ماشین پراید 141

سایپا 141 در سال 1382 به بازار کشورمان عرضه شد تا سبد محصولات سایپا را متنوع‌تر از قبل نماید. اما قرار گرفتن در رتبه‌های بسیار پایین کیفی (حتی پایین‌تر از سایر نسخه‌های پراید) خیلی‌ها را از خرید این محصول منصرف کرد. نقص در مونتاژ برخی قسمت‌ها، آب‌بندی ضعیف درب صندوق (درنسخه‌های اولیه) و سر و صدای قسمت انتهایی کابین از جمله مشکلات اپیدمی در سایپا 141 بودند که باعث شدند پراید لیفت‌بک به محبوبیت مدل‌های سدان و هاچ‌بک دست پیدا نکند و در نهایت در سال 1394 (یعنی زودتر از آنها) از خط تولید خارج شود. البته 141 علیرغم تمامی انتقادات وارد شده مزیت‌های خاص خودش را هم دارد. مثلاً حالت بازشو صندوق عقبش (مثل تمامی خودروهای لیفت‌بک) به گونه‌ای است که بارگیری را ساده‌تر از مدل‌های سدان میکند، ضمن اینکه اینجا با محدودیت فضا مشابه نسخه‌های هاچ‌بک نیز روبرو نخواهیم شد. طراحی بدنه‌اش هم با اینکه چندان دلچسب و هماهنگ از کار در نیامده اما حداقل به نسبت سایر پرایدها کمتر تکراری به نظر می‌رسد. ضمناً داشبورد این ماشین زودتر از سایر برادرانش به طرح جدید ارتقاء یافته تا حس مدرن‌تری به سرنشینان منتقل کند. سایپا 141 در طول دوران حضورش از نظر سطح آپشن در تیپ‌های مختلف معرفی گردید که حتی فول‌ترین آن هم در قیاس با خودروهای امروزی حرف چندانی برای گفتن نخواهند داشت، اما در هر صورت با امکاناتی نظیر: فرمان هیدرولیک، ترمزهای ضد قفل و ایربگ‌های جلو به نوعی کارتان را راه میندازد. در سایر ویژگی‌ها نیز همه چیز مشابه پرایدهای ساده است. یعنی همان پیشرانه نسبتاً ضعیف و کیفیت فنی نه چندان مناسب و ترمزهای متوسط و ایمنی پایین، که همگی معرف حضورتان هستند و اندک تغییرات صورت گرفته هم نتوانسته تاثیر محسوسی روی بهبود آنها بگذارد.

فضای داخلی پراید 141 از بسیاری جهات مشابه پراید 131 است. در واقع این سبک طراحی جدید داشبورد سایپا از همین مدل 141 کلید خورد و بعدها به سایر مدل‌های پراید نیز سرایت کرد. استفاده از خطوط منحنی بیشتر و دریچه‌های تهویه دایره‌ای شکل از جمله مهم‌ترین تفاوت‌های میان این داشبورد با مدل‌ خطی و ساده قدیمی هستند و اختلاف در برخی جزئیات و نشانگرها نیز این سبک به اصطلاح جدید را کامل نموده‌اند. از لحاظ ارگونومی و فضای کلی هم اوضاع قابل قبول به نظر میرسد و با در نظر گرفتن ابعاد بدنه و قیمت خودرو می‌توان به 141 نمره قبولی را اعطا نمود اما کیفیت بسیار پایین کابین، تمامی این نکات مثبت را زیر سوال برده است. در حقیقت جنس متریال مورد استفاده به قدری ضعیف در نظر گرفته شده که روی زیبایی ظاهری هم تاثیر منفی گذاشته و مونتاژ بد قطعات شرایط را وخیم‌تر هم کرده است. یکی از مشکلات شایع این محصول در خصوص سر و صدای طاقچه عقب می‌باشد که البته با تعویض قطعه اصلی و نگهدارنده‌ها تا حدود زیادی مرتفع خواهد شد. همچنین در نسخه‌های اولیه شکایات متعددی در مورد نفوذ آب به داخل صندوق عقب گزارش شده بود که در مدل‌های بعدی این رسوایی تقریباً برطرف گردید.

سایپا 141 در واقع نسخه لیفت‌بک پراید صبا به حساب می‌آید و با تغییرات عمده در قسمت صندوق، چراغها و شیشه عقب از مدل سدان و هاچ‌بک تشخیص داده می‌شود. البته اگر مقداری دقیق‌تر باشیم متوجه می‌شویم که قسمت‌های دیگر مثل درب موتور، جلوپنجره، زه‌های کناری و ستون C ماشین هم با مدل‌های ساده تفاوت دارند و در نسخه‌های فول سفارشی، سپرهای رنگ‌آمیزی شده و رینگ‌های آلومینیومی، ویژگی‌های ظاهری 141 را تکمیل نموده‌اند. حال سوال این است که آیا بازنگری‌ها و اصلاحات صورت گرفته روی این محصول به جذابیت‌های بصری بیشتر از نسخه عادی منتهی شده است یا خیر؟! پاسخ در نهایت به سلیقه شخصی خود شما باز خواهد گشت اما از نظر اصول طراحی میتوان اشاره کرد که 141 تاحدودی از مشکل عدم هماهنگی میان قسمت جلو و عقب رنج می‌برد اما در عوض بدلیل تیراژ تولید محدود، کمتر از پرایدهای دیگر تکراری شده و تا حدودی خاص‌ به نظر می‌رسد.

سایپا 141 همچون سایر پرایدهای هم‌دوره خودش از پیشرانه ۱.۳ ليتري با کد M13 بهره می‌برد. این پیشرانه 4 سیلندر تنفس طبیعی در نسخه‌های ارتقاء یافته به استاندارد آلایندگی يورو ۴ رسیده و قادر است ۷۱ اسب بخار قدرت در دور 5250 و 108 نیوتن‌متر گشتاور در دور 2750 تولید نماید. البته این مشخصات حتی برای یک خودرو اقتصادی هم مایوس‌کننده به نظر می‌رسند اما وزن سبک حدود 940 کیلوگرمی ماشین باعث شده که ضعف پیشرانه چندان به چشم نیاید و حداقل برای استفاده‌های عادی کارمان راه بیفتد، هرچند همچنان نباید از چنین خودرویی توقع شتاب عالی را داشته باشید.
از جمله مشکلات پیشرانه 8 سوپاپ پراید 141 می‌توان به راندمان پایین، آلایندگی بالا و تکنولوژی ساخت بسیار قدیمی اشاره نمود اما همزمان مواردی نظیر: مصرف سوخت قابل قبول 6.44 لیتری (رانندگی ترکیبی در شرایط استاندارد با موتور یورو 4)، حساسیت پایین به کیفیت بنزین و دوام نسبتاً بالا، مزیت‌هایی هستند که با این انجین بدست خواهید آورد. وظیفه انتقال قدرت هم بر عهده یک جعبه دنده 5 سرعته دستی قرار گرفته که نیرو را به چرخ‌های جلویی ماشین منتقل می‌کند. ضمناً ترمزهای دیسکی جلو و کاسه‌ای عقب پراید 141 قدرت چندان مناسبی ندارند و باید در سرعت‌های بالاتر، محتاط عمل کنید.
به طور کلی پراید 141 تفاوت فنی خاصی با سایر پرایدهای هم دوره خودش ندارد و تقریباً رفتار مشابهی در شهر و جاده از خود نشان می‌دهد.

سایپا 141 از نظر سطح امکانات در تیپ‌های مختلف به بازار عرضه شده که در مدل پایه حتی از فرمان هیدرولیک و ایربگ‌های جلو هم خبری یافت نمیشود. با این حال در مدل‌ فول یا همان SE اوضاع بهتر است و روی آن گزینه‌های تکمیلی نظیر: ترمزهای ضد قفل، کیسه هوا برای راننده و سرنشین کناری و فرمان هیدرولیک به لیست تجهیزات استاندارد اولیه ماشین اضافه شده‌اند تا در کنار سیستم تهویه مطبوع دستی، سیستم ضد سرقت ایموبلایزر، چراغ مه‌شکن عقب و سیستم پخش صوتی و مواردی از این دست، به مشتری خدمات رسانی نمایند.

سالها از تولید آخرین پراید 141 میگذرد و حال فقط نمونه‌های دست‌دوم این محصول در بازار قابل خرید و فروش هستند. متاسفانه در این رده قیمتی، خودرو جذاب چندانی وجود ندارد که بخواهیم به عنوان رقیب برای نماینده لیفت‌بک سایپا معرفی کنیم، مگر آنکه قصد داشته باشید به سراغ محصولات قدیمی‌تر نظیر دوو سیلو بروید که این کار هم داستان خاص خودش را خواهد داشت. بدون شک نماینده دوو ماشین به مراتب بهتری است اما نباید از یاد برد که خرید سیلو بدلیل سن بیشتر (در قیمت مشابه)، هزینه نگهداری بالاتر و کمبود قطعات یدکی (بخصوص در شهرستان‌ها) ریسک بالاتری خواهد داشت.
سایر مدل‌های پراید یعنی نسخه‌های صندوقدار و هاچ‌بک نیز میتوانند به عنوان جایگزین 141 مطرح باشند اما تفاوت‌هایشان با این محصول به قدری کم است که شاید نشود از واژه رقابت میانشان استفاده نمود. البته 141 فضای بار بهتری در اختیار قرار می‌دهد و ظاهر خاص‌تری هم دارد اما در بازار دست‌دوم‌ها ضعیف‌تر ظاهر میشود. پیشنهاد "خودروبانک" این است که برای خرید خودروهای اقتصادی قدیمی، سلامت ماشین را در اولویت خود قرار دهید. یعنی اگر یک پراید 141 سالم با کارکرد مناسب یافتید، همان را انتخاب کنید اما اگر مدل صبا (با قیمت مشابه) وضعیت فنی بهتری داشت، به سراغ این یکی بیائید. مگر آنکه بحث چگونگی بازشو صندوق برای شما خیلی مهم باشد که در آن صورت اوضاع کمی فرق میکند.