هفته گذشته بود که بودجه سال 99 در کمیسیون تلفیق مجلس تصویب شده و به شورای نگهبان ارسال شد. یکی از نکات جالب توجه در خصوص این بودجه، از سرگیری مجدد واردات
خودرو به کشور بود که حدود دو سال از توقف آن می‌گذرد.
براساس بند الحاقی 7 لایحه بودجه سال 1399، واردات خودروهای سبک و سنگین،
ماشین آلات معدنی و راهسازی طبق قوانین و مقررات مجاز است. ارز در نظر گرفته شده برای واردات خودرو منشا خارجی دارد و اولویت نیز به خودروهای هیبریدی داده شده است. بسیاری از کارشناسان نسبت به تعدیل قیمتها پس از واردات خودرو خوش‌بین هستند، هرچند هنوز حدس و گمان‌های بسیاری در خصوص آزاد شدن واردات خودرو به کشور وجود دارد.
به گفته امیرحسین کاکایی، استاد دانشگاه هدف دولت از متوقف کردن واردات خودرو صرفه جویی ارزی بوده است. امروزه نیز شرایط صادرات نفت وخیم بوده و شیوع کرونا در سطح جهان کسب و کارها را تحت تاثیر قرار داده است. کاهش شدید قیمت نفت موجب سقوط درآمدهای ارزی کشور شده و شرایط به مراتب بدتری را از سال 97 و 98 تجربه خواهیم کرد. این در حالی است که در صورت باز شدن واردات خودرو با توجه به تشنگی بازار، تقاضا برای خودروهای خارجی در بازار بسیار بالا خواهد بود.
گفته‌های کاکایی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا بیان شدند. به گفته او گرچه آزاد شدن واردات خودرو می‌تواند به صورت مقطعی موجب کاهش قیمت خودروهای خارجی در بازار شود و قیمتها را تعدیل کند اما موجب کمبود شدید منابع ارزی خواهد شد که نتیجه آن افزایش 50 درصدی تورم خواهد بود. چنین تورمی تبعات منفی گسترده‌ای دارد و مشخص نیست چرا دولت چنین بندی را در لایحه بودجه گنجانده است.
با این حال آزاد شدن واردات خودرو تنها تبعات منفی ندارد. ناوگان حمل و نقل سنگین کشور شدیدا نیاز به بازسازی دارد و طرح‌های در نظر گرفته شده برای بازسازی این خودروها تاکنون موفقیت‌آمیز نبوده‌اند. پیش‌بینی میشود ناوگان حمل و نقل سنگین ایران نیاز به 200 هزار دستگاه خودرو جدید داشته باشد که بخشی از این نیاز باید با واردات تامین گردد.
به گفته امیرحسین کاکایی واردات خودروهای هیبریدی نیز تنها ظاهر زیبایی دارد و مشکلی را از کشورمان حل نمی‌کند. بارها ثابت شده که مشکل آلودگی تهران و شهرهای بزرگ به خودروهای سبک مربوط نیست و علت اصلی آلودگی وجود صنایع آلاینده در نزدیکی شهرها و استفاده از ناوگان خودروهای تجاری فرسوده است. این کارشناس صنعت خودرو، تولید چهار مدل خودروی جدید از سوی
ایران خودرو و
سایپا را یادآور شد و گفت: اینها موفقیت های بزرگی است که در زمان تحریم ها حاصل شده و اگر سرمایه گذاران بدانند ثبات در سیاست‌گذاری ها وجود دارد، تقویت تولید بیش از پیش میسر خواهد شد.
خودروهای وارداتی
از سوی دیگر مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو به گفته‌های بانک مرکزی اشاره کرده و یادآور میشود بند آزادسازی واردات خودرو در بودجه سال 99 اجرایی نخواهد شد. بانک مرکزی مخالف هرگونه واردات بدون انتقال ارز است و به نظر می‌رسد این خبر تنها یک نمایش برای ایجاد آرامش روانی در بازار باشد.
علاوه بر مسائل یادشده، مواردی همچون افزایش تعرفه ها، سختگیرانه شدن استانداردها، افزایش نرخ ارز و افزایش عوارض و حقوق گمرکی باعث خواهند شد تا حتی در صورت آزاد بودن واردات، خودروهای خارجی با قیمتی گزاف به دست مشتریان برسند.
ایرنا در بخش دیگری از گزارش خود به مصاحبه با یکی از نمایشگاه‌داران خودرو در پایتخت پرداخته که به خرید و فروش خودروهای خارجی اشتغال داشته است. وی از چندماه پیش کسب و کار خود را تغییر داده و از بازار خودرو وارداتی خارج شده است.
به گفته کوروش طواحن بسیاری از واردکنندگان و عرضه‌کنندگان خودروهای خارجی در طی یک الی دو سال گذشته از بازار خودرو خارج شده و سرمایه‌های خود را در حوزه دیگری به کار گرفته‌اند. از این رو نمی‌توان انتظار رونق سابق را در بازار خودروهای وارداتی داشته باشیم.
تمامی افراد منتظر هستند تا نتیجه اجرایی شدن تصمیم آزادسازی واردات را مشاهده کنند و تا آن زمان نمی‌توان منتظر رخ دادن اتفاق خاصی بود. از سوی دیگر شرکت‌های واردکننده بسیاری در طی دوسال گذشته به تعطیلی کشیده شده‌اند و از حدود 680 شرکت واردکننده، اکنون تنها 9 شرکت باقی مانده است که با حداقل ظرفیت فعالیت می‌کنند.
