نشانه های خرابی دنده دیشلی
دیفرانسیل یکی از اجزای حیاتی خودرو است که وظیفه انتقال نیروی موتور به چرخها را بر عهده دارد. این قطعه به چرخها اجازه میدهد تا به صورت مستقل از یکدیگر عمل کنند. شاید این موضوع عجیب به نظر برسد، اما چرخهای خودرو هنگام پیچیدن یا دور زدن با سرعتهای متفاوتی میچرخند. چرخ بیرونی برای پوشش مسافت طولانیتر حین عبور از پیچ، سریعتر میچرخد. اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است خودرو پایداری خود را از دست بدهد و حتی واژگون شود. بنابراین چرخها باید بتوانند به صورت مستقل از هم بچرخندِ که این کار توسط دیفرانسیل و دنده دیشلی های آن انجام میشود.
متاسفانه دیفرانسیل معمولاً تا زمانی که دچار نقص فنی نشود، مورد توجه قرار نمیگیرد. در این مطلب از وبسایت خودروبانک به نشانههای خرابی دنده دیشلی و به طور کلی مجموعه دیفرانسیل میپردازیم.
دیفرانسیل چیست؟
دیفرانسیل وظیفه تغییر دور چرخها هنگام دور زدن را برعهده دارد و این کار را به وسیله دنده دیشلی یا هرزگرد خود انجام میدهد. محل قرارگیری دیفرانسیل در خودروهای دیفرانسیل جلو، داخل محفظه گیربکس است، در حالی که در خودروهای دیفرانسیل عقب، این قطعه در انتهای مسیر میل گاردان، بین چرخهای عقب نصب میشود. اگر هم خودروی شما دارای چهار چرخ متحرک باشد، دو دیفرانسیل در جلو و عقب خواهید داشت.
اگرچه انواع مختلفی از دیفرانسیل خودرو وجود دارد، یک دیفرانسیل استاندارد از چندین عضو شامل پوسته، دنده پلوس، دنده هرزگرد یا دیشلی، پینیون و کرانویل تشکیل شده است.
علائم و نشانههای خرابی دنده دیشلی دیفرانسیل چیست؟
شناخت علائم و نشانه های خرابی دنده دیشلی یا دیگر اجزای دیفرانسیل به شما کمک میکند تا به سرعت مشکل را برطرف کرده و ایمنی خود را در جاده تضمین کنید. در ادامه به مواردی که باید به آنها توجه کنید اشاره شده است:
1. صداهای غیرعادی
وزوز یا زوزه ممکن است نشاندهندهی خرابی دنده دیشلی یا کرانویل دیفرانسیل باشند. این صداها بیشتر هنگام شتابگیری، ترمز یا دور زدن شنیده میشود. صداهایی شبیه غرش نیز میتوانند نشاندهندهی مشکل در اجزای دیفرانسیل، مانند بلبرینگهای فرسوده یا آسیب دیدن پینیون محرک باشند. در کل دیفرانسیل معیوب (چه جلو و چه عقب) صداهای ناله، وِزوز، غرش و... ایجاد میکند. این صداها به تدریج هنگام شتابگیری، کاهش سرعت یا دور زدن تغییر میکنند.
هنگامی که وسیله نقلیهای صدای وزوز یا ناله میدهد، معمولاً به دلیل آسیب یا فرسودگی بلبرینگ ها یا دیشلی این صدا ایجاد میشود. صدای زوزه یا غرش هم معمولاً به دلیل آسیب یا فرسودگی چرخ دنده کرانویل و پینیون است.
خرابی چرخ دندههای کرانویل و پینیون معمولاً زمانی رخ میدهد که فرسوده شده دندانه های آنها شکسته یا کند شود.
علاوه بر این، زمانی که بین کرانویل و پینیون خلاصی یا بازی بیش از حد وجود داشته باشد، هنگام تعویض دنده از حالت توقف به حرکت، صدای تق تق خواهید شنید. ضمنا خراب دنده دیشلی باعث میشود که از گیربکس یا دیفرانسیل هنگام دور زدن صدای تق تق یا کلیک مانند به گوش برسد.
2. لرزش
اگر لرزشی از سمت گیربکس یا دیفرانسیل احساس میکنید که با افزایش سرعت بیشتر میشود، در اسرع وقت به تعمیرگاه رفته و دیفرانسیل خود را بررسی کنید. حتی اگر دیفرانسیل علت لرزش نباشد، این علامتی است که نباید آن را نادیده بگیرید، چرا که ممکن است دلیل مهمی داشته باشد و باعث وقوع حادثه ناگوار نظیر انحراف خودرو از مسیر یا حتی واژگونی شود.
3. مشکلات فرمان و کنترل
ممکن است متوجه مشکل یا دشواری در کنترل فرمان خودرو، به ویژه هنگام دور زدن شوید. اگر کنترل خودرو حین دور زدن دشوار است یا خودرو به یک طرف کشیده میشود، ممکن است این موضوع نشانهی خرابی دنده دیشلی دیفرانسیل باشد. البته شاید هم مشکلی در سیستم فرمان و چرخها به وجود آمده باشد.
4. صدای سایش دندهها
صداهایی نظیر ساییدن فلزات از سمت گیربکس یا دیفرانسیل عقب نیز ممکن است به معنای فرسودگی چرخ دندههای داخلی دیفرانسیل و خرابی دنده دیشلی باشد. احتمالا این اتفاق هم بیشتر هنگام شتابگیری یا دور زدن رخ میدهد که باید حتما به آن توجه کنید.
5. لاستیک سابی
ایراد در دنده دیشلی و مجموعه دیفرانسیل خراب در نهایت میتواند به صورت لاستیک سابی نیز نمایان میشود. به دنبال خرابی دنده دیشلی و سایش نامتقارن لاستیک، ممکن است آجهای ناهموار یا آسیب در امتداد بیرونی لاستیکها را مشاهده کنید که قاعدتا میتواند خطرناک باشد.
6. لرزش در میل گاردان
اگر دیفرانسیل یا دنده دیشلی خراب باشد، ممکن است چرخش میل گاردان نیز از حالت عادی خارج و با لرزش همراه شود.
7. بوی سوختگی
بوی سوختگی از گیربکس یا دیفرانسیل نشان میدهد که روغن آن بسیار کثیف شده است و بنابراین نمیتواند اجزای دیفرانسیل را به خوبی روان کند و اصطکاک بین آنها را از بین ببرد. این امر باعث گرم شدن بیش از حد گیربکس و دیفرانسیل و ایجاد بوی تند میشود که میتواند در نهایت خرابی دیفرانسیل و خود گیربکس را به دنبال آورد.
چه عواملی باعث خرابی دنده دیشلی و دیفرانسیل میشوند؟
عوامل مختلفی میتوانند باعث خرابی یا شکستگی دنده دیشلی دیفرانسیل شوند، که بسیاری از آنها قابل پیشگیری هستند.
دیفرانسیل معیوب (چه جلو و چه عقب) صداهای ناله، وِزوز، غرش و تق تق ایجاد میکند. این صداها به تدریج هنگام شتابگیری، کاهش سرعت یا دور زدن تغییر میکنند.
هنگامی که وسیله نقلیهای صدای وزوز یا ناله میدهد، معمولاً به دلیل آسیب یا فرسودگی بلبرینگ چرخ یا پلوس ایجاد میشود. هنگامی که صدای زوزه یا غرش میدهد، معمولاً به دلیل آسیب یا فرسودگی چرخ دندههای کرانویل و پینیون است. صدای تق تق هنگام دور زدن از سمت دیفرانسیل نیز دلیل محکمی بر خرابی دیشلی یا شکستگی آن است.
در زیر به مهمترین دلایل خرابی دیفرانسیل و دنده دیشلی های آن اشاره میکنیم
کمبود روغن: حتی یک نشتی کوچک میتواند باعث شود که اصطکاک اجزای دیفرانسیل با یکدیگر زیاد شود و دنده های داخل آن را خراب کند. هر خودرویی دارای فاصله زمانی توصیه شده برای تعویض روغن دیفرانسیل و گیربکس است. مکانیک یا تعویض روغنی میتواند سطح روغن را بررسی کرده و آن را در صورت نیاز پر یا تعویض کند.
دیفرانسیل عقب نیز دارای روغن مخصوصی است که به روان کار کردن تمام اجزای آن کمک میکند. همچنین این روغن هنگام رانندگی در جاده یا شهر، دمای مجموعه دیفرانسیل را پایین میآورد. در صورت نشت روغن، تجمع مایعی در زیر محور عقب را مشاهده خواهید کرد. در این صورت حتما برای رفع مشکل به تعمیرگاه مراجعه کنید.
نوع روغن اشتباه: روغن نقش مهمی در محافظت از دیفرانسیل ایفا میکند. قبل از خرید، مطمئن شوید که دیفرانسیل یا گیربکس خودروی شما به چه نوع روغنی نیاز دارد؛ چراکه روغن اشتباه میتواند منجر به روانکاری ضعیف، گرم شدن بیش از حد و سایش دنده دیشلی و دیگر اجزای دیفرانسیل شود.
رانندگی پرشتاب: رانندگی با سرعت بالا برای مدت طولانی، تیکاف زدن و وارد کردن فشار بیش از حد به موتور، همگی میتوانند تأثیر منفی بر دیفرانسیل داشته باشند و باعث داغ شدن بیش از حد آن شوند.
فرسودگی ناشی از کارکرد بالا: اگرچه دیفرانسیلها معمولا میتوانند تا حدود ۲۵۰ هزار کیلومتر دوام بیاورند، اما مانند هر قطعه مکانیکی دیگری از خودرو، در معرض سایش و فرسودگی قرار دارند و بعد از کارکرد بالا، دچار خرابی میشوند. بنابراین معیوب شدن دنده دیشلی ها و دیگر قطعات دیفرانسیل در کارکرد بالا طبیعی است.
آیا دیفرانسیل قابل تعمیر است؟
در زمینه نگهداری از دیفرانسیل عقب خودرو، تعمیراتی وجود دارد که میتواند عمر دیفرانسیل شما را افزایش دهد. این تعمیرات شامل تعویض واشرهایی است که فرسوده یا خشک شدهاند. این کار برای جلوگیری از نشت روغن دیفرانسیل ضروری است. همچنین شاید لازم باشد بلبرینگهای دیفرانسیل نیز تعویض شود. این کار زمان بیشتری میبرد و میتواند هزینهبر باشد. ضمنا گاهی اوقات مکانیک تشخیص می دهد که دنده دیشلی ها اصطلاحا کَل کرده و ساییده شدهاند. در این شرایط او میتواند مجموعه دنده دیشلی را تعویض کند.
اگر دیفرانسیل قابل تعمیر نباشد، ممکن است مجبور شوید یک دیفرانسیل جدید یا استوک بخرید. خرید دیفرانسیل استوک و ضمانتی میتواند گزینه قابل قبولی برای افراد با توان مالی پایین باشد.
چطور از خرابی دنده دیشلی و دیفرانسیل ماشین پیشگیری کنیم ؟
برای جلوگیری از خرابی دیفرانسیل، موارد زیر را رعایت کنید:
• مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که روغن دیفرانسیل خود را طبق توصیههای دفترچه راهنمای خودرو تعویض کرده و اطمینان حاصل کنید که سیستم انتقال قدرت ماشین شما هر سال بازرسی میشود. این مورد شامل تمام قطعاتی است که برای انتقال قدرت از موتور به چرخها استفاده میشوند.
• لقی میل گاردان نیز باید گرفته شود و صحت عملکرد آن مورد تایید یک تعمیرکار ماهر قرار بگیرد
• رانندگی با احتیاط و ایمنی، به ویژه در جادههای پر از چاله یا شنی، و اجتناب از حمل بارهای سنگین نیز به حفظ دیفرانسیل شما در شرایط خوب کمک میکند.
• از یدک کشی بارها و خودروهای سنگین خودداری کنید.
• از رانندگی با شتاب بالا برای مدت طولانی خودداری کنید.
• در صورت شنیدن صدای غیرعادی از دیفرانسیل، سریعاً آن را بررسی کنید.
با رعایت این نکات میتوانید عمر دیفرانسیل و مجموعه دنده دیشلی های آن را افزایش دهید و از خرابی آن تا حد امکان جلوگیری کنید.
شاید مطالب زیر را هم بپسندید:
دلیل گاز هرز خوردن ماشین
چک لیست خودرو قبل از سفر
10 تا از بهترین کراس اوورهای چینی