تردد در جاده‌های خارج از شهر با خیابان‌های داخل شهر بسیار متفاوت است. در سطح شهر تغییر سرعت ماشین بسیار زیاد است اما رانندگی در خارج از شهر به طور عموم می‌تواند با یک سرعت ثبات صورت گیرد. برای ایمنی بیشتر جاده‌های خارج از شهر دارای یک محدوده سرعت هستند که رانندگان نباید بیشتر از آن سرعت را بروند. در کوتاه مدت حفظ سرعت خودرو کار سختی نیست اما در طولانی مدت راننده ممکن است که نتواند این کار را به درستی انجام دهد. به همین دلیل نیاز است تا سایر آپشن‌های موجود در خودرو مانند کروز کنترل استفاده کرد.
کروز کنترل چه کاری انجام می دهد؟
یک سیستم پیشرفته در اتومبیل‌های جدید است که می‌تواند سرعت اتومبیل شما را به صورت ثابت نگهدارد. نام این سیستم را می‌توان نگهدارنده سرعت گذاشت. این سیستم برای این طراحی شده است که اتومبیل از سرعت مجاز فراتر نرود. همچنین با این سیستم راننده نیازی به فشردن پدال گاز و ترمز در زمان رانندگی ندارد.
این سیستم سرعت حرکت خودرو را بدون این‌که راننده در آن نقشی داشته باشد کنترل می‌کند. مقدار هوای ورودی به محفظه احتراق با این سیستم کنترل می‌شود تا سرعت و شتاب خودرو با توجه به تنظیمات راننده و بدون فشرده شدن پدال گاز تنظیم شود. این آپشن در مسیرهای طولانی باعث کاهش خستگی راننده شده و یک ویژگی مثبت برای اتومبیل‌های دارای آن محسوب می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده کروز کنترل کدامند؟
این سیستم دارای بخش‌های مختلفی است که هر کدام از آن‌ها وظیفه انجام کاری را دارند. این بخش‌ها در مجموع می‌توانند کار نگه داشتن سرعت در محدوده تعیین شده توسط راننده را انجام دهند.
۱. واحد یا ماژول فرمان
این بخش دارای کلید یا دکمه‌هایی است که راننده با استفاده از آن‌ها می‌تواند سرعت مورد نظر خود را تنظیم کند. با استفاده از این ماژول سرعت را می‌توان کم یا زیاد کرد.
۲. کامپیوتر یا ECU
این بخش را می‌توان واحد تصمیم گیرنده یا مغز سیستم کروز کنترل در نظر گرفت که کار پردازش داده‌های دریافت شده را انجام می‌دهد. داده‌ها به ECU می‌آیند و در آن جا روی پردازش‌های لازم صورت می‌گیرد تا آماده رفتن به خروجی شوند.
ECU۳. عملگر یا اکچویتور
این بخش دستورات لازم را از بخش قبلی یعنی ECU می‌گیرد و دریچه گاز را با توجه به شرایط خواسته شده باز یا بسته می‌کند. به این شکل سرعت مورد نظر تنظیم شده و کار نگه داشتن سرعت صورت می‌گیرد.
این بخش دارای ۳ شکل متفاوت است به در زیر عنوان کردیم.
· اکچویتور خلاء (Vacuum)
· عملگرهای الکتریکی
· سیستم‌‌های کروز کنترل بدون عملگر
نحوه عملکرد کروز کنترل
کروز کنترل قابلیت این را دارد که در شرایط مختلف جاده‌ای مانند سربالایی و سراشیبی یا حتی با وجود وزش تند باد سرعت خودرو تغییری نمی‌کند. البته لازم به ذکر است که این سیستم عملا در سرعت‌های زیر ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر کارایی ندارد و فعال نخواهد شد.
دکمه‌های کروز کنترل می‌توانند بر روی فرمان قرار بگیرند یا بر روی دسته راهنما و برف پاک کن، هرچند که در بعضی از خودروها هم یک دسته جداگانه برای آن در نظر گرفته شده است. این طراحی و جاگیری با توجه به سلیقه تولید کننده صورت می‌گیرد. در اتومبیل‌هایی که دنده آن‌ها اتوماتیک است با فشار دادن پدال ترمز خودرو از حالت کروز کنترل خارج می‌شود. این شرایط برای ماشین‌های دنده دستی با فشار دادن پدال کلاچ صورت می‌گیرد.
دکمه های کروز کنترل
این سیستم دارای کلیدهای مختلفی است که هر کدام از آن‌ها دستوری را ارسال می‌کنند. از همین رو باید با عملکرد آن‌ها آشنا شوید تا بتوانید در موقع نیاز از آن‌ها استفاده کنید.
On/Off
از این دکمه برای روشن و خاموش کردن سیستم کروز کنترل استفاده می‌شود.
Set
از این کلید برای ثابت نگه داشتن سرعت خودرو استفاده می‌شود. نحوه استفاده از آن هم به این صورت است که سرعت اتومبیل را به اندازه مورد نظر خود برسانید و سپس set دکمه را فشار دهید تا سرعت اتومبیل ثابت نگه داشته شود.
Acceleration
زمانی که این دکمه را فشار دهید سرعتی معادل ۱ کیلومتر بر ساعت به سرعتی که تنظیم کرده‌اید اضافه می‌شود. در بعضی از اتومبیل‌ها این دکمه را با علامت + هم نشان می‌دهند.
Acceleration Decelerate
این دکمه برعکس Accel عمل می‌کند و با هر بار فشار دادن آن از سرعت اتومبیل یک کیلومتر در ساعت کم می‌شود.
Resume
زمانی که در خوردوهای اتوماتیک ترمز و در اتومبیل‌های دنده دستی کلاچ را فشار می‌دهید کار کروز کنترل متوقف می‌شود. حال شما با فشار دادن دکمه Resume می‌توانید دوباره عملکرد سیستم کروز کنترل را وارد مدار کنید. سرعت در نظر گرفته شده هم همان مقداری است که برای بار آخرین بار به سیستم داده شده است.
Cancel
با فشار دادن این دکمه سیستم کروز کنترل غیر فعال می‌شود. البته باید گفت که در همه خودروها این دکمه وجود ندارد زیرا با فشار دادن کلاچ یا ترمز سیستم غیر فعال می‌شود.
انواع کروز کنترل
این سیستم از زمان ساخته شدن تا به حال مسیر تکاملی را طی کرده است و دارای چند نمونه متفاوت با قابلیت‌های مختلف است.
۱. کروز کنترل محدود کننده
نام دیگر این مدل لیمیتر است که جزء اولین مدل‌های کروز کنترل کار گذاشته شده بر روی خودروها بود. در این مدل راننده بعد از این‌که سرعت مورد نظر خود را انتخاب کرد دیگر با فشار دادن پدال گاز سرعت اتومبیل بیشتر نخواهد شد و محدوده سرعت اتومبیل در همان میزان تعیین شده باقی خواهد مانند.
۲. کروز کنترل استاندارد
این نوع کروز کنترل بعد از این‌که فعال شد راننده می‌تواند با فشار دادن یک کلید سرعت خودرو را به سادگی تنظیم کند. این قابلیت باعث سهولت در عملکرد این نوع کروز کنترل شده است.
۳. سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر
یکی از انواع مدرن‌ترین کروز کنترل‌های عرضه شده به بازار همین نوع است که با داشتن لیزر و رادار می‌تواند، فاصله خود با سایر وسایل نقلیه را تشخیص دهد. از همین رو راننده با روشن کردن این سیستم می‌تواند سرعت اتومبیل را با توجه به فاصله خود با سایر خودروها تنظیم کند.
کروز کنترل تطبیق پذیر ۴. نیمه اتوماتیک
این مدل از کروز کنترل‌های گفته شده در قبل مدرن‌تر است و کنترل گاز، ترمز و فرمان را هم در اختیار دارد. البته در برخی از مواقع هم نیاز به دخالت راننده وجود دارد.
سخن آخر
کروز کنترل بر روی خودروهای مدرن و پیشرفته به صورت تطبیق‌پذیر و نیمه اتوماتیک موجود هستند و بر روی خودروهای ارزان قیمت شرکت‌های تولید کننده آن را به عنوان یک آپشن سفارشی در نظر می‌گیرند. هرچند که همه این‌ها در نهایت به نظر شرکت سازنده برمی‌گردد.
