بررسی پژو پارس سال
روزگاری پیکان حکم گاو شیرده ایران خودرو را داشت؛ بعد از خشک شدن شیر آن زبان‌بسته، شرکت ایران خودرو پژو ۴۰۵ را طلایه‌دار لشکریان خود ساخت و تا مدت‌ها از فروش بالای این محصول ارزان‌قیمت، سودهای فراوان کسب کرد. اما پژو ۴۰۵ جی ال ایکس نیز بالاخره در سال 1399 گوشه‌های میدان را بوسید و عرصه را برای دیگر فرزندان خود از جمله پژو پارس سال خالی کرد. اما بخت چندان هم با ماشین پژو پارس یار نبود و سازمان استاندارد به دلیل ناتوانی این خودرو در رعایت استانداردهای 85گانه، از تولید پژو پارس سال و تمامی تیپ‌های این سدان ایرانی جلوگیری کرد و به این ترتیب در سال 1403 محبوب‌ترین سدان ایران خودرو از چرخه تولید کنار گذاشته شد.
عکس ماشین پژو پارس سال پژو پارس یک سدان خانوادگی اقتصادی است و با توجه به کمبود شدید تنوع در رده خودروهای ارزان‌قیمت بازار، قیمت نه چندان بالا و هزینه نگهداری قابل قبول، موفق شده همچنان نظر بسیاری را به خود جلب کند. به خصوص که این محصول از نظر فضای جادار در داخل کابین و صندوق، کیفیت سواری و هندلینگ، شرایط قابل قبولی دارد و هر وقت هم دلتان را زد به راحت‌ترین شکل ممکن در بازار دست‌دوم‌ها به پول نقد تبدیل میشود. البته درست است که پلتفرم پرشیا، قدیمی و از رده خارج بوده و از نظر امکانات رفاهی و ایمنی در فقر به سر می‌برد. همچنین مشخصات پارس سال در بخش فنی، مونتاژ و رنگ هم حرف چندانی برای گفتن ندارد اما با تکیه بر مزیت‌هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم، میشود به عنوان یک انتخاب منطقی هرچند از سر اجبار به آن نگریست.
داخل پژو پارس سال
پژو پارس که به عنوان محصول لوکس‌تر و گران قیمت‌تر از پژو 405 معرفی شده بود، انتظار میرفت که در داخل کابین هم پیشرفت محسوسی داشته باشد، اما متأسفانه در این بخش تفاوت‌ها به تغییر غربیلک فرمان، سردنده، استفاده از طرح چوب در برخی قسمت‌ها و مواردی از این دست محدود شده بود و عملاً احساسی نزدیک به همان 405 را به بیننده منتقل میکرد.
عکس داخل پژو پارس سال در سال‌های پایانی تولید پژو 405 و پارس، ایران خودرو این دو محصول را با داشبورد (که در بازار به مدل سوناتایی معروف شده) رودری‌ها و فرمان جدید وارد بازار کرد که جلوه مدرن‌تری داشتند. به خصوص که داخل پژو پارس، وجود چند آپشن اضافه نظیر تهویه مطبوع اتوماتیک و کلیدهای کنترلی روی فرمان، فضای کلی را اندکی به‌روزتر از قبل نشان میداد. البته موارد اشاره شده به آن معنا نیست که در داخل پارس سال با یک کابین جذاب و فوق‌العاده مواجه هستیم؛ به خصوص که کیفیت پایین متریال مورد استفاده روی شکل و شمایل کلی تاثیر منفی گذاشته و باعث شده طراحی کلی، آن‌قدرها که باید و شاید چشم‌نواز نباشد؛ اما به طور کلی نسبت به قسمت بیرونی، تغییرات داخل پژو پارس سال در این سال‌ها محسوس‌تر بوده است. ضمن اینکه فضای جادار کابین، صندوق عقب بزرگ و دید به اطراف مناسب (نقاط کور اندک) جزو نقاط قوت فضای داخلی ماشین پژو پارس سال برشمرده می‌شوند.
طراحی پژو پارس سال
زمانی که ماشین پژو پارس به عنوان نسخه فیس لیفت شده 405 به بازار عرضه شد، همه متفق القول موافق بودند که حاصل کار، عالی از آب درآمده و حالا پژو 405 قدیمی و خسته یک لِوِل زیباتر و جذاب‌تر از قبل شده است. درواقع الهام گرفتن از طراحی زیبای پژو 406 در کنار پرهیز از ابتکارات عجیب و غریب و غیر اصولی (نظیر آنچه در زانتیا 2 و 206 صندوقدار اتفاق افتاد)، باعث شد که پروژه تغییر چهره این محصول بر خلاف بسیاری از مدل‌های داخلی، کم‌نقص از کار درآید. حالا چراغهای کشیده جلو، کاپوت و صندوق متفاوت و حتی ریزه‌کاری‌هایی مثل زه کناری پهن‌تر و آینه‌های جانبی و قالپاق‌های جدید، همگی نشان از پیشرفت نسبت به مدل قبلی داشتند و در آن زمان تنها مشکل در اختلاف قیمت غیر منطقی میان ماشین پرشیا با 405 خلاصه میشد. در واقع برای خیلی افراد پرداخت حدود 50 درصد پول بیشتر برای خودرویی با ویژگی‌های فنی، کابین و حتی بسیاری از قطعات بدنه یکسان با 405 توجیه منتطقی و اقتصادی نداشت. حال بماند که به واسطه بسته بودن بازار خودرو کشور در آن دوره، بسیاری از سر اجبار و به دلیل تنوع پایین، به این اختلاف قیمت بی رحمانه تن دادند، اما در گذر زمان این اختلاف قیمت وحشتناک میان پارس و 405 کاهش یافت و به عدد معقول‌تری رسید.
نمای سه رخ عقب پژو پارس سال بنابراین میتوان گفت پژو پارس در زمان خودش یک فیس لیفت موفق محسوب میشد، اما مشکل اینجاست که پارس سال پس از این تغییر چهره موفق، دیگر قید به‌روزرسانی را زد و نزدیک به دو دهه با حداقل تغییرات به بازار عرضه میشد که همین امر باعث کاهش قدرت رقابت پرشیا نسبت به محصولات جدیدتر شد. عمده اصلاحات ظاهری این خودرو در طول این سال‌های اخیر به تحول آینه‌های جانبی و تغییرات اعمال شده در قالپاق و در برخی مدل‌ها، رینگ‌ها محدود میشد. در ظاهر این شیر فرتوت طی آخرین سال‌های تولید، دیگر هیچ نشانه‌ای از چهره‌پردازی مدرن و سیال امروزی به چشم نمیخورد. هرچند به دلیل تنوع بسیار پایین خودروهای اقتصادی در این رده قیمتی، مشتریان همچنان مجبورند پژوپارس سال را یک خودروی نسبتاً زیبا بدانند.
مشخصات پژو پارس سال
همانطور که اشاره شد، مشخصات پژو پارس سال از لحاظ فنی، تقریباً هیچ تفاوتی با پژو 405 ندارد. زیر کاپوت این تیپ از خانواده پژو پارس، همان پیشرانه چهار سیلندر قدیمی هشت سوپاپ که با کد XU7 شناخته میشود قرار گرفته است. این موتور با حجم ۱۷۶۱ سی سی قادر است حداکثر 100 اسب بخار قدرت و 153 نیوتن‌متر گشتاور را تولید و به یاری یک جعبه دنده پنج سرعته دستی، راهی چرخ‌های جلو کند. البته با توجه به وزن نسبتاً سبک پژو پارس سال (حدود 1۱۶۵ کیلوگرم )، همین قدرت متوسط کافی است تا ماشین پارس در مدت حدود 11 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر برساعت برسد و شتابگیری را تا مرز سرعت ۱۹۰ کیلومتر بر ساعت ادامه دهد. حال شاید با خودتان بگویید چرا این پیشرانه قدیمی، شتاب بهتری از نسخه قوی‌تر 105 اسب بخاری TU5 دارد. پاسخ این است که موتور XU7 حجیم‌تر است و گشتاور بالاتری دارد و مهمتر از همه اینکه نقطه اوج گشتاور را در دور موتور پایینتر از موتور TU5 در اختیار راننده قرار میدهد. به زبان عامیانه این موتور با سایر مشخصات پارس از جمله وزن و گیربکس ماشین هماهنگتر است. اما این بدان معنا نیست که موتور XU7 را یک پیشرانه عالی بدانیم. موتور پژو پارس سال به دلیل ساختار قدیمی، بسیار پرمصرف است و بنابراین در شرایط رانندگی ترکیبی، مصرف سوخت پژو پارس به حدود ۹.۱ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر می‌رسد که نسبت به موتور TU5 عدد به مراتب بزرگ‌تری است.
تصویر موتور پژو پارس سال ضمناً اختلاف میان این دو پیشرانه در شرایط رانندگی شهری، شدیدتر هم میشود. جایی که XU7 برای مصرف شهری، عدد وحشتناک 13.8 لیتر در هر 100 کیلومتر را از باک بنزین طلب خواهد کرد. مشکل دوم در خصوص حساسیت واشر سرسیلندر نسخه XU7 است که در صورت استفاده ناصحیح و فشار بالا و یا کوچکترین مشکل در سیستم خنک کننده به سرعت به مشکل برمی‌خورد. البته پیشتر اشاره شد که شرکت ایران خودرو در آخرین سال‌های تولید ماشین پژو پارس، نسخه دیگری از پارس سال را با پیشرانه XU7P روانه بازار کرد که مشکل سوختن واشر سرسیلندر را به کلی برطرف کرده بود؛ اما باید توجه داشت که هزینه سرویس‌های دورهای موتور پارس سال جدید نسبت به پیشرانه قبلی، بسیار بیشتر است و میتوان گفت که شاید این اختلاف قیمت بالای سرویس‌های دورهای در بلندمدت با هزینه تعویض واشر سرسیلندر موتور XU7 برابری کند.
امکانات و تجهیزات پژو پارس سال
پژو پارس سال در طول نزدیک به دو دهه تولید، پیشرفت چندانی در زمینه امکانات نداشته و با اینکه نسخه‌های پایانی از برخی جهات نسبت به نمونه‌های اولیه کامل‌تر شده، اما در قیاس با جهش تکنولوژی جهانی در سال‌های اخیر به نوعی پسرفت کرده است. از جمله امکانات پژو پارس سال میتوان به مواردی نظیر چراغهای مه شکن، آینه‌های جانبی برقی با راهنما، کلیدهای کنترلی روی فرمان، قفل میکروسوئیچی درب‌ها، تهویه مطبوع اتوماتیک، شیشه‌بالابرهای برقی، ایموبلایزر، دماسنج، بازکن درب صندوق عقب از داخل، ترمز ضد قفل ABS، توزیع نیروی ترمز EBD و دو کیسه هوا اشاره کرد.
رقبای پژو پارس سال در بازار
پژو پارس سال برای مدت طولانی روی خط تولید بود و رقبای بسیاری از جمله پژو 206 صندوقدار و تیپ‌هایی از سمند را به خود دید، اما تمامی این محصولات به پایان خط تولید خود رسیدند و ایران خودرو تولید پارس سال را تا سال 1403 ادامه داد. در سال‌های پایانی عمر پرشیا سال، رقبایی نظیر رانا پلاس و سورن پلاس سر درآوردند که هر کدام از آنها، مزایا و معایب خود را در برابر این محصول داشتند. به عنوان مثال رانا پلاس پیشرانه مدرن‌تر 16 سوپاپه را در سینه دارد که هم نرم‌تر کار می‌کند و هم اینکه اشتهای کمتری در مصرف سوخت از خود نشان میدهد. ضمن اینکه از نظر ترمزگیری و سیسیتم تعلیق عقب هم برتری با رانا پلاس است. اما در عوض رانا پلاس از نظر فضای کابین به خصوص در قسمت عقب، پاسخگوی نیاز خانواده‌ها نخواهد بود در خصوص سورن پلاس هم باید یادآوری کنیم که این دو به نوعی برادر هم محسوب می‌شوند و درنتیجه شاید انتخاب میان آنها سلیقه‌ای باشد. اما برای راحت‌تر شدن کار، بد نیست اشاره کرد که سورن پلاس با وجود استفاده از پیشرانه مشترک XU7P با پارس، به دلیل وزن سنگین‌تر مقداری کندتر است و همچنین بر اساس شواهد، اتاقش مقدرای زودتر به صدا می‌افتد. اما در عوض مقداری جادارتر و مدرن‌تر بوده و صندلی‌های راحت‌تری دارد. نسخه EF7 سورن پلاس هم با وجود اینکه همچنان اندکی کندتر از پارس سال به شمار می‌رود، اما به واسطه موتور 16 سوپاپ، در دورهای بالاتر تنفس بهتری دارد و به شکل محسوسی کم مصرف‌تر از پارس ظاهر میشود. البته با همین حدود بودجه میتوان نیم‌نگاهی هم به برلیانس H230 داشت. البته H230 از نظر بازار دست دوم و قدرت نقد شوندگی به گرد پای پژو پارس سال نمی‌رسد و قطعات یدکی (به خصوص ظاهری) بسیار گرانتری هم دارد، اما با مصرف سوخت مناسب‌تر، ایمنی بالاتر (5 ستاره از موسسه تست تصادف چین C-NCAP) و همچنین پیشرانه کم دردسرتر می‌تواند گزینه قابل تأملی باشد.
