در پی شرایط تازه ناشی از خروج آمریکا از برجام و پیچیده شدن مناسبات بین المللی، وضعیت بازار
خودرو کشورمان بسیار پیچیده شده است. هفته قبل بود که تعلیق فعالیت های گروه پژو سیتروئن در ایران رسما اعلام شد، وضعیت فعالیت رنو نیز در هاله ای از ابهام و سکوت خبری قرار گرفته است و فعالیت رسمی خودروسازانی نظیر هیوندای، میتسوبیشی مزدا و فولکس واگن نیز نامحتمل به نظر می رسد. این در حالیست که پیش از این قرار بر مونتاژ برخی از محصولات این خودروسازان در خاک ایران بود. در چنین شرایطی تنها یک پرسش مطرح است، آیا خودروسازان چینی نیز مانند سایرین ملزم به ترک خاک ایران خواهند شد و یا
ایران خودرو سایپا همچنان باید وجود رقبای در حال پیشرفتی از سرزمین اژدهای زرد را تحمل کنند؟
پاسخ دادن به این پرسش چندان ساده نیست، چرا که شرایط خودروسازان مختلف چینی با یکدیگر متفاوت است. با توجه به سابقه دور قبلی تحریم ها می توان گفت که اکثر خودروسازان چینی به دلیل عدم فعالیت مستقیم در بازار آمریکا، از اعمال فشار توسط این کشور مصونیت دارند اما با این وجود بازهم در برخی موارد بعضی از شرکت ها ممکن است از ترکش فشارهای این کشور قلدر در امان نباشند.
برای مثال چانگان که این روزها دارای یک خط تولید فعال در مجموعه سایپاست، در چین از شرکای تجاری فورد به حساب می آید و به همین دلیل ممکن است از سوی شریک تجاری خود تحت فشار قرار بگیرد، ام جی از زیر مجموعه های گروه SAIC محسوب می شود و این شرکت جوینت ونچر جنرال موتورز در بازار چین به حساب می آید و بعید نیست دچار شرایطی مشابه به چانگان شود، از سوی دیگر برخی برندهای شاخص چینی نظیر جیلی (دارای مالکیت کامل ولوو) و BYD دارای برنامه های بلندمدتی برای حضور در بازار کشورهای غربی هستیند و ممکن است حضور این خودروسازان در ایران با پیامدهایی برای ایشان همراه باشد. از این رو تاکنون شرایط حضور تمامی خودروسازان چینی در بازار ایران روشن نیست اما آنچه واضح است اینکه اگر قرار به حضور قدرتمند و حداکثری باشد، وضعیت برند های مستقلی نظیر چری، لیفان، جک و امثالهم از سایرین با ثبات تر است. چرا که این خودروسازان نه در کوتاه مدت برنامه ای برای عرض اندام در بازار آمریکا دارند و نه به صورت جوینت ونچر با خودروسازان آمریکایی همکاری می کنند و از این رو از مصونیت بیشتری نسبت به سایر هموطنان خود برخوردارند.
در نهایت این پرسش مطرح می شود که ماحصل خروج احتمالی خودروسازان چینی از بازار ایران چه خواهد بود؟
این یک واقعیت است که چینی ها تنها عوامل تنوع بخشی در بازار خودرو کشورمان هستند و مسلما با کمرنگ شدن فعالیت این خارجی های نام آشنا، شرایط بار دیگر به شرایط گذشته باز خواهد گشت. روزگاری که مشتریان انتخاب به غیر از مدل های قدیمی ساخت ایران خودرو و سایپا نداشتند و اثری از حق انتخاب در بازار خودرو ایران برای قشر متوسط وضعیف جامعه دیده نمی شد.
