ایلان ماسک ، نابغه صنعت خودرو یا ستاره‌ای در حال افول؟

بدون تردید، ایلان ماسک یکی از خبرسازترین چهره‌های چند سال اخیر در صنعت خودرو بوده است. فردی که با پشتیبانی از استارتاپ‌های نوآورانه، قدم‌های بزرگی برای توسعه سیستم جدید حمل و نقل در سراسر جهان برداشته و خودروهای ساخته شده توسط شرکت وی، یعنی تسلا، موجب ایجاد موج الکتریکی سازی در خودروسازی شده‌اند. اما از سوی دیگر، ادعاهای دروغین وی، به خصوص در زمینه ایمنی خودروهایش، موجب شده که بسیاری او را به عنوان فردی کلاهبردار بشناسند که دوران اوجش به زودی پایان خواهد یافت.
ایلان ماسک متولد 1971 در آفریقای جنوبی است. وی از نوجوانی، به برنامه نویسی کامپیوتر علاقمند شد و در 13 سالگی، نخستین بازی کامپیوتری خود را به فروش رساند. ایلان ماسک برای شکوفا شدن بیشتر توانایی‌هایش، به آمریکای شمالی مهاجرت کرد. او در حال حاضر مالک دو شرکت بزرگ تسلا موتورز و اسپیس ایکس بوده و بر روی استارتاپ‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کند که دنیای اطراف انسان‌ها را دچار تغییرات عمده می‌کنند. بسیاری از پروژه‌های انجام شده در شرکت‌های تحت نظر وی، شخصا توسط او طراحی شده‌اند یا آن‌که در طراحی و توسعه این پروژه‌ها، نقش قابل توجهی داشته است.
یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های ایلان ماسک، برنامه هایپرلوپ بوده که قرار است به سیستم نوین حمل و نقل آینده تبدیل شود. در هایپرلوپ، حمل و نقل با استفاده از کپسول‌هایی که در لوله‌ها قرار دارند، انجام می‌شود. درون این لوله‌ها، شرایط خلا برقرار بوده و به همین دلیل، کپسول‌ها قادر خواهند بود با سرعت بالا در مسیری بدون اصطکاک، حرکت کنند.
ایلان ماسک علاوه بر نوآوری و جنجال‌های رسانه‌ای، با باورهای دیوانه‌وارش نیز شناخته می‌شود. برای مثال، او اعتقاد دارد که تا سال 2024، می‌تواند انسان‌ها را به مریخ فرستاده و در آن‌جا حکومت ایده‌آل خودش را برپا کند. او مرگ در مریخ را به پایان زندگی در زمین ترجیح می‌دهد. چندی پیش نیز وی یک تسلا رودستر را سوار بر موشک شرکت اسپیس ایکس با نام فالکون هوی کرده و به فضا فرستاد. این موشک و خودرو، در مداری به دور خورشید قرار گرفته و دور آن چرخیدند. این آزمایش، در حقیقت برای موشک فالکون هوی طراحی شده بود، اما ماسک با سوار کردن یک تسلا بر روی موشک، تلاش کرد این ماجرا را برای عموم مردم جذاب کند. این موشک و تسلا رودستر، بارها و بارها به دور خورشید خواهند چرخید،‌ تا در نهایت با زمین یا زهره برخورد کنند.
ایلان ماسک در زمینه بازاریابی نیز فعالیت دارد. علاوه بر ایجاد هجمه‌های رسانه‌ای مختلف در حمایت از خودروهای تسلا، که موجب جلب تعداد زیادی از مشتریان خودروهای درون سوز به سمت محصولات الکتریکی شده‌اند، او برنامه‌های دیگری را نیز در این زمینه اجرا کرده است. برای مثال، اخیرا پکیج ارتقا سیستم رانندگی خودکار برای محصولات تسلا عرضه شد، که نصب آن هزینه‌های هنگفتی برای مالکین به همراه داشت. ایلان ماسک پس از مدتی، تصمیم گرفت که تخفیفی قابل توجه را به افرادی ارایه دهد که خودروهای جدید تسلا را خریداری می‌کردند. تخفیف به این صورت بود که اگر مالک قبل از تحویل خودرو، تصمیم می‌گرفت این پکیج را بر روی خودروی خودش نصب کند، نیاز به پرداخت 6000 دلار داشت، اما اگر پس از تحویل خودرو تصمیم بگیرد چنین آپشنی را نصب کند، می‌بایست 8000 دلار بپردازد. این تخفیف ویژه، موجب شد که تعداد خریداران خودروهای صفرکیلومتر تسلا، افزایش قابل توجهی پیدا کند. اکثر محصولات تسلا، قیمت‌های نسبتا بالایی دارند و به همین دلیل از تخفیفات ویژه دولت آمریکا برای خودروهای برقی، برخوردار نیستند. به همین دلیل، ایلان ماسک مجبور است از مشوق‌های دیگری برای جذب مشتریان استفاده کند.
با وجود آن‌که ایلان ماسک جز ثروتمندترین افراد حاضر در صنعت خودروسازی محسوب می‌شود، همواره نگران حفظ درآمد خودروسازی تحت مدیریتش، یعنی تسلا است. چندی پیش وی اعلام کرد اگر در مجموعه تحت مدیریت وی، یعنی تسلا، اقدامات اساسی برای کاهش هزینه‌ها صورت نگیرد، بزودی دیگر پولی نخواهند داشت. هزینه‌های سنگین تحقیق و توسعه تسلا، در سالهای اخیر شدیدا منابع این شرکت را تحلیل برده است. ایلان ماسک مدتی قبل از این اعلام نظر، از مدیریت هیات مدیره تسلا کناره‌گیری کرده بود. مشکلات مالی متعدد در ماه‌های اخیر، موجب ‌شده‌اند که میزان تولید تسلا نیز کاهش قابل توجهی داشته باشد.
ایلان ماسک هرکه باشد، یکی از برترین و شجاع‌ترین کارآفرینان حوزه خودروسازی است. سالها بود که کسی یک شرکت خودروسازی بزرگ، در حد و اندازه تسلا راه‌اندازی نکرده بود، و از این نظر، می‌توان ایلان ماسک را با موسسان شرکت‌های بزرگی همچون فورد یا جنرال موتورز، مقایسه کرد. نوآوری‌های او نیز قابل مقایسه با زمانی هستند که خودروسازان، قصد جایگزینی اسب با چهارچرخه‌های متحرک را داشتند. خودروهای برقی تسلا، پس از گذشت یک قرن، انقلابی جدید را در صنعت حمل و نقل ایجاد کرده‌اند.