این روزها همه با هیجان خبری تولید اولین خودروی ملی تركیه و رونمایی آن توسط اردوغان مواجه شده‌اید.
قبل از نقد:بسیار كار ارزشمندی توسط دولت تركیه در تشكیل " كارگروه ابتكار تولید
خودرو " یا " توگ " انجام شده و خروجی آن به نتیجه رضایت‌بخشی در معرفی كانسپت به پروتوتایپ تبدیل شده‌ای در دو سگمنت شاسی‌بلند شهری و سواری كه رونمایی شد، مبدل شده است.
اولین خودرو تولیدی تركیه Devrim نام داشت كه فقط ٤ دستگاه از آن تولید شد (دهه ٦٠ میلادی)، خودرو دوم Zafer نام داشت كه بین سال‌های ٢٠٠٦ و ٢٠٠٧ اولین پروتوتایپ آن ساخته شد و امروز نوبت معرفی TOGG شده است. تلاش‌های تركیه‌ای‌ها با تلاش‌های ایرانی‌ها در این زمینه قابل قیاس نیست. باید دید بهره‌برداری‌های سیاسی حزب توسعه و عدالت در چیست؟
نقد مطلب:در رسانه‌های تركیه‌ای و غربی با تیترهای مختلف اولین خودرو یا خودرو ملی تركیه پروپاگاندا شده است، این خودروها قرار است از سال ٢٠٢٢ تولید و عرضه شوند، خط تولید گویا در شركت اویاك در شهر بورسا كه خط تولید رنو بوده كه متعلق به سازمان بازنشستگی نیروهای مسلح تركیه می‌باشد، ساخته خواهند شد.
بنظر می‌آید كه این رونمایی در این برهه از شرایط سیاسی و اقتصادی تركیه بیشتر جنبه سیاسی‌كاری در تكنوكراسی دارد. طبق دستوری كه اردوغان در میانه سال ٢٠١٠ صادر كرد و در ٢٠١٧ نام TOGG معرفی شد تا در ٢٥ ژوئن ٢٠١٨ میلادی رسماً تشكیل كارگروه تولید جهت برنامه‌ریزی تولید خودروی تمام تركیه‌ای محقق گردد، ٥ سهامدار اصلی با سهم بالا و یك سهامدار كه بیشتر جنبه تسهیل‌كننده مالی پروژه را دارد متشكل از اسامی ذیل بازیگران این رویداد هستند:
1. گروه Anadolu با ١٩ ٪ سهم
2. شركت خودروسازی BMC با ١٩٪ سهم
3. گروه Kök با ١٩٪ سهم
4. TürkCell با ١٩٪ سهم
5. هلدینگ Zorlu با ١٩٪ سهم
6. TOBB با ٥٪ سهم
با این اوصاف اولین خودرو TOGG توسط تیم ایتالیایی و شركت پینین‌فارینا بصورت پروتوتایپ تولید و در ٢٧ دسامبر ٢٠١٩ رونمایی شد. آخرین انتخابات ریاست جمهوری در سال ٢٠١٨ انجام شد و طی آن اردوغان تا ٥ سال دیگر رییس جمهور تركیه خواهد ماند یعنی سال ٢٠٢٣ و این یكی از بهترین شوهای تبلیغاتی برای یك حزب خوب و اسلام‌گرا در تركیه بنام حزب عدالت و توسعه است.
خودرویی با این سبك و سیاق ساخته شده بسیار جای شگفتی دارد، هر چند صنعت خودروی تركیه برخلاف صنعت خودرو ایران بسیار متفاوت‌تر و پیشرفته‌تر است و طبیعتاً نمی‌توان آن را با صنعت خودروی بی‌جان ایران مقایسه كرد.
شاید بتوان دلخوری‌ها و شكسته دلی‌های‌مان را تحت عنوان دلنوشته‌ای مطرح کرد كه ما با تركیه‌ای‌ها، كره‌ای‌ها و ... شروع كردیم ولی نكته اینجاست، تركیه بزرگ‌ترین سایت تولیدی خودرو در خارج از اتحادیه اروپاست كه برای آن خودرو تولید می‌كند و به این اتحادیه نیز صادر می‌كند، قطعه‌ساز بزرگی در كنار تولیدكنندگان و تامین كنندگان اروپایی است و ... ، پس نباید تعجب كرد كه پینین‌فارینا پروتوتایپ یكی از طرح‌های خود را به آن‌ها بفروشد.
باید توجه داشته باشیم برای توسعه و پیشرفت صنعتی بویژه در حوزه خودرو صرفاً داشتن زیرساخت تولیدی تنها فاكتور موفقیت نیست، مدیریت دانش و استفاده از ابزارهای مالی و اطلاعاتی، نه گفتن به حفظ منافع جناحی و انجمنی و فردی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در انتها سرمایه‌گذاری ملی روی یك پلتفرم جدید برای چند كانسپت سواری، شاسی‌بلند و پیكاپ به منظور تولید خودرو با یك پلتفرم مشترك برای صرفه‌جویی در تولید اما به شرط حضور طراحان و مهندسین ایرانی بزرگ و صاحب نام خارج از كشور و عدم دخالت دولت و خودروسازان بزرگ داخلی در خصوص چگونگی تولید خودرو، در این بین فقط از ظرفیت‌های خالی خودروسازان استفاده شود.
نویسنده: عقیل مصطفایی
