141 یا پراید دولوکس بود که به واسطه مکانیزم باز و بسته شدن درب صندوق، در بازار به پراید زانتیایی شهرت یافت.
از سالهای میانی دهه هشتاد، سایپا توانست امتیاز تولید پراید را به طور کامل تحت اختیار بگیرد و این محصول را با نام خود به بازار عرضه کند. دومین فیس لیفت اساسی پراید در این دوران صورت گرفت که برخلاف پراید 141، نسبتا موفق بود که حاصل آن تولد پراید 132 یا سایپا 132 بود. خودرویی که نمای جلو آن شباهت به مدلهای بی ام و داشت و به همین واسطه مورد توجه جوانان قرار گرفت. نسخه صندوقدار سایپا 131 و نسخه هاچبک سایپا 111 دیگر نمونههای پراید بودند.
تولید وانت پراید همچنان ادامه مییابد
همانند پیکان، پژو 405 و هر خودرو دیگری که به دست خودروسازان ایرانی میرسد، نسخه وانت از پراید نیز ساخته شد که به سایپا 151 یا به طور عام پراید وانت شهرت دارد. عدم توقف تولید این خودرو نیز پراید وانت را بی شباهت با وانت پیکان جلوه نمیدهد، چرا که وانت پیکان تحت عنوان باردو تا سالها پس از توقف پیکان به تولید میرسید و به نظر میرسد تولید وانت پراید یا سایپا 151 نیز برای مدت مدیدی ادامه یابد.
حال امروز پس از نزدیک دودهه، تولید پراید در سایپا برای همیشه متوقف شد، هرچند نمونه وانت آن همچنان به فروش میرسد و خودروهایی که براساس آن ساخته شدهاند یعنی تیبا و ساینا نیز جایگزین مناسب پراید خواهند بود. در این مراسم جمعی از مسئولین و مدیران بلندپایه دولتی و صنعتی نیز حضور داشتند، از جمله فرشاد مقیمی (مدیر عامل ایران خودرو)، سید جواد سلیمانی (مدیرعامل سایپا) و محمود واعظی رئیس دفتر ریاست جمهوری. در این مراسم که به واسطه توقف تولید پراید برگزار شده بود، از محصولات و دستاوردهای جدید سایپا نیز رونمایی شد.